Josephi Quarin ... Animadversiones practicae in diversos morbos

91쪽

Iitat, neque adeo convenit vino utentibus, aut

iis, quibus laxa , dc debilis fibra est.

Praecipue vero iis , qui vinum immode ratius ante morbum hausere , lac oneri esse solet , uti multis quoque aliis , quin causa appareat , quemadmodum litat animadvertit Nonnulli sub lactis usum , etiamsi cortexo c. iis adhibeantur , sputa nimium copiosa ejiciunt, tunc a lacte omnino abstine ldum est Nuper in phthisi laudabantur glandes quercu tostae, praecipue cum obstructio glandula

rum una notatur.

Recte lil. Murra animadvertit ea, quae de es glandium quercus apud veteres leguntur , ad alias potius species lapidiores illa , csaniores pertineres; nam , quae apud nos asecuntur , glandes adeo insipidae sunt, ut credi vix possir, quemquam hominum , nisi extremasam urgente , vesci illis aut velle , aut posse. Certe panis, e quercuum glandibus , dum annonae magna caritas esset , confectus , alvum obstipavit, funestum cholerae malum vescen ψbus attulit. Decoctum praeterea illarum multis phthis

scis nullo prorsus omn*odo propinatum

sui . Quibusdam aquae medicatae , vel ti selle-τana cum lacte prosunt . At ubi orporis virea admodum

92쪽

admodum stactae , aut phthisis in nutricibus per

nimium infantis lactatum contracta esst, spadanae , nisi ebris prohibeat , cum lacte praeferendae sunt hae enim corpus magis roborant, ventriculum lacti serendo magis aptum sitaciunt Damnabili sane instituto plures aquarum medicatarum librae matutino tempore ingurgitantur cum ventriculus, intestina hoc modo nimium distendantur , ac debilitentur, flatusque generentur. Quamobrem etiam a prandiis, postquam digestio perfecta est , aquarum medicatarum qnidquam hauriendum est Universi , quod attinet ad aquas medicatas , illud pielmanni tenendum praeceptum est , ne major earum copia nimis brevibus intervallis ingurgitetur ne ventriculo cibis repleto ingerantur neve a non assuetis frigIdae potentur , hinc vas, selteranis repletum, quandoque calidae inserendum est . Nunnuli lac tepidum pon ferunt , sed frigidiusculum adpetunt Cavendum tamen a frigido, ne sputa coli,

beantur.

Incipiendum a minori dosi . Consultum quoque, principio lac, quis medicatis magis

dilutum propinare; tum si aegri erant , mi' nore aqeae copia temperatum praebere-lnter aquarum usum mineralium nascitur quandoque lethora ita , ut ad levem venusectionem recurrendum sit.

93쪽

Nonnulli eliciter saccharo lactis usi sunt, quod sal est essentiale, a ponaceum , gratum, uec ob virtutem oleo solatinam , abstergens, incidens, simulque demulcens Curandum , ut recens paratum sit , ne ranceat. Concedi possunt jura e testudinibus aut a 'nis consecta. Ostreae cruda multum bene nutriunt, hinc phthisicis concedi possunt, si absque lucco citri comedantur: neque ventriculus inde

gravetur.

Lycoperdo tuber innei ab Hispanis laudatum, nostris nimios calores creat.1nsalubres tamen a Cl. Zucker habentur ranae , quae in limosis aquis degunt , quod ventriculo molestae sunt febrim gene-Tant . o Minus tuto cancri fluviatiles adduntur, queis interdum caloris febris augentur . Damnandae gelatinae , quae a debili ventriculo , pul. moneque imbecillo non superantur; quare aut respirationis disicultas increscit, aut hydrops accedit. Alimenta phthisicis saepe, sed parca manu praebenda sunt , ne a turgente cibis ventriculo descensus diaphragmatis, libera ea propter pulmonum dilatatio impediatur , vel a bono

vitam chylo pulmo debilis obruatur. Vina

o Mat aliment. P. t.

94쪽

ne tamen erritudinis , si ebris absit, uticia, vix piri tuosa, ut isosco aEZimino concedi possunt . Si vero erevisiam in eodem statu appetant , quae sequitur , cum sat grata, tum salubris erit.

