Paridis Crassi ... De cerimoniis cardinalium, et episcoporum in eorum dis cesibus libri duo. Singulis etiam ecclesiarum canonicis valde necessarij

191쪽

. t I UIA E. R .sEου NnvsD E a s ΣAReuerent inm 4 non: missae. Ummiti i lesia sua pers: aliquemnan Frelatum cantandae inter i esse Volucrit:lafrascriptata per apsum quam per alios o bseruati poterunt, vires ipsa diuυ uina secundum ius, um .ccrimoniarum rite persagatur. In primis Cerimoniarum Prifectus curhiqvi ventrio Cardinale, luminaria quattuor cerae albae, praeterquam in missis pro. defunctis, quia tua ex cera communi, super altari ponantur. Item ut habeantur funalia ad minus duo ex alba cera, praeterea quae communiter ordinarie pro Sacramento pasratatuerint, quae,duo cappellani de Ecclesia cum cottis in icmpore tenebunt. Item ut pro venturo Cardinalc tapete sit extensum cum puluino in gra dualtaris,supcr quo Cardinalis priuatam oration e faeiez dc recedente tune ab altati Cardinale ad sedε suam, nota quidem remoucbitur puluinus, nec taupete:sed ad partem retrahctur; aut replicabitur: notibi non conueniat: sed ne mi Oistri pedibus desiundo it bi Cardinalis genu flexus orare conliac cappellata Cardinalis erunt quotidianis vesstibus , ix non superpellitiis induti, nisi Cardinalis aliquod sacrum mysterium,vel ossicium exequi vodet, quia pro ipse actu induent se alias non . N q, 1

DE SEDE CARDINALIS NON CELEBRAN

192쪽

Da CERLCARB. ET EPII C. a v E RE N I s si MI Uni Cardinalis Epirat scopa non celebrantis sedes ibi erit locat i ta, re taliter ornata, ubi, α qualiter supra dixi,siue psente, siue absente Legato,cu Magistraestu,ae sine eo:& super ea sede liber missatis apertus in parte, ubi est missa caranda cum signaculis eius ponetur,&et puluinaria tria pro session pro genuflexione,&pro libri,& eubitorum simul su per positione: tamen prisente Legato liber neutri ipsorum antepone nut supra suo capitulo plenius dixi. DE LOCIs PRAELATOR UM, ET ALI

rinsisto Vaesentim, O de Maeterio, siue Camera in D isodiente aditum Tribunae. Cap. XVII lti '

o c A pro Praelatis,& nobilibus Cardina lem sequetibus, aut alioquin ossicio prae

G - -l sentibus praeearabutur in eodem latere, sed extra presbyterium in sedibus in oti, quas cancellos vocant:ita, ut dignior sit in primo loco verusus Cardinalem, sine tamen taletibus, re pannis, aut ornamentis aliquibus particularibus pro ipsis: Usi placeret scamnum oblongum apud Cardinali: pro Praelatis poni;& tunc illud panno coopetiri dehebiti praeterquam in missa pro defunctis, quia omnia nuda esse debent: Netiam tunc parcius sedes .episcopalis ornabitur. Item loca pro cappellanis erunt intra presbyterium, sessuris super gradibus altatis in latere Euangelii,ita ut non humerum edbracchium

193쪽

bracchium sinistrum quita ad altare vertat, &factesem ad Cardinalem siue ad chorum; & primus ex his est propior ad Cardinalem,& non ad altare. Et loca pro scutisciis Cardinalis erunt in vestibulo a. extra presbytetium inter antemurale, α chorum, ita vi ipsi scutise inon sint unquam sessuri: sed ma suti semper recti ante Cardinat etiam si sint apud sedes chori, non tamen intra cancellos, quia intra illos stare non debet, nec sedere. Item apud sedem Cardinalis ad manum eius sinistram vcrsus altare est sedile marmoreum, siue lapideum in Tribunae gyrum capax canonicorum assisletium, quod sedile tunc crit coopertum aliquo leui panno,seu taptate,ctiam si cancclli.i.sedes chorales pro Episcopis, di Praelatis dicati, non si ni similibus param entis, dc ornamentis parataemisi sit ossicium pro defunctis. . Quod sedile crit altum modico plusquam scabesqi tum pedum Cardinalis, Vel circa: licci magis cons gruum esse ut ipsi duo canonici medium cotinue haberent Cardinalem, scilicet senior hinc ad dens

