장음표시 사용
181쪽
ipsas rerum species concerneΓe credo,culus beneficio, rerum generationeS eXpediantur, ut idem ex seipso renasci quasi, bimile procreare possit, generatione vera & univoca. Clarioribus Vero Verbis ipsum expressiam legimUS Vers. II. c. I., Gen. Germinet terra germen, heriam produ-ι sentem semen; arboremfructiferam facien-juxtasserie uam, cui in i ementemporis,quo haec dicta erant, articulo: in hunc usq; diem, hae naturae leges obtinuerunt,ut cuncta individua sui in specie conservationem
quaererent. Generatio itaq; rerum creationem sectita, cCriC CX non-ente nullo modo initium sumit, sed illis particulis;quibus Virtute verbi benedictionis, illa sese multiplicandi Vis insita est; entibus re Vera Do-lsitivis&realibUS. I ae vero particulae, Generationia principia, non insitant omnibus eaedem; sed quaelibet species, in producendo sui generis indi Viduo, specificum, a caeterarum specierum omnium semine, distinctum semen possidet. Ita in semine hominis nulla deprehenditur potentia producen-
182쪽
.6a Experimetita circadi Leonem, neq; contra Leoni semen e xit. homini producendo aptum. Neq; in lipso V. g.Homine emen proprie unicum lest&omnino simplex f sed prout ad humanum corpus ei rmandum variae cloii
Currunt parteS Organicae, tam in te inaequam eXternae, quarum conjunctione humani corporis fabrica exstruitur , ita necesse erit singulas partes, propriam sibi lvirtutem forma tricem agnoscere,adeoq; hanc formatricem virtutem Compositum
quid esse; non quidem in ordine ad sub jectum V. g. Hominem producendum, cujus intuitu revera simplex est, quia potentia, quae ipsi inest,.particularis est,&determinata ad unicum actum; hominem solum,nec aliud animal Leonem, e quum, canem producendum; sed in se considerata iri, ad diversas partes individui,qVarum ratione, compositam dicendam esse videtur. Noq; enim, eadem numero forma tricis Virtutis particula, quae cerebrum exstruxit; & brachio vel manui producendis apta erit. Neq; stoma Chum,Cor, Hepar,aut pulmὐnes, quae fabricarunt particulae, externi S corporiS
differentibus musculis, vel etiam intestinossium convolutionibus figuram largi-
183쪽
t entur. Aut singulis his, universale quan- dam potentiam ad la in specie diversos a- ictus. inesse dicendum erit. Quo concesso,t sponte sua si uetur, ex uno eodemq; hu-lmano quoq; semine, diversa specie animalia produci posse. Nam si singulae for- matricis virtutis particulae, adeo indisse i rentes sunt, ad alitiis specie di versos pro ducendos,quid prohibet, quominu Sinte Srum semen, cujus partes sunt particulael istae,indifferenter quoq; se habeat ad anil malia specie diversa producenda j ita uel perinde sit,quodnam sive equi sive canisl 1 emen, ad alterius animalis generationCCOncurrat. HOC Ucro qUemadmodu con-l tra omnem rationem est, & quotidianami experientiam, non Lapientu tantum , sedi ipsius vulgi etiam quibus constat non sie- iri ex quolibet quodlibet, adeoq lla quael fiunt,in proprio semine ante delituisse: Ι-l ta quoq; absurdissim uerit,&ab omni ra-l tione alienu,tot diversarii figurarum usu l umq; parti una, corporis v,g. liti mani, par l ticulares generationes, unicae ad omnest partes indifferenti virtuti plasticae tribu-l ere. Qu9d ut clarius innotescat, videamUs inicium salte nutritionis exemplum, quae
species quaedam generationis est. Bos V D
184쪽
varias diVersae naturae partes integral hiabet; cor,hepareulmones unem omacha, l
