장음표시 사용
121쪽
ad populum, reuolutionibus ad altare eiusdem flantis apud illud,siue uo Ili lori de pycidationibus altaris smegigno crucis. Cap. XLV. ELEBRANs Episcopus apud faldistorsu stans dicturus, riam excelsis, Credo, d Oremia, quae versa facic altati diccnda sunt; verte αre 1e debet a faldistotio ad altarc code modo, quo
se vertit quisl sacerdos ab altari ad populum, siue
ipsum altare adlicreat paricti, siue non. Ergo in E clesia eathedrali cclebrans Episcopus non per ait, is latus, sed per latus illud, ubi sunt sua cappellani uertet se.Similirer dicto Pax vobis,aut Dus vobiscum, uer/sa facie ad populu, sicut sedens cratircuoluit se non per latus altaris, sed per latus, ubi sunt cappellani. Et finito cantu reuoluit se per candem manum ad faldistorium sessurus in illo, re hoc seruatur tam in vespetis, quam in missa, si de quando altare est venusum,ut in Ecclesia cathcdrali; si autem est uersum ut in collegiata S. Pctro nij, tunc aliter uertit se perlatus altaris, dc per illud idem latus reuoluitur ad altare, dc ad faldistorium, quod bene nota . Caetc/tum illud pr termittendu no est,ut quotiens oscus lamur altare,ante osculatione illud manibus nunqsignemus, ut multi ignorater faciunt; sed manibus hinc inde extra corporale aequaliter positis, ommisso signo crucis osculemur illud. Item celebrans cusret,ut recipiens patenam cum hostia, de calicem euuino, α aqua de manu Diaconi ante illorum obla V- tionem
122쪽
Ds Cgni CARD. ET EPII OP. Honem ipsam patenam, & calicem signet manu, nec benedicat; sed bene illa ponens super altari faciat signum crucis cum illis supcr loco, ubi pone da sunt, re non aliter: Quoniam hic minuta stium habent mysterium,& figuram,re quotienscunq; sacramentum finita missa super altari remanet, ut in die Corporis Christi, ac Palchs&feria quinta in caena Dni, toties celebrans ducturus, In principio erat vestu, non signet altare manu, sed absolute dicit.
DE OBLATIONE NAUsCULAE, ET THUriba pro incenso benedicendo,, ponendo, bdeforma benedictionis eius m. Cap. XLVI. EGULARITER quo ucscunq; aliquid incensandum lest: similiter expedit, ,t prius incensum benedicatur:nisi quan ido sacramentum corporis, aut sanguis nis Christi incensatur,tam intra,cl extra missam, ut in die coenae Domini,&Para secue, quando a loco ad locum portatur, & in die Corporis Christi, re sis milibus ambus, quando ex altari amouendum est , aut quando repositum sit. Ponitur autem hoc mo/do,videlicet. Quia ad Episcopum Cardinalem, seu quemcunq; Praelatum pontificaliter cclebrantem Cctimoniarius portans nauiculam dextra, ec thuribulum sinistra pro benedictione, &positione inces, firmat se ad si nistram ipsius celebrantis, ubi stas humiliatus ipsam nauiculam apertam porrigit Dia
123쪽
LIBER PRIMUS. yycono Euangelij parato flanti ad ciusdem dextram: sempcr.n.ipse in missa nauicula ministrat cclcbratatiun vesperis vcro presbyter assistens plancta indutus id facit, qui stans humiliatus ipsam ita approximat thuribulo, ut thuribulum, ec nauicula sese simul tangat ante pectus Episcopidiccns, Benedicile sa
