Codicis Theodosiani fragmenta inedita ex codice palimpsesto Bibliothecae R. Taurinensis Athenaei in lucem protulit atque illustravit Amedeus Peyron ... 1823

발행: 1824년

분량: 201페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

dice m), vel supplicando Principibus, vel non implendo

promisSa ea, quae, in Mo)cato Dei omnipotentis nomine, eo auctore solidaverit, non sol um, inuratur infamia , verum etiam actione privatus, restituta poena quaein pactis Probatur inser la, eanum rerum et proprietate careat e t eΠιοὶ lumento, quod ex pacto vel transactione illa suerit consecutus: quae) omnia eorum mox conmodo depulabuntur,

qui intemerata pacibi iura servaverin L Εos etiam huius litis - vel iactura dignus iubemuνὶ esse , vel munere , qui Nomina Nostra placitis inserentes Salutem P rin cipum confirmationem initarum esse iuraverint pactionum. Dat V id oct

Consi poli. Olybrio et Provino conss 39S

COMMENTARIUS.

Edita in Cod. Theod. l. 3. de metetis et transact. et in Cod. Iustin. l. de transnet. Nostra lectio omnino concinit cum illa a Gothosredo proposita, si aliquas verborum traieeuoues haud multi momenti exeipias. Λntequam ab hoe Litulo discedam , proponenda simulque enodanda mibi e1t quaesuo, quae cuique conserenu nostram membranam eum Editione Gothostedi Deile se se offert. Scilicet iste litulus de metis et Transaction Ius tres tantum habet leges in Taurinensi membrana, quum octo leges monstret ia Editione. Ita ne tanta legum topia in Breviario Atarietano, tanta vero inopia in codice, quem quisque praesentit longe abundantiorem legibus suisse Z Prope est, ut Taurinensis membrans videatur Breviarium referre, Mitio vero genuinum ipsum . ieem. Sed quod paradoxi speciem prima fronte praesescrt, id ipsum est, quod nostrae membranae authentiam indubio asserit. Enimvero eertum est, ex tribus nostrae schedao legibus postremam tantum Oeeurrere in Editione Goth Dedi, ab ea vero abesse primam et alteram; certum quoque est primas septem leges Editionis ignotas esse meae membranae. Quum ergo diversis constent

72쪽

lacibus, duo diverat uiuii sunt, quorum neuter ex altero brevistus sitit, sed quisque halluit conditorem plane diversum, immo, reetius dIcam, aluerulor expertus est interpolatorem aliquem. Rem vero ita contigisse ermio. Codex Theodosianus tres tantum exhibebat leges . quas servat Taurinensis Palimpse,lus Coindies ipsi pene eoaevus; Bre lator Alaricianus titulum in compendium redacturus, omissis duabus primis, solam retinuit postremam legem, quod adeo verum est, ut hane unam postremam reserant codex v teburgensis et editio Sichariai vide Ri iterum in notis ad I. r. h. lit. fortasse etiam Codex Golbanus suide Bitteram lom. II. p. 666 . Progressu temporis, quum iurisconsultus aliquis, vel amanuensis, aegre senet litulum tanti momenti unica absolvi lege. neque

pristinas genuini ae deperditi Codieis Theodosiani leges haberet in promptu,

quibus egenum Breviarium integritati suae restitueret, operae pretium se s

eiveum duxit, si illud alia ratione loeupletaret in hunc litulum tradueens s ptem leges , quas in Codiee Hermogeniano legerat. Iliae Breviarii e iees alii unam tantum legem prae se sernat, alii oeto habent leges; ul I genuini sunt, isti interpolati. Coniecturam maxime probabilem proposui, iam adductis argumentis demonstrabo. Consultatio vetem ciιiusdam Iurisconstitii cap. 'refert leges a , 3, 4, S. 6, 7 eadem conlitienti s me deseriptas, qua suntio Mitione Golbo laedi , eas autem ait ex corpore Herm emani esse desum Ptas ; tandem , post alias atque alias reeitatas leges , addit ex eo ore Theodosiani legem Constanti ai ad Maximum . quae primum lenet Ioeum in Editione. Extabant ergo sex illa. Ieges s nam de Priina agam seorsum in corpore IIermogenuino. Huius vero corporis nomine vetaiebant excerpta illa, quae Λlaracus suo Breviario attexenda iusserat, atque reapse libri mssti attexunt,

