장음표시 사용
51쪽
possunt illud idem praestare: quὀd si quis admiscuerit
aliqua, ex quibus haberi possit penetratio, attenuatio& fusio; neq; habebit intentu, quonia non potest ars
ita perfecte admiscere medicamela, Vt natura aequaei, quae reperitur in Guaiaco , ars enim nequit naturam exacte imitari, unde nec ita persectas 3c veras mixtiones eiscere potest, quandoquidem hoc solius est naturae. Sed iam de sumetomatibus adamus, uuae a uan doq; ob ve sementiam trahunt ad 1e curationem, no, tamen de his diffuse tractare, nec ad nimis particulatria descendere intendo, sed in genere aliqua tantum,
quae mihi utiliora videbuntur adnotare. Incipiam autem a carie pudendorum, quae primo sese tapparere Mies . quum quis Gallico morbo inscitur: cognoscitur veo . . o. cino esse Gallica ex tumore. colore, atq; sordibus, &crustaceis quibusdam excrementis ; solet enim apparere liuida, phaenicea, vel nigra; talia enim con-Jpiciuntur excrementa. labia tumida sitiat, ac dura , vicus inaequale: unde his apparentibus tutum, dc necessarium cst uniuersuin corpus euacuare, posteata Vis 2 tiavero ad localia deueniendum eth & in principio pe visum est causticis medicamentis totum virus co-ceptum fuisse discussum, atq; consumptum; unde imperiti etiam is liciter quandos utuntur aqua illa. qua quidem Aurifabri utuntur ad secernenda metalla, sic etiam atramento sutorio, vel praecipitato, aut a iijs pulveribus, vel oleis adurentibus. Animad-ruertendum tamen est, ne vel corpus repletum sit, vel
52쪽
DE MORBO Gλxta 3 cachochmu, vel valde acuti sensus: in talibus enim haec & dolores de inflammationes, absq; alio iuuamc ia .roo, efficiunt. Nec alio modo sanantur haec ulcera Gallica in pudendis, quam curatione a Galeno pro posita in lib. s. methodi medendi circa finem, cum ijs, quae strenue siccare possitiat, curn huiusmodi mS bra suapte natura siccissima sint, verum tamen est, quod eiusmodi exiccantia multo magis iuuant, si eis admisceatur aliquid, quod cxpertum sit in hoc mox bo iuuare, ut est praecipitatum. Medicamenta veIQGal sunt colocynthis vita, dc anhelum itidem, ultum popliolix, aloes, molybdena, scoria aeris praeparata, huiusmodi alia. Haec autem vel sicca imponi posnssint stiperposito aliquo caerato exiccante, vel cum Vnguentis, dc caeratis consimilibus admisceri. Appa Ient etiam quandoa: verrucae quaedam scisi.e non lasemis dolo rota inaequales, de quae figura& substanti H ficum praetis erunt; symptoma quidem, quod dc findum est, de maximo impedimento. auferuntur autetiae, si pensiles fiterint, ligaturat si veroi estiles, meἰ dicamentis emollientibus, de corrodentibus: unde 'usus ammoniaci cum squama aeris praeparata, Sc praeci titato est valde conueniem. dc vidi saepius citissime, ac facillimc remotas per aquam superius distra, sed in hoc etiam symptomate curando necessarium
est prius uniuersum corpus euacuare. Solet quos his Iallica morbus incipere a foeda gonorrheasquae cum essistatim ex unico tantu congressi quandoq; inuadidi
53쪽
ita ut manifestum appareat contagium: cognoscitur tamen Gallica esse ex plurima edudia materia, colore liuida. curatur vero, si post necessariam totius euacuationem, semen supprimatur, dc viscidum reddatur, Praebendo aliquem tonum vasis seminalibus cum ijs quae moderate adstriniunt, cuiusmodi est electu rium, quo maxime utor qx radicibus nymeheae. semiligibusTactucarum, & agni casti, appota togum imilaraganti, mastiche, ac thure addito aliquo genere' terrae, ut bolo Armenia vulgari, vel terra sigillata cu seminibus melonum, & cucurbitae. cauendum tamen est ab usu valde adstringentium, dc praesertim circa principia: periculum enim est, ne praua illa materia retenta laborantes ad peiora symptoniata deducantur, ut saepe multos ab imperitis deductos futuse conspeximus. Solent bubones insequi gonorrhaea,ta vel puclendorum caries, siverrucas, & ex huiusmodi progressit cognoscutur e sse Gallici 1, quan uis etiam Gallici sine hoc progressu cotingant, affecto iecore, sicuti perpetuo assicitur in hoc morbo. in horum vero curatione in principio neq; vena est scinde da, neq; Raarmacui purgans ex Eibendum, praeter aliquod
enitivum ne fiat retractio materiae facientis inflammationem ad intra venas, nisi forte summa suerit repletio, vel cacochymia, tunc enim & venam secare, dc purgans aliquod medicamentum exhibere pote rimus, non enim in hoc fiet retractio materiae facien'tis inflammationem intra venas, & licet in caeteris
