장음표시 사용
131쪽
SEdenim ut ad circulos reuertamur, summus ille locus quo per tria prima signa Zodiacus attolli nobis videtur, medio suo circulum diurna vertigine describit, qui tropicus Cancri nuncupa tur qui scilicet Cancro incipiente, flecti ad inserio rai psa incipit fascia; Latini couersionem aestiuam appellauere. Simili ratione locus infimus,quo sciliacet peruenerat Sagittarius , & unde Capricol nus in sublime attolli ceperat, alium eadem vertigine circulum delinea re fingitur,qui Capricorni tropicus, ob conuem sionem scilicet ipsam,abastronomis vocatur, ab aequinoctiali uterque distans, I ue .gradibus.
I Roximo autem ad polum circulus
gitur, quem circuis actus Zodiaci polus,uti paulo superius dictum, scribit, atque is arcticus ab ursae imagine dicitur : e cuiUS r gione alter quoq; huic similis ad alterum polum statuitur, ab ins riore Zodiaci polo signatus, quem antarcti cum circulum
132쪽
circulum appellauere: hi quoque gradibus circuter 23. a polo distantes. 'DE COLURIS.SVnt vero alij duo circuli coluri nuncupati, quorum unus per puncta, ubi aequinoctialis a signi- sero dissecatur,& per polos mundi ducitur altor pariter per utrosq; tam Inudi quam etiazodiaci polos, & puncta illa, quae tropicos ,
signant, trahitur,sphq Afra omnis per duos huiusmodi circulos ini artes quatuor aequa- es partita: ideoq: cΟ , - m
imminuti: nuncupatur,quamuis nonnuL AEli eorum rationem supra sinitorem tantum aestimarint, ideoque ridicula quaedam de nomine somniarint. Atque omnes hi quidem circuli, firmi stabilesque,eodem semp se tenore modoque, omnibus que regionibus ijdem statuuntur.
DE CIRCULIS MOBILIBUS. Mox S alij duo circuli non i)dem omnibus
regionibus neque eodem omnibus tenore modoque: scd prout unusquisq; locus exortum, aut occasum versus situs cst & ab aequinoctiali magis minusue remotus, mobiles, & ad uniuscuiusque loci personarue situm accommodati.
133쪽
D EORIZONTE. Horum unus, qui quidem partem eam coelidissecat, quam oculis quoquoversum in O bcm circumactis dimetimur, horigo Graecis dicitur, Latinis finitor,
quit is scilicet dimidiucoeli nobis intuendum: reliquum,inferius positum e conspectu adimit . Quae pars supra finitorem nobis inspicie-da conceditur, illud est su perius hemi sphaeri u : quae vero supprimitur , inserius hemisphaerium nuncupatur.
DE MERIDIONALI. A Lxor ex mobilibus circulis meridionalis v
catur,qui scilicet per arctici poli punctum &coeli locum eum , qui perpendiculariter c piti nostro incubit ducitur,&per disiectum, i sors tulerit, aequi- noctialem ad polum us ue antarcticum desse
it, eoque Omni hemisphaerio decurso ad arcii cum emergit. Circulum hunc, ubi loci su rimus,cum Sol attingit, ni cridies cst nobis, moerinoctiit Antipodibus. Atquc hic tibi varius , prout
134쪽
prout occasum aut exortum versus tetenderis.Ne
que grauabor tibi dicere ccesi punctum illud,quod
uniuscuiusq; vertici ad Ppendiculum imminet, re in illi barbaro quidem vocabulo,sed astronomis nostris passim iam recepto, nuncupari.Hic duo igitur imaginarij circuli mente concipiendi,ut pro loco ru. mutatione, P unum, poli altitudine supra horizonte nrm .atq; ita,quantum a tropico, vel archico vel alijs circulis itra polos descriptis recedim', edoceamus : per alterii varias eclipsium apparitiones,& locorum interualla,quq intra ortum & occasum inter hos & illos incidunt ad certa reduci possedimesione: Hic vero sphaerae, modo rectar, modo obliquae cosideratio sese osteri, quae quidem non otiose fuerit examinanda . sic igitur super caphilosophemur.
recta & obliqua. Sphaera porro alia recta, alia obliqua dρ Recta, qta horigonutritq; potu secat,& populis quib' ca ita sita est dies& noctes la squales
sunt: quod tota torrida zona fere accidit. le qua paulo inserius dissere
nulli vocant , ubi polus1 4 vertici
135쪽
vertici nostro imminet perpendiculariter,& aequia noctialis cst horizotis loco. Et ubi ea est,univcrsus annus nocte una semestri constat. Atque hae regio nes illa sunt,quae glaciales appellantur,antiquisquis dem parum cognitae, nostro autem tempore multori m diligcntia o tbire cuiuimodi lint, interius apparebit.