ut videre Iieei in eodicibus Uureeburgensi et Golbano; id quoque patet ex

ΛuOnymo auctore Cominationis , qui, uti reete observatum fuit Se illingis in notis cap. I, nodi est usus integro Codice Gregoriano, aut Hermogeniano, sed 4olo Bromiarici Alarisiano, quod deleela ex iis loca exhibebat. Dubitari ergo nequit, quin in Λppendlae Breviarii sex illae leges extarent veluti exiscerptae ex Codico Hermoginiano. Iam quisque aeniit quam pronum esset amanuensibus et iurisconsulus illas leges ex Appendice in Breviarium indoeere ;immo interpolatores existimabant, se gratiam inituros apud iuriseonsultos, iadispersas leges in unum tituIum enerent. Ad hune modum persuasum habeo Memiarium multas alia, interpolationes passum esse, indeque orta dissidia inter

varios Breviarii libros manuscriptos ; quod quamvIs praeteriens 'dixi, spem

73쪽

Coni CIS

lamen multam lucem allaturum esse variis illius aevi Iurisprudentiae textibus.

Seio quid doeii viri mihi obi ieient - Atqui in Consuliationa cap. 9 Pro eo ,

quod legitur ex eomore Hermogeniani Sebullingivis reponendum esse ius,ii exeorpora Theodosiani ; nam sex illae leges latae si in t post Constantini aetatem , Hermogenes autem vix a iugit Constantini tempora - Nihil equidem muto intextu Consul allanis. Emendatio Sehultingit ex comore Theodosiani erroris aris guttur a membrana Taurinensi, quae quum germanum sistat Corpus Theodosianum, haud tamen habet leges a Consultationa reeitatas. Retinenda ergo est prisca lectio Hermogeniani. Neque ideo quis colligat, sex illas leges reapse cxlitisse tu genuino Hermogenis Codice, quod esset absurdissimum a id unum inseramus, eas inter deleeta ex Hermogene fragmenta insertas fuisse in ADt,endieo libri manuferipli Breviarii Alariciani, quo vetus ille Iurisconsultus utebatur. Inseri autem facile poterant non tantum ab amanuensibus, qui Bre viarium eiusque Λppendicem ex ingenio interpolare solebant, verum etiam a Iurisconsultis , qui ante promulgationein Codicis Theodosiani ixerunti Hi enim ui ab1olutam Iuris Iniperatorii notitiam sibi compararent, non uno Codiee

Ilermogeii Iano tontenti esse polerant , sed praeterea nosse debebant constitutiones omnes, quotquot a Constantino eiusque successoribus promulgatae sue rant. Iam inter tot magni nominis Iurisconsultos , quos aetas illa tulit, putabimus ne, neminem extilisse, qui Suae aliorumque utilitati consulens addita mentum consecerit Codiet Herinogeniano , suo quasque litulo inserens constat tiones a Chrsilianis Principibus lata , atque a se in opportuna fragmenta concisas 8 Nonne maxime ver simile est, medio saeculo IV aliquem Iurisconsultum locupletave Ilermogeni anu u opus accessione novarum legum post Hermogenis

aetatem ad illa lenituera editarum , atque id ipsum ineunto saeviilo V laetum fuisse ab alio Iuriseonsulto p Credibilem coniecturam Proi ono, quam eum M. storia aliorum textuum probabilem reddit, tum Sedulius conseruare videtur. Hicin De Leationa sui carminis ait: Cognoscant Hermogenianum Metissimum iurisis torem tres editiones tui meris confecisse. Elate ergo Sed illIi tres Hermogeniani Miliones serebantur; primam, uti mea seri opinio, consocit Hermogenes, alteram atque tertiam subinde adornarunt alii Iuriseonsulti , ita ut tertia editio exhiberet multas leges desinente M ulo IV promulgatas. Tertia hae editione usus est Maricus compendium Hermogeniani concinnaturus; nihil ergo mirum,

si illud, cuiusmodi extat in Appendie e Bre larii in aliquibus libris manuferimis superstiis, aliquas monstret leges saeculo IV editas, easque itidem ex comoro

