장음표시 사용
12쪽
Hieronymi Hati e Societate les.
VM proximis mensibus Frater illustrissime ita contigisset, ut
te repente,& certe preter omnem
utriusq; nostrum opinionem, Cardinalem viderem,& si meus in te fraternus amor multa mihi proponebat,quae curam,& solicitudine afferrent,tamen ut me collegi, plura εt occurrerunt plena lolatii ut dignitatem hanc nec tibi obtutura, & alijs multi opsiq; ' uniuersae Ecilesiae profuturam esse sperarem. Haec autem omnia quae dixi solatia ex uno illo fonte fluebant,& ad hoc unum caput pertinebant, quod hoc quicquid in te, &de te gestum erat, non fortuito, non etiam humana Op ra; aut studio, sed omnino Dei cons ho, ac voluntate gestum confiderem. Priinum enim memoria tenebam, qua ratione ante aliquot annos Mediolano ad hanc urbem,&i ad haec nesotia trad uctus esses, nempe inuitissimus,arque
13쪽
aliorum quidem auctoritate victus,ac nescio qua Dei prouidentia coactus, cum antea nihil minus quam Rona anus cogitasses, tuaeque vitae rationes alia longe instituisses via. Deinde etiam recordabar, toto hoc tempore, quo Romae fueras, qui fuissent animi tui sensus, quos mihi tu semper pio tua in me beneuolentia, atque humanitate notissimos esse voluisti, quamq; exanimo semper ab omni ambitione,& cupiditate ab suisses. Postremo, quod caput est, non soluin cognoram I sed videram ego ipse, quam sincere, & caste, ac legitime haec tibi dignitas veniisset, non Principum gratia, & commendatione, non tuis in ullum obsequi js, non denique hominum artificio, cum non mo do minimum famina , sed ne nutus quidem ullus a te interpositus esset. In quo et ut vere dicam non mediocriter me Gregorij XII u. Pont. Max. qui te elegerat virtus, ac pietas confirmauit,quem sciebam quemadmodum in alijs
sic in te quoque eligendo nihil aliud volui sic, nihil spectasse, quam unius Dei honorem, ac gloriam, nec erat dubitandum quin talis animus, tali I; religione, ac Zelo incensus, Dei lumine dirigeretur, in ea prς sertim Sede, in
qua propter loci dignitatem etiam nescientes prophetant. Quamobrem cu .n propter has, & alias etiam causas nihil ambigere possem, quin plane per ostium ingressita esses, non autem aliunde ii repsisses, illud etiam sequebatur, ut idem Deus,qui onus imposuerat, grande illud quidem, ac formidabile, vires quoque, & robur ad perferendum , di fructuose perserendum adderet. Sic enim fieri solet, idque proprium cst diuinς prouidentiae, ut quemadmodum naturalibus rebus, cum earum cuique suum finem, atque opus praescripserit, singulis etiam necessaria adiumenta ad finem illum consequendum, opusque exequendum impertiat, funilliine in ius quae sunt supra naturam, eoque magis, quo haec maiora, Saltiora sunt, quos ad statum aliquem, ac munus deligit, ijsdem etiam gratiam, & opem suppedis et illi statui congruentem. Atque huius quidem spei illud ego quasi experimentum ccpi., quod
14쪽
quod statim atque ad istam dignitatem euectus es, iacti in te vidi optimi Cardinalis fundamenta. Non enim ina ni quadam laetitia exultasti, non inepto inflatus tumore in magnis, & mirabilibus super te ambulare coepisti, sed
potius eκ tanti oneris magnitudine trepidarc te sensi, quin ollam totum animum, ac vires tuas eo applicare aggressus cs, Ut officio tanto, tamque arduo quam cumularissimusatisfaceres. Acccssit deinde illud e sam in litium huius tuae voluntatis, quod me rogasti,& plane voluisti, ut quae mihi occurrerent ad perscctum Cardinalem informandii, ea scit piis exponerem. Quod cgo scribendi munus.&scribendi de tanta re,sine dubio recusas cm, ut mihi longe impar,& dissicillimum, nisi tibi vel iubenti,vel et cupienti, di innuenti aliquid negare nefas putassem. Verum cum in te duas iam quodammodo personas intuear, ali clam fratris, alteram Cardinalis, illi quidem charitatem, huic
obseruantiam singularem deberi video, utrumque auic mium per se,tum multo magis coniunctum ita valere debet, ut laborem omnem etiam leuem ericiat. Cum enim meus
in te amor is sit, qui esse debet, non solum in fratrem, sed etiam in talem fratrem, quid ego tibi melius, aut utilitis
