장음표시 사용
21쪽
rum aliqua pathognomica sunt:aliqua vero assidentia, vel differentiarum. pathognomicorum aute alia indicant intemperiem calidam dc siccam, alia simul talem intemperiem calida, dc siccam ostendunt. inter prima vero dc primum 3c certissimum est lotium; cum enim tota humorum massa sit exusta ex intemperie calida, δc sicca in iecore, atq; venis, lotium erit signum necessarium 1, ipsum nant certissimum est signum affectionis iecoris, 3c venarum, nec non eoru,
quae in ijs abundant; eruti tam lotia flava, & lucida, contentat habebut veluti sabulosa, vel arenosa ,vel etiam frustulosa,& instar scopuli cuiusdam scissi disrupta, dc inaequalia. i Secundum sienum capitur ab assectione corporis immutata, dc ex pustulis, ulceri bus, & alijs omnibus, quae in cuti apparere solent, manifeste deprehenditur in colore liuido vel nigro, in tumore duro, & callosb.Jertium autem signum semitur ex laesis actionibus; sunt etiam hoc morbo affecti, languidiores 1, & in progressu ratione malae
nutritionis, emaciantur; fiunt vigilantes, timidi, tribstes, semimelancholici, dc nesciunt ipsimet referre quid patiantur. haecque omnia cotingunt affectione hac communicata caeteris partibus ab ipso hepate. Haec vero signa, licet ostendant intemperiem calida,
siccam iecoris,& venarum, non tamen sola possutillam intemperiem demonstrare, quae quidem est es sentia morbi Galliciti sed his addenda fiant illa, quae Constituunt concursum, a quo sumuntur signa huius
22쪽
affectus certissima. Vnde oportet addere P patiens cum affectis hoc morbo consiletudinem habuerit, de postea f. bsecuta sit, vel foeda gonorrhea , vel cario si affectus, a quibus etiam sit bsequuntur bubones, ulcera recti intestini, pustulae ibidem, vel in virga, vel etiam capitis; ulcera pariter uniuersi corporis, vel tophi, depilationesve, aut dolores, qui advesperas exacerbantur, & huiusinodi alia. Haec enim cum prioribus illis certa & manifesta sunt inditia morbi Gallici non tamen est necessarium, ut simul omnia sympto
mata iam enarrata concurrant. sed aliqua susticiunt,
haec vel illa pro hac assectione demonstranda: non enim semper omnia, sed quandoq; plura, quando
pauciora coniunguntur. Signa vero disserentiarum,
dc primo essentialium satis manifesta sunt ab ipsamet
essentia; potissimum tamen capiuntur a symptomatibus, haec enim sicut magna sunt, vel paruannitia, vel saeuat, sic magnam, vel paruam i, mitem, vel saeuam indicant intemperiem. ex ijs etiam, vel incipientibus vel increscentibus, vel conssistentibus, vel inclinantibus habentur signa differentiarum, quae sumuntur amodo motus , ipsa quoque indicanr disserentias, quae capiuntuta materia stibiecta; ex laesis enim action bus, vel totius, vel quarundam tantummodo par tium indicatur, an iecur tantum sit affectum, & venae , an potius uniuersiam corpus patiatur: idem quoque demonstratur ex affectionibus , dc exeuntibus
immutatis, quae unicuis patere possunt, &iam sin
23쪽
perius aliqua posita sunt. Differentiae autem, quaesistat&alijs morbis communes , & videntur quoddammodo ad essentiales accedere, si a tempore sumantur ex relatu faeile cognoscuntur. si vero capiantur a materia peccante innotescunt ex humoribus abundantibus in corpore, quorum ligna non omniassent hic ponenda , sed habentur a symptomatibus,& a causis, a rebus naturalibus Jc non naturalibus, quae necessario nobis occurrunt. Signa tandem reliquarum disterentiarii, quae omnino sitim accidentales , 3c oriuntur ex complicatione diuersorum symp- tomatum, vel morborum, qui cum hac astectione
