장음표시 사용
11쪽
SIe eorrigetiam P. , assentiente dei aceps etMI. D.
B Ise hy hierd - sunt etiam, qui B as ehdsehu rct seribant, sunt denique, qui Basch tird 'λ - restio est, Constantinopolin infer et Fralyhariam Iacens. A sitate 'ir. billiah Chalisa missus erat . h med ben s. filius Fo lan ben e . bbas ben Γαςchid ben Dammari, clienς Prιmum Emiri Videlitim, deinde Muhtimmedis ben Stileimau, rad regem Stiri orum ''st, quem, cum 'Utilo suo doctrinam Mucirammestitiam amplexum , tam chlambuibus honorariis in Ositi, Orniaret , quia1H PxGe-serpta formulcisqtie Diamismi doceret. Ate Legatus quidquid Bagh egressus mense Semer anni trecentesimi noni eiamque rei er-tens in urbem comm spectaDerat, scripto edito enarriavit. In Basch-ghurdorum mentionem incidens, si Perluti sumus, ' inquit, oin terram populi alicujus Turoici, otii fia,chsthuria nomen est. Ab iis quiam maxime nobis carrebamus ; siquidem Tureorum Pessimi, Potenti Asimique et in eaedibus edendiv citidiaetasimi sunt. Si quis eorum in aliquem hostem incidit, cutit ejus cin uicit, idque, USO corpore relicto, securn aufert. Biarbam tondent, et pediculos comediant : solent tuniciae auiae suturas ditissentissime perscrriari captosque Pediculos dentibus discerPere. Errat nobixeum eorum aliquis, qui, μιmam me irinus factus, nobis iamiambiatur. Eum vidi a quando, Pediculum, quem a Deate stiri legeras, ungiae Premendo P IJt-quram con egisset, extremo ore comedere. IIe conopecis excitimabat : o Ossam lautissimam sc uyqtiisque eorum Oibi ex lono excidit suuram ad modum Nere ri eamque. . . . .. Iter insir Aurias civi ho,t ob iram iturus, eam Osetiliatiar rador tvtie, dicens: O mi Domine
12쪽
deii 'i, tribue mihi hoc vel illud. Iubebam interPreseni ex eorum aliquo citὀaerere, qutae tam hujus rei Φειs ratio sit , et otir illiadnu itinis loco colat γ G Simili huic , ιeAPOnuit, 'rodii, nec Scι alium, Praeler illud, qui me Produ.ιει M. Suiit inter eos, qui minantur bibi di odecim ') esse Dominos s. deos , et quidem hiemi, acatuli, Plu Uiae, vento, rarboribus, hominibus et jumentis , aquae , nocti, diei , morti, vitae , et terrae Stium cuique deum PraecSse; demu autem illiam, qui in coelis habitet, omnium ADPremiam esse, itra tamen, tit cum illis consilia con-jerat deque eorum aententiis cisas, et tiriumquemcime eorum Probare,
quod a ter sicerit. Ο ii vietiale n exsecranutam, quam Deus avertis Vidimus eliram inter eos, quorum cilii serPentes, alii Pisces, tali frues dicino prosequebantur cultu. Ad hos quidem quod altianet, nihi narriabant, se missurando ab hoSte quodam, qtiocum bellum sererent , in fugam datos esse. sed eum, Postqticina grues reseruo struere auditasent, mox imum se in itissam dedisse. Gruibus Hilur ρ1 Uterea, qtiod hiaates suox fiιycisSent, ab ipsis dixinum Praesim ri honorem. mec sunt, quiae de hoc Popula narrat lbn-Focilan . Euo vero ostendi in urbe Hleb magno numero genus hominum, qui Ea,chghurdi auuiebant, crinibus et iacie vide riabi- euiauis e, cινὶt, et Scientiae juris stiori juxta ritum Abu-IIanimae πeram diabiant. Eorum taliquis, quem cidicram, de quorum patria rebusque Percontanti mihi, ,, Terra Hobfra, reAPOnuit, seustra Gnatanis ιinopolin diacet in regno alicuius rarationis Fraracterae s. Europaeae , eui nometi IIungerorum ext. Ms, aftinavimedis scicra Proste/ι- tes, eorum regi Subditi in t/actu reunt ejus quodam triginta cis modum incolimus Passos, quo iam qui1qtie etiamSi Parum ab,it, quin ridulum referat, reae fumen Hunserortim, metu, Ne Φaius detre-
et tuis i eritim , umMn eorum muria sciet iri vetat. In mediis Christianorum terris siti, a sei lentrione hiabemus terras Matrorum, a meritile terras P ac, i e. Romam, - Pειρα autem caPut FrancG-
13쪽
rum cs. Europaeorum est, et vicarius Messiae viGI eos, quemadum H in Emimis o fellunt s. Chalila γ Uud Mιοι ammedimos '), ectu, quemandata in rebus Sacris nemine rePusiniante ubiviae co=reiciun-ttir. - occidente Andcιltis s. Hispania jacet; M oriente Eeniqtie terrae Runiaeorum Graecorum) i. e. iratantini Polis suis cuin ditionibus. Linguae cuiluxque el hiabifus Par Nobis ratio est cum Francis Europaeis . Unia cum ipsis mitati muς es in expeditiones imus contria quemcunque aisum ierant , siquidem uora Nisiciam alienis ab Ammiamo bchum serviat. Scisciscitati mihi caussiam, cur, licet in mediis ins Iesitim terris conxtistiti, I,lamis in rim Prof-
