장음표시 사용
161쪽
adesse fas erat, quae intus erant candelabra cum lychnis, & mcnsas ex quisbus libare atq; adolcre moris crat, & vascula ex auro cuncta perspexit cor Destamque pigmentorum molem, ac sacrae pecuniae prope ad duo milia talantorum.Nec tamcn uel haec, uel aliud quicquam de sacro lanetis opibus siue instrumentis attigit. Sed postera die post excidium curare templum aesdituos, ne quid sordium haberet iussit: 8c solennia sacra celebrare. Ipse austem Hircano pontifice declarato, quod se & in aths rebus alacrem praebus isset, promptamqj ad bellum agrestium multitudinem ab Aristobolo re uocasset:per quae scut impciatorem bonum decuit, nevolentia potius, si timore plebem sibi conciliauit. Inter captiuos autem comprehensus Aristoboli secer,idemq; patruus,tenebatur. Et illos quide, qui maxime bellicauola suissent securi percussit : Faustum uero θέ qui una sortiter fecerant, pres claris premus donat, Sc Hierosolymis tributum indicit. Pompeius uero a flumine Euseatre us ad fines Aegyptios, Scauro summa regionum negotia cum duabus cohortibus commisit: Romamq; ipse per Ciliciam properauit,captiuum ducens Aristobolum cum familia. Erant autem illi filis diis totidemq; filia quorum unus Alcxander ex itinere fugit: minor autem Antigonus cum seroribus Romam uectus est. Interea Alexander congregata manu Hircano grauius imminebat, Iudaeamque populabatur: Hircanii quidem mature debellare posse credebat, uillas* opportunas muris , hoc cst,Alexandrium Hircanium,S Macherunta non longe ab Arabiae montibus muniebat. Exercitum hinc inde colligere eurauit: donec facta sunt ei dccem milia pcditum,et mille quingenti equites. Igitur Gabinius qui in Syriam missus, Scauro successerauaduersus Alexandrum cum ualida manu militum atqS multitudine processit Iudaeorum. Quo pretio uictus Alexander, istis Vl. milibus, quorum tria uiua capta sunt, tria uero prostrata: ipse in Alexandrium confugit castellum. Quo obsidione cinebis,dum uolicinentius urgeri se ab hostibus cernerct, territus Alexandcr omnibus de s speratis,legatos ad Gabinium mittit:& ignosci deliciis orans, Sc quae iniparent castella Macherunta 8c Hircanium tradere non dubitans, quin eisam Alexandrium eiusdem potestati permisit. Quae omnia quidem Gabinius consilio matris Alexandri, funditus eruit. Post haec uero Gabinius Hira cano Hieroselymam deductoόei Fani curam commendauit, caeteris Rcis publicae partibus optimates praefecit, omnemque Iudaeorum gentem in conuentus qUinque diuisit: unum Hieroselymis, alterum Dol is, item que tertium apud Amathunta,quartum Hierico, Sc quintum Sellari ciuistate Galilaes disposuit. Singulari autcm unius dominatione Iudaei liberaulibenter ab optimatibus regebantur.
Qualiter Crassus spoliauerit i Iunio Parthico bello mox est extinebis. De 'patre etiam matret Herodis,& fratribus atq; sorore. El. aliter Aphricas , nus Historio aphus,et Iosephus de eode patre Herodis sentiret. De Lucullo,qui Mitridate& Tigranem bello uicit. Et de Pompeio eius successore: qui maxima ex parte otiente ditioni subdidit Romanos. Cap. II.
