장음표시 사용
141쪽
Tametsi quantum ad torridam spectat, Graecorum aliquot disputationes no desunt, aliorum, ii has itabilem propter aestus intolerabiles, aliorum, temperati stimam eam esse propter dies& noctes seper aequales,aserentiu. Quae quidem ultro citroque examinata apud Possidonium & Cleomedem videre poteris. Nam & qui nunc terrarum maris. que orbem supra infraque nauigant, maximam coeli temperiem sub aequinoctiali se deprehendisse autumant. Sane aulcm Ouidius Ptolemaei, atque adeo communem secutus opinionem,dixit. Utque duae coelum dextra, totidemque sinistra Parte secant Zonae,quinta est ardentior illis: Sic onus inclusum numero distinxit eodem Cura dei,totidemque ilagae tellure premuntur: Quarum quae media ere, non est habitabilis aestu. Nix tegit alta duas: totidem inter utranq; locauit, Temperiemque dedit mixta cum frigore flamma.
142쪽
DE PARALLELIS. Vin autem constitutum sit ex ijs quae superius enarrata sunt, Solem unoquoq; die co-tra diurnum cursum gradum Zodiaci unu Orientem versus obrepere: hinc accad; t ut propter
zodiaci obliquitatem diebus tangulis nouum stre-da circulum in cflo describat, turbinata vertigine. altero iuxta alterum,funiculi in spiram collecti in star, adhaerescente; a Capricorni quippe primo gradu exorsus, usq; ad primum Cancri; mox recipro catione saeta a Cancro Capricornum usq; cadem replicet spiram ,eosdemq; circulos ductu pcrpetuo describat; ita nequc hodie eodem horiZoniis tcr-mino oriatur, quo heri emicuit ncque quo hodie loco apparuit,cras sit oriturus. Hi vero circuli, qui numero sunt centum circiter &octaginta, pari scilicet dieru numero quo semcitre constat anni spatiu, parallelinucupant. Facti vero
sunt ni paralleli ad istar funiculi , que tu
nonnunqua turbini solis es obuoluere,
ad iactu. Ab imo ve- rocrescit hanc nae ipsius circula ducitis, veluti unusquisq; dies P uniuersum semestre habena sibi semel circunducat: dicunturq; paralleli Croco vocabulo, P aequo inter se distent interuallo; & in sphsra quoq; dicunt paralleli,& ad eius similitudi
143쪽
nem in continenti,ibi circuit,hic linearum ductus, uicunque parem aequi distantemque inter se latituinem tuentur, huiuimodique lineae toto terrae tractu ab oriente occasum versus ab coeli gradibus singulis ductae,parallelae a cosmographis appellantur. Quoniam vero parallelorum, de quibus primo agebamus, ductus a parte ea horiZOntis qua ad orientem est, ad ali ram , quae Occidcntalis est, quantum ad diurnarum horarnm i ncrem tum, diminutionem uepertinet,considerantur,
accidit ut finitore in obliquum porrecto paralleli ipsi diurni eo breuiores arcus habeant, quo sunt Capricorno proximiorcs, puta suniculi ductus in turbine, qui cuspidi proximus trahuntur,eo vero magis exporrigantur, quo
magis ad cancrum tendunt quippe ad partem tu bin s latiorem. Quod quidcm mini me accidit in sphaera recta, utrovis modo quis rectam intelligat. Siquidem quibus polus ipse Zcnith cst , uno cinersu sol semestrum diem asia seri , atque uno itidem occasu eiusdem longitudinis noctem facit. Ita illis menses I 2. vnufi est dies
144쪽
est dies ex ijs,qui luce & tςnebris constant. Vbi vero horizon a quinoctia em secat ad angulos rectos,quod accidit cum per utrunque polum ductus fuerit,parallelorum arcus diui ni,nocturnique inter se pari sunt dimensione, ac proinde dies atq; noctes pari horarum spatio, tr. quippe utriusq;. numero attributus, perpetuo agunt aequinoctio. Tota vero torrida arcus huiusmodi sere pares sunt quare per meridionalem ad 3 o.circiter gradus ma- .nifestum est paruam esse dierum ac noctium differentia m,sub aequinoctiali vero dies prorsus esse pax noctibus.
