장음표시 사용
11쪽
ad suscipiendam ingrediendamque illam provinciam accessorit, exponit. Ex inscriptionibus editis eas modo, quas metia vasa , Rubres, Vis itur, misimus a Turre, Maseus, Hampius, aliique, sparsim, & aliud agendo, . Vulgaverant, repLtiit; ex ineditis primo loco oriaci Ax nitani, qui Secula
XV in Dalmatiam, Graeciam, & vicinas regiones, antiqua monumenta collecturus, Ner instituerat, scit edas, e Barberiana Bibliotheca a Pompeis Compagnovis transmissis, exhibuit. Dcundi Veroneos scrinia multi compilaverunt, ut pauca in- edita, quae Gorius produxit, remanserint. Michaelis Fere rini, Regiensis, inscriptiones, in Bibliotheca Famesa late tes , Ligorii item volumina duo, Grutero aliisque memorata, magno sibi usui fuisse, testatur. Multa etiam in Ambrosana Bibliotheca marmora invenit, alia Eminentiss. Passisve , Fran cisci autem Ptolemaei, Senensis, collectanea Hubertus Beo elientus, lapides per Daciam repertos Apostolas Zenus, sum peditavit. In primis Iosephum Bimardum, Gallicae Academiae socium, laudat, ut qui ex rarioribus libris ingentem inscii- Ptionum numerum excerpserit, plurimas notis & Dissertatio. nibus illustraverit. Ceterum vehementer dolet, quod ali tum oculis & diligentiae unice confidere coactus, plurima ma ea & inemendata dederit, praecipue Graeca, aut quod eruditi in iis describentiis non satis exercitati, aut quod ipsa marmora foede corrupta fuerint. Quod tamen malum levius serem dum est, quam illa hominum negligentia, qua multae vetustatis reliquiae miserandum in modum perierunt. De eo iam sua aetate conquestus est Iocundus Veronensis, monumenta optima a Romanis in calcem redigi, & fundamenta aedium ex fragmentis columnarum & titulorum poni, cum indignitate, &fere cum Iachrymis, commemorans; cui malo avertendo ho-
die Musea publica conducunt, ubi, quod aetatem ferre meretur, Perpetuae custodiae traditur. Praefationem Iosephi Amaria Distertationes oppido eri ditae, quibus antiqua marmora explicantur, multaque obscurati incognita clarissima luce perfunduntur, excipiunt. Capito primo vetusta inscriptio, varios eventus servilis belli, contra
12쪽
MENfIs IANUARII A. MDCCXLVIII. 3
Spartacum, Crixum, aliosque gladiatores, A. U. C. 68o initi, continens, quamque annalium maximorum, quorum apud Lia viam & ceteros scriptores tam crebro mentio injicitur, partem constituisse, Autor censet, producitur. Praetoris, illo anno contra Partacum & socios missi, nomen, quod varie a Grae- eis & Latinis scriptoribus refertur, P. Varinius Glaber, Quaestoris G noranius fuit, ut eius praestantissimi fragmenti fide compertum habetur. Servorum victorias incredibilem metum Romanis iniecisse, ita, ut multi militiam detrectaverint, nec paruerint Imperatori, fiduciam tamen eos postea recepisse, ex iisdem apparet. Capite fecundo Pompsae Cn. filiae Hugnae sepuleratis titulus Latino-Graecus, Smyrnae repertus, illustratur. Quae fuerit illa, coniecturis doceri potest. Falluntur, qui eam a patre, cum fuga AEgyptum peteret, Smyrnae conditam opinantur, cum neque Lucanus, discessum Pompelli & coniugis describens, eam inter fugae comites recenseat, neque, Lesbi eam cum matre suisse, scriptores tradant. Me morant. illi quinque Pompedii uxores, e quibus tres filias sust Pisi quarum una, a Cicerone eXpetita, Fauso SI ae elocata, secunda Luc. Ciana coniux, & Cn. Corn. Cinnae Magni Coc mater, fuit, tertiae Suetonius meminit in Tiberis. Ex his Smyrnae sepeliri potuit non Fausti Θί, coniux, ut quae Romae viavere solebat, cum praeterea eX Romana inscriptione quadam appareat, Pompedii filiam