162쪽
GIT V R his atque alijs ita gestis, interea Crassius Gabinii si cessor,
ducatum Syriae suscepit, qui profecturus ad Parthicum bellum, omne quod erat Hierosolymis in templo abstulit aurum, δέ praeterea duo milia talenta detrahi iussit de inlcriore templi, quae Pompeius intactra reli. querat. Nec longum laetatus,ubi transiuit Eufraten, ercinim amisit maximum:& ipse a cophs Persarum extinctus est. Eo seccessu Parthi elati res,transeudum in Syriam crediderunt. Quos strenue insidiis exc it Casisius,& commissae sibi prouinciae finibus reppulit, non sine graui detrimento hostium cum effuse uenientes,quod neminem sibi obsistere ausurum arabitrarentur, loca praeuentus angustia occupauisset. Denique fusis seritum plurimis, lium deseruere Parthicissius repulso hoste securus prouincia, in Iudaeam imui,5 Taricheis deletis,X X X. milia ludaeorum in semini tem umdidit: Phitalaum quoque suspectum doli, quod partes Aristoboli sulciret, iugulari iussit. Neque expers consili j eius Antipater fuit, ut aemuolum potentis quam maxime excluderet. Igitur Antipater is cognouit uxorem, cui nomen Cypris,spledidissimo inter Arabiae taminas loco ortam. ater ex ea suscepit liberos IIII. sexus uirilis,& unam foeminam. Virorum huiusmodi uocabula erant: Primus Phaselus, sequens Herodes uocati tersitus Iosephus, quartus Feror',8c Salome filia unica. Qui cum Gabinii se uorem muneribus atque obsequiis maxime promeruisset, Cassiu etiam sti. miliaritatem adeptus est. Causa quippe tantorum filiorum, uir egregius est factus, ad emerendam muneribus atque amicitia societatem potentum. Prae caeteris uero regis sibi Arabum conciliauerat gratiam : quia de locis Arabis uxoris acceptae praetendebat necessitudinem. Haec de Iosephi excerpsimus dictis. Aphricanua uero, qui δc ipse praecipuus in historiographis habetur:Aiunt,inquit,qui de eo diligesius explorarunt, Antipatrum quens dam patrem esse Herodis Ascalonsis, qui & ipse suetit Hcrodis cuiusdam
situs, repli Apollinis aeditui. Hic Antipater ab Idumaeis latronibus captus admodu puer permasit cum praedonibus, pro eo qd pater eius tei familia ris inopia filiu redimere no ualeret. Veim puer latronu uita et moribus institutus, postmodu Hircano cuida Iudeon potita familiaris efficit. Ex quo nascitur Herodes hic, qui Saluatoris temporibus Lit. H Apbricanus.
De Lucullo,qui Mitridatem Sc Tigranem bello vicit.Et de Pompeio eius suecessortiqui maxima ex parte Orientem ditioni subdidit Romanae. Cap. III.
Git m iςpore apud Romanos hsc agebantur. Lucullus postsi Mitri
datem et T rane reges uicerat,maximamq; parte Orietis Romans ditioni subegerat: ccestare habuit Pompeium. Ergo Poprius in minore Armeni iuxta monte Dasti acu castra regis Mitridatis obsidione concludit. Rex cu omnibus copiis eruptione per nocte facta,risuper etia persequente besto repellere statuit. Popeius fugientes persequi intendit Itaq; bebium nocte comissum est. Luna tunc orta a tergo Romanis erat. Regiim logii inem umbraim proximitate hostium rati. cuncta in initum tela iade.
163쪽
adiutus autem beneficio sublustris noctis euasit:relictiisep ab omnibus anticis, philosophis, scriptoribus rerum uel carminum ac medicis soliis per dea uia equum manu trahens, at ad omnes nocturnos strepitus trepidans , inqddam castestum diuertit,ati inde in Armenia perrexit. Pompeius regem insecuturus,inter duo flumina,quae ab uno monte diuersis specubus exorisuntur hoc est Euseate 8c Araxen,url m Nicopolim scribus,lixis,& egris uolentibus condidit:oranti Tygram ueniam dedit. Exercitum Herodis Albanorum regis,pr sectosep eius ter praenio uicit. Postea epistolas Herodis 8c munera pro instaurada cum Albanis societate libenter accepit. Artacem regem Hiberiae bello sudit totam Hiberiam in deditionem accepit. Inde cum Armeniam,Colchos,Cappadociam, & Syriam ordinatis rebus composuisset:promoues de ponto in Parthiam, & post haec Bathanam urbem caput Parthici regni quinquagesimo die uenit. Tunc in Bosphoro Mitis
