Josephi Quarin ... Animadversiones practicae in diversos morbos

81쪽

DE PATIIIsr istoratione suis cornimode procedente, vires dejiciuntur, aut febris observatur , statis temporibus magis ins est , ad corticem confugiendum est; te pius enim, ut Ill van wieten observavit, febri lentae remittens, aut quotidiana, aut tertiana duplex accedit. Haec cor-tie impugnanda est , ne duplici morbo opprimatur aeger Tum quoque , cum aegri magnam vim sputorum expectorant , pulsuque sunt debili, viribus deficiuntur , cortice utendum erit ;continenda namque intra certos limites expectoratio est . quod iure non satis excreto, ejus acrimonia una cum ulcere augeatur, si nimia sit, pus quoque bonum, quod ad sanandum ulcus requiritur, hac ratione absterigatur, a corpus Xhauriatur. Oportet autem a leviore corticis dos in choare

Decoctum substantis praeserendum est ;haec enim non raro auget calorem , angu

stias aegris creat expectorationem hibet Majorem quoque viis decoctum habet si cortex per plures horas ante infunditur.

Cori peruv. selectiss. une. . infunde in aqua fervente; stet per i horas in infusione leni coque per horam adde

82쪽

Colaturae unc. I v. adde

Syr. de symphyt unc. . l. sumat tertia, vel quarta quavis hora dimidium vasculum In sum corticis peruviani frigidum nunquam, quod sciam , optatum successum habuit, recta enim Cl. Strac nuper k aTeruit, frustra esse eo , qui vino , aut aquae corticem infundi jubeant , cum vix aliquid hoc modo extrahatur, ut uberius per experimenta a supralaudato et Prosessore de et instituta lucescit si Pro diversitate symptomatum varia quoque cortici jungenda sunt. Si teger strictiore est habitu sputa dissicilius emergant , emollientia , uti flores verbasci si tussis vehementior a materia acri profiat scatur, id quod praecedenti sputum tenuius docent, demulcentia , ut radix salep si habitudo aegri ca-chectica sit, spata crassiora, polygala amara , si corpus macie confectam , imbecillisque ventriculus, lichen istandicus cum cortice exhibere debent . His omnibus commode li-quiritia additur , partim ad ingratum corticis

saporem

3 de Feb. intermitto l vide Tractatii de febribus a me editum

83쪽

saporem emendandum , partim ad expectorati nem faciliorem conservandam Ubi inter decocti corticis peruviani usum calor imminuitur , sputa emendantur', nec tanta copia ejiciuntur , qui tamen respiratio impeditior evadat , cortex in substantia, vel in mixtura aut bolis ad iij lv. drachmas per diem praebitus sane prodest Eadem ratione ac do si quandoque absque aliis praemissis medicamentis , mox exhibendus est , cum febris intermittens urget , aue corpus valde deficitur viribus , si expectoratio satis expedita , sputa purulenta sincera, calor mitior pullus debilis animadver

tuntur

Nonnunquam mox a sumto cortice, quandoque sub diuturnior ejus usu , praecipue cum frigidiori se aeri objiciunt , aegri oppresesione pectoris corripiuntur', sputa reprimuntur anxietas accedit. Ejusmodi aegris cum symptomata ingravescunt, cum pulsus durior tangitur , aliquantum sanguinis extrahendum , est, lenia item emollientia, expectorantia adhibenda , ut decoctum ex malva cum pauca polygala ' liqui ritia, aut pulveres ex gummi arabico, tragacanthar , cum extracto liqui ritiae . Ubi vero melius fit aegris, denuo ad corticem redeundum , si vero rursus laedantur, ab ulteriore ejus usu abstinendum est.

84쪽

non modo non decrescit, sed potius augetur de iis nihil fere sperandum, nam a morte vel ulcera exhibent sinuosa , vel tubercula, aut scrophulas .

At ubi sub remediorum supradictorum exhibitione nulla ebris, nec calor animad Uertitur , pulsus mollior, facilior respiratus , expectoratio liberior est , sequentes pilulae to-ficuae erunt. Cori peruv. select. r. vj. Ex tr. agrimo n.

