장음표시 사용
401쪽
Method. generaus. lib. 4. 369 In nulla re , inquit, exescitandus test magis medicus quam in vigoris Amorbi praecognitione , . quicumque enim vigoris tempus praeterierint iniudicati hi absque crysi finiuntur vi paulatim soluuntur &c. paulo ve- τ' post subiungit. Igitur an morit rus sit aeger nec ne praecognoscet nemo nisi statum morbi praesciuerit. Vt enim an portando oneri quispiam sufficere possit scire non possumus
'oneris magnitudine , hominis ro- .hore, ac viae longitudine antea non
exploratis ; sic nihil de aegrotantis. salute prius pronuntiare quidquam licebit quam magnitudinem morbi, virium robur, ac futurum statum inuestigauerimus. Quinta, & omnium praecipua est, B
t morbus cum viribus debite com- Paretur, urer, inquam superior euasurus sit, , sortiori enim agente stat
victoria. Firmat Gal.3.cryciae momori potest nisi a morbo natura superetur, neque seruati, nisi a natura morbus, incatur. Hic est ergo Epilogus omnium , conditionum de . xegularum
402쪽
37o Morborum prognosis. magnitudinem cum aegri robore debite comparare. Sic docet Gal. prim. ad Glauc. cap. 8. non licet nobis praedicere & euentum morbi prae-1entire nisi magnitudinem morbi atque virium acurate expendamus. Et de constit. art. medic. inquit. Medicus morbo & naturae veluti colluctantibus semper mentem intςndit, ac dum discernit quodnam horum xobustius sit, primum quidem suum de salute hominis vel interitu prae sagium depromit, deinde vero quo
altero alterum sortius esse nouit eo illius praefinitum tempus agno scit, ut enim celerrime morbus soluendus est si vires sint validiores, sic cito mors aduentabit si hae imbecillae
fuerint, morbus, autem vehemens.
1 Ergo cognitis his quinque regElis & conditionibus supradictis nepe
cognito morbo, parte affecta, viribus aegrotantis, vigore, morbi , Mfacta morbi debita comparatione cum viribus f tria a Gal. allata A. de praesagitione ex pulsib. quae totam prognosim constituunt 80 Mnt
403쪽
Method. generat. lib. q. 37IPrimum, inquit, quod praecognoscere volumus est, qualem. exitum Ahabiturus sit morbus, secundum quo tempore iudicabitur ad salutem veL . mortem. Tertium , quinam modus
erit vel salutis vel mortis. De progne si ungitudinis vel breuitatis morbi. Cap. VI I I.
Longitudo vel breuitas morbi prae- msagitur considerando prout morbus . Plus & minus naturam superat, vela natura plus & minus morbus superetur. Docet Gal. de constit. art med. exemplo luctantium. Medicus, inquit, morbo & naturae veluti colluctantibus semper mentem intendit, ae dum discernit quodnam horum robustius sit , primum quidem suum de salute hominis vel interitu Praesagium depromit ; deinde vero
quo altero alterum sortius esse laouit eo & illius. praefinitum tempus agnoscit, &c. lib. 2. de differ. febr. cap. s. petit longitudinem & breuitat m morbi a quantitate & qua 'litate humoris: dc a viribus, ait enim
404쪽
pro multitudine & qualitate sum
ris, vigore vel imbecillitate potentiae, nec non ipsius aegrotantis dispolitione solet per omnes febres longi- . tudo accessionum variari. Et ca P. a z. Quo plura , inquit , tenaciora, frigidiora , & crassiora excrementa sunt , eo longiores accessiones efficiunt. Quo pauciora, tenuiora, calis
diora, eo breuiores. Praeterea raIior
corporis habitus vel densior,sacultata tum robur vel imbecillitas longas vel breues emciunt accessiones. Quod de accessionibus in particu- a lati dietum est, id quoque de exacerbationibus, imo & de morbo totali
dicendum. Accessiones enim inter mittentium respondent exacerbationibus continuarum, quarum longitudo vel breuitas ex maiori vel minori materiae morbificae coctione a guttur. Ex lib. de const. art. med. &Comm. IZ.aph. se 2.prim.inconstantia quoque & mutatio tam coctionumquam cruditatum longitudinem, sicut perseuerantia coctionum breuitatem significat. lib. coac. n. 4. ait,vrina bor
405쪽
Method. generat. lib. 3 3 nam habens subsidentiam & repente non habens dolorem &mutationem significat. Idem repetit 3 3. aph. 7. & lib. a. progn. Urina . in quit,modo cocta modo cruda vi longitudinem sic minorem securitatem pollicetur. Gal. vero in comm. ait. Quod materia cocta modo victricem naturam . mox cruda imbecillam & victam significat. Nunquam enim aeger perfecte sanari poterit, donec tota materia morbifica suerit primδ cocta, χa, separata, de demum expulsa. comm, a z. aph. lib. . quod in tumoribus externis videre est , at coctio fit perportiones & successuevi in abscessibus externis videre est, in quibus paulatim materia concoquitur, mox separatur,ac demum ex pellitur docente Fernet. method.
cap. 12. Sennert. vero asserit inaequalitatem illam coctionum signifi-
eare varium conflictum naturae cum moibo, in quo tandem conflictu ne natura succumbat periculosum est.