gulis, virtus insita deprehenditur augmentum capiendi: Neq; enim hos sed vitulus nascitur) Quod fit sepius rei tera- ita almentorum exhibitione, qua cessante l& ipsa cessat tandem animalis nutritio. Adeoq; ipsa alimenta,singulis bovis partibus incremcntum afferunt. Ast vero nutritur bos,&l incrementum
suscipit,quoad singulas partes, solius graminis &aquae simplicis beneficio. Quod miru profecto videretur , & fabulae quam vero similius, nisi hoc ipsum quotidie fere Videre licitum esset. Unde si, ut plerumque Oculis ac aniniis haec vilescant,&ut res nullius aut certe parvi momenti,Omnino non ad Uertantur; cum tamen haec res, investigatione haud intermissa,
dignissima sit pariter & jucundis sma,quae
solide intellecta, incredibilem lucem'affert sapientissimorum majorum nostrorum placitis, de natura Formarum , Ide Platonica, Metempsychosi Pythagorica, obstru-
185쪽
Naturalium Rerum Principia. I6s
obscuritatibus alioquin gravissimis, imi retersis,ac propterea a posteritate, in aliel num a tantorum Virorum sententia, sent sum detortis, intelligendis. aod ergo dicendum erit,de nutrimen-l to & augmento bovis, e gramine & aquat simplici, quod accepit Z Numquid diceret licitu erit, tot diversas partes bovis disti
l milares, in ramine&aquas Ofmaliter aci revera exstitisse, OfaΥ,MUcuosin, Cartim- ita, at particulae graminis car-l neae. musculosae, bovis carni appositae sal l tem, cartilagineae cartilagineis, tendino i sar tendinosis&C. nutrimentum, propteri particularum quoad substantiam simili
l tudinem, praeberent ζ Nemo quidem hoci dixerit, qui praesertim attenderit, non sol lum bovem graminibus vesci, Verum &l OVes, equo S, insecta Varia , ipsumq; ho-l minem. Nam&lantiquissimis tempori l bus, ante plenam fructuum , frumentOtrumq; copiam, horumque commodami prα parationem, homines radicibus acl herbis Variis sponte nascentibu S, enti tri-l ti fuerunt, hodieq; Indiae Occidentalis In colae, Cradice certa panem coquunt, Casi ba ipsis dictum, quotidianum cibum; nosq;
186쪽
nosq: Europaei, frequentissime laistucis, lvariisq; graminu generibus Vescimur; dcladhuc acerrime disputatur, quisna cibias. lvegetabiliu an animalium, nobis magis propius&competens sit. Ast indiciis anum alium speciebus, maxima partium disi formitas est. Quamvis enim in iis, quoad
partiu integralium comunem naturam , . qua V. g. a brutorum, non minus Ossa sunt, quam hominis,caeterorum , animalium, & caro ovilla, a bovilla conceptu communi non differat; ossa tamen,ab GC-sibus diversorum animalium, proprio quodam conceptu, Aliud quippiam dc Propriu obtinent. Et ipsam ovillam carnem,a bo Uina,vel Gallinae, multum di ferre sapor& odor docent. Tum Uero praecipue Insecta, viridantes frondes &prata depascentia,a caeteris jam allatis animantibus immane quantum, & naturae
proprietate, Morganoram formatione dis ant, Sc tamen eadem haec communi cum caeteris animalibus nutrimento, conser
'od si igitur , tot divorsarum figurarum proprietatu causa S, C gramine re
petere vellemus, quid quaeso de gramine fiet 3
187쪽
Naturalium Rerum priueipia. 1 7 fieti nonne dicendum esset; in gramin. latere tot animalium non similares saltepartes, Verum etiam Organicas, brachia, pedes, cor, hepar pulmones, caput i quod
valde sensuum & Rationisi testimonio absurdum foret. Qihis enim nescit, quod distet paras angis natura plantarum,ab animalium. Vim ergo hanc animalium,ac V.g.hOvis forma tricem, non tarn extra corpus
bovis, in gramine quaerendam esse,quam potius in ipso animalis corpore, & quidem singulis ejus partibus,di Uersiam collocandam esse,Ratio suadet: it diversae animalis partes, contineant quiddam, quod in aliis partibus reperire non liceat, cujus beneficio alimentum adductum inn turam hujus V.g. Renum non Vero Ρulmonum mu tepur, Quo ipso alimentum per se caeteroquin indifferens, ad hanc vel aliam partem nutriendam , ita determinetur, proprioq; quodam partis sigillo, ita insigniatur,ut non possit non hanc par