acthuc sub Augusto superstitem fuisse; quare Smyrnaeum marmor nugi ra iis, quae viros nobiles & illustres sortitae erant, commode tribui potest, sed ei, quae cum fratre in Sicilia fuit, natae, ut verosmile est,m Minucia, cum Fausti bigae & L. Cinnis uxores, Antistae filiae, fuerint. Tertia superest, quae fratrem , cxercitu amisso, in Asiam ex Sicilia fugientem, comitata esse videtur. Ceterum ex cognomine Magna, de Patris praenomine, non omnino conficitur, Pompebam illam celeberrimi Pompedii filiam fuisse, quandoquidem, Pom si nomen, & cognomen Magni, ad Pompedii posteros
per sequiorem aetatem transisse, eruditi, Spanhemius inprimis, annotarunt. Capite tertio marmor, Torigniaci repertum,
explicatur. Basis est statuae, quam tres Gallicae provinciae, Λ a Lugd
13쪽
Lugdunensis, Belgica, Aquitanica, T. Sennio Sol emni, e civiatate Uiducassum, hodie Vieo, oriundo, posuerunt. Obiter CL Bimaraeus animadvertit, salsos esse, qui Ptolemaei Bιδρυκεσίους in Baiocassibus quaerant, quorum civitas hodie Boeoappelletur. Annus, quo inscriptio posita est, ex Coss An. Plade Proculo, urbis scilicet conditae 90r, quo Censorinus aureum libellum de die natali seripsit, de ab hoc anno illustrissimas epochas retro computavit, facile demonstratur. Par illud Consulum Censorino milius restituit, cum apud eum antea ULpiani de Pontiani nomina mendose legerentur, eamque emendationem Relandus, Tu montius, aliique, comprobarunt. Taurianicia Dianae, quae ex fugientibus literis in hoc marmore er untur, taurorum in circo dc arena venationes erant, ob sace dotium Dianae, quo Solumnis fungebatur, editae. Ferrarii, quorum in eadem inscriptione mentio habetur, minime iidem sunt cum armorum fabris, seu eπλοποιοῖς, sed illi Graecis παλ-ὰ de σιδηρῶς dicuntur, hi artifices erant, quibus concedebatur immunitas, qui corpora de collegia, arcamque communem, indultu Senatus, habebant. Ex AEdinii Dciani epistola, in dextro marmoris latere exarata, quaedam de Concilio Galliarum habentur. Ad ea comitia unaquaeque trium provinciarum legatos suos ablegabat; non certus tamen locus iis praescriptus erat, sed nunc Lutetiae Parisiorum, nunc Samarobriviae, nunc Bibracte AEduorum, post Augusi autem excessum Lugduni, Remis, oc Narbone, plerumque celebrabantur. Legatis, qui in his eligebantur, non licuisse in generali-hus conciliis sustragium serre de iis rebus, de quibus nihil habebant in mandatis, a sua civitate acceptis, ex his literis unice cognoscitur. CV. IV a Caetronius, Duumvir, de Pomtifex Coloniae Augustae Ariminensis, Praesectus pagi Epotii, ut curator muneris publici in civitate Dea Augusta, ex antiquo lapids innotescit. Mirum certe est, & caret exemplo, miliatem veteranum, qualis suit Caetronius, tot muneribus Perfunctum esse, licet alioquin constet, veteranos, post absoluta stipendia, municipalibus honoribus de sacerdotio decoratos esse. Praecipue ignorarunt eruditi, quomodo verba: Veter. εοh. VI
14쪽
MENSIS IANUARII A. MDCCXLVIII. s
e . VI. Pr. loco. II. Vir interpretanda sint, quae alii de milite inter praetorianos COOptato ante accepere, alii, Caetronium rara II Viri dictum esse, censuerunt. Sed eo munere functi Moduumviri in marmoribus appellantur, neque, ut observat Bimardus, dictiones loco de vice cum substantivo dignitatis nomine solae procedant, sed illis aut praeponitur, aut postponitur, participium, aut verbum, quod sensum stabiliat. Hine ipse latere putat Centuriae nomen, atque ita supplet: Vet rantis cohortis VI Praetoria Loconii, cujus apud Fabretium
mentio habetur. Deinde legit: Pro PMi uotienses. Pagi
