장음표시 사용
31쪽
phagi fibrae convulsae ac inflexibiles erant vel Anthrop, quia sui ex Riolani observatione conjecimus )
'ς ῖ febrilia recrementa per carotidum surculos in thymum praesertim evecta glandulam illam parotidis instar distendere anginaque occulta oesophagi pariter ac tracheae tubum coarctare
valuerunt : liquidi enim mora & stagnatio major quam alibi fit in glandulis , ubi va- Phthisiol. suis ceu Morton refert non procedunt rectis 'r' ς' ' lineis ut in inustilis perum stratim . Tandem metastasis intra cranium subsistens epile-ptico modo interfecit. Cucurbitulam autem is occipiti alte inciso admoveri jussissem , si tum venae occipitalis , quam nuper solertissimus Tract. de Valsalva descripsit , existentiam originem e. li' & suos truncos & quo intra cranium tendunt non ignorassem ; nam per ea venarum occipitalium vulnuscula sanguis , quem in laterales meningis sinus convecturae sunt, avertitur, Screliqui sanguinis per eosdem sinus fluentis copia quidem minuitur & motus augetur: remedium porro non contemnendum cum
AEnet1 ferreus urget seinnus, sed Aretaeus olim de curatione apoplexiae agens sic monuit Euum inorbas autem diu trahitur 9 caput in causa es, cucurbitula occipitio affigenda σε sanguis largiter hauriendus : plus enim quam venae sectio proficit ta vires nequaquam labefactat . XI. Unum superest quod silentio celari non debet. Vermes epidemicae hujus constitutionis
vermes hujus epi Diuitigod by Cooste
32쪽
2Ianimata potius concausa quam organicum symptoma esse videntur : lumbricorum ovula hombycum ovulis ferme analoga cum mille aliis morbosis corpusculis aeri cibo potui commista ingeruntur ; sed quia tunc acidum volatile gastricum & bilis alcati oleosum lixi-vo- acre vel refracta sunt vel plane deficiunt, suo solent putamine vermes excludi & animalincula intra animal repunt vescuntur adolescunt & propagantur : nec tutus spatio es elephas . Horum regio sunt intestina chylumque nostru in qua absumunt qua corrumpunt &vitiant : haec tanquam in concavo ergastulo
olomerata febrili hominis aestu succorum, acredine & minutis quae devorant paludum insectis in rabiosam feritatem adiguntur ; omnis autem ferae morsus habet quodaeam virus . Initio, quum febris praesertim intermittit vel saltem
remittit . certo iri tri cret st machi atque intestinorum indigenas dirigenda sunt tela , quae ipsos interimant simul & educant . An tunc mercurium dulcem vel aethiopa mineralem diagrydium sulphuratum M optimum rhahar harum subtiliter trita oleoque scorpionum Matthioli irrorata & cum sirupo persico aurique solio in pilulas coacta, & postea jus tenue recenti oleo lini adipatum exhibere fas sit authoritati tuae decernendum relinquimus. Porro sublimatum dulce vel aethiops mineralis ut cinnabaris nativa quam epilepsiae magnetem
stitutionis concausa Pharsali s.
33쪽
apud Fal- Crato Archiater Caesareus vocat, in ventriculosαζ ' dissolutionem non patitur : nec febrilis ignistium . mercurium in sphaerulas adeo penetrantes vindicat ut cerebrum nervos etsi cathartico ligatus aggredi possit ; quin Ballonio Fernelio Poterio atque Elmultero febris antidotum in mercurio latitare suboluit: corpuscula metallica, quae a nexu suo & chymica temperie non deflectunt , eodem gravitatis momento , quo vermes sui cant, & perist altico motu acce- Ierato simul cum vermibus dejiciuntur: quare mercurius dulcis solet esse remedium epi-demicae dysenteriae, quae integros quandoque debellat exercitus ξ haec scilicet a virulento vermium morsu originem capit, est ille vermium domitor & plus quam Radix Brasiliensis, quae θecacuanha nominatur , ulcus intestinis inflictum abstergit consolidatque . Rha- barbarum praeterea & oleum Matthioli in is vermium necem conspirantia vi amara & balsamica rugis & muco resertam, quae villosa vulgo dicitur , intestinorum tunicam roborant &dysenteriam arcent. XII. Non amplius te moror Vir Amplissime veritus ne tibi sim tardio: cultus tamen erga te meus & devotio illud exigat, precor, ab oraculis tuis, ut mihi adversus febres malignas verminosas ab aere oriundas methodum aliquam peculiarem aperias tu,qui Principis valetudinem
moderaria. Scio utique ex Graeco Patre quod
34쪽
. 3 impossibile es, satam, ae certais Lyrinam in ipsa de loe. ia sin Arte Medica) fleri: tua tamen , quam mit- hqP'tes, consultrix epistola erit mihi instar pixidis nauticae in hac tena pestate morborum . Nunc occasum plejadum, nunc pluvias, glaciem , boream, & quidquid anno hyemante circumstrepit, anhelamus: Nam x pos morbos Dems Epide succedent supit, emales aesas succedens traus mutat. Asperrimam hyemis naturam noXia pa- XVI. Iudum emu via , quae surgunt aestate , commen dant : habet has pices s Plinius junior) conditio p/n g, moriolium , ut adpersa ex secundis, ex odoersis 'i μ' secunda noscantur. saludem Maro descripsit, dum cecinit
Hic specus horrendum, S saevi spiraculia Ditis
Monserantur,ruptoque ingens Acheronte Porago Psiseras aperit fauces. 'ha Lernea a Leone Baptisa Alberto Architecto Horentino scribitur, nil alitu fuisse , quamoquam so nautem , quam Hercules perruptis aggeribus partim alio deripupit, partim Soli exposuit desiccandavi . Patrocinio tuo severe me per ge , & vale , atque iserum vale Pontifici Clementissimo. XIII. Kal. Septemb. MDCCIX. apud inclytos Carceres CaLEsTINI PapAE V.
