장음표시 사용
371쪽
ad reparationem calidi innati a principibus partibus generatam. Sic autem exponit feriae l. lib. 2. meth. cap. s.facultatum, inquit viriumque corporis aliae in generatae sunt & in suae, aliae communes & influentes. Insitarum atque innati calidi unam eandem que . ha beri e menti in eamque naturam appellari, & ex inuato spiritu & humido primigenio coinflari, eui solida patrium substantia tamquam materia substernatur alias planum effecimus: Communium vero vagarumque essentias e tribuscipiorum fontibus emanare , tripli- eique spiritu in totum corpus; Animalem e cerebro per neruos; vitalem e corde per attetias ; naturalem aiecore per venas effundi ostendimus. Quo loci demonstratum est vires in
genitas singulis partibus ab influenctibus reparati & sustineri , totum vero animal ab utrique gubernari.
372쪽
Virium ct facultatum numer- est domicilium.
A Vires ergo seu facultates corporis- ut pater cap. 1. duplices sunt i aliae insitae, seu ingenitae:: aliae seu communes.. De insitis seu i die-nitis sic loquitur Gal. lib. s. de l . affect. cap. 7. B Sciendum est, inquit, in singuli nostri corporis partibus quatuor inesse facultates naturales, nempe attractricem, retentricem, concoctricem,& expultricem;quae ministrates. sunt te famulae calmis natiui se u
midi priuii geni j in singulis quo
corporis partibus ab origine te sidetis. Repetit. de different. febr. libi . cap. Io, de temperamentis. 3. m
c De tu fluentibus autem se harit
Tres sunt in corpore nostro facula D tates seu animae corpus nostram g bernantes. Prima iraturalis iecur pis
sonte habet,per venasque illine sp -
373쪽
Method. generat. lib. 4' 343ias per uniuersum corpus id alit Secunda, vitalis in corde sonte caloris insiti residet, ab hoc per arterias in totum corpus disseminatiari Tertia animalis seu ratiocinatrix in cere-bto domicilium habet, quae per ner uos seu per canales toti corpori motum & sensum largitur ; has autem facultates seruare nihil aliud est
quam intam custodire, una vero earum amissa necessum ea caeteras quoque perire. Methodus ad cognitionem roboris v I imbecillitatis.
p. III. Robur facultatum petitur ab actio- is Bibus, quia actiones fiunt a faculta-
tibus: unde Gai. de constit. art. me- dic. sic , ait. Naturae robur ex propriis actionibus de praehendes maxime vero ex pulsu,si quidem is iacultatis vitalis est opus et Morbi vero magnitudinem cognosces ex suis symptomatis. Idem repetit. lib. de curand. ratione per sangui n. mission. facultatum robur' vel imbecillitas,
374쪽
ait, propriis indicatur sunmonibus; voluntariis quidem, illius quae in
tuis cerebroque consistit; pulsificis, eius quae in corde ac per arterias mouetur, Nam secundum bonam nutritionem vel prauam , colorem bonum vel prauum tertia siculta hutrix , quae a iecore proficiscitur cognoscenda venit.: e ctionis animalis robum, uti debilis cognitio. Cop. I V.
Actionis animalis robur hostitur
si aeger bene imaginetur, ratiocinetur, & memoretur ; docente hyp p aph. 3 3 . sech. 2. In mo bis, inquit, mente constare , & bene se habere ad ea quae offeruntur, bonum; contraria vero, malum.