74쪽

Hermogeniani reelinuerit Anon 'naus auetor Ginsuliationis. Iam , ut in paucaeonseram quae hueusque de sex illis legibus disputavi, aio r ires sui se Ilerismogeniani corporis editiones ; barum posueriti .mullis novaraim Iogum saeculi IV. aeeessionibus loenpletata usum esse Ala meum ἔ ita ut Corpus Hermogenianum Breviario annexum reapse ad lit. de Paciis et immactioniam exbiberet sex illas leges, quod vetus Consultatio confirmat; tandem ex Appendice illata, suisse in Breviarium ipsum , euius germanus lex ius nihil nisi unicam legem prao se serebat ad. h. lit. uti videre liret in Milione Siebardi, In diee ui u eburgensi , et Golbano. Restat, ut dieam de prima lege. Haec velutἰ ex Codice Theodosiano do-

prompta commemoratur ab auetore consutia ianis, sed nihil aliud est, nisi tenue fragmentum refixum ab utiqua Theodosiana lue, quae periit. Si niua integra esset lex, utique inserta legeretur in h. tat. neque enim video quemnam alium locum vindieare sibi potuisset fragmentum , quod de solis pactionibus agit. Λiqui non legitur in membrana nostra ad h. sit. Est ergo lacinia legis male diseissae. Praeterea abhorret a eonsuetudine BreWiarii et Codieis Theodosiani; equidem nuspiam vidi inseriptionem inter inem et ad Deum. eonira saepe legi in laudatis libris Post alis. Atque baste dicta etiam intelli. gantur de I. in qua, nee non et in aliis sequentibus, adnotent velim eruis diti subserἱplicinem imis consulibus ; sane leges anni 36S , quae in Breviario et Cod. Theodosiano occurrunt, iterum nomina Imperatorum, qui primum

eonsulatum eo anno gerebant, exseribere solent.

Omnia ergo evineunt septem illas Ieges translatilias esse.

75쪽

72 Conicis

I. Imp Constantinus Λ Antiocho reto Vigilum

Iussione subversa, qua certu sin advocatorum numerus

singulis tribunalibus praesinitus est, omne sὶ licentiam h beant, ut quisque ad huius industriae laudem, in quo voliti erit auditorio pro ingenii sui virtute nitatur. Dat Kal nov. Serdicae Constantino A V. et Licinio Caes. conss 3 19

Inedita. Antiae Fortasse idem est, ae ilIe Λnii hus, qui eandem Praefecturam gerebat anno 3a 6 , vide l. 3. de insim . his quae sub tber. Qua certus Palimps. Postulare est causas agere , causidicinam Profiteri.

Patet ex hae lego admoealorum certum fuisse ac Praessitum numeriam singulis tribunalibus, tum Constantinum, hae iussione abrogata , singulis permisisse, ut in quo vellent auditorio causas Patrocinarentur. At volante hane legem advoratos sibi arrogasse illam saeuitatem declarat sequens lex, quae cavet, ne defensores per omnia tribunalia rapiantur, idest cursitent, causas acturi; quam statuit, ut qui semel in aliquo tribunali nomen suum proseisus fuerit, nequiret in alio postulare. Atque haee Constantinus sancienda esse censuit; sed vetus Con uetudo, qua numerus susceptorum cuique auditorio praefiniebatur, non ita multo post reto in suit, uti tonsist ex invitis legibus; vide praesertim Cui cium XVI. Obsero. aa. et Peretium in Cod. lib. II. sit. VII. n. it. Sano qui multa in Imperio norare, novamque religionem propagare praestituerat, idem etiam providere debebat, ut multis novis hominibus, quorum in se observa tiam perspectam habebat, facilis pateret aditus ad dignitates obtinendas, patebat vero si ad oratione suriebantur.