optare possin, quam omnem copiam bonorum spiritualium, quae vera bona sunt, quaeque tum in hac vita te ornent, Deoque gratum reddant, tum deinde ad alteram illam a ternam, immortalemque perducant Hrc igitur
me charitas stimulat, ut ego quoque idem dicam quod . Beatus Hieronymus Paulino. Nihil in te mediocre esse rpia contentus sum: totum summum, & persectum desidero: nec solum desidero, sed etiam spero, quoniam ea in te te mina, ct initia tum naturae, tum gratiar sensi, ct cognoui, quibus excultis eximium quendam perfectionis gradum expectari oporteat. Ego vero dum haec scribo, profiteor me tibi um scribere, quoniam tu mihi unus satis magnum theatrum, satis etiam magnus es fructus harum qua uinquae sunt lucubrationum. Itaque si quis erit sorte, qui in
15쪽
ne nostrum laborem incidat, non habebit, meo quidem, iudicio, quod meam accuset audaciam, qui amplissim iordini, & ei ordini, qui aliorum omnium magisteresse de- iheat, & soleat, ego mininius & postremus praecipere velle videar. Quod & si ita accideret, tamen tua me, opinor svoluntas, & auctoritas facile tueretur, quoniam si hoc crimen est , certe imperium tuum sine maiori crimine detrectare non poteram. Quamquam illud quoque addo, non tam me hoc libello mea sensa exposuisse, quam etiam tua. Cum enim saepe de his rebus inter nos colloquuti simus,
teque saepe de his ostii ijs, & de tuis desiderijs disserentem
audiuerim, meus hic labor fuit, ut nostros communes ser- ' mones ici iptis mandarem, ut tu cum vacat, non mea cO gnoscere tantum polles, sed tua quoque recognoscere . Postremo si mihi id propositum fuisset, ut ea comm Cm rarem, quae huius aetatis Cardinales in hoc suo munere vel omittunt facienda, vel non facienda committunt, non immerito reprehenderer, quod os meum in coelum ponere, meaeque tenuitatis terminos transgredi ausus essem.
Verum ego quidem hoc milii tantum lumpsi, in eoq; fem- per me tenui, ut qualis csse debeas Cardinalis, pro mea facultate prosequerer . Iuuat auic ita credere qui nunc sine omnes esse quales debeant. Itaq; ad te Illustris s. Frater quem Cardinalem omni laude cumulatum esse cupio,viartis. .. t a clausula, qua GregoriuS, tum alijs virtutibus,tum prae- .gui. cipuc humilitate insignis ad Ricare du Regem utitur , p isti multas praeceptiones, quas ci scripserat. Haec inquit vos auctore Deo omnia seruare non ambigo. Sed occasione admonitionis exorta bonis actibus vcstris me furtiue su iungo,ut cum non admoniti facitis, quando vobis admonens additur, iam non soli faciatis. Omnipotens autem Deus in cunctis actibus vestris coelestis brachij extensione vos plotegat, vobisq; & praesentis vitae prospera, & post
multa annorum curricula, gaudia concedat aeterna .
16쪽
De Ecclem Sancta practantia, oequam Deo cara fit. p. I.
VANQUAM infinita Dei bonitas, &sapientia ita hominum salutem gubernare potuisset, ut quisque per se separatim
ad aeternam felicitatem niteretur, nullo respectu, nullaq; colligatione cς terorum; tamen hoc ei melius, S ad multa aptius visum est, ut fideles omnes mutuo nexu deuincirentur , atque ex omnibus una quasi Respublica, aut Ciuitas, vel potius unum corpus sub uno capite coalesceret. Primum enim hoc ipsi humanς naturae magnopere congruebat, quae & ab uno propagata est,& tantum habet propensionis ad hanc societatem, ut nihil fere magis expetat , quam sermonis, & vitae communionem , nihil magis oderit, & refugiat, quam solitudinem. Deinde vero exigebat id etiam communis usus, & utilitas, quoniam cum habere non possi unus omnia, imo vero necesse sit omnibus multa deesse, ita rem institui oportuit,ut ex aliorum coniunctione quod uni deesset, ab alijs suppletetur. Quare cum in eo tantum momenti consisteret, ut quicumque essent veri Dei cultores, ij non solum cum ipso Deo , sed etiam inter se essent quam coniunctissimi, hoc diligen ter Diuina illa Maiestas prouidit, & egit, ut hanc eorum coniunctionem,& admirabili artificio conciliaret, & conciliatam deinde arctius adltringeret, non solum eiusdem fidei, & caritatis, quae interiora sunt, sed multis etiam externis vinculis, ut sunt sacramenta, ritus, ceremoniae, cae
