Sententiae principum medicorum in tres libros divisae. Hyppocratis sententiae, lib. 1. Galeni sententiae, lib. 2. Illustrium quorumdam medicorum sententiae, lib. 3. Morborum prognosis methodus generalis Guillielmi Clementis,... lib. 4. Observationes

381쪽

Method. generat. lib. 4 3 s ire , & minime saetidum. Laudabile est si mixtum sit , libere & libet at liter vacuetur. Bonum, si dolorem sedet quare hypp. eodem libro ait, Dmne sputum quod dolorem sedat

bonum.

Econtra sputum crudum est & prauam si sine commixtione .fiat,flauum, crassum spumosum, viride,viscosum, atque etiam magis nigrum ex prim. de crys. imo in morbis pectoris nihil, inquit; omnino expuere sed tu csm tantummodo siccam habere,iale quiddam est, quale in urinis extreis me crudum quod nominamus aquO-

i Hic nota cum Zaeuto lusitano quod in morbis abdominis excrementa crassa im motbis venosi generis urinas; in morbis pectoris i puta praecipue aduertere oporteati quoniam cum a materia morbifica oriantur statum morbi repraesentant, dc his tantum fidendum non vero aliis. Quod firmat Gal. de constit. artis medic. & prim. de crys. in quo magnus error plerumque committitur; cum v. g. in morbis pe*oris ex vii-

382쪽

Morsorumnis & deiectionibus coctiones ποῦ guant, cum tamen & sputis solum

innotescant. .

A Eadem obseruatio necessaria est in morbis abdominis in quibus excremeta crassis sola inspici-da sunt; &in morbis venosi generis in quibus utinae solae morbi naturam, statum, re vigorem &c. repraesentant. 3 Ex supradictis vites , seu robur grotantis cognoscere licit. Sed quo Niam ex comparatione virium seu facultatum cum morbi vi & magni tuditae tota praesagiendi ratio deis,mitur, quae ad salutem vel mortem, ad longitudinem vel breuitatem si nire debet, prout plus & minus unus alterum superat: Ideo aliquas con ditiones de regulas.ad hanc comparationem, probe peragendam obseqv ndaa inferius aiseremta,

383쪽

Comparatio morbi cum viribus Progno fis.

In qu iam morbis vera fiat. p. I. SVmmum medicae artis experi- amentum & insigne specimen re eri in morbis praedictio seu progno . sta est. Quam ut assequam ut aliqua praemittenda veniunt. o. Proga'sis vel fit de uniuersali &totali morbi exitu, hoc est, an mori. vel saluari debeat arget ; vel fit de particulari de determinato euentu ἔ , hoc est, de specie cryseos, de die,hora, & modo exitus: in quorum Vera praedictione, maxima & praecipua

existit prognosis dissicultas, de qua praecipue hic sermo est. Ergo prognosis illa particularis 3c determinata fieri non potest primo κin aegris morosis &. inobedientibus.

384쪽

nique etiam io affectibus eronteisi quoniam per inobedientiam, Sturnitatem multi ab aegris de adstantibus admittuntur errores qui mediis ci iudicium effugiunt, dc morbos sa nεbiles saepissime lethales vel longiores reddunt.; quod firmat experientia dc hypp. authoritas aph. priseeh. prim. Gal.de constit. aIt. mxdic.

Secundo, prognosis particularis 3e determinata non potest etiam fieti in morbis malignis et quoniam cum ' assectus malignitate sua vires op ' pugnet.&symptomata& signa sine, ambigua dc fallacia. Hinc fit ut m dicus de hisce morbis certo praelagia re non possit; maxime si morbus di- uinus sit, diabolicus , vel veneficus qui omnes cognitionis naturalis vias excludat ut lapra in parte prima pro

gnoseos monstratum est. χB Ergo prognosis particularis & deia 'tetminata de specie clyseos . de die, hora , & modo exitus fit solum in morbis perperacutis , peraeutiS , acutis, simpliciter , & acutis per decidentiam . . modo conditiones

385쪽

Meihod. generat lib. q. 3S y Infra praescriptae & regulae penitus

observentur. '

Licet aegri , adstantes, pharmaco. . pola, chyrurgus & exteriora probe dc secundum rationem se habearat, imo Se medicus prudentissime agem do omnia exacte perscrutetur & ponderet , tamen aliquando imprae uisa contingunt. Quia vi doeet Α-uor si monstra accidunt in morbis 't & in natura, habet autem sapien , tissima hera secretiores recessus Miproslandiora adyta quam ut assequi valeamus. Saepe etiam morbi diuini, Diabolici, vel venefici fiunt qui omnem medendi rationem & artis limites transcendunt. Saepe etiani

Deus medicorum mentem in cur tione obtenebrat de excaecaq ἰ tum ut scelesti aegri puniantur , tum Vt . nimia medicorum in rebus natura. .

libus confidentia. castigetur quare

386쪽

3ues Morborum medicus Doctrinae pietatem eon

societ. A Haec quoque causa est , eur prudentiores medici de saturo morbi euenta dubie & ambigue pronuntiare sint soliti iuxta hyppoc. oraculum aph. sech. a. acutorum morborum dissiciles sunt praenotiones aut selutis aut mortis,imo prim. aph. prima iudicium voeat dis sieile.