date Cerealia sacra cclebrante, ter motus adco grauis repente exortus si ut magna clades ex eo urbium at agrorum secutura narraretur . Eodemi pore Castor Mitridatis praesectus, qui Panagorio praeerat, interse ctis amicis regiis arcem occupauit: & quavior Mitridatis filios ad praestidia Romana transmisit. Mitridates accestis ira in scelera exarsit.Nam complures tunc amicos suos , & Exipodram filium suum intersecit: cum ante iam Aliomachare parricidio trucidasset. Pharnaces alter filius eius, ex aplo Datrum territus,exercitum ad persequendum sese missum sibiconcilia,uit: Zc mox aduersus patrem duxit. Mitridates diu ex altissimo muros lisum frustra precatus, ubi inexorabilem uidit: moriturus exclamasse fertur: Quonia Pharnaces,niquit,moriiubetiuos si estis di j patim precor,ut quandoque& ipse hanc uoccm a liberis suis audiat. Statimque descendens ad uxores,pellices,ac filias suas uenenum omnibus dedit. Quod cum ipse nosuissimus hausisset,noe tamen propter remedia, quibus uitalia sua aduersus noxios succos saepe obstruxerat,veneno confici posset: Gallum quendam militem iam fracto muro discurrentem inuitauit, eique iugulum prebuita Hunc exitum uitae Mitridates habuit. Pompeius nan occisi Mitrid nuntio accepto,Syriam Celen,& Phoenicem belloaggressus, Itureos pri mum Arabasq; perdomuit:urbem eorum, quam Priram nominant, epit. Hirae, ut praemisimus, ad l udaeos properauit: Hierosolymam eueris, solo coaequari imperauit. Et cum aliquantos principes Iudaeorum se rimmississet Hircano sacerdotium restituit, Aristobolum captiuum I mam duxit. Hoc bellu orientis cum uiginu& duobus regibus sesegessisse
164쪽
CHRONICORUM TOMVs L LIB. VII. FoI. LXXIX. N T E R E A C. Cesari costili tres prouinciae cum legionibus septem in quinquennium datae : Gallia Transalpina 8c Cisalpina Sc Illyricus.
Galliam uero comatam postea senatus adiecit. Eluitiorum ergo animos sertissime Gallorum omnium gentis,ea uel maxime causa,quod perpestuo pene cum Germanis bello altercabatur,a quibus Rheno tantum flumine desinutur: Orgeto rex quidam princeps gentis spe totas inuadendi Gallias,in arma accenderat. Quem caeteri optimates correptum Sc ad mortem coactum, cohibere tamcia semel animatas in praedam plebes nequiuerunt. Qui coniuratione facta,ac die dicta, exustis uicis ac domibus suis: ne quod desiderium ex spe reuertendi seret, profecti sunt. Quos cum apud Rhodas num flumen obuios Caesar habuisset magno, dissiciliq; bello bis uix uicit, uictosep ad deditionem coegit. Hom fuit cum primu progressa est omnis multitudo Eluitioim,Tulingom,Latobrotom,Rauracolu 8c Boisim utris usq; secus ad C. L. 8c VII. M.hominum. Ex his XL.& VII. M. in bello ceciderunt: caetera in terras proprias remissa sunt. Postea Caesar Ariobisturegem excitantem inuehctemo secum incredibiles Germanotu copias,quihus nuper uniuersos Gallian, populos se subegisse la stabat: apud Scqua Das uicit.Cum diu exercitus Cae saris Germanorum multitudine & uirtute Perterritus, pugna detrectasse Ariobistus in Germania,arrepta nauicula, Rhenum transuectus effugit. Vxores duae,totidemq; filior capte sunt. Fuerunt aute in exercitu Ariobisti, Arudes, Marcomanes, Triboci, Uvangiones,Nemetes, ures & Sueui. Pugna maxima grauis Phalangor Germas misi suit,quam coacto in unum agmine,scutisq; supra capita cotextis,ad irrumpedam Romanom aciem tuti undi* prestruxerat. Sed postquam aliqui Romanom militu agilitate,audaciain insignes supra obducta salicte testudinem scutis singillatim uelut suamis reuulms,dcstiper nudos depreheseiv,deiecitORrcp humeros perfoderut territi hos cs nouo mortis periculo, terribile dissolucre cdpagem. Exinde in figam uersi per L. M. pasi tu insatiabiliter cssi sunt. New conssci numerus potuit Germanom,uel quatus Pugnae inuerit,uel quatus lacrit occisom. Post haec Belgam rans,quae tertia pars Galliam est, aduersus Caesarem exarsit, quom distributim haec copia fuit. Bellovagi, qui csteris numero Sc uirtute prestare uideretur:habuci e lectissima' XL.M. matos Successsiones ex XII.oppidis L. M. Nemri, quoru adeo indomita seritas praedicabatur, ut nuna in id teporis mercato' LX res ad se admiserint,vina, caetera φ vcnalia deserre,quibus inducita iucundistas torpore uirtutis afferret. Habuerut similiter L. NI . Trebates etiam, ScAmbiani X. milia, Morim XX V. milia, Menapii IX. milia, Calcu X. milia Buloccasses 8c Veromandi aeque X.milia. Attuat a X.& VIII. missi Condurias Eborones Caerosi,Cemanni,qui uno nomine Germani uos hiatur XL.milia.Ita fuisse reseruntur,CC. LXXII. milia, malorum les Risssima.His repente sylva erupentibus exercitus Caesaris perturbatus atq; in fugam actus, plurimis suorum amissis, tandem hortatu ducis restitit ut
165쪽
imoresque aggressus,usque ad internitionem pene dctruit.