Zodiacum medium disiccat linea quae vocatur Ecliptica, sub qua Sol aD sidue sertur, neq: ab ,
ea unquam vel tantil-lum aberrat. Sub eo- dem Zodiaco sertitur l-ile quidem liberiores, sed Luna cohibitio res, excepto Marte, qui plurimu excedit.
ua aeque iam omnigis alterotem attolcontinetit noctes &s esse, in- ideo maluo magisum approue accidit,quas tem
136쪽
In 'hi eram. In Nam alij pares quid ultra eclipticam transgrediunt.
Luna liberius, intra tamen Zodiacum, per quinque quippe gradus supra vel infra progressa spatiatur. Mars ad octointer tu gradus ab ecliptica declinat. Duodecim illaebodiaci partes, quae signa vocantur,triginta singula,vii dictu ia gradibus distinguutur: atque ita Zodiacus omnis in trecentos sexaginta gradus distribuitur. Sol auicni diebus singulis ab occidente orientem versus nixus unoquoque die gradum unum , minutis interdum aliquot superantibus, interdum deficicntibus progreditur, quamuis primi mobilis impetu raptus 24. horarum spatio, in contrarium ab oriente occidentem versus rapiatur : atque ita 36o. dierum spatio Sol uniuersum Zodiacum perambula se deberet. Sed cnim, vel quia in tropicis obeundis nescio quid morae contrahit, utvcteres opinabantur, vel, ut iuniores deprehendere: in unoquoque sero gradu minimum quid quotidie superest. quinque in super dies & horae sex accedunt antea quam annus decurso spatio ad punctum perueniat, ut serri coeperat : sitque annus ipse ex 36 . diebus, & horis sex, quae quidem hom quarto, quoque anno supput tae diem unum es iaciunt. Vnde Aegyptij,qui annusuum persectum quadriennio quoque metiebantur, annum hunc communem per descriptam iugeris quadram figurabeut. Erat vero haec termini cuiusdam signum. Singula enim iugcra quatuor apud eos terminis insignita crant. Quartus itaque quisque annus, apud nos , uno plus reliquis die, maior est; isque vulgo, bissextus appellatur, propterea quod eo anno bis scribitur, sexto Calcod. Martias. Nam 24. Februar. diui blatthiae vigilia
137쪽
celebratur, atque ita testus eius clies in et s. disse tur nihilo secius tam die vigiliae , quam die scsto 6. Calen. Martias dicimus. Luna simili motu ad orientem & ipsa tendit, quam iiij ea quoque vi primi mobilis in aduersum trahatur . Sed enim , vel quia plurimum distabat ab ea vi , vel quia orbem omnium minimu sortita est, quod iter annuo Sol
spatio dimetitur , ipsa septem &viginti dicrum
spatio superat, mox biduum consumit in assequendo Sole , qui iam unius sere signi spatium transi rat. Atque ita sit, ut nono semper&vicesimo pem acto die sub Sole transeat, atque illum mox praetereat: diciturniae Lunae coitus, cum ea ad gradum punctu inque, in quo Sol est, applicuerit. Saturnus planetis, quod Sol anno uno, Luna eo dierum paucorum spatio metiuntur , clim proximus ipse sit coelo rapidisti mo,maiorem vim patitur,vel quia
maiore sertur orbe. 36. annorum spatio Zodiacum perambit: Iupiter 12. Mars biennio. Venus atque Mercurius eodem sere cum Sole cursu seruntur: sed modo cum antecedunt, modo veluti curs u dc- lassati iungunt iter, modo pares conserunt cum eo
gressus, de quibus suae sunt apud Astronomos traditiones. Octaua etiam sphaera,quae ut plurimorum cst opinio, siclias fixas continet, naturali motu sertur in orientem : sed quia primo mobili vicina est, longe maiorem patitur vim . Hinc accidit, ut non nisi contum annorum spatio per gradum unum
promoueri possit. Sed Astronomi plerunq; min
rem annorum numerum deprςhendere . Constat