tes, diu suPra hanc memoriam Smtem Mi anime nos e mi harici in terram nostram Neuisse, interviae nos sede fan, amice blandeque agendo nos docuisse, nobis errores, quibus te rebamur, dem λustrasse, et od veram Is lamismi couniliouem nos . xiSse. ., ic nos addebat Deus direxit: sic divino berieflcio omnes Miahiam Dedi nomen dedimus: sic Deus Pectora nostra rad xeram indem divosuit. Has autem petimus reuiones, in scientia jurix sacri Studium Rosiliari. Reduces in Patriam omni honoris cultu a cicibus uouetris ea ce ti, rerum sacrarum curae Prraescimur '. Dierrogat ux Porro, cur b&xbram iaci inorem Francorum tondeant se Quotquot no,I fi aD , inutiit, sic traseqtiuntur, barbiam londent et vestitu Frtino iam tituntur; reliqui Non item . Denique PercsMiranti mihi, quantum inlexvialia nos inter et msorum tertiam interdicctum ait, hanc scit. Ilulebo Constanti ιν lin f, ait, MLiam es,e merasium admodum duorum etini dimi-AEO, Parique interutilio Constantino olin tib 01Oriam terru distrare .
Istachrensis alia Dr in libro suo tradis, a Biaxch ichurdisti Rulyhtiros Vtiidem pia ere Diram 1icitistium riginti quinque, radPelscheniastos Iulem, quae seris Turcicci est, decem dierum.
' Sed. vicarius quid' et ipsius I ei est.
14쪽
EXIBΝ - FOS ZLANO, IBN - HAULALE
Chasarorum nomen is historiarum libris pereelebratum. Populi hujus quondam potentissimi et florentissimi, mare Caspium inter et Pontum. Euxinum adque utrilisque septentrionillia late colentis, ut eum veteribus Persis et Arabibus Muhammedanis, ita eum Imperatoeribus Graecis et Prin. eipibus Russicis varia vel bella gesta vel foedera inita, scientia historiae medii aevi tinctum esse Credo neminem, quem fugiant. Neque Vero fieri potest, quin quisquis horum, quae modo diximus, regnorum historiam diligenter tractaverit, tanti nominis populum accuratius e gnoscere gestiat. Hoc prae ceteris Russiae magnopere interesse debet, ad quam quippe illius res maxime attinent, quae, ex Parte quondam Chasaris vectigalis, eo m deinde vires, sociis GraeCorum armis adjuta, si egit, eos delevit, eorum agros Oeenpavit, ditioni suae adjecit, cujus ut paucis defungar historiae antiquadi arcte mixta Chasarorum historia est.
15쪽
ΩNihilosecius quis neget, de hoe populo notabilissimo hodiedum
non satis exploratum nobis esse, sive ejus originem et genus spectes, sive vitae cultum et instituta, reip. statum et conditionem, sala et fortunarum vicissitudines &c. Scilicet qui tantis opibus, tanta nuctoritate, tanta rerum gesta in gloria aliquande florebat populus, dudum est, cum landitus interiit; et exstinctus sui memoriam neo iii
annalibus Nec in monumentis superstitem reliquit. es in IIb ei eua fortuna non ipsos tantum, sed eo iam etiam δε- levit Deo tigia. Nomen ejus, erat quidem, quum in patete adhuc regni olim late patentis haereret; jam vero non nisi in maris, cui accolebant, Caspii appellatione Orientali Superstes est. Ex solis itaque aliorum populorum, quibuscum Chasaris vel amicitia vel inimicitiae inter edebant, annalibus haurire cogitur,
hos qui cognoscere vult. Ita quidem Spes deponenda est, suturum unquam, ut hujus populi historiam et rerum Statum penitus perspiciamus. Sed quod totum perspicere non licet , id ex parte saltim quoad licet ut cognoscamus, fas est Studere. Atque sane haud contemnenda sunt, quae, ad tenebras, in quibus diu res Chasarorem jacuere, discutiendas, e fontibus maxime Graecis, Russicis et Arabicis hucusque hausta, congesta et in medium prolata sunt. Hi autem sontes, tantum abest, ut toti jam Sint exhausti, ut etiam lateant, qui, ' quam lucri laetam spem laciunt, non destituturi esse videntur. Descriptoribus Arabie is mihi quidem hic sermo est. Ex iis quae de Chasarorum regno hucus lue edita Sunt, quis est, qui non notatu