teraq; huius generis, quae sub aspectu. n cadunt. Haec igitur animorum quam diximus multitudo collecta, haec uniuei suas, di coetus ita compactus, & coagmentatus, Eccle
17쪽
sa est nimirum ut ait S. Augustinus, fidelis populus per uniuersum orbem dispersus, locis quidem dispersus, sed
illis, quae dixi tum internis, tum externis vinculis in una familiam, unumq; oui Ie congregatus. Quod cum ita sit, ex hoc etiam duo consequi nccesse est, primum quantam esse cporteat huius de qua loquimur, Ecelesis dignitate, pulchritudinem, &prestantiam, deinde quam Oporteat eaur Deo domino eius auctori, ac moderatori caram, &iucundam esse. Et quidem ad hoc utrunque illud sum cere potest,quod sit opus Dei. Nam nec ab illo tanto,tamq; sapienti artifice extare aliquid potest, quod non pulcherrimum sit, di absolutissimum, cuius perfecta sunt operata; nec dubitarrdeber, quin ut omnes praeclari artifices cum egregium aliquod opus magno studio,&cura elaborarint,co deinde gaudent, sic Deus hoc tali praesertim sapientiae suς partu magnopere,&certe plusquam a nobis credi, aut capi possit, delectetur. Quare sic omnino statuendum est, nihil vel ad pulchritudinem elegantius, vel ad sanctitate diuinius, vel ad praestantia sublimius cogitari posse, quam hanc omnium fidelium parentem, procreatricem, ac nu tricem Eclesiam,extra quam nihil bonum,nihil sincerum, nihil animae fructuosum esse potest. Quas etiam ob causas nihil est dubitandum, quin summa illa Maiestas, cum a se ipsa discesserit, & ab illa, quem in se continet bonorum omniumaeumulo, nihil aliud habeat, in quo conquiescat, ct quo oblectetur, praetet Ecclesiam. Hic eius amor, hardelitiae, haec eius vinea ut ait Esaias, vel,ut est in canticis, hortus propter florum amoenitatem , & fructuum ubertatem, immo vero ut eam sacrae litterae appellant, domus est Dei, & Dei ciuitas, de qua dicta sunt gloriosa, ct Regnum Christi, cuius non erit finis. Optimum vere, ac Delicissimum regnum, atque opulentissimum bonis omnibus spiritualibus, idemque legibus,& institutis sanctissimis temperatum, quoniam lex Domini immaculata, conuertens anima. a vitio ad virtutem, a terrenis ad coelest i a ; Quid a
18쪽
rem dicamus de huius regni ordine,& pace, ac concordia, quid etiam de firmitate, in quam, ne inseri quidem portς Miret, γα praeualere possunt ξ Vere enim Ailarius de hac ipsa sic lo- Lib L iis quitur, Dum oppugnatur fioret, dum opprimitur crescit, T dum contemnitur proficit, dum laditur vincitidum arguitur intelligit, tunc stat cum superari videtur. Accedit etiam ad huius regni nobilitatem, tum regis ipsius nobi-
Iitas, qui est Dei filius, & ipse Deus, tum ciuium quoque de quorum dignitate quid maius dici potest, quam quod
ipsi auoque reges sunt sic enim Petrus. Vos genus et clum, regale Sacerdotium, gens sancta; popuIus acquisitionis. Nil mirum igitur u hoc suo regno ita gaudeat Deus, ut in eo perpetuam sibi sedem fixerit, nec ab eo recedat unquam. Quam ob causam Dei quoque tabernaculum vocatur,ut in quo ille habitet , & nos una cum illa
habitemus. Quocirca Augustinus quod in psalmis dictu
est, Proteges eos in tabernaculo tuo, non dubitat accommodare ad Ecclesiam. Quid est, inquit, tabernaculum, 'nisi Ecclesia huius temporis, quae ideo tabernaculum dicitur, quia adhuc in terra peregrinatur, tabernaculum enim habitaculum est militum in expeditione positorum. Sed hoc tabernaculum quoniam Dei praesentia consecratur, ideo templum quoque est; nec ob aliam causam tamia opera, tantaq; impensa templum illud SaIomonis adeo insigne condi voluit, eiusq; condendi Deus ipse modum,sormamq; descripsit, nisi ad hoc Ecclesiae templum expria
mendum tanto nobilius, & excelIentius, quanto. anima corpori, corpus umbrae antecellit. Itaq; Augustinus idem in alio psalmo verba illa interpretans, Adducentur in templsi Regis. Templum, inquit, Regis est ipsa Ecclesia. Vnde re iconstituitur temptu de hoibus qui intrant temptu Regis, lapides vivi qui sunt nisi fideles Z In unitate est temptu Remmo est ruinosum,no decisu, non diuisum: iunctura lapida viventiu charitas est. Cu igitur diuinu est hoc temptu , di a diuino artifice lato artificio constructu, tum illud insu-