54쪽
Dκ Molla o G Lare λ. 2 instammationibus prima intentio sit materiae repulsio , in hac tamen, sicut & in alijs, quae accidunt in locis, in quibus membra principalia superfluitates
expellunt, non conuenit repulsio , de qui aliter iam hanc repellere voluerunt, multa mala symptomata induxerunt, & morbu Gallicum confirmarunn quM
propter in bubonibus huiusinodi primum, quod imtendunt Medici, est materiae stippuratio, ut tacta suppuratione, ac loco adaperto non sbium evacuetur materia, quae in loco inflamato continetur, sed etiacorpus uniuersum expurgetur, seruando locum di lius apertum ; sic enim continuatae fiunt evacuationes: unde saepius hoc modo sanatus est morbus iste Gallicus absq; alio auxilio i, statim itaq; ad eausuae suppurationem faciunt veniendum , dc si dolor adest imtensus, optimum erit cataplasma illud Gal. ex farina, oleo, & aquat, si durus t tumor, praestas est Iinimen tum ex butyro, axung. & ol. amygd. dulcium appositis lanis succidis. Ad extrahendum autem , quoa necessarium est, cum videmus ad discussi0nem properare, Ac alia morbi Gallici signa increscere 1, conueniens est emplastrum ex caepis, radic. lil. alb. se mento,& caricis. Quod si contumaces fuerint, appo lsitis cucurbitulis extrahuntur; apposito etiam emplastro illo mollitiuo, quo passim Veneti utuntur; vel etiam diachilo simplici, vel consimilibus: stippura tione autem facta bubones aperiuntur, vel ferro,Vel igne, vel caustico aliquo medicamento iapertio
55쪽
t ANj. Fixea NT.' Lis τ potius magna, quam parua, Ac angusta ; ne ulcus reddatur sinuosum atq; ut crassae materiae effluere pos-ώnt: abstergatur vero, mundificetur, Ac vltimo, cum diutius permanserit apertum , dc multa ex eo fuerit
edinta materia, nec aliquid notatii dignum amplius esiluit; consolidetur. Frenuentissime consileuerunt etiam G pustulta in hoc morbo, quae circa caput apstarem, pnesertimq; circa partem illam, ubi capilli' desinunt, quae solent etiam circa ipsum anum & ipialijs corporis partibus apparere. in his au tem cura dis non est: repellentibus: utendum, ut quidam facilit-non sine maximo discrimine laborantium: sed si cru stata sint,auserenda est crini a medicamelis emollientibus, deinde aqua, quae recipiat alumen , & subli matum, εc participet aliquam abstersionem, ut esset aqua farfarae madefieri debent pustulae, ac loca illa gi vero appareant in ore coniungatur alumen, & sub li- matum, vEt pnecipitatum cum aqua plantag. tunc enim ob periculum, quod immines circa partes illas minantur, non est malum ; quinimo debemus utiraliqua repulsione: sed in his etiam est: prius uniuersu corpus dique urgandiim , & euacuandum. Ulcera par, ter in hoc morbo Galli co, saepissime, contingunt qu 1 quandos ita fuerunt exaedentia, ut ipsonim maligni
I ltate integra membra conciderint,t, in quorum cura tione post euacuationem, de expurgationem corpo tris uniuersi ςonueniunt medicamenta valide siccan=-- ; inter quae numerantur pr cipitatum, argentum vitium
56쪽
Dς, Mostgo GALLreo. 2 suiuum, sublimatum, & scoria aeris pneparata. Haec vero debent misceri cum his, quae medicamentorum acrimoniam retundunt 8c aliqui utuntur cae raris ex
caerusa, lithargyro, addito vel argento vitio, vel sublimato, vel pnecipitato: quod si ulcera sint in ore UptDinus est usus illius aquae, quam superius dixi in s con lfici ex alumine, sublimato, dc aqua plantag. Accidit etiam in ossibus caries, molestissimum quidem sym ptoma, &praeci uesiseerit in dato vel naribus, ubi ossa facile corroduntur , &si hoc lymploma in palato acciderit, laborantes naribus loquuntur, omnia liquidiora quae per os assumuntur ex naribusessivunt : de ideo quam citissime huiusmodi periculo
est occuredum 1, & cum caries in extimis partibus api
paret, statim diuidenda est pars affecta usque ad os
subiectiam, vel ferro, vel caustico medicamento e dc illud ossis, quod fuerit comptum auferendum, d postea consolidandum ulcus. prohiberi etiam debet ossis putredo per medicamenta, quae strenue siccare possunt: cuiusinodi sunt ol. ex sulphure, vel ex calchanto, & aqua planta quae receperit alumen, Ac Iublimatum; vng. etiam aliquod, in quod praecipi 'tatum admittatur. debent autem solliciti, & diligentes esse medici, quum videt pustulas de ulcera palati, 'Vt occurrant squantum fieri potes' corruptioni osmas. Proxigitur etiam, & in hoc sumpto male cura loeuacuatio, dc expurgatio corporis uniuersi. Tophistam cotingunt, ac tumores adeo duri, ut quandos