dignissima censeat esser Sed quis idem, pauca quae de iis apud Edrisyi epitomaiorem prostant legens, non ipsum Edrisyum hoc super argumento audire opteti et quae ampliora Ous eley ex Ihn-Isauhale, Abichi e blas udyo, non qualia ab ipsis his auctoribus prosecta sunt, sed suam quisque in linguam conversa, quid p prior quidem ex interpretatione operi' Naukalidici Persica breviata, alter non sine malae fidei suspicione, protulere, haec, quis est, qui nonen rata legere mallet y Hi sunt, ex quibus hauriri coe-
16쪽
ptum, sed quos neutiquam exhaustos esse dixi. Sunt alii, quos ad hune usque diem aperuit nemo, nemo delibavit, qua nostram certe caussam. . os inter nullus dubito nominare prae aliis Taberyum et Ibn-el-Asi-xum, historiarum Mithammedanarum scriptores, ut aecuratissimos et Coinpiosissimos, ita illustri laude celebratissimos, apud quos fieri non potest quin memorabilia multa de Arabum cum Chasaris bellis gestis relata occurrant. Quae cum ita sint, operae pretium facere mihi videor, si e sontibus Arabicis, mihi quidem patentibus, depromta . quae ad populi in Russiae etiam histori, tam conspicui res paullo accuratius cognoscendas saeere Possunt, in medium Conseram. 'Inter thesauros Asiaticos, quos illustriss mi Ouwaro Wii curae atque studio acceptos refert Academia Imp. Scientiarum Petropolitana. servatur Iah uti f. Lexie On geogrαρ hi cum magnum, historiae et geographiae fodina dici non potest quam locuples, sed quod mireris ad hunc usque diem parum lustrata et exercita. Ad hanc nos descendimus fodinam. Sub voce Chasar Iahuius ad nostram memoriam transmisi
quae de hujus populi moribus et institutis prodidit qui ipse ei intersuit A'hmed si lius cibn Fosκ lani. I te, legatus Muktediri Ch
Iisae ad Bulgharorum regem usu sacrorum Μuhammedanorum magis imbuendum anno II. 309. Chr. 921. missus, quidquid sibi, in itinere per Choresmiam et Chasarorum terras in Bulghariam facto. et in reditu Baghdadum, miri et notatu digni oblatum esset, in libellum memoriae caussa retulerat. Libellum hunc haud sane raro obvium sua quidem memoriae fuisse da huius qui a. p. Chr. 228. diem supremum obiit testatur; quamquam eum nancisci in ipso oriente nunc frustra conati sunt, . quibus investigandi curam mandaveram. Nec in bibliothecarum Europaearum catalogis, qui quidem typis expressi, apparet. Sed quum non omnium catalogi in vulgus editi sint, libellus etiam, alii fortasse assutus volumini. ob parvitatem facile effusisse queat notantium oculos, fieri potest, ut non I.
17쪽
eognitus lateat in harum ipsartim bibliotheearum aliqu1. Libellus
sane Prae ceteris dignus, qui summo studio requiratur et repertus 'integer in lucem protrahatur. Auctor enim observatorem rerum, quae
ipsi Oiscredantur , curiosissimum , attentissimum et fide dignissimum 1ese probavit, et quaecunquo lare vetulit, ad populos terrasque, de quibus altum silentium apud plerosque geographos Arabicos obtinet, spectant et gravissima maximique in primis pro historia Rus-Bica antiqua momenti habenda sunt. Hujus itaque integri itinerarii, quo magis doleiadum est, nobis denegatam esse Copiam, eo magis est, quod Nobis gratulemur, ejus fragmenta, et quidem capita potiora gravioraque , Puta quae ad priscorum Russorum et Praeeipuorum aliquot, qui tunc in Russi h sorebant, populo inim, ut Bulgharorum et Chasarorum, saciunt cognitionem, ab I akuto, auctore diligentissimo, nobis servata et transmissa eMe. Quae ab Ibn-Fosglano de veteribus Russis, Christianae doctrinae cognitione nondum imbutis, et Bulgharis Volganis, sacris 1Iuhammedanis initiatis, memoriae prodita sunt, ex eodem Jahuto de pronita peculiaribus illustravi commentationibus. Hae quod uondum in vulgus sint emissae, ejus rei culpa in me sane non residet. Prior quidem de Russis ethnicis jam ante annum prelo typogi aphi tradita est. Quare jam quae ad Chasaros pertinent, ab eodem auctore paucis, ut videtur, exceptis tradita, cum sola fidh interpretatione, omissis et in aliud tempus rejectis, quae textum explanent, animaduci sionibus, hic in
medium proserenda duxi, certus, virorem doctorum intereSse. teλtum hujus monumenti gravissimi potius, quam meas qualescunque in eundem animadversiones Primo quoque tempore cognoscere.