Bad symph. unc. s. Infunde erevisae bene fermentatae secata mensur ij. citent vase clauso ubi igent, cola is exhibe Non immerito coelum ruris amoenum, salubri herbarum spiritu refertum , nec impuriS, quibus scatent urbes , vaporibus inquinatum phthisicis commendatur Vitandus est aer montibus vicinus tum ob subitas , queis obnoxius est , vicissitudine , tum Propterea etiam , quod a Iri commodius ferunt aerem graviorem , quam leviorem . Emdem ob

Causam in summis montium cacuminibus .celerius homines, dissi athus respirant Bartholomaeus quoque Paschetius refert Genua complures tabidos, phthisicos , ob aerem nimis

tenuem evadere

Absint phthisici, ut a magZini monet , a locis sepultu se item a coriarii , pellionibus fullonibus , saponariis , quorum foetor ventriculos

95쪽

DE PHTHI SI

eulo, pulmonibus inimicus est . Fugienda aura vespertina asperior, quae teste ortono phthisin deteriorem reddit. Videndum , ne phthisici in conclavibus degant, paludes spectantibus , vel solo nihilum altioribus praecipue cum vidis in locis domus sitae sunt. Paucis abhinc annis stabula vaccarum habitare phthisici jubebantur , at sinistro prorsus eventu . urra freminam vidit , sere suffoe tam , etsi unica in bubili vacca stabula

retur .

Aer humidus lassitu libani , mastichis aut styracis corrigendus est Commendabantur quoque suffitus balsamici , tamquam tussi profligandae opportuni, sed tussis inde, .sebris majus incrementum Cepere, in quibusdam sputum sanguinis suceessisse vidi . Suffumigia plus asthmati humido , laxis pulmonibus, catarrhalibus affectionibus convenire videntur.

Aliquot phthisicos in urbem Baaden paucis miliaribus distantem misi , non eo quidem consilio, ut thermis uterentur, sed ut auram illam, sulphureis exhalationibus imbutam , a. perent; quae res illis levamento fuit, sed pluribus experimentis, imposterum capiendis, cou- firmari debet Cl. Roux refert phthisicum, variis remediis inca illam adhibitis , lithaniracum sodinam ingres-

96쪽

promota est sanitas demum consequuta Vix commendandam phthisicis equitationem Censeo , cum inde sanguinis per pulmones trajectio augeatur , ulcerique consolidando quies potius necessaria sit . Hinc Hales pulmonum debilitate laborantibus etiam modicas corporis exercitationes dissuadet , orgagnius exempla affert phthisicorum, quibus celebrata a Sydentiam equitatio mortem acceleravit Clarissimus olim in hac niversitate Pr fessor Ioannes elchio Stoich, cui si qua est in me artis medendi peritia , eam plurimum debere me plane confiteor, ex hae inop tysi in phthisin inciderat. Hic cum equo aliquando insideret, graviore haemopto correptus est, C

demum e phthisi periit.

Plus emolumenti equitatio habet in febre tabe , quae e viscerum obstructionibus nata est. Et fortalse nonnulli ejusmodi aegri, qui sanati sunt, pro phthisicis habebantur.

Veteres navigationem hanc in rem ommendarunt . Hinc Plinius ait: neque enim Aegyptus propter se petitur , sed propter longaevitatem navigandi

Demum phthisicis animi quies concilianda est, namque recti Ovidius: p)Attenuan pigiles orpus miserabile cura

CAPUT

97쪽

A sthma iam humidum est, jam siccum : modo

continenter urget, modo more ebrilium p roxysmorum certis aut incertis temporibus γ

vertitur.

