장음표시 사용
231쪽
voxysm s intercedente. voeatur Quotidiaua . si primo die aecesserit febris . secundo die vero aeger a febre libet suerit. 6t tertio die iterum similis febris redeat. vocatur Tertiana ἔ calculo facto ab unius paroxysmi initio ad principium subsequentis : s deo b. r a. i. e 4. p. m. . Si Vern secundus paroxysmus in quartum diem ab initia morbi incidat, uocatur Quartana , si in
quintum. Quintana ; 3c sic de reliquis . inter
quarum paro xysmos adhuc longiora intervalla observata fuerunt . Hoc autem notari meretur imprimis ideo, quia apud nos saltem vulgus haec febrium nomina laepe turbat . dum Quartanam oeant tertia die redeuntem febrim Dodendaegscσε oorti . quia vident binos dies tranosigere aegros absque febres; Se deinde die sequenti, quem tertium vocant . febrim redire . ob eanuem rationem tertianam appellant febrim .uae alternis diebus corripit anderendeas Geooras . Medicis tamen . & hic , & in a. uis morbis in usu est a primo morborum initio calculum institueret ἰ unde ratio nominum , quae his febribus dari solent , p,
Quotidianas . Tertianas , Quartanas febres
frequenter occurrere . notum est omnibus t illae vero intermittentes , quae inter singulos puroxysmos longius adhuc intervallum habent . rarae admodum sunt . Febrium tamen , quae quinto , septimo , & nono die redeunt, m
gina 85. ὶ . & septenariam exquisitam se vidi si
se testatur celeberrimus horum Aphorismorum Auctον . Quintanam febrim . ex quartana factam . semel mihi vidi me contigit ; sed post
quatuor paroxysmos cessabat haec febris sponte sua . octavo quoque die eadem hora Se cum iisdem symptomatibus, sebrim rediisse per quinque vices . observavit Srmon Sc Iterias s ML Iceι. Cura L aan. 4. or s. Vina s8. sex tus vero paroxysmus. qui ct ultιmus suit. in qui tum a paro xysmo proximo diem incidebat .
tribus horis lolitum exacerbationis tempus a nisticipans . Verum fle notatur ibi , quod absque remediorum sere usu partim per sudorem. partim per urinam copiosam redierit ianitas . Longe diuturniorem talem febrim vidit ama. rus L itanus Centur. δερι m. curat. 7s. pugi.
na 763. in adolescente Iudaeo , quae ab inchoante hyeme ad medium veris usque perduis ravit . & quidem evidentibus maxime paroxyDmis . per quindecim fere horas . Finito vero paro xysmo , rectissime valebat . Plures tales casus apud Obisrvationum Medicarum conscritores . vel & collectores , habentur . qui. constat . sebrium intermittentium lonei res periodos quandoque observatas fuisse. Longissimum tamen , de qua legitur , interval-rum inter binos parox fisos annuum spatium
complectitur . Antipater Sido utur Poeta amniis Itis annis uno dιe taurum natali eorripιebatur
modum frequenter tamen contingere longiora illa in febribus intermittenti dus inter si neu
los paroxysmos intervalla . vel inde colligere liceret , quod GaIeuus t Comment. 3. ιu Db. I. E idem. rom. o. pag. 87. in testetur, se nunquam uidisse longiores illos circuitus . quinta. nos vero solos observasse. sed obseuros. de ambiguos . Quintanam tamen febrim distinctissimam vidit Tuisitis c obseri Aled. ι. l. c. sa. p.
169. Do. , quae reciprocantium circuituum oris
dine ultra mensem decimum octavum durabat. sine evidenti corporis macie, aut manifesta viarium iactura . Cum autem febres intermittentes inter se ratione intervalli inter paroxysmos differant. y tet satis . illaem distinctionem omnibus obviam Sc latilem esse . Verum harum febrium diaerici sin magis limitavit Galenus De crasibus tib. 2. c. o. r. s. '. 4II. 434. ὶ , voluitque . ut vel iaprimo ingruentis febris paroxysmo quis distia. mere pollet , ad quam intermittentium febri. um classem pertinerct ; imo ausus fuit dicere .
