Rudimenta poetica quibus traditur artificium versus hexametri, & pentametri eleganter concinnandi ad usum candidatorum latinae poesos ex variis auctoribus petita

발행: 1705년

분량: 113페이지

출처: archive.org

분류: 시학

61쪽

quos ait appellari Poetas secundΗm meatrum, hoc est secundum infimam Poetarum dotem.Etenim,u quidpiam medicinae praecepta Continens, aut artis musicae proprium ederent,sic appellare Consueverunt, rNihil est commune Homem dc Empedocli,praeter metrum.Qua propter,hunc quia dem poetam justum APvocari, hunc verti Phynologum, potiusquam Poetam. Haec

' Ex quibus magna lux affertur, Ut lusedicarii&quidem tum recte, tum benigne possint Poetarum opera Evenire enim p test, ut aliquis sit Poeta praestantissimus s Cimdummetrum exquisite elaboratum

non autem secundum tabulam alius tam tum secundum fabulam&c. Imo fieri potest, ut aliquis non in toto suo opere, sed tantum in parte ipsius, Poeta sit. Qua de causa nonnulli,qui versibus aliquam Icien tiam tractaverunt me hoc capite Poeta non sunt ut Poetae sint saltem in aliqua suorum operum parte, solent aliqtiam fabellam ingere, in qua sit imitatio, propterquamsad minimum fani admi abiles. Id 1pparet in elegantisssimo Siphillidos opere, ujus auctor est Hieronymus Fracastorius: iussicut in versu, ita in fabellis, quas inve iit in hoc opus, imitatur Virgilium, zujus est Arutari fabella Georgicorum

VIII. αὐ-0dus pertus judicandi de Poetis.

62쪽

VIII ' 69 Qui hac utetur regula,ex uno capite non aberrabit in ferendo de magnis viris judicio Ex alio non incurret odium it --

aut Lucantum. Respondebit enim facile si-hi contradicenti,eos essePOetas quoad metrum praestantissimum quoad aliquam imitationem,&quoad plures virtutes; licet non auoad omnes,quae in poetis omit n. perfectis requiruntiu , IX. Hoc igitur tamquam lex maneatae etssve doceant, sive lectent, suemoveant; ut admiratio egentis A audientis cons

quatur. Omnino enim Poetarum est Pr

Privinadmirationem movere, quidem etiam in animis eorum qui vel nMura, Vel industria,vel utraque istuti,depoemate ut docetMinturnus probed mernere, ac ferre sententiam possint. Id enim ejusmossica ne est, sine quo esseneoueat Poeta: Ohat ruri autem non opus est quo probetur id laudii comparare. Nam etsi Marco Tullio concedamus pereectum nonasse Oratorem qui non possit audientes in admirationem

adducere; illud tamen non ita est,quod in

quacunquecausa si Consecuturus aut liminus consequatur,ut desinat illo nomine voeari, Cum plane haud paucilaudentur ut diserti, ut neq; in foro,neque in Senaid hanc admirabilitatem unquam emitaverunt. Propterea quod, adpersuadendum

63쪽

Crario verisimilis, de ad arbitrium auru

ris accommodata, non admiratio requis tur Quam siquis Oratorum est,qui move reponit,non iane illorum quidem animo ruibus teretes sunt aures, intelligensque uicium ad eam impulerit, Populamentem levi approbationePlaudentis, quo arbitro utitur plerumque, ac disceptatore. His doctissimus Minturnusta Quae omina cadunt in cujuscunque, ueri oetas. De omnibus enim cecinis

Horatius . .

- Mediocribus esse Poetis Non Dii , non homine nonconcessere e

Quibus versibus haec ipsa admirabilitas indicatur, de qualiactenus ea dixi,quae putavi non excedere intelligentiam Adol scentis in arte poetica adhuc Tyronis, C ius utilitati haec scribuntur.

ΣΙ. Quod igitur spectat ad inventionem, si sermo sit de inventione totius operis, E.DPoematis,Elegiae,Eclogae, Dithyrambi&c. facile me percipiet adolescens, docentem , in illa inventione admirabilitatem peti. Prodit enim se vel in fabula,vel imitatione&c Verum si hanc ipsam admirabilitatem docuero peti in reliquis,quae afferuntur in eadem fabula,imitatione &c.sortasse meam non

ω Poetis non licet esse mediocribus. O admirabilitas poeticae inventi s.