B Sed ut maior in his est dissicultas , ita quoque maiorem gloriam in assequetur , qui praedicendo collit

mauerit.

Verum quia sunt plures medie rem scopuli in prognosi de curatio 'ne agenda de his primo disserendum sentio.

De seopulis medicorum in prunasist

raratime agenda.

p. I I I. - Tres sunt morbosa tum arictio-c num species seu disserentiae ad quarum prognosam & curationem velleaepetiissimorum medicorum fama

387쪽

Iongo doctrinae & experientiae via comparata tanquam ad scopulum fatalem plerumque alliditur. Prima, est apoplexia inopinata, vel affectus aliquis sopoxosus acutis morbis sa pes niens secunda est subita suta catio in morbis pectin is. Tertia im praeuisasyneope in morbis malignis ria' his enim tribus affectibus cum aegri leuius se habere videantur,

ne loquantur, rati inentur, & ali-. mensa sumant, tamen interdum rein

pente moriuntur & sepe sine ulla aprum domini earum nec quoque conscientiae praecautione;quem quis dem satalem exitum nisi medici pratinuiderint de secessariis declarauerint, calumniam, ignorantiae malituo indelebilem iucurrunt. De supula prima, medicorum I V. . - primus i medicorum scopulus est Iapoplexia inopinata, vel aliquis so- Porosus ametiis acutis febribus superueniens post narcoticorum exhis

in re ad illam

388쪽

Morborum prognosis

dam charybdim quando medicus grum acute febricitantem inuenerit deffluxioni obnoxium , Obesum, isene,& humiditate cerebri superflua. naturaliter praeditum; cautus esse debet & prudens in prognofi & curratione agenda ; periculum ad stantibus & propinquis denuntiare ut aegrum ad omnem euentum dispo

nendum curent.

.His factis licet aeger vigiliis torqueat ur, de dolore capitis infestetur, tamen ii sortibus somniferis & praecipue internis cauere debet , ne quem obdormire voluerit, excita- se postea non Eossit. Satis sint hoc in casu externa hypnoti ea , quae , quoties opportunum videbitur ais movebuntur.Quod si interna sumetiada voluerit, hordeatis utatur, veliusculis in quibus semina frigida

maiora mundata & contusa disso luenda curet cum aliquibus amyg-ἀ datis mundatis & 3II. se ini-Nis, papaueris albi. Quae cum per . quadrantem simul ebullierint, coet lentur & propinentur vespere. Vel

in linea prius inclusa

389쪽

Method. generat. 3s,

eum iustulis ebulliant , &icolata deinde assumantur. Syrupus violatus violaceus cum pthysana. Con--, cedatur, & similia leuia propinen-ritur, ne ob naturae. propensa onem& temperamentum aegri, fluxioni obnoxij , symptomate inopinato. a poplexia, lethargo, vel cato letha: li repente corripiatur.

Re scopulo secundo medicorum. Cap. m

- secundus meduorum scopulus subita suffocatio morbis . Pei horis superueniens post purgationem exhibitam v. g. perineumonicis, pleum riticis , empyicis , tabidis, &milibus, in quibus cum aegri te uiua se habere videantur , facultates animales & natura s robustae appareant; Dato medicamento purgante materia in pectore contenta Proprio motu vel adstantium re grotantis error ommota & efferve- .seens cor impetit,saepius opPrimit,

M repente suffocat; quod quidem

390쪽

calumniam medico itidese item eo se ciliat. inare suspeehum semperbeat horum moriarum exitum. Pri .mo itaque hisce morbis correptos curaturus, eorum saluti & rebus. do, mesticia consulendum euret ; m ad respirationis dissiculiatem antiamum adhibeat, tum ad quantitatem ει qualitatem sputoru ac eductionia facilitatem vel difficultatem aduertat. Quoniam , vigore naturalia dc animalis facultatis libera , liberalis& proba, expectoratio pendet. Sed inter omnia remedia pericu- losissima & plet inque lethalem Ca ueat purgare em maxime inbi vigore quandoquidem vites de-ialitat; nihil de materia morbificadere1hit,sed ipsam commouet & exam gitat; filiinc vetat hypp. aph. Iz- ωγε, lib. Aph. 1 6. lib.6. coacar .libam 3- Epideis. lib. s. n. I: ubi asserit.

B . ,οomphum pleuritide correptum

Durgatione assumpta mortuum esse. de morb. u.12. vhi dore medicamentum

non e se propinandum , quonia'