Mastich. G. arab. zz. r. ij. Extr. liquirit. r. . Fiant cum syrupo balsamico pitulae gr. iij. Sumat ter de die v viij. Cum aeger pallet, ne febris, aut orga G

mus adest praeter pitulas. jam descriptas

extractum myrrhae aquosum tentari potest Sacch. lactis unc. I. Ex tr. myrrhi quos unc. g. Cautius tamen myrrha utendam , ubi aegri latera optys antea laborarunt Bilsama phthisicis non conveniunt , quod eatorem ebrim augeant etsi ea veteribus, propterea sortassis commendata fuerint , quia ad tuenda adversus putredinem cadavera iis

utebantur.

85쪽

D PHTHIS . 69Cl. Spielman balsamum de mecha et ris ob gratiam , dc vim calefaciendi minore in praeserebat , sed raro sincerum inve uitur IMihi quidem ante complures annos j S Ο-piam secerat patruelis meus Comes a Schwachheim , quondam Imperatoris Caesaris ad Turcarum imperatorem legatus , a quo id muneris loco acceperat ; sed non majoreri ejus vim expertus sum , quam illa, quae iuterebinthina cocta inest , quae, cum oleo minus abundet , minus calefacit. Superest, ut quaedam de symptomatibus vel curandis , vel palliandis dicam Tum phthisicorum mitigandae, optata idonea laedicantur: tar quidem initio morbi prodes e possunt , cum ebris nondum magnopere invaluit , ut noctu pulmonibus quies concilietur , aegrique frequentibus concussionibus, non adeo laedantur secus nocent , cum

febrim augeant, .corpus ad sudandum magis disponant. Nonnulli sumto pio , cibi appetitu naamittunt, alii universi corporis prurigine corripiuntur Praestat paregorica, ubi ob vehementiam tussis indicantur, altero , aut tertio quovis die plaebere , ne corpus iis ita si uescat, ut ossaugenda sit, symptomata, supra memorata,

ingravescant.

Opium in substantia praeserendum est tira

86쪽

'uris spirituosis , quae ob crocum c aromata, calorem, febrim sudores augent. Si tussis nimium sicca est pulvis e speciebus diatragacanthar extracto liqui ritiae Convenit cum vero sputa nimis tenacia sunt, vel levis oxymellis scissitici do sis , vel insulum hyssopi tentandum est, aut hermes mineralis quidpiam, addi prioribus pulveribus potest. sputis provocandis minus tuto emetica adhibentur. Nonnunquam aegri , tussis vehementia irritat , vomunt , bilemque, Lae etiam insano ventriculo libere fluctuat , mechanico hoc motu rejiciunt . His certe inauspicatissime vomitorium propinaretur a memini enim aliquos citius propterea periisse, quod medicus, malum ratus in ventriculo haerere , febrim lentam pro astrica habuerit , emeticum propi

naverit.

Adversus sudorem colliquefacientem phthi, si corum , nonnulli agaricum, duorum granorum pondere sumendum praedicant; sed tantum abest, ut eum nunquam salutarem repererim,

ut oppressionem pectoris potius aucta in ab eo suis e sciam Salvia , quae quidem sudorem , post se-bre exortum, comprimit, in phthisicis no-Cet , cum calorem siccitatem majorem inducat.

Decoctum corticis per aviani , cum exigua

87쪽

gua elixi vitrioli dosi, longe ceteris ad hunc

ιcopum praestat Exitiosa phthisicis di arrhaea est, quam colliquativam appellant, sed non omnis pro hac habenda. Quandoque in iis oritur, qui lacte utuntur, oum ejus coagulo originem debet his potius rha barbarina , .clysmata ex infuso chamomilla conveniunt: nam si diarrhaea statur, anguntur aegri , inflatur abdomen, spiritus multo aegrius ducitur. 1ententia Cl. Rosenstein quamdam ad diarrhaea phthisicorum comprimendam , vim habet cortex melle rosarum mixtus, si horis a febre vacuis sumatur; sed vel ex his patet,aeon si hic de febri colliquativa sermonem cum, qui ea laborent, vix unquam ab ejusmodi febre immunes sint . Ad hancce diar-xhaeam impugnandam perniciosam ejus periodum prolongandam decoctum salep, pulvis salicariae , aregorica dari possunt.