76쪽

Destituuntur negotia , et temporibus sui sὶ excidunt, dum advocati per multa ossicia et diversa secretaria ra ρι iuntur; ideoque censuimus, ne liti, qui semel protestati fuerint, quod ap tivi te causas acturi sunt, apud alium iudicem agendi habeant potest a tem. Pp Kal nou Serdicae Constantino et Licinio Caes. conss Ii 9

Inedita lex ema superiore coniungentia. Antiochum in De eo, uti de universa lege, vide me in notis ad super. leg.

III idem X Helladio

Saepius clariusque accMiti advocatis existimationi su ae immensa adque inlicita conpendia praetulisse nomine lion

rarior umὶ . . . . . NOTE.

77쪽

i TITULUS XXX i. . . vel curatore sollicito, ut easdem inspiciat frequenti re e gnι tione incolumes: animalia quoque supervacua minorum quin Ῥὶeneant, non vetamus. Dat III id mart Sirmi Con

Animalia celeὶ Extrema haee sunt verba ta lauicanae legis a a don inistrat. lutorum Cod. Iustin. III a mari, Cod. Iustin. Id. mare. A. VII, IIaee habui ex Codiee Iustiniano. saue Constantinus Idibus mariti erat Sirmii; vide l. a. de integri restitui. , et t. uli. Cod. Iustin. quando de

creto Pus non est.

Idem se ad Uὶ niversos Provinciales

post alia. Minorum defensores, uti Hi tutores, vel curatores, si participes rei, quae lite posci tur, act)a, ut iussum est, edere detrectaverint, eosdemque contra ve ndere) nominaverint; quoniam pupillo nihil , vel adulto, Perire opor let in) quolibet Iitis eventu, tantum de proprio pecuniae fisco in se rant, q)uantum, aestimatione habita, ex tertia parte colligitur. Juod M pauρὶeres sint, capitis deminutione plectantur . et desinant cives esse Ilioniani; ita, ut ius integrum ipsis minoribus reservetur , et te tera. Rat Kal aug Basso et Ablabio

78쪽

Glut mino vermina

eona

rumlent

bilia

suri redi Iib. III.

ueleuratores illicito iteasdem impita lDequenti retionein Iome animaliaqum. inpervaeuam noruineneant non uetamus itat IIIci mari sus constantinoi eo tantio Q sani uera prouirusia apostalia minorum sensoresuuiores leuratoressi participe reiquaesitaeposciantius sumestedere letraetauerinteo demq.eontra uenominauerintquoniampupilloniussuesadulisperireopoequest uitiaeuentia stantumdepropriopecuniae fis inleuanui maestimationem bitaex tertia parte Iligitur oderestiti reapitiademinutioneplectanturet ainan ei vesomnii inutio integrum ipsisminoribusreaemeturetceat Κ aut Miso et ablabio rss. i quotuampernetissentiamseu proditionem tuto et ratoriimpossessionis iurisensa inutiei uitioin doniseonmissieminorumsortunisa uellunturpia lutor ratorii uiari. ossicio nanentePossessione risivruentat licipraerogatiuamcommisi etissiderintlantumdesaevitati propriiseemuratantemno .restituatquantorem ualerepotuisMisisti dat XIIII g mai eo ip dat oratio et genosilarea thon aaeutyehia pPo tutoreseodem momenoluerint ordina limo deant munitoresul Praesenrima tib defensoreossieiisetiampublicis inuentario emni tersaeloomneau margenturoq.etquidquid ista temporianon muta tiratio pupillisubalatitia repaturiudieii maesenatorumomiorumetia mpublieo inustumsitnaeuuaintuti Mimapublieaea vetoritatesenlaesinespoliquausuraro meus odiaeonlocetur lon qualibet easionemo tandumquamadultu alegitima' re usaetatemnoniam lilib.uaeareincipianuaministro ouaudeat patrimoni uir restitutumetquoniarneliam eris pensanda fortunaestsieuisortet illae reditatenio tantum noueliamin mobilia relinquantur ealiquitando redit supputentii rexquil .uelsamilia pupillis uatevlariatue pupillus mouit in .aut praediaidoneaeovarenturisor leuiadsole idoneatum potuerintinuenimuxtaantiqui asorin musurarumeresea isecessio alet bicunderandor tuanonsperanturexi rementorei movili sininoris ceMitas

