Sententiae principum medicorum in tres libros divisae. Hyppocratis sententiae, lib. 1. Galeni sententiae, lib. 2. Illustrium quorumdam medicorum sententiae, lib. 3. Morborum prognosis methodus generalis Guillielmi Clementis,... lib. 4. Observationes

391쪽

ante aeger suffocatur. Pleuriticus,inis quit, si biliosa expuat medicamentum purgans ne dederis; si enim deia deris sputum rursum prodire non poterit sed septima aut nona die sun cabitur.Atque sub hoc exemplo caetera comprehendit, quod longa experientia dignouimus. Hanc quoque Cal. & caeteri interpretes sequuntur. sententiam quare hoc in casu caueat purgationem qui suae famae de aegrixetum sollicitus fuerit. . A Nota. tamen quod in principio pthyseos pure adhuc non efformato, de pulmonibus non adhuc ulceratis, non solum purgationem pectoralem exhibere liceat; sed etiam ad curationem esse necessariam tum ad euacuandam causam antecedentem;tum

ad diuertendum humoris fluxum sed id morbo tantum inchoato , incipiente, & in fieri. non autem perseis

eho, confirmato, & in facto esse.

De svulo tertio medicornm.

. Ini praeuisa syncope eaque lethalis Bmorbis malignis superueniens post

392쪽

calumniam nudico i ta desecillem emi ciliat. inate suspectum semper habeat horum moroorum exitum. Pri .mo itaque hisce moibis correptos curaturus, eorumsaluti de rebus do, mesticia consulendum euret; m ad respirationis dissiculiatem antiamum adhibeat, tum ad quantitatem qualitatem sputoru ac eductionia facilitatem vel difficultatem aduertat. Quoniam , vigore naturalia de animalis facultatis libera , liberalis& proba, expectoratio pendet. a Sed inter omnia remedia pericu-

losissimae & pletamque lethalam caueat purgatronem maxime in morbi vigore quandoquidem vires debilitati nihil de mxteria morbificae detrahit,sed ipsam commouet & ex ir gitat. Hanc vetat hypp. aph. γε, lib. F. Aph. 1 6. lib.6. coacar .litam 3- Epidem. lib. 1- n. 3: ubi assetit. 5 - 4eomphum pleuritide correptum

- ' IrRatione assumpta mortuum esse.

de morb. 12. ubi doreet sputo prodeunte non e se propinandum; , quoniam

robibet rape rationem qu φ . sente

393쪽

Method. generat. lib. 4. gsante aeger suffocatur. Pleuriticus,inis quit, si biliosa expuat medicamentum purgans ne dederis; si enim de-ideris sputum rursum prodire non poterit sed septima aut nona die sun

cabitur. Atque sub hoc exemplo caetera comprehendit, quod longa experientia dignouimus. Hanc quoque Gai. & caeteri interpretes sequuntur. sententiam quare hoc in casu caueat

purgationem qui suae famae & aegelutum sollicitus fuerit. . A Nota. tamen quod in principio

pinyseos pure adhuc non efformato, di pulmonibus non adhuc ulceratis, non solum purgationem pectoralem exhibere liceat; sed etiam ad curationem esse necessariam tum ad euacuandam causam antecedentem;tum

ad diuertendum humoris fluxum sed id morbo tantum inchoato , inciis piente, & in fieri; non autem perseis confirmato, & in saeto esse. De sopulo tertio medicornm. p. VI.

Ini praeuisa syncope eaque lethalis Bmoibis malignis superueniens post

394쪽

magna remedia administrata, tertius est medicorum scopulus. . Sunt autem tria remediorum genera quae perperam & praepostere in malignis administrata syncopem &subitaneam mortem accersunt. Somnifera,missio sanguinis, & purgatio. Certum est per somnisera calorem B naturalem non primigenium quidem & insitum sed communem dc insuentem hoc est spiritus a vitae prin cipiis generatos ad interna astatim

Concurrere tum ad iuuandam concoctionem humorum tum ad repar tionem substantiae deperditae; quorum motum malignitas sequitur, ut in carbonibus, de morsibus venen torum animalium videre est, in quibus somnus paulo longior pernicio sus existit. Quid quod vapor ille malignus inerassatur per somnum ab hypnotico & reffringeratur , atque adeo eius difflatio & transpiratio prohibeturii quare summa cum prae meditatione de cautela liqc in acasuo somniseris utendum est. De missione autem sanguinis se Furgatione in malignis sic accipe.

395쪽

ethod. geiserat. lib. Malignitas est qualitas putredinalis & venenata in subiecto putrido A& corrupto ab intentiori putredine materiae generata. Noscitur praecipue ab inaequalibus symptomatis α morbo improportionatis. Tum etiam ii prostratione virium sine .causa manifesta , hoc est sine vacuatione praegressa. Quae quidem malignitas ut auferatur , subiectum quoque cui inhaeret, seu materia putrida malignitatis generativa auferri debet. Prout autem subiectum illud malignitatis varias habet sedes varias quoque euacuationes ad sui eliminationem desiderat.