quod Teνttanam quidem a quartana. ραι prim statim die nescit istinguere, neque omnino medi
eus G. Quotidiana febris signa haec posuit Galanus
Quod in illa calor humidior esset cum quadam
acrimonia . quam non protinus admota manus . sed permanens. sentit; situs esset minor; vomitus pituitosi. Se similis pituita alvo excerneretur ἔ universum corpus crudis humoribus stateret ἰ aetas, natura , anni tempus . tem ties essent humidiora . Praeterea in febre quotidiana nunquam tantus aestus , quantus in vigore paroxysmi tertianae . percipitur . Tertia
na febris distinguitur c ibid. p. 4rr. quod
maiori cum rigore incipiat , quam quotidiana una cum punctionis cuiusdam molesto sensit ;lsus naturali similior sit . brevi magnitudine vehementia increscat; sitis adsit magna; ca lor magnus . sed aequabilis ad extrema usque vrangentis manum valide primo assidiens , sed qui paulo postea manus calore superetur sudor sequatur; bilis vomitus luperveniat , vel bbliosa per alvum dejiciantur . urina exeat biliosa . Diagnosin firmat . si anni tempus calidum tuerit, temperies calida ' bilios . labores , vigiliae . Curae, inedia praecesserint. Quartanis autem proprium erat tibid. in . quod in illatum invasionibus arteria quasi alligata videretur , atque ad interiora retractε , uti alia occasione ad 6.sγο. dictum fuit; neque in frigore quartanae ille punctionis sensus adest, ut in tertianis ἔ lea percipiunt aegri, ac si omnes partes molles ad ossa usque contusae forent. Imprimis si regio talium febrium ferax fuerit, epidem ice grassentur.& tempus autumnale fuerit . firmior adhuc etit diagnosis. Quamvis autem memorata haec signa magnam
232쪽
g. 7 6. 747 . FEBRIS INTERMITTEN s.
gnum pondus habeant in his febribus distinis
puendis, & peritus medicus, imprimis longo aristis usu in his firmior, ex illis praesagire possit.
quonam temporis intervallo rediturus sit parci-xysmus t interim tamen dictat prudentia , ut
cauti simus in his . ne aliquando nimis temerario praeia glo una cum arte di artifex ludibrio exponatur. Nihil enim nocebit, di agnosin eo usque differre . donec sequens paroxysmus illam indubitatam iecerit. Qui autem luculenta in praxi versantur , ex cognita epide mica constitione facile praenoscere Poterunt. ad quam inistermittentium c assem pertinebit labiis , cujus
Praeterea in intermittentibus febribus notatur distinctio, quae sumitur a maiori vel minori duratione ipsius paro xysmi. Ubi enim tertia paroxysmus intra duodecim horarum spatium
terminatur, tunc exquisitam tertianam vocavit Galenus comment. 3. tu ιι b. I. Εριdem coriam.
E idem. iMd. ag. 43. 4 o. . ubi vero duode. cim horas excederet paroxyimus, intermissionis veto tempus tamen longius emet illo. quod pa-roxysmus occupat . vocavit simpliciter terti nam absque ullo epitheto addito . Si vero pa-roxysmus in talem diuturnitatem excurreret . ut liberum a febre intervallum excederet. tunc exintensam sive productam tertianam appellavit .
Neque inutilis haec distinctio est, eum quaedam pr:t sapia . uti Postea patebit. exquisitae tertianae
Ubi vero die intercalati inter binos paroxyLmos nova accessio fit. tune vocantur febres intermittentes duplicatae , triplicatae &c. quia tunc revera tot numero febres sunt, quarum sinpulae tequentibus ordine paroxysinis hora accessio. nis, symptomatum numero & vehementia, respondent; atque sic a quotidiana febre distin- uitur tertiana duplicata, vel quartana triplica ta . In tertiana duplἱcata , paroxysmus primAEdiei respondet illi . qui tertio die aderit; secundae diei vero accessio finiatis e st huic, quae qua to die continget.' atque simili ordine idem in quartana triplicata observatur . Quotidianae vero iebris paroxysmi sibi invicem similes sunt . Hanc tamen duplicatae tertianae a quotidiana eiis stinctionem neglexisse videtur cibus f Iib. 3. e. 3. p. Is. , dum inter quotidianae libris varietates illam numerat. Accidit quandoque . quamvis rarius , quod illa febris reduplicatio non in diem intercalarem incidat: uti v p. dum tertio die, loco simpliscis tertianae paroxysm:. binae distinctae exacerbationes fiunt. se mutuo proximae sequentes zinterimque secundo & quarto die misecta estae τυ ιξια . Si iam in tali casu postea & intercalari die novus insultus febrilis accesserit, triplicata poterit esse tertiaria, quam GHentis se didistincte observasse testatur de Cratibus Itb. a. cap. o. rom. 8. P. 4II. . Quam Perturbata autem Omnia apparere debeant. dum multiplicati tales paroxysmi febrium intermittentium scilitam invasionis horam anticipant, uti saepe fit . satis apparet. tuncque continuarum febrium in dolem imitantur, uti Postea 748. dicetur.