dicuntur loci, quo convenerunt homines, ut in commune viverent, agrosque colentes, a Civitate abessent. Nihilo tamen minus civitati suberant, nec peculiari jure utebanis
tur ; quare, si, ius in vicis quibusdam dictum fuisse, apud scriptores legitur, hoc ita accipiendum est, ac si magi stratus aliquando eius rei causa in pagos e civitate se contulerit. Erant enim etiam in pagis conventus, quibus Magi ri pagi praeerant, munus ipsum magisterium pagi vocatur, Numa Pompiari aetate iam institutum; magistri etiam praepositi de prae fecti pagorum appellari solent. Ab his aediles pagorum disti guendi sunt, de primates vicorum, decuriones urbium digniatate de opibus aequantes. Quid Z quini pagi Deos peculiares habuerint, ut Iovem Paganicum, bonamque Deam paganam, quorum in marmoribus antiquis mentio occurrit. Epotiensis pagus, cujus in hoc lapide Caetronii mentio sit, hodie est os, quod nomen eX otio, uantis, Emutis, uotis, manifeste corruptum est, pertinuit autem ad Coloniam Deam Augustam Vocontiorum, quos inter de Segasanos medii erant Allobroges, teste Diio Caesare. Munus publicum, cuius in se curam taetronius suscepit, ludi gladiatorii fuere, qui cum
in Coloniis de Municipiis aderenrur, eorum praesectura olim primoribus de honorariis civitatum deserebatur. Capite quinis observat Autor, cives quosdam eX Praecipuis, ut popularem auram captarent, gladiatorios ludos, per agros, suis sumtibus edulisse. Id de G. Pompejo Martiali Nemausensis lapis testatur, eiusque rei causa privatim gladiatorum paria aleban-Α 3 tu
15쪽
tvr, ut ex lapidibus cognoscimus. In Nemausensi pugnarum
numerus adscriptus est, C. autem inversum legi debet cimmissus. Committi enim, componi, comparari, gladiatores dicuntur. Epitaphium Severa Maroris, Ronaae erutum, & a R. P. Lupo commentariis illustratum, Caput sextum exhibet. Ostendit hac occasone, ubi de Consulatu Claudii & Paterna loquitur, vacillare fidem trium marmorum Gruteri, ubi Clauditis CG Π dicitur, cum primum Consulatum gesserit. Ceterum optat, ut plura ejus generis monumenta vulgentur,
cum inde cycli lusistrum, quibus ad ordienda Paschatis festa veteres Christiani usi sint, ratio appareat, Christiani occidentalis ecclesiae nullo ex notIs cyclis, ut Hinobri, Anatolii, Epii copi Laodiceni, & julianae perioni, dieculo tertio, usi sint. Capite unimo cippos duos, in quorum unci: R. L. GV , in altero : Pro umis TARTV, scriptum exstat, illusti ..d 'lavi
quidem viri nomen, proxumos autem Deos elle, quos nalcestes pueri sortiebantur, contendit. Obiter Gudii lapsem, recentes Inscriptiones pro vetustis habentis, notat, neque a Fonistanino formulam pro copia sua, neque peculiaris, quae vox in antiquo marmore superest, recte a Gorio explicari, ostenditi Sequuntur Bimardi notae in antiquum marmor, e Britannia majori allatum, cum Inscriptione: -Αβῆ Διὶ επὶ νίκη πενταΘλου παιδeς. Mantheus AEthi filius donum dat Iovi pro victoria quinquertio puerili relata. Iupiter in eo, capite diademato, aquilam tenens, conspicitur, ante eum cruter supra tripodem, ad laevam nudus athleta, manus ambas in vas, tripodi impositum, demittens, adstat. Tria hic examinanda sunt, primum literarum aetas, deinde stilus. occasio ponendae inscriptionis, & aetas eius. Morem literas βουVοφηδον exarandi Autor declarat. & hoc marmor, quod illo modo exaratum est, cum Sigaea inscriptione comparat. Cum pauca eius generis monumenta hodie supersint, incertum est, quamdiu duraverit, viguisse tamen circa quinquagesimam Olympiadem, non absimile vero est, licet inscriptiones nonnullae, quanquam βουτροφηδον exaratae, ceteris forte recentiores,