Atq; ejusmodi sigillo proprio insignitia alimentu, alterius partis sigillu vel etiam Ideam nunquam suscipiet, nisi a potiori L 4 quo-
188쪽
quodam &potentiori fer ento,debilius suppressum fuerit. Quod potissimum contingit in ventriculis animalium, stri cte sic dictis. In ventriculum hominis si descende-
mento dc Idea instructa ; sed debilior, quam ut fermento stomachi potenti &manifestissimo resistere possit; superatur, & quae ovilla caro erat, filii Umana. Fodem modo Ventriculus canis, Ossium commestorum fermentum, & Ideam superat, ut &musculosae carni nutrimento esse possint. Neque alia ratione gramen
propria Idea S fermento quid per fermentum intellectum velimus in subsecuturis pluribus explicabitur)insignitum; a fortiori v. g. bovis ventriculo subigitur, taliq; Idea notatur, qua ad soluim bovem, non aliud animal nutriendum, de terminatur. Idem gramen si in equi vel Insecti ventriculum, vel huic quandam analogam partem, delapsum fuisses, &horum naturam induisset. Neque nova Idea saltem in stomacho 1tricte sic dicto, vestiuntur alimenta, sed quilibet etiam musculus, tendo, nerUUSa
189쪽
Naturalium Rerum Principia. I 69
arteria &c. brachiurn, item pulmo neS, re i nes, hepar&c. propriam Uirtutem postsi dent,iqua ex communi caeteroquin alii mento, proprium faciunt. Atq; hujus forma tricis Virtutis nytura, quam admiranda ac omnino Divina est;
ita nihil a priscis etiam Philosophis, cos gnitu magis habitum est difficile; quam quid sit in ovo, quod ipsum reddat ecundum: quid in conceptu,quid in semine, quod iis ecunditatem afferati ipse Galenus libro de foetus formatione, frustra se id, a sui seculi Philosophis discere
conatum fuisse proficetur, nec quo animus sciendi cupidus satiaretur, apud eos invenisse; atq; adeo tristitia magna affectum se fuisse, conqueritur,& proinde investigare coepisse ; anne certam qUandam, circa animalium generationem rationem invenire posset; invenisse autem nullam: atque ideo omnes Philosophos rogat,iat si quid veri invenerint, hoc citra
invidiam secum communicen P. Ex iis Vero qui in tam mirando opere, quantum quidem humano ingenio com cessum est,cognoscendo, acutis limi inge nii sui nervos intenderunt; quam vis scie-
190쪽
i7O Experimenta circarint, Viri aliquot nunquam satis laudati, quorum industria & indefessis laboribus, maximae circa hanc rem Obscuritates sublatae stant,quo res caput esse potest incomparabile illud &imortale Britanniae decus HarVejus, cujus de A nimalium generatione &circulatione sanguinis, qui scripti sunt libri, clare satis loquuntur, qui Squantusq; fuerit. Virtatem tamen is larita forma tricem aliorum salvis sententiis)semen in utero explicantem, stetur r- mantem, formatum & in lucem editum, in statutae magnitudinis, terminum eX- tendentem, felicissime omnium allectatus fuisse videtur Marcus Marci, in aureo illo de Ide is operatricibi libello, Cujus saltem fragmentum quoddam , octo Pan tum Capita continens, ad nos pervente; caetera libri siectandi ca pila, hominum in-Vidia ac Veritatis odium suppressit, ut lucem non Viderint, digna caeteroquin quae omnium Philosophorum manibus dies noc CSque tererentur. Otuanquam &hO- die sint, qui de hac Marci Marci hypothesii, admodum sinistre sentiant,quauta forte ne intelligunt quidem, atqUe propcfrea vitio mihi vertent, si e subsecuti i-