Josephi Quarin ... Animadversiones practicae in diversos morbos

61쪽

DE HAEMOPΤYSIste malo consilio cochleariam, nasturtium addit. Demum ubi praedictis remediis , Qevacuationibus susscientibus levatus aeger nulla oppressione pectoris angitur , pulsus plenus, durus non amplius tangitur, cortex supradicto decocto CN. 16 feliciter additur. Incipiendum a minori dos . ecte enim Ill. Murra c ait, corticet non tam obturando praeienti sanguinis rivo , quam pulmonibus roborandis , febrique spasmodicis, quibus hi aegri obnoxii sunt , coercendis assectionibus idoneum ac parem esse. Ubi pulmones pituita obsiti sunt, malori circumspectione in exhibendo cortice opus erit; si vero sub ejus usum respiratio dissicilior evadat , desistendum est. In debilioribus, qui ob laxiores pulmones saepius exspuerunt sanguinem , mox ad corticem confugere oportet, cui vel herbae leviter adstringentes , ut agrimonia c. vel demulcentia , ut gummi arabicum addenda

sunt.

Similibus, suceus urticae expressus, anni tempus admittat, prodest His venae sectio exitiosa foret.

Si morbiis nimis validus sit , id quod ejecti copia sanguinis , vires pulsus -

62쪽

sunt.

Inessica est olus armena. Ego certe cum l. pielmann d nihil ab omnibus terris argillaceis , quae aqua solvi nequeunt, emolumenti exspecto; etsi eae extrinsecus adplicitae, haemorrhagias eo pacto sistant , ut vulneri impositae pastam obdurantem eiu-ciant Nec lapidem haematitem prodesse vidi. Praestans remedium , quodque spem medici rarius fallat , alumen est . quo jam in mictu cruento Archigenes utebatur. Id vel in pulveribus N. I. vel in mixtura addito

gummi arabico . 8. praebitum convenit. Alumen raconisatum haud multo majorem vim ac assicaciam , quam alumen Crudum habere videtur; quare eo medicamento,

tanti praecipue pretii, facile carere no comi possunt . Etenim libra medica aluminis crudi quatuor grossis , aluminis vero draconi- sati tribus florent , grossisque quatuor hic

venditur.

Quod si debilitas urgeat, corticem peruvianum negligere minime consultum seret Dosin determinant vires, pulsus sanguinis ejecti copia Praehabendi sunt pulvere sero lactis cum

alumine

63쪽

DE HAEMOPTYSIulumine a Whyte commendato praeterquam enim, quod ingratum medicamentum est, illud quoque sapore suo declarat, partem aluminis majorem multo in caseos partibus e. manere, quam sero communicari. Rarius a pulveribus, quam a sero lactis aluminoso ructus acidi , aut soda gignuntur. Ubi alumen non sussicit, vitriolum martis ad gr. -j pulveribus dicti N. II addendum , altera, vel quarta quavis hora exhibendum est lxIulti adstringentibus parum confidunt,

quod medica montum ante, quam parti assectas medicinam facere possit , sanguinem coagulando vasis pulmonum minimis constringendis mortem adserat. Sed alia longe eventus docuit , multosque hac methodo jam pro desperatis habitos integrae valetudini restitui Ingens alterus monet, quod ipsa ferri

terra, quam crederes esse adstringentem , abunde in sanguinem transeat, ut accurati eXperimentis constitit triplo enim plus ferri dedit calcinatus sanguis eum aegrota ferrum in medicina recepisset e . Commendantur a quibusdam aqua gelida , potusque glaciati, at Ill van Wieten o ait, neminem prudentem in sputo eruem

64쪽

C hama IV. to ad haustum frigidum eonfugere meiseid g observavit , facile inde phthisin oriri, si

aqua nimium frigida demoptyicis largiter administretur . Certe omnes sere, quibus gelida propinabatur, phthisi periisse vidi, tametsi ancipiti in casu , anceps tentare remedium praeisset, quam nullum Plurimi in temoplysi aregorica propina , id quod tum solum facere expedit cum spasmodica partium remotarum strictura, aut summa asperae arteriae irritabilitas , aut denique titillatio, a stillante sanguine orta

observatur.