coniungit tur, sunt satis per se manifesta, quare non erit in ipsis immorandum, sed statim ad ultimum propositu an deueniam. Et sunt quidam, qui ante curationem, praeseruatione ab hoc morbo propontit, docentes aliqua parare, quae a prosundis attrahetia, dc exiccantia possint homines custodire, ne infici antur hoc morbo: sunt enim qui linteamina quaedaalumine, praecipitato, alijsq; siccantibus medica mentis imbuta, componunt: aliqui vero, qui electuaria putredini resistentia praeparant. sed melius, quod fieri possit, est a Meretricibus, 3c qualibet alia contagij causa cauere, non enim in his iam dictis. valde fidendum est, nec semper est putredo in morbo Gallico; neq; possunt linteamina vapores ducere, aut inquinat im sanginexorrigere. Omissa itaq; 2rx- iςxRationa ad curatio'em accedo , qua licet duo ca-
24쪽
D, Mox Eo CA Orco. 9pita contineat euacuationem videlicet materiae, Malterationem membrorum ; haec enim est verissima methodus curationis omnium intemperierum cum
materia; sepius tamen est visum huiusmodi morbusola prima in tutione sanatum. natura enim euacuata materia solet saepissime relictam intemperiem superare. Vnde videmus quandoq; incipiente hunc morbum sola expurgatione ; quados solo exercitio sanatum , neq; aliter, quam per continuatam euacuatio
nem sanatur a sitfiumigijs, inunctionibus ex hydrar-giro, Ligni decocto, Sparta parilla, de China , si tamen ex his aliqui unquam sanatur. Sed dicet aliquis frustra nos persectam huius morbi curatione inquia rere , cum nequeat sic absolute curari, quin semper aliquae morbi reliquiae remaneant; Sc huius opinionis fitere viri doctissimi comprobantes hanc sentetia ex eo, quod si aliquem ab hoc morbo curatum forte contingat vulnerari, vel aliquo alio morbi genere corripi, magis omnia saeuient, ac dissicilia fiet in hoc, quam in alio, qui nunquam fuerit Gallico morbo affectus t, quod quidem indicare dicunt remansisse s mites , dc reliquias prioris morbi, dc sic videtur nun -- quam perfecte sanari. sed aliter sentio, &lvidi nonri . inullos perfectissime sanatos 1, cum nullum symptoma in eis remansisse conspexerim ; non enim restat mombus absque symptomatibus; cum haec illum insequa tur, Veluti umbra corpus. vertim tamen est, quod languida re anem membra, dc iecur praecipue paratum
25쪽
o A N T. .F AC N L r 8. ad intemperiem suscipienda,& humores exurendos,&hinc postea fit ; ut in graues plerunt morbos incidant, nec facile ab illis liberentur ij, qui semel pastiiunt morbum Gallicum ς & sicuti, qui pestilentia laborarunt ob relictam languiditatem in corpore viaiauerso, Ac pr*sertim in membris principalibus cum aegrotant, morbis etiam difficillimis assici solent: non
tamen dicendi simi propterea pestiletia laborare; itanei semper dicendi pati morbum Gallicum illi, qui semel curati assiciantur interdum aliquo dissicili morbo i, non ergo frustra perfectam huius morbi curationem inquirimus. Prosequemur autem omnes curadi modos, qui varij sunt,ut videamus quid boni, quidue mali ab unoquom auxilio sperandum ; non enim est facile auxiliu, quod strenue iuuet inuenire, quod etia in aliquo non noceat, & plura sunt, quae maxime solita sunt nocere. nus curandi modus est pereu cuationem , quae ut & venae sectione, dc expurgantibus pharmacis: in quo primo lenienda est alaus; deinde, cum hic morbus plerunq; sit mali moris, Mideo magnus, vena erit secanda viribus consentiet tibus; ac aetate : secetur vero vel basilica dextri lateris; cum iecur perpetuo assiciatur in hoc morbo ; vel media; si sorte caput ac uniuersum corpus Pallatur rex' trahenda vero est illa sanguinis quantitas, quae vide bitur oportuna sumptis indicationibus a virtute, maignitudine morbi, corporis habitu , dc reliquis. Prae- Paretur poste corpus dc materia concoquatur , Ut