ter Reuerendiistime,uel Reuerende prout congruit; quod cudicit osculatur coclear, tamanum Episcopi, Sille benedicit vcrbo , non manu dicens. Ab illo benedicatur in cuius bonore crematur: qua verborum forma semper viatur in omnibus bcnedictionibus tam in missa,qin vesperis, dc alijs actibus, praeter il in inccnsatione
oblatorum.Nam tunc diccnti Diacono. Iube domne besne licere, rcspondct celebrans, Per intercessione irc. ut inmissali:& licet usus frequetissimus habeat,ut in besnedictione,&impositione incensi utamur illis vetbis, videlicet. Ab illo benedicaris, bc. Tamcn convcniens ius fortasse esset si sic diccretur, vidclicet. Ab illo benedicatur in cuius honore crematur. Igitur pctita bencdictione cclcbrans accepto cocleari, ponit tribus vicibus inacensum in thuribulum: Zc in fine super thuribulufacit crucis signum, quo facto, 6c non prius Diacosnus osculatur iterum rcceptum coclear,& manum,
redditi nauiculam Ccrimoniatio: qui illa reposita thuribulum dextra icnet; α quando illud vult OD sere Diacono, vel assislcnti, ut det illud celcbranti,
offert ordinc praepostero; nam catenas offert in dextra Diaconi, siue Assistentis, re vas thuribuli in sinistra, ut sic celebrans commode, dc congrue cara
124쪽
piat cx manibus alterius illorum.Dum Celimonia/rius offert n5 osculatur sed Diaconus, uel Assistens catenulas thuribuli, tamanum cclcbrantis oscuulatur.Et ista incensi positio fit ter in missa,videlicet In principio missae apud altare.Secundo pro Euansgclio canta do apud faldistorium, tcrtio post obista apud altaremisi sit missa pro defunctis, quia slum semel ponitur,idest, post oblata tantum.In vesspcris autem fit semel dumtaxat, nisi aliter usus exigat, ut infra pro vesperis dicam. Et quotienscunt celebrans incensat altare, nunq aliquid dicit, nili super oblatis, quia tunc dicit, quae sunt in missali. Cardinali autcm non celebrate, scd missi praesentea quo incensu omnino poni dcbct:tunc senior canonicus ex d uobus assistentibus ad dextram ipsius Cardinalis sedentis stans, nauiculam,&Cerimoniarius, vel altcr iunior canonicus assistens ad sinistra eiusdcm, thuribula tenens, facit, dc dicit, ut su Dra: cui Cardinalis eodem modo respondens bencdicit similiter,& ponit incensum. Dum autem sacramentum incensandum cst,inccnsum non benedicitur,
nec ponitur per Cardinalem, sed sime liciter per aliquem cap pcllanum ponitur ad suffcientiam vaporationis. Postremo ex omnibuS aromatibuS, thus,
siue incensum specialiter in thuribulum ponitur adolendum:quod si boni odoris, ac suauiter olenistis sit, non alio vapore miscctur : sin autem, potest cum aromatibus quibusvis alioquin suaviter odo rantibus admisceti,ita tamen, ut odor fumi thurei
125쪽
: LIBER PRIMVs. 18 praeualeat, εἰ plus de incenso,st alio sussicienter reus
doleat. Ipsum uero thus, neq; Omnino contusum sit: ne nimis repente evanescat, neq; integrum, aut
solid ne omnino cremari no possit. Sed illud quaquam leuissimum dictu sic non pr creatur si pau lum sumi, vel ignis in thuribulo ad perfectioncm totalis incensationis deesse ut nullatenus a quouisnis, nccincensum superaddatur, nisi quod ab initio semel per celebrantem fuerit bcncdictum, dc impositum.