Ed ut de vinis,locisque alijs quae plurima dici
possent,copiosissi the ab alijs tractata missa minc faciam', satis superque nobis sueri quae regioni nostrae accidant, inplicare: d que Zonae eius , quam incolimus, conditione disputare . variat haec dies ac noctes, Put sol magis minusue ad Can
145쪽
a mis, aut recedit : siue huius rei caris hempricornum statuere voluerim tis, idque,uti dico Mus,accidit tam ob Zodiaci, quam ob horigon-
nostri obliquitatem.Sed quoniam hoc oculis diicernendum est, age sphaeram ipsam in manus capiamus & finitore primum ad poli cci tam ultitudinem constituto,puta gradu o. ago, cerulam hanc lenticulam puncto illi apprimamus, ubi incipit Capricornus.Sitque huius cerulae facies Sol ipse stoJlcimis nunc qua partρ exortus est , quippe a de tra nostra ficiem hi pra horiZontem,sensimque meridionalem us lite deducamus,Bene habζta; ic cani sistamus.Tu vero enii mera nunc gradus per tropi . cum is enim huius loci parallelus clty qui a mepse dionali ad horizontem usque sunt, quam viam Pinta hodie Sol iuit.Hi cir-
citer sexaginta sunt. So- , i lcm autem scimus una suaque bora gradus.c li is . permeare Hi vero . sunt non plurcs quam-sexauinta. Quatuor hoc est horarum spatium, quo peruentum est ad P λ
meridiem. totideq; gra- clus , bo que totidcm . et . residii ae sunt ad occasum usque : crithue dies hic horarum octo. At si polus altius attullaturi horti. zon fit Zodiaco propinquior, deque arcu Tropici; quem primum statuimus parillelum; eo plus adii mit fitque breuior dies : quo vero magis polus ad horizontem deprimitur, eo minus horarum acci dit tota ona varietas,ut alibi Sol per via dimidii ve
146쪽
alibi per quatuor, alibi per quinque: & ita per ungulorum Araduum motum , quo plus supra horizontem videtur attolli, sigillatim ad et . usque ii ias' strae dies Zonae progreditur. Extra hos terminos, Hi dictum, in tor- - rida aequinoctium se te perpetuum : in glacialibus, menstruus,bi-imestris,trimestris,quadrimestris, quinque alicubi mensium,&sem
stris sub polo dici habentur : quae singula
primendove horizonte depraehendes, &acosmographis passim obseruata comperies. Eadem autem ratione , qua diem dimetimur, noctem quoq; in semestri altero commetiemur, quaeque de Ca pricorno super die locuti sum', ea nocte super, ad Cancrum reseruntur.Arcus enim ille aestiui tropici,quem nox ipsa percurrit, cuius punctum e regione solis in Cancro statui necesse est quan-Φum cxtondatur vides. Sexdecim enim horas ample cum per gradus cxcurrat duccntos circiter quadraginta. Si vero cerulam eam quam pro Sole assiximus
147쪽
in primum Cancri punctum transtulorimus abortu occasum usque in tropico dimet si sucrimus, magnam deprshedemus intercapedinem: quae ab horizonte orientali ad Occidentem usque porrigitur : idque Soli, die toto superandum, brcue in i quod infra crit, nocte percurrendum. H unc porro circulu astronomi octo dimensi portionibus, ut nae parti quinque, nocturnae vero ticis distributas inuencre.Sed enim haec in simplici hac sphaerae trinditione non sunt usque adeo minutatim perquirenda. Hinc patet a Capricorni gradu primo, Sole ad Arctos iter suum dirigente,dies a ligeti quotidie, usque dum ad Geminorum exitum peruenerit : .esse tamen intra finem Geminorum & prima Cancri puncta,sive gradus diccre voluerimus, moram aliqua m,ut per aliquot dies,dum candem viam nobis itare apparet,loco dimoucri vix discernatur,rnQq;& codem paralicio oriri videatur. Gradus enim illias pcctui nostro no obliqui,sed recti poli' apparcnt, quod tepus nostri solstitium appellauere'. Mox a principio Cancri ad finem usque Sagittari; quotidie imminuitur dies. Et circa cardinem hunc primos uppe Capricornigrad'brumales illidies sunt, solstitiumq; byς . .