Ubi ad phthisi haereditariam dispositi

tussi titillatoria, vesperi hora somni redeunte, corripiuntur: l. de Meeta si optum per duas , tresve septimanas exhibuit , quo tussis sopiebatur,o erupti phthiseos subinde prae-Cavebatur , venae sectione simul instituta , dum pectoris molestus dolor urgebat. Ceterum hoc remedium in lethor , accum debitae evacuationes appressae sunt noxium foret , quia reindio teste pium omnem Xpansum sanguinem ad fluxum concitat, uti fusius haec Cl. Tralles docet. Concedendum tamen diacodium est , quod jam Boerhaavius non pro 'piato sed demulcente habuisse

65쪽

habuisse videtur, dum unciam dimidiam quavis hora sumendam suadet. Ut curatio optato exitu non frustretur,

in causam mali sollicite inquirendum it . 1 ri cujusdam, in paucis amici, conju , quae dum recte valeret, faciem lividam , sanguine turgentem praesisserebat , gravissima olim haemo piis correpta fuit . Sanguis e brachii , pedisque venis saepius emissus crusta tam spissa obductus erat, ut cultri apici resisteret . Nihil derivantia , nihil nitrata, nihil demulcentia , aut adstringentia demum profuere, aurgescebat perpetuo respirandi difficultas ita, ut su canda propediem videretur . Ex his coniiciebam malum a denso nimis sanguine proficisci , ut angusta pulmonum vasa transire vix valeat; itaque mutato consilio decoctum saturatum e radice graminis , araxaco cum nitro ro ob sambuci, tum succumtaragaci largissima manu propinavi , quibus remediis aegra sanitati penitus reddita fuit Viginti abhinc annis fremina , catarrho laborans , sanguine floridum , copiosum magnis grumis mixtum ejecerat. Vena secta nullis adlaibitis adstringentibus, accessit sibilus

ac sterio , aegraque magno nisu, ac penS suffocanda, grumosum sanguinem ejecit. In summo discrimine , dum has angustias a grumis latentibus repeterem, juvenili audacia dimidium granum ermes mineralis saepius pro D pinavi.

66쪽

cruentum minuebatur aegra duodeviginti ab hoc morbo annis supersuit. Saepe ac praecipue in sanguineis aliquot ab imminuta harmoptysi diebus, veluti vulneraria exsurgit febricula , quae cum nimii exorbitat , e vena pauculae sanguinis unciae educendae sunt, ne tussi aucta denuo sputum

cruentum succedat

Cessandum ab adstringentibus si soli grum egeruntur ab his enim non exscreatis, sinisi lenta cum phthisi oritur Ubi adstringentium usu expectoratio supprimitur pectus angitur , vapores tepidi Ore hauriri emollientia , sed moderate praeberi debent. Sputa purulenta brevi post harmoptyssi

exorta, bonum omen praebent, cum vomicae metum tollant. Si vero nimium augeantur, viresque minuant, decocto corticis peruviani. Qvulnerariarum herbarum coercenda sunt.

Ubi febris abest , pilulae e cortice peruviano , gummi arabico , libano mastiache prosunt. Uustus in haemoptysi ex endi via , laeta. ea , hordeo, oryga parandus est , alimenta vero pene insulsa tepida sumenda sunt. Morbo depulso , itulenta , aut dissiculter digerenda, item aromatica spirituosa

fugienda sunt. A

67쪽

DE HAEΜOPTYSI. Ir i largiore asparagi es liaemoptyses cum Burggrasti ci revertentes observavi Quidam medici multum ab herbarum succis expectant, eosque indiscriminatim aegrisi commendant. Cavendum a nasturtio .chze-irophylloci illud acre est hoc saepe tussim excitat: neque remedium , interne mamma-irum indurationibus solvendis externe discuttiendis vasorum permaticorum varicibus opportunum , haemoptyicis suadendum est. Plethorici vigentes, ab haemoptyicis patrentibus nati, vel collo oblongo angus stiore pectore praediti modicis venae se .cctionibus prophylactice tuendi adversus haemo' pii si erunt. Cavendum , ne pedes refrigerentur, quod di fiat sanguinis sputum teste Bonneto redit. Balneum frigidum anceps est roborando-rrum pulmonum remedium , cum ex antiquisii-rmis observationibus constet , nonnullos, dumi rigida lavabantur , anguinis sputo correptosi fuisse. Demum iis, qui iterato hoc morbo cor- tripiuntur, saepe conduci loci, atque celi multatio iisque per hyemem locis maritimis me. diterraneis per aestatem opus est Celsus con-