35쪽
pars antiquitus etiaob palustres aquas infamia lais horabat .
daina apud Hernicos optime merito Io. Maria Lancisus S. P.
Cocchi, ut tibi rescribam aecquid de palustribus isthic haerentibus aquis, deque inde Ortis , frequentius hoc anno per aestatem grassanti bus malignis , ut ajunt, is bribus sentiam . Quid rursus agendum , ne libitina adeo immaniter tuos in aegros desaeviat, mihi videatur . II. Antiquissimam forte putabit aliquis que relam , quam apud me habes , & in qua vehementer doles, ornatissime Vir, partem ne in pe Provinciae, quam Incolis, Ferentinum inter, & Anagniam palustribus aquis plus solito identidem inquinari. Etenim Strabo diligenti se simus ille Romani agri descriptor , postquam Iib. V. Geographiae omne Latium, a salubritatς
36쪽
commendavit, loca excipit , quae palustria , sunt, atque morbosa ; qualis, inquit, es ager inter Antium es Lavinium usque ad Pom tiam , G Setini agri quaedam , G circa Terra, est Circejum ; quo sane locorum circuitu isthaec etiam finitima tellus comprehendi posse videtur. III. Sed non omnia, quae dolemus, eodem vel suapte iure queri possumus : vel enim regio ista ob ju- μ' gem aquarum scaturiginem, nullaque hominum regio, vel industria vincendam telluris humilitatem olim incolarum etiam caenosa fuit, & culpa in eos conferenda P. 4 Cp, est, qui primi coluerunt; vel propter temporum tissimum injurias sui arbitror) non corrivatis sedulo Ruod/aquis, in hujusmodi statum pervenit, & excusanda minus est posterorum , praesentiumque negligentia, quae eosdem latices torpere sinit, qui apertis tum veteribus tum novis icrobibus,& canalibus in amnes, ac mare tempestiVe derivari potuissent. IV. Quid quod multi inducta paulatim exag- Inertium geratione, desertis palustribus locis prudenti si eius ' ' si sime succurrerunt ὸ Alterum excitandis lacu- regionis nis, ac stagnis semper subseruisse compertum est, scilicet alicubi vel non inventa circum.& fluminum flantis declivitas soli, perquam nascens, aut indipns aqua libere possit excurrere ; vel importune occurrens major altitudo proximi fluminis , aut pelagi : unde pigrum fluentum
repellitur , quod illorum admisceri undis ad D in-
37쪽
26 integrum paludis exhaustum oportet Quibus de V. Caeterum mirari detines , mi Cocchi ,
causis abuα- cur isthic hoc anno assi uentior aqua tam dul- danti' b0ς i euam mineralis suis ex scatebris em uxerit,
dulcis quam & vicinos campos inundaverit: etenim dum al-
'', gidistina a s J hyems aqueos vapores e terra ex- -)c sui. citari prohibuit , recens, exterumque nitrum historiam abunde nimis infusum est . Uer autem pluvium
ore: in e 2 subterraneas Venas latice magis implevit ; exmeonstitutio de sub aestatis initium utraque de causa potuit πεζὰii, , uberior lympha manare. Vidit phaenomenon anni tris hoc ante mense in ipsa etiam Roma , timuitque , . nob β dς' cuin i ii vasse juxta maenia montis Caelii exigua εe in ealce caeteroqui scaturigo tantam aquae copiam Ocyl-R,M 'cἡii si me , ut brevi locum illum impleve- qualitatib. rit , & insectorum , amphibiorumque multi- aduexam, tudinem admiserit, certo certius circumfusae
Tum, ac minutorum corporumniisti ne
infectis aquis solixae ilia pelliferi vapores attolis luntur.