supersint. mansisur pro Olympionica haberi non potest, cum Pausa-
16쪽
MENfIs IANUARII A. MDCCXLVIII. et
Pausinias, semel tantum Olympiae puerorum quinquertium,
victoriam reportante Eutriide Lacedaemonio, institutum esse,
at statim Eleis displicuisse, memoriae prodiderit. Quare, cum
Nemeae pueri quinquertiones decertaverint, Nemeonicam Manueum fuisse, demonstratione non eget. AEtas inscripti nis, adhibito marmore alio, in Academiae Gallicae Mus eo exstante, ostenditur, & ex scriptura inprimis, praecedere eam
LXXX olympiadem, concluditur. Quinquertium, quo Viactor uelantheus fuit, Nemeade XIII institutum, scribit Pim dari Scholiastes, cujus verba Biwardus exponit, &, ab eo a no, quo primum post Adrasti editionem Argivi illum agonem recuperarunt, ipsum usque ad sublatos omnino gymnicos ludos in eorum potestate fuisse, probat. Hinc probabile simul est, nonnullos Nemeadum initium ab epocha, quam aD signavit Eusebius, ad annum primum Olymp. LIII numeraste; Pindari tamen Scholiastes, aliud initium Nemeadum numera clarum faciendum esse, innuit. Constituto enim Pindari natali ad annum primum Olympiadis LXU, satis patet, Nemeades ab instauratis Nemaeis per Argivos, quod in annum primum Olympiadis LIII incidit, a Scholiaste computari non potui me. Nemeas enim XIV, inde deducta, incidisset tantum in annum tertium olympiadis LIX, quo nondum natus erat Pimaearus. Ex his omnibus tandem colligit doctissimus Bimam aeus, uantheum, Nemeis puerili quinquertio victorem, quod certamen Nemeade XIII institutum est, inter LXX & LXXX Olympiadem omnino vixisse. Eruditam hanc Dissertationem alia de Diis ignotis, praesertim Gallicis, quorum nomina aut
non cognita hactenus, aut certe parum recte suerunt intcli cta, sequitur. Duplex eorum genus statuit. Vel enim Deo iam noto peregrinum cognomen adhaeret, vel nomen ipsius Dei Deaeve nondum intellectum occurrit. Iupiter Aulereus,
quem primo loco sistit, ab Aulercis, celebratissima Galliae gente, cognomen trahit, sanumque habuit Antissi odori; Minerva Arnalia, quod Celaicum nomen est, Deam terram so . clientem signare videtur, sorte quod terrae fodinis praeesse credebatur; Mercurius , Morius, a monte prope Andemamnum Ling
17쪽
Lingonum, cognominatur; Fontes divinis honoribus a Gallis cultos esse, Gregorius docet, quos successu temporis C reli M. & Ludorici Pii legibus constat sublatos et . Ex genere eorum est Urnia & Avi cantus, Nemausi fontes, hodie re & Visere dicit. Dei Agbonis, quem prisci Bigerrones adorarunt, in duobus antiquis marmoribus memoria superest. Is forte ab Aquis Calidis, seu divo fonte Aquensis vici,
ubi illa eruta fuerunt, nomen traxit. Icauna, Celtis culta,
Dea fluvii est, Antissiodorum alluentis, qui hodie Nonne v catur; Amisso Grannus & mgunnus, Bisardo iudice, Grannensium aquarum & Moeni fluvii tutelares Dii sunt; Andarte, Vocontiorum Dea, a Celticis vocabulis Avae & Art, quae te rae finem notant, nominis originem ducit; Cailarus, quem in Arelatensi lapide memoratum legimus, ex Germanico Gau& Art, quibus pinguedo agri designatur, non incongrue deduci potest. In eius Dissertationis appendice de Solimara, , de Iove mae cis & Selamene, de Promolis in lapide Tein stino, & de tessera mysteriis Liberi patris initiatorum, disputatur. Hanc ultima de Originibus Calaronensibus, seu Gratianopolitanis, excipit, & primum de antiquo urbis situ, deinde de Alpibus Cottiis, post de Calaronis parte citra Isarum, de municipali eius iure, postremo de monumentis militum, adhuc superstitibus, copiose tractat. Subiecta huic Dissertationi epistola est ad Marchionem Μ eum, qua XVI inscriptiones,& Opera antiqua, ex parte nondum edita, & commentariis tu lustrata, continentur. Pertinent ante omnia ad Municipium