Qualiter Iulius Caesar postquam Galliam in deditione subiectam credidit.& in Italiam redire voluit,impetu Gallorum i erractus,pisi is diuelsis insfechis di Gallias in Britaniam transiit c eam subiugauit,non sine magno discrimine suorunt. Cap. V.
lGitur Caesar magnis in Gallia rebus gestis, cum Italiam proficisci dccre
uisset: Galbam cum legione duodecima ad Veragros, Sedunosep misit. Qui cum Demandi cause,in uico Veragrorum cui nonam erat Oct dorus,consedisset mediam* oppidi partem,quae torrcnte distinguebaotur,accolis cocessisset, quadam die cosdem discessisse per noctem ac proximo insedisse colli uidct. Quippe illi paucitatem uix mediar lcgionis despes elui habcntes, ultroneam sibi preda nullo cessuram n gotio arbitrabantur, finitimoso suos in hanc caedis S praedae societatem uocaucrut. Igitur cum Galba tam pusentibus periculis circumseptus ac trepidus,aim inter uarias consultationes certi cosili j incertus esset, repente Galli descensu montis estis si, castra imperfecta circudant: raros per uallu propugnatores saxis,telis ponerant. Cum iam castra irrumperetur, Pacuuq primipilaris & Uoli sint tribuni cosilio euneti Romani portis eruperunt, incautosq; subito agogressi hostes primu periurbauerunt:d inde in fugam uerses miserabili modesuderunt.Nam amplius XXX. M. Barbarosit tunc caesa reseruntur. Igis tur Caesar cum iam pacatas uniuersas Galliam gentes putaret, ad nouum& maximu bellum retractus est. Nan dum P. Crassus adolescctas cum Igione septima Oceanotenus apud Andicauos hyemasset, Veneti,caeterisque cOfines,repente in arma coniurant,legatos Romanora uinclusi eosque ita demum se reddi.uros, si obsides suos recipiat, Romanis indicant. Socios sibi ad id bellum ossismos, Lixovios Nannetes, Ambivaritas, Morinos. Menapios S Diabluites ascisciant: Auxilia quoque a Britannia arcessimi. Caesar per Crassum de rebellione praedi starum gentium certior faetiis, loliis intelligeret, quanta ineundi belli dissicultas esset, tamen rem tanti lassi iij non negligendam ratus,ne caetcris exemplo ciusmodi audendi licentia Iaxaretur:ita terrestri plio persequi hostes frustra aggressus,quippe cu hossim per intersusa ex Oceano estuaria, atin inaccessos recessiis, tutis terratu sinibus munire turmaucs longas aedificari in Ligero flumine iubet, per que in Oceanum deductae, mox ut hostibus uisae sunt continuo CC. XX. maueS eone Paratae at. omni genere armoru instructissime progresis portu, ex adueris costiterunt. Bruto circuspicienti impare longe nauiu esse conflietum, quia Barbaroru naues solido robore intextae,cauemiser praeualidis obduratae saxoru modo adaetos rostram Etias retundebati Hoc primu auxilio tat,qd falces acutissimas non pertinaciter ediis prefixas,funibus autelubn as parauerat, stas cu opus esset,apprehcsos eminus rudeles subductis hastilibus per sime falce retrahedo succideret. His celeriter expeditis. distirpi hostili antemnam armametaprscepit. Ita antenis ruentibus copius
reS ilico naues uelut captas immobiles reddidit. Alii hoc periculo territi.