26쪽
Dr MOR Ropharmaco exhibedo educi facile possit: 5 si quis est morbus, in quo praeparatione sit opus,& concoxione, hic est: peccat enim.materia crassa, ex ulla, &rebellis. Praeparantia vero, & concoquentia dulei sarequiruntur pro diuersitate humorum educeu Joru ; semper tamen attenuantia incidentia, & parum refrigerantia, & temperata conueniunt. Hinc syr. de
fumaria, de bellonica, Oximet, & huiusmodi probatur. sic decocta borag. cichorisit cadis, tuae, hysopici consimiliti. Praeparato autem corpore materia jam concocta evacuetur; non manna tantum, syr. rosi dc
huiusmodi mitioribus, & benedictis ut aiunt) sed sortioribus medicamentis, cuiusmodi simi pili.de hermodact. selidae, confectio Hamech, hiera diacolocynthidos Aetij, pili. pariter a Galen. conscriptae in lib.i. de compos. med. securid. loca,& alibi: prae caeteris autem opumae vinntur cochiae Rasis, ctar eis additi fiterint conices rad. ellebqxi nigri, qui etiam alliis pili. addi debent in hoc casu & alijs, etiam medicamentis expurgantibus. Euacuationes vero continuatae s intfaciendae, ut bis, vel ter in hebdo mada, & in his diutius insistendii ; dc ita testor me victisIe plurimos sanatos ab t acipiete morbo Gallii eo sine administr tione alterius auxilii. non sanaretur utem imieteratus, ne que omnes curandi sitiat hac via r sitnt enim qui fortu
non possunt; ut qui habent ventriculum imbecillum .& qui a medicamenus purg tibus facile resoluuntur, γ
27쪽
A N T. Fx e AN T. L et A. εc vehementiora, quae tum insensibiliter, tum etiam sensibiliter per sddores evacuare possint. Haec autem prius expurgationem corporis per pharmacum re quirunt ; & licet aliqui nulla praeposita expurgatione solo exercitio fuerint pristinae sanitati res situlit, non tamen tutum est, & praesertim, si corpora sint cacochima , exercitium enim fundit humores,'& in huiusinodi corporibus mala potest symptomata parere. Alius curandi modus eli per suffumigia; quibus primo vii sunt Vulgares quidam corpore non expurgato, non sine maxima temeritate, ac detrimento infirmi ; sic. n.
cum diffunderentur humoresmeropellerentur uniuersi corporis excrementa in fauces, plurimi suffbcabantum, & hac de fruti reiecta iam sunt haec suffumi gia, interdum tamen ex purgata prius corpora sananti veru tamen est quod cum haec suffumigia duum sint
generum, aliq tui veheme lictor ait u trissa letilata , tu to quidem, sed qua
quidem consciuntur ex a1 om ritibus, gummis, di herbis calidioribus veluti myrrha, styrace, belZuino, thure, dictamno, scordio, gentiana, & conlimiliabus: haec quidem ludord napi otiocant, ted non possimi tantam euacuationei in praestare, quanta pro morbi ablatione sufficiat '& ideo nunquam aliquis visiis est sanatus per haec mitiora; vehementioribus autem aliqui sunt sanati, quae preter dicta Iecipiunt cinnabarim, quae ei argento vivo wnficitur,ratione cuius
28쪽
Dc3Moano GALLico. It conuertuntur. Vnde corpore tandem expurgato per
continuatam euacuationem , si quid residuum est a . natura superatur:& ita sanitas insequitur. hoc tamen auxilij genus periculosum est, etiam quod uniuersi corporis expurgatio praecedat: posset enim fieri ut vel reliquum materiae fusum ac ad partes, quae sunt circa larvngem, & fauces propulsian sustocationis periculum inducat ; vel si per fauces non educatur, ad iuncturas, aut alia corporis loca secedat, reddatq; morbum seviorem, & quando linsanabilem. praeterea fardum est etiam, ac malum oris exulcerationem
facere: quapropter aliqui, ut ipsim prohibeant; utuntur singulis diebus una ex pili. Alexandri, quae videntur eaedem esie cum cocliijs Gal. descriptis primo de com p. med. secundum loca & alibi sed male faciunt iudicio meo, sic enim contrarios simul motus effici