DE INCENSATIONE ALTARIS, ET OBLAtorum, ac talebrantis agenda, tam semesolvespcim, quam
bis in musa. Cap. XLVII. v A M v I s in omni altaris incelatione magis quaedam gratia, quam ars ulla requis ratur: tame ipse actus incensationis fatis apte, 6 dcccntcr, fiet li celebrans non in cornu epistolae sed ante mcdium altaris stans rectus latis parum manibus squali ipsarum distantia capiat thuribulum manu dcxtra, quantum breuius fieri postest,proximanS manu suam thuribuli vasculo: quia si longam nimis facit catcnam ita, ut ipsum thuri buli vasculum nimis pendeat, maxime quando canlix super altari est, non potest commode, nec secus
re, nec cum gratia thuribulum ducere. quod tamen cum ducit, aducitat, Vt non totam personam, neq;. caput traducat. neq; sinistram incomode moveat:
126쪽
sed solum quantum potest bracesitum dextrum tractim,ac placide ducat,& reducat; ita ut cum thutiobulum rc trahit, sub bracchio, retrahat illud.Comus modius quoq; ctit si in incensando cum spatiatur ante altare circuens illud,& inccsans; semper prius illum pcdem moucat, qui estProximior altari incundo,&rcdcundo tot passiis faciens, quot tractus thuribuli facit. Igitur accepto ante mcdium alta ris thuribulo faciat primo reucretiam crudi, postea
nihil dicens incenset eam triplies ductu: dein dc ei iterum faciat rcucrentiam: postea incenset duplisci ductu solam imaginem Sancti Petri ἱ dextris, quae sempcr siue in vesperis, siue in missa, siue quas
docunq; cum ponitur, poni solet ad dextra crucis, ut supra dixi: Tnm rc uertens ante crucem, factae reuerentia incenset, similiter duplici ductu soslam imaginem. S. Pauli a sinistra parte crucis, quae similiter cum ibi ponitur, semper sic poni solet, dc deinde alias imagincs in eadem parte.S. Pauli incessat, semel ducens pro unaquaq; thuribulum: 5c si plures, quam tres cssent imagines in qualibet patis te, non ducit nisi ter thuribulum pro illis omnibus in Unaquaq; parte:&si imagines non sint, tunc similiter incensat candelabra ibidem posita, indipiens ab his tamen, quae sunt in parte epistolae, dc cum est in cornu cpistolae, sciniuertens se ad poste ius coranu incenset illud manu demissa bis thuribulum duccns: tum semiuersus ad altare cicuans manum inscenset planitiem altatis, ter thuribulu ducens usi
127쪽
LIBER PRIMUS. F9 ad medium: Sibi facta cruci rcucretia, cleuci plus manum, & incenset alias residuas imagines apud Sanimi in Pctrum existentes, pro omnibus ter tantuthuribulum ducens: quibus non existentibus camdelabra tria singulo dictu thuribuli pro singulo candelabro inccuset,ut diectum cae dc in cornu Euage iij eodem modo stans incenset cornu posterius bis ducens thuribulum , prout cornu Epistolae insccnsauit. Tum semivcrsus manum dimittens inuccnset totam frontem, siue anteriorem paricin alta/ris ter ducendo thuribulum a principio us ad medium,ubi faeta reucrentia cruci incenset reliquam partem frontis simi liter triplici ductu usq; ad rotis quum. Dc nil firmans se in cornu epistolae det thuribulum Diacono, qui osculata cius dextra exspectet quousq; fucrit mitra celobranti per Cerimoniarium posita:& sic cum mitratum manibus iunuchis,& resto im inobilit capite stantem incenset
triplici ductra,facta prius, &postea per ipsum Dia,
conum inccnsantem rcucrcntia; aducrsus quem tamqsuum ministrum,ac in coactu minorem se,cclebrans tauquam caput humiliat, quia huiusmodi humiliatio in incensationibus non fit respectu inscensationis, sedc5ditionis illius, qui inccnsat.Cum
autem canonicu S canonicum,Vel Pr latus Prauatu,
aut Cardinalis Cardinale cum capitis inclinatione incessit, tuc sibi utrinq; mutuae inclinationes, quasi gratiae reciprocae fieri debent , quod expresse serua/tur in capella Papali.Suisicit ergo i cclcbrans Episscopus
128쪽
DE CERI. CARD. ET EPISCOP. scopus Cardinalis signum crucis manu faciat super incensantem ctiam Prilatum.Oblata ucro incensas tur hoc modo, quia celebrans accepto thuribulo, de nulla facta tunc cruci reucretia: thuribulum elouans super calicem facit quattuor puncta extra cruticem forma crucis super quattuor partes calicis non tam cri altare tangens cum Pedc thuribuli, α Incipiens primo ultra calicem, secundo ucrsus se, temo uersus cornu Euangelij, quarto uersus cornu epistolae, re sicut hanc unam crucem feci t, similiter alias duas faciet, ut sint in totum cruces tres modo praedicto.Quibus factis ctiam ircs circulos cu thuribulo eodem modo faciat in girum duccndo circa calicem hoc modo, quia primo ponit thuribulum citra calicem ucrsus sic, dc illud ducit uersus cornu cpistolae perficiendo circulum ucrsus cornu Luam
gelij,& similiter secunda uice facit: scd in tertio fascit in contrarium duorum priorum. i. duccndo ma/nus a se ad cornu Euangclij,&finiendo portatus cpistolae .Cclcbrans autem rcgularitcr senapcrincestatur cum mitra stans suc sit apud altarc cnisi sacramen tu sit super ipso altari, ut in die corporis Chri siti, mn die coena: Dni, SParasceve, ut ibi dicctuosi uectiam sit apud faldistorium in in uesperis, qinmissa: nisi post Euangelium : quia tunc incensatur sine mitra,&haec etiam singulatim singula suis loci
cis dicentur. Cum vero sacramentum inccnsatur, tunc inccnsum non benedicitur: nec per Cardinaulem, sed per aliquem ministrum absolute ponitur,
129쪽
dc ipsum sacramcntum non pcr Diaconum, sed per
Cardinalem inccnsatur.Et dc nil regulariter nuns quam inccnsum benedicitur, quando sacramcntu inccnsatur etiam cxtra imissam, ut in coena Dni, dein Para secue,& in dic corporis Chtisti,sed bene tuc per Cardinalcm ponitur.Quod bcnc nota.