166쪽
suspensis uelis, qua uetus intcderet segre cinai cessante mox ueto destiniti, ludibrio fuere Romanis. Ita incess omnibus nauibus,intersectisq;.his, qui pugnauerat: Galli reliqui sese omnes dedideriit. Sed Caesar maxime ob iniuriam legato Rr,& ut genti ad ola consilia mobili terribilis exempli nota inureret: cunctis principibus per tormenta interscistis, reliquos sub corona Dedidit. Iisde diebus Titurius Sabinus Aluercos Eburovices Lixoviosci', qui primates suos,cum authores belli resuscitandi esse nollent,interfecerui: eruptioe sic ha incredibili cede deleuit. P. uero Crassiis cu in Aquitania per . Denisset bello exceptus est. Nan Sotietates magno ea tam pedestribus copiis pusidis Romam adorti: diu grauiter turbauerut.Post uiciti at* in ψppidum Sociatu coacti, obsessiq; cum se expugnati uiderent armis traditis in deditionem recepti sunt. Aquitani clade hac permoti, undiq; exercitu contrahunt,de interiore quoq; Hispania auxilia accerserui: duces bello maxime eos praeficiunt, qui cum Sertorio militauerant. Hi omnes dum obidionem Crasso parant in castris suis Crasso obruente deleti sunt. Nam ex Aquitanis et Cantabris,quorum L.milia tune in auxilium uenerant: XX.& VIII.milia caesa reseruntur. Caesar Germanos,qui Rhenu cum immensis copiis transmiserat, simul & totas Gallias subincere sibi parabant bello adortus,usq; ad internitione cecidit. Quoi suissenuinem ad CCCC.XL.M. runt. Tunc Cesar in Germania facto ponte transgreditur,Sicambros& Vlubios obsidione liberat, Sueuos maximam et ferocissimam gentem, quoim esse C. pagos 8c populos,multi prodidere,totamq; Germania aduetu suo terret. Mox in Gallia rescisso ponte concedit,ad Morinos inde ue. Dicunde in Britannia proximus & breuissimus trasitus est. Navibus onera xijs at* actuariis circiter L X X X prsparatis,in Britannia transiictitur: ubi acerba primu pugna fatigatus: deinde aduersa tepestate correptus,plus
ximam partem classis,& no paruum numetu militum, equitatu uero pene
omnem disperdidit. Regressus in Galliam, legiones in hyberna dimisit,ae DC. naues utriusq; comodi feri imperauit. Quibus item in Britannia prismo uere transuectus,dum ipse in hostem cum exercitu pergit,naues in ancoris stantes,tempestate correptae uel collisiae inter se,uel arenis illisae,dissolu . De senuex quibus XL.perierunt,caeterae cum magna dissicultate reparatae
sunt Caesaris equitatus primo cogressu a BKtannis uictus est, ibim Labionus tribunus occisus est. Secundo praelio cum magno suom discrimine ui ictos Britannos in fugam uertit. Inde ad flumen Tamensim prosectus est: quem uno tantum loco uadis transmeabilem serunt. In huius ulteriore ripa cum Cassoblauno duce,immensa hostiu multitudo costa erat, ripam in flus minis ac pene totu sub aqua uadu acutissimis sudibus perstruxerat. Quod tibi Romanis deprehensum ac uitatu est, Barbari legionu impetus no serentes, sylvis sese abdidere. Vnde crebris eruptionibus Romanos grauiter ac sirpe lacerabant. In terea Trinouantu firmissima ciuitas cum Adrogorio duce,datis XL.obsidibus Caesari sese dedit.Quod exemptu secute urbes alie
167쪽
Plures in se iis Romanon1 uenerunt,ijsdem demostrantibus Caesar oppidum Cassobelauno interduas paludes situ, obtetu insuper sylvasu munitum,omnibus rebus confertistii nu tande graui pugna cepit. Exhinc Cad, sar a Britanis reuersus in Gallia, sta I giones in hybema misit, repetinis bellore tumulobius undiss circuuentus, et cossiciatus est. Nacν Ambiorix eum Eburonatibus& Attuaticis cospirans, animatus Trevirore consilio, Cotta & Sabinum legatos apud Eburonas cum tota sunditus legione ins diis circuuentos, interscit. Ambiorix hac ui storia elatus Atiuatos 5c Nervios, plurimosq; alios raptim in arma cdtrahit,at ad Cicerone legatum, qui similiter tunc lcgioni in hyb is praeerat, tenditi M ultitudo hostium ex hoc colligi potuit: quia cum in obsidione castroru uallum circudandum esse a captiuis Romanis doceretur & instrumenta ruralia no haberent, asdijs cocidendo terram & sacculis exportado, uix tribus horis uallum peduX. 