tam cia ab Augusti Octaviani tempore ad hanc vLqtic diem, qui anni fluxere 36. supra mille & quingentos , Solem quatuordecim serme dies progreseiunia
138쪽
compendium. I 39sum.Nam eo tempore, ut obseruat Plinius, brumae die vi lim quinto Decembris erat: quo is '
tus est Christus assertor noster.Bruma vero si ea est
tant statim ab eiusdem mensis undecimo : Graeci& t alios cardinales octa uti omnes gi adu Capricorni, Arietis,Cancri, & Librae statuunt,sed harc alia est consideratio. Dili cntiores
Quidam unde viginti dies depraehendere qui iam Am nisi annus siquando amiti tui se L ''lfhφ' xς PON sapientissim ii,
nuus tuus, Max.hodie poni. faciendum censebat
brumales olim erant,in vernum tempus invadant
Oc quod instituti operis munus exigit , p seque-
quam disserere: quam nouem & quadraainta milium annorum spatio aliorum planetarum instar aduolui tradunt. Eius enim speculatio alterius est negoti).neque tamen dissimulabo antiquoru quo-Opi'i'nem, qui motum unum tantum in uiusnaodi c'rporibus existimarui.Omnia scilicet velut equos e carceribus, uno emisia signo, ab Oriente Occidentem solem versus cursumn ipuisse. Accidisse vero, ut Sol metas omnes circumactus uno gradu segnius eo rediret, unde ferri csperat: ita & planetae alij aut plus, aut minus serm er finx,Vt una Dium tardissime aduentasse vi a-Yς ab agit atione ce u , sed institutu, ut quibus planeta suisque viribus contendere pos-1it, eo feratur nixu , neque cogatur quicquam
139쪽
ultra vires suas attentare. Atque hos esse desectus varios volunt, de quibus poetae meminerint, pro spatii scilicet modo,quo fuerint a primo mobili su .perati. Alij alios atque alios motus excogitarunt, quos importunum esset hic enumerare, cum nihil aut parum ad sphaers fabricam faciat.Suum tamen his alibi erit locus.
γ T vero ad uniuersum coeli corpus reuerta-l mur, tota ea moles quinque distinguitur χ nis, quarum media ea est, quae inter utrunq; tropicum conti netur,eam dissecant mediam aequinoctialis , in obliquum vero zodiacus ampleXatur. Et quoniam Sol sub Zodiaco semper est, accidit ut bis annis singulis eam pererret, dum scilicet a C pricorno ad Cancrum sertur, mox dum a Cancro ad Capricornum reuertitur. Ita fit ut assidue Solis ardoribus exusta nullum refrigeradi spatium naim cisci possit,ideoque torrida consensu omnium vocitatur.Duae mox regiones,que orbes potius quam Zons vocandae essent, a forma quippe orbiculari, qua pnedictae sunt, arctico una, an tarctico altera circulis circunscribuntur.Vtriusque polus suus pro centro est. Atque hae sunt, quae glaciales ab omnibus vocitantur: Alterae coeli regiones duae,quae scilicet intra conuersionem Cancri, & arcticum circulum, quaeque intra conuersione Capricorni & anta reticum continentur,quia calorem frigori commiscent,temperatae fiunt,perque vices annuo spatio nunc abeunte
140쪽
Sole obrigescunt, nunc eo appropinquante concales cun L. Has appellant habitabiles, has lcmpcrataS,has munere deorum immortalium an: mantibus concesias aiunt. De quibus apud Maronem. Inae, quaru una corusco. Semper iole rubens,& torrida sempcr ab igni. Quam circum extremae dextra laevaque trahuntur. Caerulea g lacie concretae, atque inauribus atris. Has inter, mediamque, duae mortalibus aegris
Munere concesse diuum, & via sedla per ambas, Obliquus qua se signorum verteret Orco. Ad eandem porro faciem ipsa etiam tellus ijsidem Zonis distinguitur,glacialibus enim hinc& i de ad polos consti tutis, torrida sub Zodiaco, duas inde medias temperatas habet, ut apposita indicat