Conspectus praesentaneae morborum conditionis auctore Carolo Allionio ..

341쪽

chum veniunt, jam ratum, explorati iniqua habebit ex solo nervorum con Sensu facile posse stomachum dolere; sed et lympha ipsa, sanguis, et bilis multiplici ratione laedere stomachum possunt, atque dolori

stomachi occasionem praebere. HaeC Omnia explanata sunt in diagnosi, neque singulorum curationem ex proposito tradam, Summas tantum quasdam Cautelas indicatUTUS. Dolor stomachi, qui immediato ex cerebro venit, aut sanguine detracto, aut opispastico applicito juxta naturam Caus sae morbi Curandus erit. Venae sectio

SUmmum praesidium constituit in dolore stomachi ex phlogistica lymphae conditione , aut stomachi inflammatione. Eae

tamen servandae vireS sUnt, quibus natura adhuc ad materiae impactae dim tionem , et resolutionem sussiciat. Si dolor stomachi per ConSCnsUm ex Cute veniat, aut materia peticularis resorpta in stomachum irruat, detrahendus sanguis non est, sed ad cutem propriis auxiliis revocanda est vitiosa materia. Emetica neque in dolore stomachi, neque fere in vomitu, qui nostris aegris adveniat praescribenda sunt; facile enim fortes Convulsiones emeticum exhibitum Sequuntur, quae Cito lethales evadere pos-

342쪽

sunt. Opiata, acida, aqua frigida nocent

in dolore stomachi quacumque ex Caussa veniat ; lenia resolventia, Carminativa, et diaphoretica sunt in usum Vocanda, uti aqua florum tiliae, aqua papaVeris rhaea-dos, aqua Cardui benediCti etc., neque acria aromatica adhiberi debent. Prompte enim a quocumque actuoSo, et stimulante remedio morbus ad ahagetur.

Convenit etiam vaporem malignum, qui ad stomachum delatus fuerit, ad inferi res partes allicere fotu, frictionibus, epi-spabiiciS, etc. Quando autem excoriatus stomachias est, lenissimis demulcentibus unice utendum est, quibus, natura sit dores moVente, adjungenda sunt mitia diaphoretica. Difficilis, et periculosae tractationis sunt morbi ventriculi, in quo graviter errare Medicus poterit, nisi diligentissime advorterit non modo ad ea , quae praeCES- serunt, sed praesertim ad pulsuum, et pulsationis Conditionem, quae varia ' est

' Charactor pulsui stomaCico assignatus, atque pulsum veluti triangularem extilbons spoctat ad dolorom stomachi productum ox haeronis materia rheumatica, quase eodem sempore aCrimonia stimulo t. Non est triangularis quom iacit materia podagriCa; omnino dissimilis ost quom in sori imateria peti hilaris , atque sic porro multiplex est vario assecto stomaCho pulsuum , Et pulsationis Conditio. Similitor otiam dissori pulsuum organicorum natura Pro variotate caussae , et circumstantiarum. Diuitiaco orat

343쪽

pro diversitate caussae proximae, ex qUR dolet stomachus. De his autem putiuum, et pulsationum disserentiis si Deus vitam dabit ex proposito disseremuS.COLICA ABDOMINII nunc ad intestina,

nunc ad musculos abdominis pertinet; saepius dextera ' abdominis pars dolere solet si musculi praesertim abdominis affecti sint, atque hic dolor cum tensionominus cautos in opinionem ducit hepatis '' affecti, quod tamen omni laesion o

carebit. In colica musculorum abdominis, Cito, et animose sanguis mittendus est; sapo-na ea resolventia, diaphoretica sunt imperanda ; sudores, qui deinde veniunt, sunt diligenter servandi. Plerique autem morbi ex iis, quibus sitomachus patet, et intestinis adveniunt. Praeter Clysteres emollientes, juvat generatim venae sectio. Verum si in quarto stadio vitiosus humor ad hasce partes re-

' Disquirontos latoris sinistri phoonomena observavimus sinistro latoro assecto , in Goxtero praesortim appa Tere erysipelata, tumor s, maculas, etc., oo quod nimirum dext rao partis arteriau valontiores sint, atque idcirco in doxtoro latoro potius accumularct materiam mor- hiscam quDant. Hac opinions ducti, ut obstruction f, qua Certo non adsunt tollant, et gummi ammoniacum, et decO-otum catholicum imperant cum malo prorsus eventu.