D a CAPUT

68쪽

Phthisi magi, infesta sieminis, raro senes e

tit, at iis, quos petiit , lethalis est Quamvis haud ita facile , ut vulgo in Italia creditur, contagione propagetur , Outamen contaminationis metu caret . Noverat Ill van Wiete virum , qui, postquam moribundae conjugi phthisicae oscula praebuisset, ea menti parte, quam degrae adpresserat , prorsus glaber evasit, elli deas circum undique barba pullularet. Ego quoque mulieres aliquot, quae dia noctuque cus phthisicis maritis in eodem conclavi versabantur , eodem morbo demum correptas sutis memini. Phthisis alia acuta est, alia lenta, humida item alia, aut sicca. Quandoque a patentibus in proles propagatur saepius ab hae noptysici morbo inflammatorio pectoris antegresso tussi humida pertinacior catarrhis neglectis oritur . larimi namque e vulgo hom. nes, graviore quamvis catari ho affecti , intempestivo coelo teme

69쪽

te se redund corpus vehementius exercent , nec non venae sectiones, opportuna remedia negligunt propterea, quod eorum animis noxia sane haec opinio insederit, detracto sanguine catarrho sum virus in massam humorum serri, morbumque inde exasperari. Nastitur quoque hic morbus a febribus, .perperam tractatis , crisibus imperfectis , pulmonum calculis, qui leves quandoque , cre- tacet, aut tophace sunt alias etiam silicumducitiem referunt Cel Baldinger observavit complures milites , quorum terga verberibus caedebantur,

phthis correptos fuisse . ca)Νonnunquam seminae debiliore corporis habitudine , laetandis prolibus phthiscae v

dunt

Saepius materies purulenta , quae in aliis corporis partibus delitescit, viam sibi ad pulmones parat . Resert van de Monde, pus, quod in tumore glandulae parotidis haeserat, via ad tracheae latus sibi facta, in pectoris cavum sese exonerasse. Constat item ex ephemeridibus naturae curiosbrum empyem , quod pleuritidi successerat , ulcere brachii sanatum fuisse . Ante, complures etiam annos juvenis quidam in nos comium fratrum misericodiae

deportatus erat , qui gravi pleuri peripneu in monia

70쪽

imonia, hucusque penitus neglecta, laborabat' Adhibitis omnibus, quae idonea sere viderentur, remediis , sebris insuper valida, eaque depascens continuo augebatur: eam Oedem a pedum spiritus augustiae tantae comit bantur, ut, nisi erecto corpore , reciprocare animam non posset praeterea puta purulenta pessimi generis , sed minore copia excernebat Hoc rerum statu ancipit , dolor inter scapulas nascebatur , sane notabilis , qui tamen respirandi molestias aliquantum levabat; quare cataplasmata maxime emollientia applicari jussi , affulserat enim velut e longinquo spes quaedam secundi exitus, quod scieba ,

ejusmodi dolorem', ut Trillerus observaverat, in acerba pleuritide salutarem suisse . Nec spem fefellit eventus namque brevi multum puris per urinam, alvum deposuit teger eodemque tempore copiosa puta purulenta , eaque me lioris notae tanta facilitate, eoque cum successu ejecit , ut integra ei ac constans valetudo re dierit. Haud absona videtur opinio Cl. de aen existimantis, cacochymiam purulentam, sanguini inhaerentem ad pulmones ferri , tussique rejici Vidi aliquoties tumores in externis thoracis partibus subito, absque manifesta causa natos, neque cum inflammatione , aut febri