Augustum Allobrogum. Postremo loco M. Petri Moreti, Valbonaesii Marchionis, D. Bouberii, & Iosephi Bimares, epistolae mutuae Gallicae eduntur, in quibus de G. Asini Caesaris inscriptione, a Cl. Boetio in Commentariis Academiae Gallicae explicata, disputatur. Eam Bisrardus, cum Sponio & Menetrello, suppostam putat, & foede interpolatam; Bouberius contra & Valbonafius eius integritatem adstruunt, totamque Asiani historiam ea occasione hace clarissima persumlunt. Iam, ut ad ipsum opus veniamus, sciat Lector, id, aeque
ac Gruteri, Relaesi, & Gudii, thesturos, in varias ciasses digestum
18쪽
MENSIS IANUARII A. MDCCXLVIIL O
stum ae distributum esse, quarum prima ingentem numerum inseriptionum, Diis Deabusque positarum, complectitur, notis passim & observationibus adjectis. In Classe secunda templa, aedes, arie, donaria sacra, postremo Calendaria, apparent, multaque, a oriaco Anconitano, & aliis, in eruditis itineribus reperta, inseruntur. Pontifices, Sacerdotes, aliique sacrorum ministri, Classem tertiam constituunt, cui Dominici Geomtii de Archigallis magnae Deum matris Dissertatio, separatim olim, de in Calogera Collectione variorum opusculorum, excasa, loco appendicis accedit. Sequuntur Augusti, Caesares, de Reges, quorum inscriptiones a Geuro, Sponio, Smithio, repertae, aut in commentariis Londinenss Academiae, de in Manu scriptis schedis, summa cura fuerunt conservatae. Memoriam Consulum Classis quinta complectitur. In his digerem .dis ita Autor versatus est, ut Stainpae de Relandi calculum di
ordinem secutus, lapides, post edita eorum opera inventos, ad suos annos accurate retulerita opera &. loca publica in Classe sexta describuntur, multique magnorum virorum err res ea occasone corriguntur. In sequenti Collegia varia ordine literarum disposta sunt, e quibus apparatores anu lium, aromatarii, capulatores Sacerdotum Dianae, cum coissetis juvenum Puteolanorum, nunc primum innotescunt; quibus
omnibus Dissertationem de formula: sub ascia dedicavit, Cel.
Muratorius adjecit. Tomum secundum octava Classis, quae S natusconsulta, plebiscita, decreta, & acta publica, continet, orditur. In iis eminet tabula aenea, ab uno latere Graecis, ab altero Latinis, literis notata, qua termini agroruta Liberi patris constituuntur, & quam Massaeus in observationibus literariis, mittatrius libro singulari, exposuit. Magistratus de dignitates majores Classem nonam complent. Haec praecipue Graecis lapidibus abundat, sed in quibus defcribendis Muratorii amici passim sunt hallucinati. Plinii iiiscriptio Medi
lanensis prae ceteris notanda est, cui Alciati Commentalium, . nondum editum, ex Ambrosiana Bibliotheca Muratorius lisbiecit. Sequuntur inscriptiones, in quibus ossicia domus Augustae commemorantur, quarum pars ex Folumbario liberto-B runt Disiligod by Corale
19쪽