19쪽
sa est nimirum ut ait S. Augustinus, fidelis popuIus per uniuersum orbem dispersus, locis quidem dispersus, sed
illis, quae dixi tum internis, tum externis vincuIis in una familiam, unumq; ovile congregatus. Quod cum ita sit, ex hoc etiam duo consequi ncccsse est, primum quantam esse cporteat huius de qua loquimur, Ecclesiς dignitate, pulchritudinem ,& pr stantiam, deinde quam Oporteat eam Deo domino eius auctori, ac moderatori caram, &iucundam esse. Et quidem ad hoc utrunque illud suffcere potest,quod sit opus Dei. Nam nec ab illo tanto,tamq; sapienti artifice extare aliquid potest, quod non pulcherrimum sit, & absolutissimum, cuius perfecta sunt operata, nec dubitari deber, quin ut omnes p clari artifices cum egregium aliquod opus magno studio,&cura elaborarint,co deinde gaudent, sic Deus hoc tali praesertim sapientiae suς partu magnopere,& certe plusquam a nobis credi, aut capi possit, delectetur. Quare sic omnino statuendum est, nihil vel ad pulchritudinem elegantius, vel ad sanctitate diuinius, vel ad praestantia sublimius cogitari posse, quam hanc omnium fidelium parentem, procreatricem, ac nutricem Eclesiam,extra quam nihil bonum, nihil sincerum, nihil animae fructuosum esse potest. Quas etiam ob caulas nihil est dubitandum, quin summa illa Maiestas, cum a se ipsa discesserit, & ab illa, quem in se continet bonorum omniura ncumulo, nihil aliud habeat, in quo conquiescat, ct quo oblectetur, praetet Ecclesiam. Hic eius amor, hae delitiae, haec eius vinea ut ait Esaias, vel,ut est in canticis, hortus propter forum amoenitatem , & fructuum ubertatem, immo vero ut eam sacrae litterae appellant, domus est Dei, & Dei ciuitas, de qua dicta sunt gloriosa, & Regnum Christi, cuius non erit sinis. Optimum vere, ac Delicissimum rcgnum, atque opulentissimum bonis omnibus spiritualibus, idemque legibus,& institutis sanctissimis temperatum, quoniam lex Domini immaculata, conuertens ani--4 a vitio ad virtutem, a terrenis ad coelest i a ; Quid au- aera
20쪽
tem dicamus de huius regni ordine,& pace, ac concordia, quid etiam de firmitate, in quam, ne infers quidem portς - , , α praeualere possunt Vere enim Ailarius de hac ipsa sic lo- Lib Lquitur, Dum oppugnatur floret, dum opprimitur crescit, ν η dum contemnitur proficit, dum inditur vincit,dum argui tur intelligit, tunc stat cum superari videtur. Accedit etiam ad huius regni nobilitatem, tum regis ipsius nobi- Iitas, qui est Dei filius, & iple Deus, tum ciuium quoque de quorum dignitate quid maius dici potest, quam quod ipsinuoque reges sunt sic enim Petrus. Vos genus ei ctum, regale Sacerdotium, gens sancta; popuIus acquisitionis. Nil mirum igitur u hoc suo regno ita gaudeat Deus, ut in eo perpetuam sibi sedem fixerit, nec ab eo recedat unquam. Quam ob caulam Dei quoque tabernaculum vocatur, ut in quo ille habitet, & nos una cum illo habitemus. Quocirca Augustinus quod in psalmis dictu
est, Proteges eos in tabernaculo tuo, non dubitat accommodare ad Ecclesiam. Quid est, inquit, tabernaculumis ' - ι nisi Ecclesia huius temporis, quae ideo tabernaculum dicitur, quia adhuc in terra peregrinatur, tabernaculum enim habitaculum est militum in expeditione positorum. Sed hoc tabernaculum quoniam Dei praesentia consecratur, ideo templum quoque est; nec ob aliam causam tanta opera, tantaq; impensa templum ilIud SaIomonis adeo insigne condi voluit, eiusq, condendi Deus ipse modum,sormamq; descripsit, nisi ad hoc Ecclesiae templum exprimendum tanto nobilius, & excelIentius, quanto. anima corpori, corpus umbrae antecellit. Itaq; Augustinus idem in alio psalmo verba illa interpretans, Adducentur in templsi Regis. Templum, inquit, Regis est ipsa Ecelesia. Vnde Palconstituitur temptu de h6ibus qui intrant temptu Regis, lapides vivi qui sunt nisi fideles In unitate est temptu Regis,n6 est ruinosum,no decisu, non diuisum: iunctura lapidu viuentiu charitas est. Cu igitur diuinu est hoc temptu, & a diuino artifice lato artificio constructu, tum illud insu- A a per