64쪽

naem tam facile asseqtietur mentem . Dico igitur, etiam in his oportere Poetam se adiam1rabilem facere. Quare si describi aliquid inventio suapetit,descriptio habeat admirabilitatemni aliquos inter se sermocinari; sermocinatio item sit admirabilis' si alia quid narrari, haec ipsa narratio sit admirabilis Idem sentiat de multis aliis, quae in Poemation hoc est parum poema, neque enim adolescentem meum puto CapaCem magni)invehi possunt Oninia sua admira-hilitatem habeant in eputet secum se in opere suae artis moliendo, quod propter suam quaecunque sit magnitudihem

etiam varietatem rerum requirat, adornare velut insignem Pinacothecam, in qua cum plures Pictorum tabulae sint, omnestamen opus est, egregias esse: aliovit Pinacoetheca illa non esset insignis. Haec si GPutaverit secum, erit solicitus, he qiiidquam e Calamo poetico effluat, quod non si elaboratum,

XII. 0 Dispositio petit , ut inventa distri-huantur in suas partes, quae apud Poetas, non minus quam apud Oratores imb apud quoscunque homines, sive dicant sive urri- hant, dummodo opus faciant, illudque sa-Pienter , non autem temere sunt, Exor

dium, Narratio, Confirmatio, Epilogus. Quarum tamen aliqua interdum omittitur, ut docent Rhetores. In his partibus debet Poeta admirabilitatem incurrere ut

2 - ... XIII.

65쪽

sa In Exordiis fiet admirabilis Poeta

reddendo quidem benevolos, dociles, a tento'. Auditore, ut praecipiunt Rhetin res,laciuntque Oratores sed via ab Oratoribus diversa. Oratores versuti sunt,*ai-lidi; dicunt enim, non ut delectent, sed ut

vincant delectatione autem utuntur velut medio,non velut fine adeoque subdolo,t eloque artificio incedunt, sto in astutis hasinuationibus, praeparationibus, simul tionibus, praeoccupationibus, dcc Poetae sunt apertiores, quia canunt, ut placeant. Propterea eorumexordia sunt brevia; st tim enim proponunt ea,quq Canere statu runt. Quid brevius exordio Homerico quod Odisaeae praefixit ejus auctor

sui mores hominum multorum vidit Urbes iNeque onsum est Virgilianum Arma viroque cano , Trois qui priamus ab oris. Izaliam fatoprofugin Lavinaque venit

Benevolum autem, attentumque sibi redo dunt Auditorem indicata excellentia, aut rei, aut hominis, quam suntyrosecuturi. Docilem ver', candido, expedito, perspicuoque versu mentem suam explicando.

66쪽

lixior quam fuerit in exordio aeneidos, id contingit, quia Georgica dedicavit Am. gusto; haec dedicatio longiusculum fe-xcit illud exordiniim . Comaei pro exordio ire coguntur uti l0ngiuscuus Prologis, ut abditoribus explanen negotia privat rum ademii notorum hominum Quod non fit neque ab Epicis ineque a Tragicis, qui canunt Heroas,Reges. Duces omni-hus saltem ex fama θ notissimos . Sed de exordiis magnorum Poematum haec susticiat innuisse Candidato Poeseos ' Subtim potius quaedam alia, quae spectant ad exordia minori m poematum. In his exordis ut se admirabilis, spectabile'; faciant Ρ tq,usurpant Πguras vaHὸ son ias , quibus etiam propositi them mcludunt. Hujusmodi est exordiumStatianae svlvar, quam Poeta effudit super statitam Domitiani collocatam in Romano foro cujus tale est exordium propositioni uim uuae super imposio moles geminata coti tisso Stat Latium complexa formi Caelone peractum Fluxit opus Siciais an conformata caminis

gio fesh- Brontem, Steropemque 'reliquit

'En ulvare se fiori capiente admiratione commotus, in aliis etiam admirationem excitet. Compluraehujusmodi artificii ex ordia apparebunt apud scriptores breyium horum Poemarum, quae Poematia durum Iur. Ex quibus constabit, quam diverso modo

67쪽

i modo exordiatur, Orator Historicus,vii quilibet alius Prosaicus Im b, cum Poetar soni canarit affectu aliquo concitati, dei quidem vehementi, illi affectui commi tundi, ut ita dicam, exordium. Propterea elucescit in principiis ex abrupto saepes his perturbatio, sive affectus; quo itatur Poeta,laetitiae; maeroris, iraeividia: Oloris, M. Saepe etiam semper in lamgis Poematis in invocatit Musam: Christianil Poeta aliquid Musa prophana sublimius. Quod etiam praestant, ubi ad dissicilem l l Cum veniunt, in quo emtauxilio Divi- no. Sic Virgilius in secunda parteasneidos si qua prosequitur bellum,& talia Enee, HVocat nova prece Musam in principio sui operis imploratam, CanenS rimae age, qui Reges Erato, qua tram

uuis Lariolantiquiomeriistatus . Gibline lem mor ri . - . iPandite ηmie Helicona Dei, saxi que Haec autem Musae invocatio ostendit Primo Poetam dicturum de rebus tam exceti

lentibus, ut vires humanas excedatu sundericitatur cum admiratione attenti, S

cunia potius se dictitruis auquar suggerni Musa , quam quarίhis ministrahit inge--nium Terti sexogi non consueto modo, ed plane divino,&emphaticoloqui,ut lin quatur digna Phoebo eu dium Camoenis. Ex quo equitur,Poetam a velat aerem ter ad invocationem factam, Mad Musae oratam,exoratamque opem progredi fieri