unt, neque tot euacuationes eodem tempore natura
serre potest. Male etiam faciunt. Qui bis in die sussu
migant; qui Φ cooperto, non autem exerto capite id praestant: cogunt enim illi patientes inspirare aerem nydrargiri vaporibus insectum. errant etiam, qui s.ffumigant repleto ventriculo i, dc tamen tutius est huiusin qdi auxilio non, uti quamuis aliquando profiterit ; si ciuis tamen eo uti voluerit, probo, ut semel in die ante prandium, & exerto capite Viatunneq; diu, Iguis is msed per mediam horam, vel tres horae partes ad sum unum in suffumigijs aeger immoretur, & hoc faciat per octo tarum dies,vel etiam paulo plures, aut sorin a
29쪽
pauciores, Vsq; quo materia copiosior in os, & sau .ces prorupat lAlius sanationis modus habetur ex inunctionibus nydrargirum recipientibus, quae quidelicet quandoq; sanare videantur, tamen tanquam nimis violentum, & periculosum iam no erat amplius in usuaed nunc secudus agitur annus, morbo Gallico rebelli, & cotumaci maxime facto,' multi sint co isti Ac quidem doctissimi viri, iterum ad praedictas inunctiones deuenire, quae adinventae videntur empirico argumeto per transitum ad simile; cum viderint Auic. in scabie saeua uti pro munitionibus Hydrargiro. permiscentur autem cum argento Vivo ea, quae laxant, sundunt, dc vim eius ad penitiora deducunt; 'vi insimul susione, ac repulsione facta materia peros, Zc fauces erumpat. permiscemus itaq; axungiam porcinam, butyrum recens, oleum Iaur. styracem,
mastich. thus de similia; simi vero qui balauitiar is, camphoram, dc gummi Arabicum addant; quar cu adstringentem, ac refrigerantem vim habeant ; no probo; non tamen siint improbandi, qui comiscent Mythridathi, de Theriacen: haec enim in pauca quantitate possimi vim hydrargiri ad penitiora corporis deducere:in his tamen inuetionibus administrandis, . est etiam prius optime corpus expurgandum ne pro-- 'Pulsa materia, sui saepius contingit confertim aci paTres faucium de laringis sustocationem inducat :.nen j. tamen totum corpus inungatur, sed a genu infra violad extremu pedis , dc a cubito vh ad extremum ma
30쪽
D LIMORRO GA ico tnus, dc ieiuno non repleto ventriculo, ut aliqui faciunt. nec actu frigidum hoc medicamentum administretur, sed calidum neq; pillula illa Alexandri, qua uti solent aliqui est exibenda singulis diebus ob
easdem rationes, quas diximus sirpra, cum de suffumigijs agebamus ; tanto vero tempore iniictionibus est insistendum, donec in os, dc fauces materia sussicienter erumpat. Hae tamen unctiones & ipsae sunt periculosae 1, etiam quod haec omnia recte fuerint obilemata; quod si non sinant morbum, relinquunt i a curabilem, ita ut de comitetur aegrum usque ad mortem. Sunt qui utatur caeratis ex hydrargiro etiam co- sectis, extremis appositis partibus eodem modo: asdunt autem ad praedicta, caeram, resinam, & alia doquibus idem dicedum, quod supra de inunctionibus, de suffumigijs diximus. Sed cium de hydrargiro mentionem fecerimus, operepraetium esse videtur aliqua de eo dicere, ut scire possimus quonamodo agat, operetur: dc primo videamus eius temperiem . deimide nunquid venenum sit, vel antidotum ; tertio sub stantiam ipsius; quarto de ultimo difficultates aliquas lex eius usu emergentes dissetuamus. Est autem mari 'ma difficultas de primo ob diuersitatem opinantium& scribentium; prius tamen ego quid verum esse iudicem aperiam, Ac post opiniones aliorum in medium asseram, adductisq; eorum rationibus respondebo. Rei ergo veritatem esse crediderim argentum uiuum esse calidae temperaturae, duabus potissimum rationi