b per quem ac quomodo. Cap. XLVIII. E G A T U s nunqinccnsari debet in principio misse: ncc dicto Euangclio: nec in principio uesperarum, quia tunc no hasbet paramenta lacra pontificalia ; sicut etiam incappella Papali non inccnsatur Papa non habens pontificalia paramenta praediista: dc si militer Epiis scopus Cardinalis missae praesens, quando non hasebet paramcnta sacra; non incensatur, nisi post oblata simul cum aliis.Et tunc ipse Legatus post oblatorum,dc cclcbrantis inccnsationem,incensatur cum
triplici ductu thuribuli, non per ipsum Diaconusimplicem canonicum, si Diaconus simplex canose nicus est: sed per ptimum Praelatum ibi prisentem siue suum,siue alienum,ut Patriarcham, Archiepi scopum,Episcopum, Protho notarium, aut Abba tem, uel alium actu,&habitu Praelatum stantem: excepto Archiepiscopo Ravennaten, qui est Me tropolitan: Episcopi BonoruNam omnes Mctropolitani in eorum administrationibusa. dioecesibus
130쪽
sibi subiectis ab huiusmodi ministeriis sunt immu/ncs.Et similitcr diccndum cst, si, re quando Episco/pus Bonon. non cssct Card. quia quavit Epidicopus quantumcunq, simplcx in sua Ecclcsia non tenetur Legatum incensare. Quod aulcm dixi Legatum noinccnsandum per Diaconum simplicem canonicused per Praelatum, intellige quia si ipse Diaconus
Canonicus esset Archidiaconus, vel Archipresbyter aut, maximc si esset Apostolicus Prςlatus, ut hoc tempore cst R.P. D. Achilics degrassis Episciis pus ciuitatis Castolli germanus meus, qui cst Archipresbyter, Scanonicus Bonon: seruirci Cardinali cclebranti tamq; Diaconus: tunc ipse, quia apostolicus praelatus cit, aut cita Archidiaconus simplex, vel Archipresbytcr simplcx, non Ptelatus apostolicu S inccnsarci Logatu,& no alius: et si quisdigniorco Pr latus tunc ibi cssct pscias. Honcstum qu Olcsset, ut Lcgatus a tali Praelato, vcl Archidiacono, vel Archipresbytero inccnsatus, caput aliqua tutum ouerct: quasi ipsum ac uno ab ipso pro debito, sed pro honore rccipicias, ut supra dixi proximo capitulo: sed nunq, aut raro: nisi ex summa nccessita/te Praelati maxime conssecrati seruiunt, ut ministri
alicui Episcopo quantumcumq; Cardinali, sed soli
Papae x hoc casu .i. Episcopo Cardinali cclcbrante, qui signum crucis cum benedieti onc produxit sus Per incensante: ipse Legatus incensatus debct sta re detecto capite, dc in fine non facere signum cruscis super eundem incensantcm sicut faceret: si alius Praelatus