tram super uno scabello nudo,&iunior similiter

inde ad sinistram, ex caussis supra allegatis in capi

itulo, Deduorum canonicorum assistentia. Item

siquis venerabilis sacerdos de familia Cardinalis,

aut etiam quiuis canonicus celebrans erit, maxime

cum ministris canoni eis, ut plera ni in nostra Ecclesia fieti contingit: tunc poterit aliquod sedile poni pro ipsis adhaerens parieti in cornu epistolae: nisi ordina sepositum sit: Non tamen ita ponatur, ut ipsi

194쪽

DE CERI. CARD. ET,EPIsco P renes vcnant sacramcnto sub tribuna locato: sed vi faciem omncs ad altare, scu ad Cardinalem sede nistem in latere Euansclij conuerta hLCaeterum lictor siue Clauiger Episcopi Cardinalis lunus, vol quotuquot erunt in aditu Tribunae stabunt, prolatis es uisi custodientcs ingressum vilium personarum, mulicrcularum,& pucrulorum, ac mi serabiliu pauperculorum,rcm diuinam quomodolibet sorte turbantium: re dc nil silentium, ac attentioncm indi /centcs,ut supra dixi in capitulo de his, qui intra trihunam admitti possunt. l . -

DE HORIS CANONICIS ANTE ACCES di

smi Cardinalis non celebraturi cantandis, ilitare.Cap.XVIII.

ORAE omnes usi ad nonam inclusiue,'re aspersio populi cum aqua bcncdicta, L ae eiuS cantu, quae dichus Dominicis fie ri solet,antc Cardinalis ad Ecclesiam aecessum sint expeditae : nisi forte ipse Cardinalis ex particulari idcuotione aliter Vellet:alioquin inter alia opus esi sedulapse cantarct prationcs pro horis singultu, si scut pro ucsperis,ut infra suo loco dicetur. Quomosi do autem Cardinalis aspergatur infra dicam.

l DE PARAMENTIS ALTARIS, ET

s II i

195쪽

B s B RV E T. v. R illud omnino maxIme sente Cardinati Vt paramenta iv astalia .LN--altviS,&cclebrantis Sministrorum honesta sint,ta digna suo Domino, tempore,& loco . Item quoad habitum, di colorem congrua cclcbra tioni fiende, quia in Aduentu, α Quadragcsima,aemissis fersasibus coloris violacei csse debent, & Diaconus, ac Subdiaconus quotiens co colore viola ceo utuntur,no dalmaticam,& tunicellam induun

tur, sed planetam quis p replicatam ante pectus: nisi in Parasceve,Vt supra dixi in capitulo. De paratu Diaconi, re Subdiaconi. DE CAPPELLANIS MISSAE SERUIEM

H o libasse numero eorum. Cap. XX.

APPELLADI altari seruientes habitu sacro induti erunt, numero tres,viri omnes re non pueri Ob rcuerentiam Cardinalis

praeiciatis, si tamen tot haberi non poterunt, supui plebunt clerici adulti habitu, tonsura, &qualitate inreprehensibiles: qui modestri&reuerenter,absq; strepitu,altaris, &rei diuinae ministeria subibunt. Quod si quis vir grauis, re vencrandus celebrabit, tunc iuxta eius conditionem aliquis alius superad/di poterit seruies,vir vel clericus adultus, ut lupra DE ADUENTV, ET HABITU . CARDI