Hune autem textum ut quam maxime fieri poterat critica emendatum Proserrem, rei dignitas mihi visa est poscere. Quod ut potuerim, duumvirorum praestantissimorum me juvit benevolentia. Codicis Iahuti Petropolitani ab imperiti et parum accurati scribae s Minante calamo exarati conditio alienum auxilium me circumspicere
18쪽
jubebat. Sed, proh dolor, duorum , qui praeter Petropolitanum in
Europa , quod sciam, Oxoniae nempe et Hamiae, exstant, Lexici geographici Iahi uiani magni codicum solum Oxoniensem in subsidium vocare licebat, si quidem Hasniensis, perquam mancus, ut Permultis aliis interis , ita et ipsa t eis, caret; id quod in hoc optimae
notae codice vehementer dolendum est. Litteris igitur cel. Mac-bride, Prosessorem Oxoniensem, adii; atque eam se mihi probavit viri praestantissimi humanitas, ut, precibus meis loco relicto, ct hoc dc Chasaris et alia capita e Iahuto excerpta cum codice Bodleyano conserre non gravaretur. Pro quo officio singulari debitas viro doctissimo hic etiam publice agere gratias meum est. At isthaee collatio, quam in notis adjeci, quum citra spem et exspectationem ad textum emendanduin parum me juverit - id quod a mira Codd. Petrop. et Uxon. coirvenientia prosectum sit oportet - , cnmmode cecidit, ut cel. Hama ker, I L. ΟO. in Univers. Lugduno-Batava Pros. et legati Uarneriani interpres, Pro ea, qua est humanitate singulari, . id mihi petenti tribueret, ut, una cum pluribus aliis locis notabilissimis e MSS. Lugdun. excerptis, ex Ibit - Hau kalis codice Arabico potiora, quae de Chasaris agunt, mecum Communicaret. Haec quum ad dimidias sera cum Ibn-Focilanianis mirandum in modum conveniant, Ibn-'l Iauhal tertii quasi eodicis locum hic supplevit. Lectiones ejus variantes ut suo quamque loco in notis diligenter annotavi, ita ea, in quibus ab I - Focilano dissidet Nauhalides, vel quae prorsus ab illo non tricta hic refert, tantum abest, ut suppresserim, ut Potius, quippe notatu non minus digna. et ipsis in notis , sed majoris formae typis distincta, addere visum siti Sic factum est, ut haec seriptiuncula nostra Ibn in Post lanum et Ibn- Hau kalem qui et ipse X. p. C. n. Saeculo storuit junctos exhibeat de Chasaris narrautes.
Quae apud cel. Ous eley in libro, quem inscripsit: The Oriental Geograph9 or Eon Naia καl tranata ted Ae. de
19쪽
Cliasaris leguntur versa, ut reliqua, e textu Persico, ea equidem non adduxi, nisi ubi a textu Arabico abhorrent. Hujus autem dissensionis, quae nonnunquam haud sane levis momenti est, caussa plerumque non a doctissimo, interprete Anglo, sed ab ipso Persa repetenda esse videtur. Accidit enim, ut ejusmodi diversitates, quae apud Ous eleyosteruntur, eadem et apud Had schi-Chalsam in D se hi han-nuisma deprehendantur, ita ut Turcam quoque non nisi epitome Persichusum esse Probabile sit.
Denique ut ne quid eorum, quae mihi ad manum sunt et ad argumentum nostrum faciunt. omitterem, in ipsis etiam notis, majoris quidem sormae typis distincta, ubi ab Ibn - Focilanianis dissident, subjungere visum est, quae Seh ems - e d - din Μu'ham med Di
me schky in cujus cosmographiae
utilissimae editionem e cod. Petropolitano, etiam diu est, cum curare coepi de Chasaris tradidit, pleraque ex Ibn-el Astro ct a. 1233. illo supra laudato hausta nee levia illa vel spernenda. Quam vellem, mihi copia suisset etiam Mas, dyi, capitalis hae in causa auctoris i Eum igitur adeat, cui licet, et cum Ibn Focilano atque Ibn - Ηauhale , a quibus passim dissentit, accurate comparet, imo integrum illud Priatorum aureorum Caput gra- issimum, quod inscribitur : ω in cujus versionem Germanicam a cl. Abichi prosectam et a cl. xlap-xoth editam malae fidei suspicione premi diximus, cum orbe litterato communicet, quo facto singularem gratiam inibit a civibus nostria cordatis et intelligentibus.
Haec pauca sunt, quae haud ab re duxi, hoc quidem loco