Nam si sit in venoso genere & san- Bguini putridissimo inhaereat . quod cognoscitur ex febre intensori siti, vigiliis, anxietate , 8e a praegressis

excessibus tam coiporis quam animi maxime in ple tholico corpore tunc sanguis mittendus est;quoniam

sublato malignitatis subietio eius

quoque maligna qualitas auferetur. Tamen parea fieri debet vacuatio tum propter virium imbecillitatem, tum ne commota & exagitata mate

396쪽

36 Morb.rum prognosis iri a copiosiores ad vitae principia .va

Pores emittat: aqua vacuatione cardiacum aliquod temperatum propinari debet. - . . Si vero subiectum malignitatis. sit . in primis viis, quod dignoscitui a frequenti cardialgia, i nimia in sonis num propensione, tensione abdominis& istore excrementorum, a vermibus, i praegressa crapula corrupet torum ciborum. ψTunc purgatio cst exhibenda lenis tamen benigna ob rationes supra citatas. Sic suadet. Gal. comm. lib. 6. epidem. & in his storia Simonis eiusdem lib. 6. epid. firmat Avicenna lib. 4. de febr. caP. de cura pestilentiae &c. ri 9 Ergo medicus cognita sede,subiecto, de minera malignitatis , magna remedia opportune & debite administrabit: atque adeo tuto 3c certo scopulos declinabit. Incognita vero

sede 3e subiecto praepost re utetur de ad scopulos allidetur. -

Post maxima . sympto in 'elare

397쪽

vigiliis immoderatas,dolores impla

eabiles, anxietates maximas &c. tino

post vacuationes notabiles , sudores, vomitus, di arrhaeam &c. sine noctu siue diu contigerint, non coiisest in purgandum est, neque sanguis emittendus, nisi summa cum praemeditatione & urgentissimo assectu, donec vises fuerint reparatae, & aeger tranquillior factus.sie suadet Gal. 9.met. s quem euiarean quit, studes affectuti aeger imbecillitate, laborc i, viribus imbecillitate laborantibus nihil eo .rmn quae affectil sanant est exhiben-M &e. ra. meth. si adsit syncope omnis mededi sollieitudo ad symptomavertetur &c. quia assiictio afflicto noest dada;alioquin aegri vita & mediet fama in magno versantur periculo. De scopulo' quinto medicorum.

Si quis peracuto morbo detentus A& prauis lamplomatis deuexatus

curandus aduenerit, qui neque de Conscientia, neque de bonis testamento cauerit; prudentis est mediet magna non administrare remedia

398쪽

366 Morborum donec aeger de iis penitus disposuerit. Quoniam ipsum morbi vehementia debilitatum, remedij. eomin

motione vacuatione cruciatum,

dum ab adit antibus , propinquis, presbiteris, Tabellionibus in hoe reis tum concursu pio imi raevisa conscientiae & rerum domesticarum dis. positione magis exagitatur, in praesentius vitae periculum piaecipitabit. Imitetur in iis expertem chirurgum, qui antequam aliquod membrum extirpet, aegrum de conscientia rebonit prius disponendum curat , a que in ipsis operationibuspatientem

saeuo dolore & fluxu sanguinis imbeleillum variis animi perturbationibus exercere non patitur; ne sublato inopinate aegro aequis criminationi bus infestetur. Quare ex ipso etiam hyppocratis oraculo 'assistentes reexteriora tanquam iuuantia ad regii

salutem concurrenda maturius,c

ret, qui suae famae dc aegri rebus apthsqnsuluerit.

399쪽

. De eondisioniblu ct regulis ad . . . prognosta. CV. . Plinia conditio & regula ad pro' sgniam recte peragendam est cognitio morbi. . Ita Gal. a. meth. principium , inquit prognoseos & curationis morbi cognitio est e firmat a. de loc. assech. cap. 3. primo, inquit, danda opera est ut morbi essentiam cognoscamus; qua cognita facile nobis patebit, per contraria curaistionem moliri: nam qualitas rem dij a contrarietate morbi desumitur, quantitas vero ab humoris copia laborantisque viribus.Gal. lib. 2.meth. ait, principium progn.& curat.mor

bi cogoitio est. Celsus lib. prim . sic

ait, cuius non est certa cognitio cet-mm non potest exhiberi remedium eum prima remediorum inuentio sit cognitio morbi. Quo autem modo , & qua via morbus agnoscatur fuse in parte prima prognoseos monstratum est. Secunda, ut vires aegrotantis reche sagnoscantur. Vnde prim . ad Glauc.

Q iiij

400쪽

Morborum Trum cap 8. non licet nobis praenbseere &

euentum morbi praelii tire nisi magnitudinem morbi atque virium acii rate ' xl endamus. Qua veto ratione vites cxacte noscantur, vide pari.secundam prognoseos.

sag ex pulsibi proinde, inquit, cui status facultatis perspectus ad vis-guem suerit, locusque Scelus affectus, is ad fututa praesentienda erit peritissimus. Lege in parte prima prognoseos fgna quibus ad partis affectae cognitionem ke

mamus.

Quarta, ut vigor morbi suturus praesciatur, an illum natura superate potens sit, nec ne coniectari oportet, ait, aph. seia.prim. an aeger possit lassicere donec morbus consistat, vel aeger prius deificiat atque hebete Dcat : Vnde sic licet ratiocinati;si ad victum praescribendum vigor laturus recte agnoscendus sit ex Gal. in Comm. quanto magis ad prognosim agendam scire oportebit. Quod etiacordate suadet Gal. 3. cryseon,