8c fossam pedum, XU. per M. pasIuum XV. in circuitu persecerunt. Praeterea C. XX. turres mirae altithiclinis extruxerunt. Et cum iam V ll. dies nocte'; succidui hostium cunei pugnarent ac uentus subito plurimus exortus esset, testas seruentes intorsere fundis, flamatam tela clarac mox cocepto igne rutilatia itura castra iecerunt. 4io secto per culmina raptim iaciatus inlistes,sparsum animauit incendiu. Sed nec sic quide Romani cumundi Obruerentur uulneribus laboribus,uigiliis, iciuniis,incendiisve cesserunt. Tande Caesari nuntiatu est unam deletam esse legionem alteram iam pene cosectam. Adventa te cum duabus legionibus Caesare deserunt hostes obsidionem, at in ciim cunesti raptis cos hs ruunt. Caesar se paruissimis castris cosulto codidit, equitibus praemissas ut fugam fingerent, imperauit: ut ad transitu uallis,quae in media erat, sibi* periculosa uidinat,postcs cintemptu sui inuitaret. Quibus ad uetantibus insuper obstrui portas pcepit. Quo uiso Galli,quasi iam uicissent ad obducendu extrinsecus uallu couer s sunt. Coar totis repete poriis paratu effudit exercitu uersos* in fugam Gallos, uastissima cole coisit. Na LX. M.tuc fuisse reseruntur,e quibus Pauci per paludes inuris c serui. Induciomarus Tmuro' princeps,ma gnas armatos copias habes, posta de cosensu totius Galliae certior reddi vis est, Labieni castra legione* cui is perat qd facile sal tu arbitrabat delere statuit,ae deinde Eburonibus,Neruis coiunctus ad opprimendii insare Pergere. Labienus,abus poterat artibus timore simulat, at* ita Inductomam negligentiore cum insultatibus copiis pro ualla, oberrante, remni in eruptione prostrauit. Hac uictoria Labieni reliqui Galloiu conatus repres
si sunt,et Cesar paulo quicitor reliqua parte hyemis suit. Sed intelligens sibi maiora belli superesse negotia:maxime,quia plurima parte exercitus amisesa,alijsque grauiter sauciis ne ad sustinendum quidem sibi idoneus non discam ad coprimendum Galloiu impetu uideretur,a Gn. Popeio procosula conscribi Iegiones sibim mitti in auxiliu petit. Ita in ante exactam hyemem,nes ad eum legiones in castra uenerunt. Igitur Caesar privia in unum hostium cos
168쪽
im e pia coirent,ineunteuemo aggredi trepidos re opprimere sp rsos suis finibas parac Primum ita Neruom fines diripalpr a uem,quae copiosissima erat,exercimipennisit. Deinde Menapios,u sta propter immesas paludes at impeditissimas sylvas munitissimiuidebant, tribus agmis Dibu, invadi imia deuulgo agitata,resdu supplices in deditioneminece ti Labienus sequenti pullo omnes copias Treuironi interfecit:arte in hellum prouocatas prius Germanis aduetantibus iungeretur, & edtinuo ipsamcivitate cepit. satulcisci mo em Sabirii et Cotte legatoin uolens, Ambiorige et Eburonesdeletae Imionis authores, posta in Arduenna sylσtia resagiste coperit, qus sylva totius Gallie maxima est,at a ripis Rhenismilium Treviroru ad Nervios usip pertingit,& in longitudine pilasu L. . M. Passitu patet,permeties rem suis maximi perculi Bre,si per obstruetas spatiosas sylvas ignoti diuiderent, hostem locis notissimu quereret,Osmnem Gallia per nullas inuitat, ut sis secundu placitu suum recoditas in Ardueis sylva pdas qufrasidiripiant . Quo facto, Gallis utrinq; morietibus maximas Romanoru iniurias sine cuius si Romani dis inlaetandis cauit.Ita hoc tutissinio uincendi genere securus in Italiam redi jti :
Reuciso Caesare in Italiam iterum Galli in arma coniurant.Ad quos cito C. , Caesar reuertitur,quos diuersis praeliis contriuit,&aeterns seruituti tradisi i ' l . Cap. . VI.