etiam atmosphaerae plurimum nocitura , nisi summa Clementis XI. providentia udam, sinuosamque vallem citissime aggesta terra oppleri jussisset. VI. Inertes vero latices ideo tanto putore humiliora circa Anagniam, & Ferentinum loca infecerunt, quia iisdem ex enormi diversorum, qua vegetabilium , sensilium , & insensilium , qua etiam mineralium corporum mistione inquinati , agitante solis aestu , corruptium cis fervorem cum innumerabilium vermium exortu subire coacti fuerunt: quam sane sermentationem suis , quos deseri, igneis sali-
38쪽
2Tbus ipse quoque per aestatem saepe flans auster adauxit, qui cum semper ex imis ad sublimia enitatur, ex palustribus, verminosisque aquis laethi fera effluvia & abripit, & attollit, facile etiam ad montana oppida evecturus , nisi
eadem effluvia in altum sublata multum, dispertiremur , ac partim ipso in volatu caderent , partim evanescerent . Unde fit , ut Patria tua, quae situ eminet , innoxio coelo
VII. Qua vero ratione hujusmodi labis semina , sive animata , stur inanimata castrenses , ac pestilentes febres gignant & tu innuis , &nos latius in opere de noxiis paludum emu- viis brevi edendo demonstrabimus. Nunc autem fatis fuerit M. Varronis sad sententiam , a LIb h. hujuscemodi infortuniis pulchre accomodatam ac re insti- referre : Adyertendum , inquit, etiam , fliqud in hii ' .' 'erunt loca palugiria , ct propter eosdem causas , Μ Varro- quod arescunt , animana quaedam minuta , quae nonpossunt oculi consequi , eg per aera intus indum ver-
la DbJ cxcos appellavit: quoniam subdit eorum I eaufus, nequidem medici s nempe suae AEtatib) euo. pie
perspicere queunt: non enim per ea tempora , . co: u- vermium ex semimo , Ovulitque propagatio
tam elare patuit, scuti nostro aevo , quo vulgi etiam serinonibus trita est . VIII. Nec deest probabilis conjectura exoti-Quo pacto D 2 cum
39쪽
28 verme hu- cum liquidum nostris ssuvidis incongruum a taverinibus, dum stomachum ; atque intestinata di hi ' corrodunt , suas per tenues proboscides veluti per totidem syphunculos in albas, rubra que venas, immo in nervos etiam magno cum aegrotantium discrimine infundi. Accedit denique, quod per eadem ulcuscula multis aliis ab aere derivatis particulis suapte natura nobis insensis, latius spraeter pneumonicum ) iter aperitur in sanguinem . Epidemia IX. Triste sane experimentum consimilis epi- Uib. Leo denNae Roma caepit. Superioribus annis, cum nina. ad duo circiter millia hominum in Leonina Civitate propter stagnantes , corruptasque in fossis Hadrianicae Arcis aquas verminosa , & pestilenti febre trimesti spatio perierunt . Sed quemadmodum tunc temporis nobis accidit , ut funestis laeta successerint: nimirum ingruentibus prope autumnale aequinoctium pluviis , ventisque in contrarium versis, ita vobis , defervescentibus posthac ae stibus, arbitror eventurum, & in antecessum gratulor . Caeterum Raalysini cum furit ex paludibus morbus , initio praesereniatu dissi ima aestatis , Vix ullis remediis aut arceri pe-τib. . nitus potest , aut reprimi ; ne si AEsculapius quidem ipse , & Machaon propulsatores , de Curatores adessent . Unde ingenua, magno que viro digna confessione scriptu in nobis reli- Epid. quit Hippoctates scJ in aestiva quadam constitusta. 7. tione, nihil memorabile fuit aegrotantibus pro-
40쪽
fuisse, scilieet non pentris turbationem, non Peis nae fcctionem , neque quaecumque alia , quae ipis
tentavit, quem omnia cum ratione tentasse putandum est : habent enim effluvia ista certum incrementi tempus , quod plerumque tota aestate finitur , cujux decursu affatim irrumpentia in hominum corpora , quae magis propensa sunt c sunt autem valetudinaria , aut quae minus congrua vitae ratione utuntur ) duplici potissimum Via s praeter minus conspicuas ) respirationis nempe, ac cibi penetrant, pariterque in fluidas , atque in solidas humaai corporis partes debacchantur ; sed cum pluere incipit, aestuoque temperatur, tunc certe palustris humor, imbribus dilatus , ut docuit Collumella dJ ci- o Loe. tius mitescit, & flantibus ventis e septentrione 2 PRI non solum laethiserae subsident in paludibus exhalationes , sed quae jam in aerem sublatae su Tant , alio converti solent, ac dissipari. X. Ad curationem porro grassantis morbi, Qua ratio- quod spectat, illam tu quidem sua duxisti via , Partim insusum venenum detrahendo, partim corrigendo , partim etiam volatiliZando, ac dissolvendo Sed quoniam mala saepe saepius artis vim eludunt, propterea illud Hippocratis ob oculos perpetuo a nobis habendum e r.Epid. est , A non prosis , saltem ne noeeas. Αc rite qui- se dem Divinus Senex sit medicum gubernatori D Pe uste