196쪽

DE CERI. CARD. ET EPIs CE N T V R o Caerdiali, ac rem diuinam aurdituro, ea nonici omnes cottis, re harmusstiis induti obviam euat usq; ad cubicus iuvi,vet aula Episcopale: ipse vero non quidcm roschetto, recapitio, seu moetelia vestitus missi intere sit: sed om aino eappa Cirdinatari longa caudata, taciti ullara coloris rubet, vel rosint, vel violacet, quem moret Iimi dicunς prout tempus, o solemnis: tas dichac misLe postalant,ut supra dixi: dc hoc ha/bicu utetur quisquis Episcopus, et non Cardinalist 1 i sua acesesia: nili lia dicbus solemnioribus tostius anni non rubea omnino cappa, sed rosina ute/tur, vel rentissioris paululum coloris, videlicet, de eo, qucui rosam siccam appellant; nuncl vero cames lotio cuiuscunq; coloris utetur: sed violaceo, aut cilestino colore victur alio tempore per totum an num. Idem faciet Metropolitanus eius. Verumta. men in Ecclesia Bonon .Archiepiscopus Rauenna/: teri. Mctropolitan. noster praesente Reucredissimo

Cardinali nostro Epo Bonon. quantucunt suffrauganeo n5 cappa longa, sed capitio super mantelluvii posset obreuerentiam dignitatis Cardinataris.

DE AGENDIS PER CARDINALEM NON

Delibraturum ante altare. Cap. XXII

ii A R D I N A L I Episcopo in vestibulo altaoris . t .antemurale cxistenti, Sc non dum presbyterium ingresso,nel genuflexo in

diebus

197쪽

.D, LIBER SECUNDUS. 9; dilabus Dominicis,cclebraturus aspersorium aquae benedi ctae reueren ter, recum Osculis, ut suprapor; rigat:cum quo Cardinalis primum sic capite discooperto:dein dc Praelatos, si qui sun tum celebrante, reministros,deinde canonicos omnes circumstanstes, ec alios non aspersos, omnes stantes asperget, si alioquin aspersio fieri debeat: quo facto canonici Gad suum chorum vadunt: praeter duos assistentcs: M, Cardinalis suam particularem orationem faciet.Insterim celebrans vadit post sinistram Cardinalis oratis, qui oratione finita surges facit cincipiens ipsea consessionem;cui celebratis solus, stans ad sinistra; capite humiliato respondet: & dicens Tibi piter, aut Te pater , genuflectit prosunde, nihil de tempore praetermittens . Diaconus vero, & Subdiaconus etiam si canonici sint post Cardinalem genu scis xi,inter se ipsos simul faciunt, dc canonici assisten tes genuflexi similiter idem faciunt. Ucrumtamen in alia Ecclesia ubi Episcopus ordinarius no sit Cars dinalis,Diaconus,&Sub iliaconuS non erunt genus nusseri, sed stantes, Diaconus post dextram,&Subadiaconus pos de retro sinistram Episcopi, de simul ei respondentes: remissiori tamen voce,quam celesbrans . Finita consessione,retrahit se celebrans craministris post terga Cardinalis qui vadit ad sedem suam directe trahens caudam per terram Ob reue arentiam sacrificij iam inchoati.

198쪽

DE CERIMONIIS PER DOMINUM Chta

Lualem Ecclesiae Bonomen. pro tempore admi mitratorem ,seu emendatam,non in Episcopalbnec presbierab, kd tantum Diaconab ordine com btulum, tam intra, quam extra rem diuinam servandis. p.XXIIvAMVIs Reuerendissimus Dns nostet Cardinalis Bonon. Episcopus in ordine preSbyterati iamdiu costitutus sit, &pro/pterea nihil ad se pertineat de his, qui foris sunt: Tamen quia a me petiit, quibus cerimonijs legitis me,&absolute uti potuissct,si fortassisS.R.E. Diaconus Cardinalis, dc non presbyter extitistiat, tam in primo ad Ecclcsiam suam Bonon: accessu, qua persmane do apud ipsam, in benedictionibus simplici

bus, di solemnibus,alii stacti bus, siue ad ordinem, siue ad iurisdictionem pcrtinentibus intra, &eX tra diuina celebrandis. Idco ut mandatis cius obedircm, quantum assequi expcrientia potui, ita obsseruandum dicebam. Primo Diaconum Cardinaulem cum eisdem omnibus solemnitatibus, dc ccrio moniis ecclesiasticis rccipi dcbere visitando Eccle

fiam suam: quibus alii Cardinalcs in Episcopali, represbyterali ordinc constituti,ac consecrati: Nam in huiusmodi actii nulla diuersitas inter ipsos di versorum ordinum Cardinales intercedere potest, nec debet, quos excellentia tanti honoris, dc digni talis aequat: re propterea quisl Cardinalis in quo/uis ordine costitutus,visitans primo Ecclcsiam sua paratus