Imbecillitas arguitur si aeger amo- nes imminute obierit, una enim est ex tribus laesionibus imminutis, dein pravatis, & aboIitis ut scite docet Galen. lib. de arte. ι Simili quoque tatione noscitur robur vel imbecillitas facultatis ania
375쪽
malis prout aeger aegre vel bene sentit & mouetur; ut patet aph. 9. secti . si os vel labrum vel oculus peruerta tur, vel non audiat, vel non videat
iam debili existete corpore quidquid
horum acciderit,mors in proximo est, Actionis vitalis robusta vel debilis , cognitio. Cap. V. Actio vitalis , pulsu tantum dignoseitur. Vnde Ga L de constita artist
medic. se, ait. Naturae robur ex propriis a stionibus depra hendes, maxime vero ex palla, squidem is secuti talis vitalis est opus. Morbi vero magnitudinem cognosces ex suis symptomatis. At quatenus alterum altero praeualet cococtio cruditasque
indicabit, quas subinde ex propriis
recrementis cognosces. Quae enimici ventriculo concoetiones sunt deiectiones cc monstrant ; quae in vetiis humores; quae in toto corpore sudores : quibus omnibus com mune est morbo m nunquam solui posse nisi prius in exciementis Cou- coctionis lana cernantes, &c '
376쪽
. Morborum prunosis Pulsus ergo cordis opus, & vitalis facultatis robustae aut debilis signum laudabilis est; qui magnu , vehentes, ct aequabilis existit. Quod fit maeGal. lib. de venae sectione ; At pulsus, inquit , magnus vehemens de aequalis incorruptum virium robustarum est signum : quare si iri septuagenariis is adsit, affectusque iubeat, etiam secabis venam : proinde non annorum numero sed corporis habitui animus est intendesadus Lib. vero causis puls ait: 'B Facultatum robur necessario pul-- sum vehementem facit , infirmitas, languidum. & primo de praesagitio 'ne ex pulsibiis pulsus, inquit, vehe mens a facultatis semper robore fir, proinde quanto vehementior fuerit tanto facultatis maius esse robur significabit: languidus vero pullus a facultatis imbecillitate oritur, quare quanto languidior erit, tanto maiorem imbecillitatem facultatis vitali, significabit. o Ergo a posteriori valet consequentia pulsus est vehemens, ergo robustus est aegex: E contra languidus est
377쪽
Method. geηerat. 5b. 4. 3 Tergo imbecillus est aeger. lib. velo' 'Α. de praesagitione ex Pulsb.ate, magnitudo pulsus copiam contenti sanguinis significat. In sanis autem puta
sus in mediocritate consiliit.. Actionis naturalis robuBa vel debilis cognitio.. p. U I. Actio naturalis in uniuersum tri- Aplex est, nutritio, accretio, & gene- ratio. Hic vero non de accretione Ageneratione sed de nutritione sermo habetur. Nutritio vera fit cum alimentum B proximum in viventis substantiam conuertitur mediante tertia coctione quam omio sim vocamus 7 cuius
beneficio facultas naturalis insita in singulis corporis partibus materiam alimentitiam prius praeparata iii ab aliis duabus coctionibus chylos, &hematos , primo dispergit deinde agglutinat,& postremo assimilat, idque per sicultates ministrantes &famulas attractricem , retentricena,
378쪽
3 8 . - ον--.r i Ergo nutritio bene vel male fieri noscitur, si aeger bene vel male attra hit, retinet, concoquit, & expellit itauibus coctionib ira chy losi, hem at inii, omios. quae quidem quo laudabiliores erunt, eo sortior erit actionaturalis; quo debiliores , eo imber
In Vbi notandum vitium primae coctionis non corrigi a secunda , nec secundam a tertia. Tamen & secunda de tertia possunt vitiari line petima, Psoptet intemperiem obstru ctionem, ulcus, vel solutionem conm inui. Imo iacultas naturalis interridum prius extinguitur in tertia coctione quam in prima ερ secunda. quod in gangraena & sphacelo paritium externatum cernitu , proptet concursum nimium sanguinis cali dioris de crassiotis ea dum innatum s meantis. x il si gangrana stieansis internis & non ab externi Proueniatue mortem non longe abesse ἰgnificas. Quod in praxi verum esse e saepias obseruauit MVeTum quoniam coctio tam vera
379쪽
laudabilis vel deprauata , ab excrementis praecipue noscitur ex s.crys. de constitutione art.medic.&c. Ideo sequenti eapite signa coistionis de cruditatis excrementorum latius demonstrabimus.
De eotitione se Cruditate deiectis
Excrementa crassas seu deiectio,
nes I cocta sunt ex hypp. a. progn, si mollia, figurata , & leuiter coag mentata suetint si tempore di modo' solebant in sanitate deiiciantur: Econtra exerementa alui liquida,ab bicantia, pallida, spumantia, nigra, pinguia die. eruditates & morbosas assem es declarant. Lotia vero hoc est utinae coe a B sunt ii per totum morbi deorsum subsidentiam habent albam, leuem S aequalem, saltem ene ema , Vel nebulam; hoc enim modo securua tem breuemque morbum signiscant
380쪽
' Econtra absolute cruda Vrina dia citur , quae nullam habet hyposta-- sim, sed est consistentia tenui, aquae speciem referens.Quo autem propius, ad vitam vel alteram accesserit, eo, crudior aut coctior apparebit. Quae mali odoris est, diluta, tenuis, nigra,
pinguis, telis araneorum similis perniciosa est ; quae habet subsidentiam subrubram & leuem longum sed salubrem morbum significat:quae
Veluti farinam nuper molutam sub sidentem vituperanda est. Sed diligenter obseruandum, quod quando uno die urina cocta est, & altero' cruda apparet, longitudinem, periculum, vel recidiuam, vel mortem denuntiet ait hypp. a. progn. Gal. prim. de erysib. & comm. prim epid. - ut Fusius in parte tertia prognoscap. de longitudine vel breuitate morbi