Plurimae sunt asthmatis causae belutri scabies arthritis repulsa , fumi arsenico gravidi , ulcera intempestive consolidata , tumores scirrho si atque edemato thoracis , spasmi hypochondriaci , muco obsiti pulmones , aue nimia pinguedine elisi , sudor denique axillarum frigidis , aut adstringentibus cohibitus, c. Gibbosi quoque frequentius hoc malo Iaborant ob pectoris angustias nervorum spina hum , qui cum intercostalibus committuntur, pressionem . Non hunquam causa asthmatis abdomini insidet saepe testante Floyero nihil in dissectis asthmaticorum cadaveribus vitii detectum fuit

Melius, a rectius sub dio asthmatici valent, quam in lecto facilius quoque liberius sub aere urbium crasso , omnisque generis sord,

98쪽

sordibus inquinato spirant, quam rure, coelo sereno licco . Causam hujus rei affert Hal-lerus, a cum ait : densiori aere pulmones melius repleri, sicque faciliorem reddi sanguinis

transitum Per somnum paroxysmi ingravescunt exasperatur item moibus , cum coeli temperies vehementiores patitur velut vere autumno

mutationes

Μatura , aut provecta aetate homines gravius , quam juvenes assiciuntur Aegre ab asthmate juniores, nunquam nes , te inio teste, liberantur Si tussis seca in humidam mutatur, inde que levatur aeger , faustum id omen fuerit sim secus infaustum Oedemate manus vel brachii accedente utplurimum hydrops pectoris jam adest . Verum a tumore pedum eae malos subito orto , observante an Wiete laepe miro modo levantur asthmatici

Fusius de cura, ct signis stlimatis disserit Sau vage . b)Desectio animi crebrior lethalem portendit

eventum

Frequenter insanabile est asthma. Ipse Floyerus, qui egregium de eo librum scripsit,

a Phys. . III. p. b T. II. P. II. Nosol meth. p. Ist. -- I.

99쪽

DE ASTHMATE. seripsit , triginta annis hoc morbo laborahat, neque tamen omnibus tentatis remediis

convaluit.

Si pulsus sortis, plenus metum asserat vasorum disrumpendorum, venae sectio moderata opportune instituitur, praecipue, cum menstrua aut haemorrhoides suppressae erunt . Neque tamen imitandus ead c videtur , duntiatici multiplex asthma multiplicem postulat medicinam cujuscunque vero generis sit, semper profuerit , venam incidere , nisi quid obstet Μomentaneam quidem opem saepe sanguinis eductio praestat, sed brevi omnia in pejus ruunt , hydropsque frequenter accersitur , piaecipue si aegri in paroxysmo plus palles-

cauto

Levior recente malo , cum febris abest, nausea, atque anxietas circum praecordia, vel aliquot post pastum horis consequens exacerbatio observatur, tentari emetica poterunt a malo inveterato, comitante febri , morbus post emesim impetu sortiore redire solet, id quod omnibus fere accidisse narrat Wintringliam , d quibus paucis post vomitum momentis notabilis spirandi diis ultas rediit Fis: Obsunt,

cc Monita, praecepta med. p. I. d Richardi Mead nioni c., praec. qq. observati opibus ilia lustrata P. 3.

100쪽

Obsunt , quae ex Icreationem promovent, medicamenta, ubi vix anhelitus ducitur nihil enim hoc rerum statu exspuere aegri pose

sunt

Neque in vapore aceti, seu simplicis , seu scillitici ope spongiae attracti multum spei est, quum omnes illi , qui tali respirandi angustia

Premuntur , ab hujusmodi vaporibus , teitante intringliam, enixe abhorreant , quamvis ii, maxime in asthmate pituitos , salutares esse possint. In asthmate sicco ex purgantium di reticorum abus hydrope pectoris cum l. Elei ni enatum vidi. Observatis constat , quod paroXysmum asthmaticorum ingruentem subinde alvi fluxus liberior praecedat . Upiata, si convulsivum excipias , vix id ne sunt, cum aegri , praecipue pituitoso in asthmate , dum materia intus cohibetur , eo adduci possint , ut sere sui Oocentur. Cum res urget, pium aqua dilutum rectius, quam in pilulam conformatum praescribitur cum haec in ventriculo dissicibus, non nisi post longius tempus solvatur. Si hyst ericae asthmate correptae multum flatibus non secedentibus torqueantur , quae alias

iis prorumpentibus levabantur, cucurbita scrobiculo cordis imposita saepe uva ; ubi vero causa in visceribus abdominalibus obstructis ut hepat haeret , ad solventia di c. recurrendum