57쪽
ossa videantunia si osset sint, nec cedant Salsis parillarde cocto, aterienda sint loca, ossa deinde abradeda.& postmodum ulcera consolidanda. Si vero non fuerint osset emolliendi sunt prius, de postea discutie L. caveatis in hoc symptomate a causticis medica metis ; periculum enim estne per huiusmodi auxilia ulcus, cancrosum inducaturi sicut quandoq; videmus comingisse. Sy perueniunt quandoo , Rhagades, & ly-
chenosae, quas dicunt, assectiones, in votis manuum.& planxis pedum, quae nisi a Ligni decocto superenis
tur dissicillime possunt remoueri; tentanda tamen est curatio, praeposita corporis euacuatione, per lin mentum confectum ex ungu. ros Messee, vel ex pomata, etiam *ddito praecipitato. Cadunt etiam cepet pili ciliorum, superciliorum, capitis, barbae, aς partium reliquaru ; in cuius symptomatis curatione nunquam ad adstringentia veniendum fui quidam fa-cjvMiJ qui Utvsum ladani , esei myrtini Bc confiniim
Iiu deuentussi, sic erum fit, ut materia repulsa excite symptoto ta eviora. sςd Procedendum est eo mo do, quo Gai. in cosimili assectione procedit in primo de medic.cop. sec. loca, euacuando scilicet prius uniuςrsiimi corpus, δή capvx, deinde materiam discutiendo, quae continetur sub cuxe discussio autem precipue per xapsigm h bςlux permixxam cum aliqua renuium partium. quae quide lapsia radix est ex Gar gano monte delata, & vulgo turbit appellaturi haec
imo discuμι dc pro pilorum generatione idonei
58쪽
Dh Moago GALideo 2 sattrahit materia. solent etiam interdum quod peius estJ concidere dentes ,& narium extremitates. cui quidem symptomati, expurgato prius corpore, oe- currendum est repbllentibus, & exiccantibus, ut cuiliaqua plant. balaustiarum , 8c similium; nec maluinesset gingiuas , dc narium extremitates madefacere aqua ros. 3c plantag. addito alumine, dc pauco etiatri praecip. Inter omnia vero symptomata nullum est, quod magis laborantes excruciet, quam dolor, in ius ablatione , quamuis tripliciter pris tr r inm-
yel per aus, remotionem, vel per anodina, vel pAJ-- stupefacientia, nunquam tamen in Gallico dolose
stupefacientia, nunquam tamen in Gallico dolote stupefacientibus Arviendum; ne materia cras Ia parua magis incrudetur Vnde alijs duobus intili si
erocedendum est, primo anodinis vere , quae conficiutitur ex moderate calefacientibus, de Quentibus olorem innatum cum leui discussionei qualia tam decocti ex chamemaelo, anhelo de seminibus no .etatis,ac ita quintitate aliqua Gualaci, quibus poster mx sp ngias locus dolens foueatur . idessaesit - - . - fa ctiones ex oleo chamem. anhelino, & ullatiam repleti floribus chamem. anhelo,& furfuribus madefa M ace o Alctatio 1,ldeinde pro causae i
remotione facta Prius euacuatione utendum est reuellentibus, repellentibus, 3c vltimo discutientibus.
t:men mihi probandi videntur illi, qui pro his
Molori5us remouendis 'tuntur a principio magnis medicamentis purgantibus, etiam sine correctione ,
59쪽
concocta enim sunt vacuanda. dc qui conantur in strincipio inflamationu materia medicamento ed ccere, nihil a parte astasta euacuant 3c sanas, ac victi. Onas partea colliquant, ut Hipp. docuit, Nel paritor probandos censeo illos, qui, ad hane intentionem
utuntur inunctionibus, de caeratis hydrargirum reci- spientibus applicitis supra loca dolentia , dc maxime dolor fuerit in capite; maius enim ex huiusinodi iachί - i Jβ nocumentulo, quam iuvamentum astertur. IVerum quandoq; tam saeuus est dolor, tamq; rebellis,ldi contumax, ut temere necessiim sit unumquodq; auxilium tentare. Tutissimum vero est auxilium Scevacuans, dc modinia, dc uniuersi corporis humores contemperansvolium aquae dulcis tepidae Sumpi matibus autem mitescentibus non est ab ulteriori curatione desistendum, sed tutum semper erit ad Ligni decoctum deuenire; quo quidem Gallica lues, quae mes, Ec radix est symptomatu, remoueatur omni
mo. Et haec mihi de huiusmodi morbo, deq; symptomatibus ipsum concomitantibus, breuius quo heri potuit, dixisse sinciant.
60쪽
Errata, quae incuriam Impresso
8. a capiunttit capiunturio. b cacochima cacochynaa
tr. b laringis laryngis I 4. b & penetrant partes; dc penetrant; partes I s. b due duaei . b Hlici, cum sucessu talici eum seccessu ibidem nares onustae naves onusta