Laudatur a Boerhaave an Wietenclysma e theriaca, terebinthina confirmatum ;sed enema ex pio cum gummi arabico paratum, praeserendum sie videtur cum calida illa, ut theriaca terebinthina febrim, aestum. sudorem augeant

Ad phthisin sanandam non solum ejusmodi remedia requiruntur . quibus sebris sugetur Cacochymia purulenta corrigatur via ad ulcus consolidandum fiat, te necesse est, et E corpus

88쪽

cui proposito, prae ceteris , lac opportunum est, quod illud animalis nostri liquidi naturam facilius induat , nec tot mutationibus egeat an- re, quam in chylum abeat. Praestat ceteris ac muliebre , quod non tam facile ab acido , ac vaccinum coagulatur.

papillis optimo eventu sugitur , nisi ab hoc

opere abhorreant aegri , vel jam ad extrema deci ucti sint . Vidi nonnullos, quibus sugendi Conatus adeo pectus oppressit, ut ob spiritus angustias desistendum iis fuerit. Lac humanum , uti an Wiete observavit, optimum , quatuor, aut quinque a refectione horis, ducitur , nam quod mox a cibis sumtis emulgetur, crudum est quod autem duodecim ab ultimo pastu horis exsugitur , sub flavescit ad urinae odorem accedit. Cum aegri viribus magnopere deficerentur, nutricibus decoctum corticis peruviani non sine fructu propinavi. Neque illud hic praetereundum videtur quod mihi , cum plures phthisicas , uterum gestantes, tractarem, non semel accidit: videlicet, ut postquam illis corticis decoctum larga manu praebuissem, proles ed;derint sanas c to

Laudatur quoque lac asininum , .caprinum , hoc Ill van wieten tum adhiberi u 'bet, cum ulcus detergendum se vaccinum vero cum consolidandum est. Lac

89쪽

DE PHTHISI. Laecis ninum alvum persaepe crebrius movet , sorte ob nimiam tenuitatem : plerumque , quod pluris constat, parce hic nimis propinatur. Unde miror , cur ei nondum equinum

subrogatum sit , quod proxime ad asininum

accedit

Lactis caprini virtus ob diversum hujus

animalis pastum dubia est, cum modo alvum laxet , modo constringat Celsus Aurelianus olim ad levandum caeliacum morbum, lac commendavit caprae , sed adstringentibus & balsamicis herbis nutritae Quae ratio pascendi animalis , cum ejus sectis tantus se usus , universim adoptanda

foret

Dolendum , hic Viennae saepius in usum

vocari lac debere animalium pravo pabulo vescentium , nam teste Galeno m pascua animalium ad lactis eorum naturam constituendam maximam vim habent. Et sane quotidiano usu docemur, odorem, colorem imo, saporem lactis, pro diversitate alimentorum diversum esse , vaccas aquis foetentibus , palustribus utentes lac butyrum ingrati odoris praebere Ubi febris intensior est, ac non convenit; quod , quae partes ejus in cremorem abeunt, facile acres rancidae evadant quae

90쪽

vero caseosae sunt, eae brevi putrescunt. Itaque aut serum lactis, aut lac butyratum substitui debet . Consultum est , lac initio praebere aqua dilutum , ne infirmiores pulmones a bono etiam nutrimento nimium opprimantur.

Cum aegri , dum lacte utuntur , acidi sensum percipiunt , absorbentibus utendum est, sed abstinendum a sapone , humores nimium solvente , ebrim quandoque exaspe

rante.

Si appetitus ciborum minuitur, vel pondus in regione ventricus animadvertitur , nec alvus solvitur, magnesia nitri cum rheo praebenda est. Ubi vero alvus nimium fluida dejicitur, myrobalani , vel flores rosarum siccati , lactique infusi conveniunt. Si inter lactis usum macies augescit glandulae mesenterii tum infarctae sunt , nec quicquam lacte proficitur Cum phthisis ex ictero orta sui , lactis usus damnandus est Austriaci curationem, quae solo lacte peragitur , non ferunt , etsi absorbentia , corticem, aut rhabarbarina pro symptomatum diversitate exhibeas itaque jus carnium, aut, si febris id sinat, carnes teneras praebere illis oportet ; teste enim Haltero n lac adultos debilitata

n T. VII. P. II. P. I.