344쪽

pulsus, stasim, ex qua metuenda sit gangraenae sUCCessio, inferat, jam non amplius mittendus sanguis est, nisi Vis pulsus propellens ' se sustineat cum pulsatione non sine aliquo nisu in sine suo obtrunCata. At curandum est, si fieri potest, ut impa Ctum Venen tam resolVatur, et in circuitum agatur resolventibus remediis. Caeterii in alia adhibenda remedia partim ox iis, quae dicta sunt de dolore si machi, partim ex iis, quae referentur de alvi fluxu erunt eruenda. In colica abdominis utilem observavi culcitram continentem fragmenta Camph rae abdomini impositam, cum superpositis spongia decoctione quadam imbuta, et bene expressa, aut Calido pulmento ex

farina mayS.

In TYMPANITIDIS periculo, si lymphaviscida phlogistica impaCta fuerit, SUmmum remedium est venae sectio. Expedit etiam abdomen fovere M tu Carminativo. Culcitra ex Camldaora Utilis est. Post pera Ctas Venae Sectiones, proficua est hirudinum ad haemorrhoides applicatio. Pur-

' Actio propollons arterias, valentem adhuc vim vitactsignificat; oa autem cognoscitur Ox dopressiona alitori 'ς portionis arcus pulsationis. Obtruncata autem pulsa tio, cpia' portin t ad ultimum punctum sistolis , notatr qiς ritiam vasorum impactorum, et Permanentiam Sensibilitatis. Diqitiros by Cooste

345쪽

gantia sunt perniciosa, periculosum est

oleum ex seminibus lini. Alvus autem ducatur oleo mitissimo, sicut est oleum ex seminibus melonum expressum. Clysteres ex decoctione baccarum lauri, et

juniperi, aut decoctione roris marini, si jam distentum abdomen minus doleat, conveniunt ad motum perist alti cum instaurandum. Omni autem diligentia curet

Medicus, dimota aliquantum materia, SU-dores movere, et sustinere, Sine quorum auxilio nulla salus erit. Quacumque ratione ALVI FLUX M atis tulerit hoc venenum, aut eX Cuto rediens , aut per telam Cellulosam nervo

rum , aut ab arteriis ipsis ad tubum intestinalem delatum alvi fluxum afferat, non est purgantibus alliciendum ad intestina ; nam eadem facile inserunt inflammationem intestinorum. Si haec non eveniat , materiam in abdomine figent, atque disponent ad futuram deinde phlogo-

sim gangraenosam sive intestinorum, sive mesenterii, sive Vesicae urinariae, praesertim si morbo jam provecto, et subflammae discurrentis imagine venenum abdomen variis locis pervaserit. Quod sibiliosa materies corrupta, aut ex toto Corpore ad intestina confluat, aut bilis

346쪽

328 ipsa in cistide fellea praesertim collecta,

viam sibi quacivit, tunc oportebit Clysteribus, aut N dibus subducentibus, subsistente alvo, alvi fluxum promovere ; sed biliosis corruptis particulis eliminatis, consuevit natura sudores Urgere, Ut ad cutim impcllat materiae morbi si Cae particulas,

quae per intestina eVaCUari Non POSSunt. . Hunc actum naturae eruptionem molientis Medicus convenientur sustinebit ; dira enim metastasis gangraenosa, a Ut Subsistentia mala materiae morbi sicae 4n intestinis sequitur Usum remediorum purgantium eo tempore adhibitorum. Iterum autem hac de re Consulantur regulae, quae traditae suo loco sunt ad bilem a veneno vitiatam pertinentes.

ISCHURIA, cujus diagnos is data est indisquisitione phoenomenoria III, ObServatur. saepius in tertio , et qUarto stadio, Ca-que Consequitur Obturatam cutim, atque ultimo fere transmissam materiam morbi- sicani ad vesicae membranas, atqUe Praesertim ad internam. Stimulantia cujusvis

generis, diuretica, et purgantia infensa

Sunt. Interdum vena secanda, ut materia. facilius dimoveatur, aut saltem haemorrhoidibus hirudinos applicandae. Mitissima demulcentia adhibeantur, tum Per OS,

347쪽

329 cum per anum immissis clystoribus. Optata

procul omnino sint; mitia resolventia, et disphoretica in usum veniant. Summopere enim curandum est mitibus hujusce generis remediis resolventibus, ut materia dimoveatur, atque sudor obtineatur. Diu solet vexare hiC morbus, qui per VesiCae, et proximarum partium veluti clandestinam gangraenam post recurrentes aliquos horrores, aut rigores convulsificos fere

inopinato hominem interimit. CAPUT XXII.