Gitur Cssare in Italia reuerso,Gallia rursus in arma cGiurat,multa mmul populi coeuti Dux his Nergingitoris Dic Cuius cosilio statim oes
Galli ciuitates suas ultro incenderunt, prima a suis inceia Byturi cinde ad Caesare,qui magnis itineribus per Narbonesem prouinciam clam ad mercitu recurrerat,impetu faciunt.Cssar tunc oppidum note Cenapu obsidione cocluserat. Quod diu oppugnatu tande post multas Romanoru clasdes,pluuia die cum hostiliu machinaim augmeta,nerui elangueret applia lestis turribus captu at deletu est.XL. ΝΙ. hoim ibi fuisse reteratur,ex quibus uti LXXX. per fuga lapsi ad proxima Galloiu castra ueneriit. Puterea Arueni ceteri cosnes, solicitatis etia ad se mitis multis aduersum in sarem plhs bellauerunti Qui cum se pugnata satigati in quo a castellum receptuent, milites prsde inhiates,ad expugpatione oppidi animum iri temdunt: seust a Caesare de loci inlatate causante. Ita ibi Caesar erupentibus desuper hostibus pressus multa e ercitus sui parte perdita, uictus aufugit. Dum hμ ad Halesta gerunt, Vergingitorix,que omnes cosensu pari rege
Preoptauerat suadet, ut ex tota GRllia oes,qui arma ferre possini,huic bel. io psto sint. Hoc em esse unum bellu,quo aut perpetua libertas,aut aeterna seruitus, aut mors oim consequat. Ita. abs. eo numero,que infinituante cotraxerat,equitu circiter VIII. M. peditum CC.L.M.cotracsta siset. Des hinc duos colles sibi inuice obuersos,Romani, Galli*ceperat, de multis saepe eruptionibus 8c uari js prouetibus pliantes,tande Romani,pcipue Germanoru equitum,quos sibi iamdudum amicos,nunc etiam in auxilium
169쪽
atauerant,uirtute uicerunt. Vergingitorix alia die cogregatis omissius, a fuga euaserant, dixit se austore bona fide dc dcndae lisertatis are, irrum, pendi se eris suis. : 8c nuc sue Romanis sese ad morae omncs os eia sue solu pro omnibus dedat, paratum animo fore Ita* Galli uoluntate quam pudore aliquandiu te cerant; asi ex cosilio regis assumerent. ilico sibi ueniam precates,eum solum uelut authore magni sceleris claclarunt rubi agi omnibus Gallore gentibus ipsoR1 opimone sortiores habebatur. HaChorreo duce bellum instaura sitam in hanc suscepti belli societatem Ani hianos,Aluercos,Sescios, Beliocasses,Atrebatesin niu:igunt,& locum quendam cinctum at impeditum, undi* palud scapiunt,esinitaque
praelio, magnam Remoru manum, quae auxilio Romarus erat,micidant.
Deinde cum opportunu ipsi locum insidiis prouisum occupauis lint , at hoc coperto Romai ad insidiatu locu instructi, ordinati si uenae mi, misso pilo, Romani Gallos su cies iisdem locoru mumtionibus qinbus claus Herat,incluserunt cui scp ad uaternitione ceciderat.lbi Chorreus uel sugam us deditione detrectas, Romanos ut uiuus caperet instares occide ut occideret,coegit. l git cum pacata esse uniuersam Gallia Caesar ni pati. suram sere ad aliqs aspirare motus at bitraret, legiones in hyberna dimiliti Ipse tamen Ambiorigis fines, qui tot bella excitauerat, horrenda hoim strage uastauit. At vero G. Caninius legatus bcllu apud Pictonas inuenit: ubi magna hostium multitudo impedita itinere legionem circumdedit,iq; ad extremuniuiscrimen adduxit. Porro aure Fabius acceptis Canini, legati lis teris in Plistonas proficiscitur,il i* a captiuis de opportunitate locolucres cor se stus inopinates hostes opprimit magnis stragibus facitis,plurimas Praedas agit. Deinde cumCaninio signu aduentus sei dedisset,Caninius tossis castris subito exiliuit, seseqi iniecit hostibus. itaq; Fabio in aha parte &Caninio ex altera insistente, maximo Sc diuturno bello innumerae Gallonicopis trucidatς sunt. lnde Fabius in Carnutes prolamis est. Scictat em Domnacum duce antiquissimum raecllionis totius inccniore, ab hoc Milo elapsum: si Aremoricis gentibus adiunctus esset, maximos iterum in Gallia
tumulius esse motuM. Sed eas adhuc ipsi nouitate trepidantes mira uirtu