68쪽

sibi ipst maxime attentum,ne repat, ne ineaptiat; hujusmodi enim lapsus ostenderent

illum, aut retenus invocasse Mutari, aut a Musa non exauditum fuisse , aut dereli-ktiam . Ceterum modos varia udi Ex dia oetica ostendit lectio Poetarum. Adole-kenti, pro quo scribo,satis erit, si observet Scriptores sylvarum,H Lyricorum. Non excirido tamen, aut Elegiacos aut epigra- matarios; quibus utique sua sunt exordia vald diversa ab exordiis reosticorum Semper tamen meminerit reddere illi, via,&clara, ita ut propositio eluceat,eaque de causa abstineat a modis dicendi Obscurioribus.Pronciat ex lectione eorum Pom tartim qui scripserunt Epicaedia,Epithala-rnia,Genethliaca Proptentica, Eucharistuca Ab his enim si artem tenean exordiu artificio Poetico elaboraturi, in quo PrΟ-

positio statuatur,de qua inde erunt telnu

Poematis partes. Quod admonui, ne unquam putetaneus Tyrintemere Poetas m gnos procedere,procedunt enim sapienter.

XIII. M In narrationibus fiunt admirabiles Poet , quia discedunt a modo narrandi quem servant Historici,& Oratores.Historicus narratui vera exponat. Orator,ut ex narratis proficiat causa. Poeta narrat Arerem repraesentet, propterea minutius, diligentiusque rem exponit, Circumstantia, ruit, ut videatur pingere verius quam narrare;quatenus tam ad viuum res exprimit,

ut media phantasia videatur res oculis

' Admirabilitas nari attonum poeticarsi.

69쪽

magis cerni, quam auribus audiri Praese tim ver,narrat imitando. Quod fieri, test triplici m o. imus est drammaticus

Securidus exegematicus Tertius mixtus. Drammaticus modus est cum , tacente Poeta,personae spectantes ad rem,quae narratur,1olae loquusiturni fit Tragicis vi a Comicis. Exegematicus est cum Poetas pertoquitur eoque at plurimum futuntur Lyrici Dithyrambici, apici quidam se non immutantes hoc est nemia. nem in v ehentos qui loquaturiqualis est aliquando Claudianusin Panegiricis,& alii. Mixtus est ille, in quo Poeta partim loquituri quia ex sua peti a narrato partim ta-Cet quia se immutando alios inducitioquentes Perfectissim est primus modus impersectior secundus , tertius autem est eorum qui scribunt Epopoeias proprius:ut apparet in Homero,ocvargili caeterisque

eorum similibus Epicis. Qui sonarrant ut imitentur Dro1 opaejas frequentant, it

elaborata ut verisimile sit ital ut lutia se illos,qui sic inducuntur verba sacere. surpantur affectus, neficioquorum redaditur elegantissima oratio; quod caputesttamapudPoetas inaffectata quam esset affectata apud Historicos Ratio est, quia hocestPoetaru munus,hoc ipso quod imulantur. Proinde profiterinxpressionem arufectuu decet imitatores: dedecet autem hiis storicos, quialitatores non sunt . fisi

quando assectus excitant,id faciunt Clacuis tum,cum Poetet eos aperte primant.Pre terea dicuntur narrare Poetae etiaquando

describunt personas Sic Virgilius Nisum

70쪽

NUM erat m, iustos accerrimus a his inrtacides,comitem asines,quem mmm --xiaeuisceler levibusq;fagaxtis Et iuxta comes Eurialus, quo pulcbrior, uisit aeneadum dirimis nec imistis Irapueror a signant intonsa venta. Ecce descriptionem personae aerum per narrationem; quam Poeticam esse inter cetera' ostenduntini tae circumstantiae sequas revelavitPoera ut si se ostenderet imitatorem, Maecideret credibilem narrationem suam, licet fi Dicuntur etiam narrare causas cum eas describunt . Quod secit Vurgilius descria hen ausas irarum Junonis in Teucros L i Prog-pse en Troiano a saguine nasci

Et temptri, quand afferunt ejus descripo

- Tmpuseriar, quo prima quies mortalia

Incipit, tam Diuumgratissima' ieri figionem cum ob oculos ea subiti

r At manus interea mari, Maris rapina

uetra sic que Duces pirium ieexercitus

SEARCH

MENU NAVIGATION