male,noctibus totius anni quam logissimis vero nonnulli solstitium utrunque singulis diebus ' absoluunt.errorem esse ipsa coprobatur experierla
148쪽
tia.bis vero anno quolibet, cum scilicet Sol ad viti mos gradus Piscium peruenerit, & proximos Ari tis inuaserit, neque non cum extremam Virginis partem, & Librae primam permeat, cum arcus illi parallelares tam diurni,quam nocturni pari fere dimensione sint, fieri contingit aequinoctium . Ve-xum hoc euidentius,quam lolititium, designari potest,& uno tantum die,vel una nocte describi: quia obliquus Solis meatus facile transcursum indicat. Ac ut uno denique verbo dicamus, prout Sol magis aut minus polo nostro propinquat,ita diem augetri vel minui manifestum est. Hinc tibi irgilianum illud liquet, Cur tantum Oceano properent se tingere Soles Hyberni, vel quae tardis morano tibus obstet t
EAdem ratio, idemque Solis cursus, aduentus
que aut recessiis in causa est, cur anni tempora nunc aestuosa, nunc rigentia, nunc temperata fiant. Nam cum Solis mora supra hori n-tem calorem inspiret, nox vero refrigeret, euenitvthyemali tempore, nox multum inuehat humorem, ac proinde totum csti tractum rc si i gerer,co- crescatque aer ipse ob frigus: cuius munus est liquetia hondensare, adeo ut Sol exiguo eo temporis spatio, tuo se nobis ostentat, mox ad inscriora celi sub horieontem, statim raptus, nullam habeat facultatem,neque crassitiem aeris perrumpendi, neque calorem suum morae saltem,qua lucet, beneficio,scnsim immittendi: atque ita omni a rigore & glacie obstupescunt.
149쪽
Crescerite vero sensim die , Solem ipsum valladiorem fieri sentimus, & nunc haec,nunc illa nubialia depelli , donec aequi data campi copia certamen aequet,& pari cum nocte vi colluctetur.quod sit ubi
ad equinoctium vernum peruetum cst.Inde victor adens co acrius ipse noctem, , ac perinde frigus omnc premere & insectari perseuerat quo inaquius ab ea fuerat habitus: factusque quodammodo coeli dominus noctis finibus in arctum redactis, calo-rcm ipse suum per uniuersam hanc plagam ad gra-ucin usque dominationem extendit. Et quoniam rerum est omniuna vicissitudo,cum primum late lasciuiens Cancrum in inuidiam Lunae, quae nocti patrocinatur,male multauit,inuiolabili fatorum lege solum iussus vertere, ad Leonem, qui cum arctissima illi intercodit amicitia,sese recipiens,amittende sibi possessionis conscius,, quanto potest conatu vires suas omnes effundit,& caniculares illos aestus toto aere iaculatur . Receptus demum a Virgine A- str Fommendatur quae conata inter eos compo--ncre, parcinq; utrique potestatem fieri,nihil quisquam proficit: siquidem nox Scorpionibus, & Sagittarias armata solem aggreditur,longoque exagitatum certamine demum fugat, rerum summa ad tempus ipsi frigori commendata.
DE ECLIPSIBUS REliquum est,ut Solis Lundiue labores, eclip
sis quidem ipsas,soc est,cur modo Luna subitae nonnunquam umbrae interuentu, modo Sol occursante Luna obscvrcntur, explicemus.
curq; id non unoquoq; Lunae coitu, & oppositione fieri
150쪽
I dium ductu perpetuo dissecari, neque Solem
unquam ab ea quidquau o discedere:cumque m- per ordinem seruare, ut eandem semperitet viam. Sed enim Luna hinc digressa ad gradus aliquot toto sere Zodiaco expatiatur, neque semper sub ecliptica fit obuiam Soli, plerunque autem libera tran1it eo tantum salutato : quippe Sole in aliquo gradu, puta Cancri primo existente, transilit laepe L na ultra tropicum,interdum ad quintum usque gradum ab ecliptica,interdum minus.aut ad inferiora signa prolapsa su- --- prave Capricornitropicum 'eodem modo desertur,ne I -