79쪽

adiuueturei Isinu erieulotu lorisu auraepenitusti

q.annorumae talesunt praedium uel mancipium rusti deereliinterpositionealienatu metiamnonpetitamini et itutione terunt uindie rei lautat elegepraepositata admeta uicesimielquintianuisupereri tuteaeptatis eius demanni sine mierminari nonPossilinqua talisma disiae thiiquos eadem exeo tOurgesi noeiqirant intrauiginti elae uno de praebenderiti ne a repe ua vi inmorenturquoniamusquead uicensimum et annuinita inchoataesitis tempora ncIudunturquposthoetempus agere temptaueri texPella uriatianaaeeurum Posse ora it dat XV K ian sera proviano et iis II Impp eui minores uesex patris nomineuelex hiiisdumtaxat si ea liti ingruenti, uelexpriuatis coh repperienturobnoxiidecreti interpositi eon tpraetoreeelabrandae siprobati examussim umsaeta rerum si defirma uenditi operae ueret haece uelia nisu spectitutore subeiusdehentexaminepos u quoq.aetionetribuenda Cilicet uti unedemum a dexpaminamseruati xlegiti recurrat ursia Puduimam' p erudia tuaestiouentitaturabaliquaParte auxilium uocationi afuerit Obiectumni prouocationis merita inlataeeplatorexpendas dat S rLEUAonPet

emistiatiMutua dat III non intiquis

largo

mitas intariattibi erienti

THEOD LIB III EX P INCLIB IIII FELICITER

80쪽

Si qnis sciens rem aliquam esse Iitigiosam, eam vendiderit , alienasione Post sententiam iudicis rescissa, tenetur prelium rei resti luere, atquo tertiam pretii partem sol ere emptori, solatii gratia; quod posissimum Iustini avi l. do titia ςAsia sancitum est. Iam si venditor sit vel minorum defensor , vel lutor , aut curator, atque quum Probo Miat rem aliquam Pupilli illo exposei, detreel et autem edere Bela, quae rem pupillo vindicent, ammia eandem vendere statuat, tenetur hae lege tertiam pretii partem fisco inferre. Nam nihil pupillo, aut adulto iis ire oportet; Periret autem tertia pars, quam emptor post venientiam iudicis repeteret a venditore solatii gratia, alia quoque incommoda pupillo i sau,ta ex hae venditione derivare possent. Tertia itaque pretii pars fiseo inseratur a curatore. Quod duplici ratione intellis potest. Vel enim fiscus hane ertiam partem, tamquam depositum , servabit emptori solvendam , si iudex rem a pupillo abiudieet; vel tamquam mullam exigit tutori impositam. Priori opinioni favent ea legis verba quoniam pupillo nihil vel adtilio Periss vorteriri quolibet litis mentu. Ei quoque favet ultima legis pars, qua personalis poena

irrogatur. Si enim eurator ea paupertale laboret, qua impar sit tertiae pari ἐde suo solvendae, capitis deminutione plectatur, atque civitato Romana priis et ire. Porro pupillo integrum ius erit acta et instri metita edendi, quibus rem suaci vindicet.

SEARCH

MENU NAVIGATION