CURATIO MORBORUM CORPORIS UNIVERSALITATEM, AUT HABITUM OCCUPANTIUM.

Cum febris INTERMITTENS Utilem naturae actionem in hoc morbo Constituat, per quam venenum a Sanguine separatur, et materia morbifica reserata Cute per eam exit, jam evidens est non esse febrem intermittentem comprimendam usu Corti-

348쪽

cis peruviani, sed amara attenuantia, atque etiam diaphoretica, et quae cutim aperiunt, esse adhibenda; si vero argumenta adsint viscidae lymphae cuti impactae, apta remedia sunt adjungenda,

prout rerum Circumstantiae expostulabunt. Cortex autem peruvianus non modo nocet compressa utili naturae actione, Verum etiam humores cogendo, et cutim obturando. Saepius vena secanda est: si ca-

cochyritia adsit in primis viis, emetica , aut etiam mitia purgantia erunt adhibenda; at nullo primarum viarum inquinamento existente, solis Clysteribus, non purgantibus alvus Clenda est. Si ex rheumatica, ut ajimi, lymphae conditione, atque cutis obturatione materia labrilis, quae per cutis viam exitum sibi quaerit, obstaculum reperiat, facile impetit cerebrum, soporem, aut delirium afferens, atque mentitur febrem perniciosam: ea si cortice peruviano pertractetur, cito de hominis vita actum est; tunC autem primo cucurbitulis repetitis, et cum scarificatione, cutis liberanda est, deinde

Vena secanda, atque postea amara aromatica resolventia, et stimulantia antisceptica sunt praescribenda, uti scordium, carduus benedictus, chamaedris, Chamae- meluin, serpentaria virginiana, sal am-

349쪽

moniacum, Zedoaria, Camphora , OtC., Ct Ca, quae aptiora videbuntur soli get Me dicus ; purgantibus vero abstineat. Quod si agatur de vera febri perniciosa, Cum praesentia tamen signorum, quae adjunctam hanc luem indicant, continenda quidem, aut comprimenda erit hujusmodi febris, sed non erit diu , constanterque corticis usus protrahendus. Quartana febris adhuc majori jure se opponit corticis peruviani usui. Curet diligenter, et eficaciter medicus, ut viscidam lympham resolvat, et Cutim aperiat. Paroxismum quartanae, quae tempore frigoris propter pectoris Constrictionem in proximum vitae periculum aegrotantem conjiciebat, sustuli fotu, et frictione universi corporis, et dato sale ammoniaco in aquae simplicis potione. Hac etiam super re plura ad febres intermittentes pertinentia, quae tradita sunt tract. de Miliarium etc. f. II 3, et 227, utiles animadversiones, et regulas suppeditabunt.' ERYSIPELAI non est externo remedio

dispellendum, neque etiam fotu resolvendum; expedit enim, ut materia ibi defixa remaneat, et aliquam subeat per pustulas Tubras , et squainmulas partialem judica-

350쪽

322tionem. Purgantia materiam intus attrahunt , quae deinde, aut in cute, aut in membrana adiposa subsistit, aut intra Sanguinem resorbetur, atque ad tertium stadium aegrum deducit. Caeterum ante erysipelatis apparitionem, si argumenta adsint redundantis vitiosae bilis, utique purgantia poterunt adhiberi ante erysipelatis adventum ad imminuendam bilis degeneris , quae ad . sanguinem fertur, Copiam. Generatim diluentia, et mitia resolventia opportuna sunt; quandoque etiam mitia diaphoretica sunt adhibenda , ut motUs naturae excolantur, et sanguis si pulsus conditio id exigat mittendus est, ut majori libertate actiones suas eXerere natura possit. Quod si erysipelas non tam Vam , sed morbum essentialem, et Complicatum constituat, pluries utique mitti Fanguis potest, sed parcius detrahendus sanguis est, quam in simplici erysipelate non CompliCato. Vires enim servandae Sunt, Ut natura malignum erysipelas in externo corporis habitu sustinere possit. Cito enim subsidet, atque phlogosim Cerobro infert. Vidi in hoc erysipelate, quod plerumque caput impetit, cuticulam parum in sinistro latere secedere; Citius autem, atque longe plenius in dextero. Purgantia in hoc erysipelate perniciosa SUnt,