te 8c ccleritate perdomuit. Interea Draptes unam Lueterius cum adest Caninium 8c legiones in finibus sitas uideret undior collectis copiis oppidum
uel ad unum occupant. Hoc oppidum in Milimina montis arce pendebat, duabus partibus per abrupta latera non paruo flumine cingebatur: modio deinde destensu largissimo sonte securum. plurimam introrsum copia frusmmii tutum irritos procul discursos hostium despiciebat. Caninius,quod BIum Romana prouisione potuit,ambos duces cum parte copiarum plii rima in campo euocatos maximo praelio superauit. Nam uno e ducibus
intersecto, alter cum paucissimis segit, nullus in oppidum redit, sed ad id oppugnandum C AE S A R E opus sint. Itaque certior per nuntios fas ctus E AE S A R accurrit, circumspectisque omnibus,uida si expugnare
170쪽
oi moliat. Iudo & spectaculo hostiudescdum esse exercitum suum, uinum selum esse praesiduam si quoquo hostes aqua armantur, sed Sc hoc quo
nisi Cisar non potuisset. Siqiiidc Ans,quo ad potum utcbantur,medio de Dexim iis latere fundebat. sar ad proximu sontis admoueri itineas,iuerim extrui iubeti Fit magnus undi cursus ex oppido: quibus sine pemculo pNliantibus,Romana quiis pertinaciter obsisterent, crebri scp succed Tent,complures in trucidabant. Igir extruitur agger, dolumi pcdum LX. cuius uertex squatiad sentis locum possit, ut ex aequo tela cdiici que ex Graecipita desuper saxolin uolumina non umeri Oppidani aut usta examinari siti non tau pecora sua, veru etiam infirmiores holmi aetales indem, cupas, ce.seuo. et sindulta repictas ac deii Melinmisso igne in promae direpitan ius. ipsi toto oppido effusi subsequunt. Ardeubus sim chinis cum graue pietesitim subs Cariaracpericulosum uidem. cohortes in circium oppidi ire uelociter per oceuin ruperat mi undiq; subdito u situm clamore attollere rio facio costeniati oppidani; durircurrere ad muniendum oppidum Mum , ab oppugnatione turris uti demolitione aggeris re friunt. illi tamen qui ad incidinuassentis uenas sub obtentu aggeris tuti cuniculos perfodiebat,repertos in abstruso aquaru meatus,per multa diuidendo tenuari in semetipsis consumi* s e . Oppidani fonte iccato,ultima desperatione eorrepti. deditionem sui faciunt. Caesar autem omnibus qui arma niterant,manus sustulit,& uita reliquit;quo testatior eliet etiam Posteris poena improboim. Multum enim ad coercendam audaciam ualet Propositum punitionis excpium , cum ipsa miscriptesciis serma uiuentis. Sc ad recordationem admonet coscios ad sciscitationem cogit ignaros.
Exhaustis ait demolitis Gallis; securus Cadareum legionibus in italiam
rediit nullos post se Galloiu motus pertimescens, pro certo esse sciens mirume aliquos,qui uel moueri audeant,uel si moueantur, timendi sint.
De nece Cr lffi& Rom ni exercitus apud Parthos. Cap. . VIL
Ana ilictorem rede Gallia reuci um, Ciuilia bella comitata sunt, s lita grauissima mala satelini apud Parthos Crassi et trucidati exeraestus pn cesserunt. Crassus itam in cosulatu collega P3pei prouinciam
Brettus in Parthos homo inexplebilis cupiditatis: audita in Hidrosely. viis lepli opulmtia,quam Pompeius intacta reliquerati in Palestinam distieriit,Hiero lymam adi:teplum pervadit,opes diripit, ut supra miminimus. lnde per Mesopotamia tendens in Parthiam quacun* iter habuit sorijs ciuitatibus auxilia indixit,precia exegit Moxcp ut Eufraten transqr,ili co Baiesen legatu ab Horode rege Parthom ad se missum obuiu habuit. A quo uehementer increpatus est,cur costa Dedus Luculli & Popci, auaritia inductus,Eufratcn trasbei. Quamobre sile mora fututu, ut pro auro Parthieo Syrico serro oneraret. I m* cum prope Charras uentrum esset, Parilii subito uigruentes, clim Surena et Silacia pWsectis; sagittis oppressete Romanosi Eccidereabiturimi senatores,aluetia consulares aut putoriisti t.