Morbi quoque longitudinem vel breuitatem indicat ipsa morbi essentia, & natura, anni tempestas, & exE
406쪽
374 Morserum prognosccrementorum qualitas ex hypp. Ii ap h. sech. Prim.
De pruns mortis, vel salutis ,
B Morietur aeger absolute quati domorbus est multq superior viribus, quod cognoscitur primo imbecillitate virium; Secundo magnitudine symptomatum; Tertio, cruditatibus continuis. Quod Gal. docet 3. de crys. primum, inquit, & maximum morbis mortalibus signum quod abiaque crysi mors sit subsequutura est virium imbecillitas. Secundum , si nullum adsit signum coctionis ; tertium si morbus sit magnus malignusque & moueatur celeriter , tunc edim absque crysi mors cito subsequetur. Id firmat exemplo baiuli odem libro. Vt enim an portando oneri quispiam sufficere possit scire non possumus oneris magnitudine, hominis robore, ac viae longitudine antea non exploratis. Sic nihil de aegrotantis salute prius pronuntiare
407쪽
Method. generat. lib. quidquam licebit, quam magnitudinem morbi , virium robur , ac futurum statum inuestigauerimus. Quo loco notat Donat. Abaltimarus in sua methodo uniuersali baiulum aegroto aequiparari ; mor-.bum, oneri; longitudinem morbiIongitudini itinetis; & sicut debilis baiulus non potest magnum Ο-nus per longum itineris patium de ferre; ita debilis aeger non potest magnum morbum perlongum tem poris spatium sustinere ue & econ
. Confirmatur exemplo urbis obseD Asae a fortissimo exercitu, quae imbe- cilla muris & propugnaculis, destituta auxiliis de commeatibus' cito expugnanda est. Ita corpus humanum magno morbo diuexatum, natiuo calore & viribus imbecillum omni auxilio tam domestico quanti medico destitutum cito periturum est. Priuatur autem auxilio ob necessitatem vel morositatem , vel ob
magnitudinem morbi qui aegrum opprimit 3e sus eat. BGal. 4. de loc. assen. mortem ex
408쪽
376 Morborum prognosis. inspiratione vult praesagiri, qua fido videlicet aegri aegre spirant, & th
Iacis omnes musculi simul cum scapulis inter spirandum attolluntur. Ait enim cap. si inter aegre spirandum thoracis omnes moueantur musculi,peetusque simul cum scapulis attollatur , unum ex tribus coniicies , aut extremam imbecillitatem , aut viarum spiritus anguinstam , aut intensam in corde de 'pulmone caliditatem. His tribus rimul coeuntibus proximam mortem timere oportet ; si vero duae affuerint dissicile est aegrum seruare; una vero duntaxat infestante peculiari opus est finitione ut sciatur seruabitume aeger ' an ipsi malo suc-
Sanabitur aeger si respiratio facilis & libera sit, s vires sint robustae, si
coctiones perseuerent per totum morbi decursum; qua ratione ostem sum est parte a. pu ognoseos,Demum
si symptomata sint lenia & benignia Vnde 3. progn. hypp. mitissimae se-bres quae cum signis accidunt securissimis quarto loluuntvi: die vel
409쪽
prius; sic quae malignitate excellunt, ω cum grauissimis symptomatis a cidunt quarto die vel citius occidunt. Confirmatur exemplo baiuli . qui si sottis & robustus sit paruum onus per breue itineris spatium fa- cile seret, ita robustus aeger mitem morbum per breue temporis spatium facile sustinebit Idem die de urbe obsessa, quae sor- Atibus muris & propugnaculis cinctia, victu & militibus munita, auxiliis commeatibus peruia debilem hostem irridebit: Ita aeger natiuo caldie & vitibus robustus; auxiliis do mesticis de medicis munitus benignum morbum licite superabit. kr pruns steriei erystos ad mortem, vel ad salutem.
omnis morbus iudicatur per vel per hoc est per sensibilem Vacuationem ; vel paulatim & per insensibilem solutionem. Quae per iudicatur vel integre & perfecte. ad salutem vel ad mortem,vel
410쪽
imperfecte ad melius vel ad . deterius ex crys. lib. 3. Qua vero rati ne , & qua specie cryseos siue sudo . tibus, siue utinis, secessibus, Vomitu, ivel haemorrhagia r ad horum intelli, gentiam. A , Nota primo praeter morbi cogni-iitionem quam habere debet medicus,& sine qua nihil boni operari potest, debere quoque sedem & min ram morbi, locum affectum seu patintem affectam exacte cognoscere , quibus cognitis nota etiam habebit instrumenta & organa naturaliter dicata ad expulsionem excremento rum noxiaeque materiae. 3 Nota . necessum quoque e me meis dico recte cognoscere naturam aegro tantis, aetalcm, conruetudinem, habitum , tempus anni. Ex quibus colligat inclinationem & propensionem quam habes aeger vel ad sudores , vomitum , vel haemorrha giam.&c.
ε His pqstis facile est praedicere quae
species cryseos, hoc est quae auacuatio per crysim contingere debent.