199쪽

LIBER SECUN Dus. 96 paratus crit amictu,alba qua camisum vocano restola ante pectus, Episcopus,& prcsbyter in forma

crucis composita; ab hum cro vero sinistro Diacornus pendula, dc sub dextro ligata: tum pluuiali albo pretioso, de ultimo mitra similiter pilosa: nec pluribus sacris paramentis: nisi in in hac prima visitatione quisl Cardinalis, &Praelat umbraculo inuod Baldachinum appellan iceti esse debcnt, quae res suam mysticam habet figuram : sed illud

omnino valde congruit, immo est ncccssarium, ut ipse Cardinalis tali modo paratus similiter paratu habeat equum suum quo uchitur, videlicci, scrico albo, quod cendatum, siue lassctatum vocatur a capite ad caudam, imo'; pcdes icctum, de decenter ornatum more,& ritu eodem, quo ipsi Cardinalcs pro ccdunt; dum nouum Pontificem Romanum a Vaticano ad Basilicam Laterane fi . pro ccssionaliis ter euntem pro possessione Papatus adipiscenda concomitantur, qui habitus cst proprius, dc legitismus Cardinalium, d Prasatorum minorum tu huisiusmodi actu, quamquam Praelati non serico , necccndato, scd tela simplici,alioquin molli pro libito

utentur. Posset tamen solus Diaconus Cardinalis, re similiter Prasatus non consecratus cappa colostis cogrui respective indutus esse si vellet:sed decestius, venerabiliust, de factius cstet in habitu quasi sponsalitio .L Ecclesiastico, dc sacro, praesertim. si aclcricali processione rccipitur, ut recipi solemniter conuenit: quo habitu bo, me. D. Franc Gonzagam

Cardis

200쪽

DE CARI. CARD. ET EPI sc Cardinalcm Mantuanum, sic appellatum, tunc Episcopum, seu administratorem, ec Legatum Bonon:

non in sacro siue Episcopalc sed quotidiano Cardi natari suae Legationis, ingressiam,& admissum fuisse vidimus. Quod autem Cardinalem Diaconum non sua dat matica, sed potius, & omnino pluuiali induendum dixi, ideo dixi, quia gestamen plus Dialis non est alicuius ordinis proprium, sed cui

ordini commune,si quidem pluuialc in nullius ondinis collatione tamquam insigne distinctum assis

gnatur particulariter. Hinc videmus omnes tam

Episcopos, 6c presbyteros, quam alios minorcs inordine Ecclesiastico constitutos pluvialibus indisserenter uti posse,quama pluuiale ipsum,quod ab

antiquis paludamcntum aicebatur, solis Pontificis bus,atq; Imperatoribus congruebat , Dalmatica vero licci proprie sit habitus, dc gestamen solius Diaseoni ministrantis, nihilominus Cardinalis Diacosnus, qui nunc ingreditur visitans Ecclesiam suam, non quidem, ut Diaconus ministrans nam soli Papi ministra immo vero,ut Potisex Igrcditur. Ideo nequaquam dat matica, qui cst ministro ru, sed plur, Diali, qui est respective maiorum, habitus induet . Accedat quia,& si sposus Ecclesiae suae precise dici non possi tamen non immcrito quasi sponsus dici potest, quoniam commendae nostri tempotis nihil quasi sapiunt de natura antiquarum commendas rum, sed potius trahuntur in omnibus quasi ad hasbentes Ecclesias in titulum; tum quia sunt perpe