rum Liviae Augusie repetita est, pars ex Ligorio; aliae ex compluribus sepulcris, parte sinistra e porta S. Se inani exeunti- bus obviis, sunt ess ossae. Galsis XIII artes & officia minora, ut Grammaticorum, Sophistarum, Tibicinum, Pistorum, ac similium, exhibet, qua occasione passim Graterus emendatur. Li-hertorum & Servorum monumenta, Classi XIV destinata, Geographica, seu in quibus populorum, urbium. fluminum, mem . ria habetur, in Classe XV excipiunt. Multa in his nomina, quae frustra apud scriptores alictuis requiret, ut Henacinorum, in Co sica insula,oceurrunt, praeterea capita Celticorum Deorum, Parisis eruta, & a Dibnitio, scaris, aliis, explicata. Nec minus in Classe XVI Coloniarum & municipiorum memoria erudit delectabit, quibus hic nova rerum ignotarum series recluditur, & obscura oppidorum vestigia panduntur. Α Classe XVII sepulcralia monumenta incipiunt, e quibus parentum affectus in liberos primum locum occupant. In decima octais , quae Tomi III Prima est, assectus liberorum in parentes, insequenti coniugum, in vigesima astectus fratrum, cognatorum,& amicorum, in vige a prima patronorum & dominorum erga libertos & servos, atque istorum erga illos; in vigesisma secunda libertorum & servorum, sepulcrales lapides exhibentur. 'Praecipue notanda sunt libertorum & familiae Lucii Aruntii sepulcra, in via Praenestina A. IT 33 detecta, & a Franc. Acoronio ad Muratorium transmissa. intima hujus T mi portio Singulares, minutiores, quisquiliae, inscribitur, cui spuriae dubiaeque fatis magno numero accedunt. Tiamus quam tus Christianas primum antiquitates studiosis oneri, quorum
post Ari,ubium & MMettum fere immense seges est, unde plurima hactenus incognita hauriri possunt; deinde amplissimum auctarium, libro sub prelo sudante, ab amicis Muratorio
subministratum. In his occurrunt veteres inscriptiones non paucae, e Goetzianis schedis, a Cel. Minois nostro suppeditatae. Nonnullae tamen in hoc auctario repetitae sunt, quae
iam in ipso opere comparuerant. Inscriptio Sigaea, & alia Graecorum plephismata, Chis Ei commentariis illustrata, & urbis Romae inscriptio, 'ludum a Labbao, Pandinis, Gravis, edita, sed '
20쪽
MENfIS IANUARII A. MDCCXLVIII.
sed nunc ad duorum Codicum Uaticanorum fidem a Iosepho Blanctim recensita & illustrata, cum Indicibus amplissimis, ad Gruterianorum normam adornatis, praestantissimae huic coli ctioni colophonem addunt. Ceterum, quod plerumque in longis Operibus accidere solet, ut editores, magnitudine de copia rerum obruti, non perspicere Omnia, & tam emendata, ut ipsi & eruditi omnes optant, dare possint, id maxime Cel. Muratorio contigit. Inscriptioties inprimis Graecae tam male fere omnes repraesentantur, ut ineptae, nec sensum ullum funis dere, videantur. Multas ex iis ad examen revocavit 7. H. Gichius, Lipsiensis, in Novis Miscelganeis, quae apud nos prodeunt, Tom. I P. III, & errores plurimos, nec eos quia dem leves, sanavit. Alias inscriptiones ad calcem Graec rum Epigrammatum, ex Anthologia MSta delectorum, eas Praecipue, quae tertio & quarto Tomo continentur, tractavit. Meminimus quoque, Cl. Bimardum, quem in ipso aetatis flore exstinctum dolemus, multa de suarum Dissertationum editione in Ephemeridibus literariis, quae Net senii sumtu Amstelodami prodeunt, conquestum esse.
ANTIL CRETIUS, SIVE DE DEO ET NAT Gra Libri novem, Eminentissimi S. R. E. Cardinalis MELCHIORIS DE POLIGNAC opus posthumum, illustri mi Abbatis CAROLI D' ORLEAM DE ROTHELIN cura s studio editioni mandatum.
Parisis, r747, 8 mai. Alph. I Plag. T. Annuntiamus opus, non magis ab Eminentissimi Autoris diagnitate, quam ab argumenti sui gravitate, dictionis nitore & elegantia, suavissimaque Musae venustate, quae Autori carmen suum dictasse videtur, commendabile, quod dudum iam, antequam Prodiret, celebratum fama, votisque expetitum, neque famae suae, neque eXspectationi, non a unde satisfecit. Antimeretius inscribitur, ideo quod impias Epicuri doctrinas, carmine Lucretii celebri incrustatas & commendatas, evertere studeat. Metuendus certe Operi Lucr B a tiaco 'Diqiligoo by Corale