g. . Amen scire est, hane in genere esse Vernalem, quae a Februario in L Augustum, & Autumnalem, quae ab Augusto in Februarium dominatur. Distinctione necessaria ob varios mores, symptornata, exitus, durationem , curationemque febrisy quin una aliam fugat.
Praeter memoratam distinctionem , qua febres intermittentes in varias classis distribuuntur , generalis adhuc illarum divisio obtinet, quae a tempore anni desumitur , quo grassari incipiunt . Uti enim postea patebit , quando de morbis epidemicis agetur , bina praecipue anni
tempora observantur . in quibus insignis in O horum mutatio occurrit , ver nempe & au tum null . vel saltem tempus utrique huic amni tempestati proximum . odenbamur Sectis a. cap. s. 'agris in. attenta morborum o servatione didicit , febres intermittentes. aequeae alios morbos epidem ice Rrassaturos , Februis rio mense incipere , vel Augusto , priores ve nas vocavit . posteriores vero autumnales . observavit autem illas febres , quae Februario mense inceperant . pergere eo usque . donec autumnalibus locum facerent . & vicissim has verno tempore appropinquante , prioribus t cum cedere e sie ut Iunio mense iam adulto , vel mense Iulio , vernalium febrium numexus diminueretur , tandemque illae evanescerpo 3 3 atque pariter mense Ianuario aut ma alium febrium observaretur diminutio e hine .
ut hoc obiter hic moneam . Patet ratio , quare Iunio & Iulio mensibus . eaeteris paribus . minor aegrorum numerus sit . quia nempe morbi vernales tunc fatiscunt . atque autumnale. morbi nondum inceperunt . Quamvis autem intermediis inter ver & autumnum tempesta
tibus nonnullae quoque febres oboriantur . ta men illae minus frequentes esse solent . & ad vernas vel autumnales commode reduci poterunt . prout huic illive tempestati magis a Propinquant . Notavit enim Dianiamus i ibid. agma M. to . , febres illas. quando epi de mice grassaturae sunt . citius quandoque incipere , imprimis autumnales h quae tunc I nici mense adulto prodeunt si vero minor ilis ιarum numerus futurus fit , serius invadunt . Augusto nempe mense . vel & circa Septembris initium t imo vidi' quandoque serius adhuc . circa mensis Septembris finem febres aut mnales emicuime . obfervavit autem Die bamur . eo numerosiores fuisse has febres . quo citias inceperint et unde notat , quod a no
233쪽
anno 166i. ei rea finem Iunii iam viderit aegros quartanis febribus correptos, quae deinde quam
Necessaria autem haee distinctio est . quia , licet eiusdem nominis febris fuerit. α eumdemrypum servet, ingens tamen diversitas occurret semper tam in symptomatibus , quam in cura. rione , prout vemum vel au umnale tempugfuerit. Unde non dubitavit is Mamur D ta.),
quin febres illae tota sua natura , siυe sentia ιiter. distinguantur; nihilque certi. tam in pro gnosi , quam in curatione posse haberi monuit, nisi ad hane febrium diversitatem attendatur . Neque hoc mirum videbitur , si confideretur . verno tempore so in illa, quae hyemali otio accumulata fuerant in eorpore lenta & viscida ;adeoque cum ipsa febre anni constitutionem conspirare , ut cito solvatur sthrilis materia a quo simul faciunt salubrium vere tabilium tunc germinantium succi , qui tam ciborum quam remediorum titulo adhiberi solent . Languida iam .in stabulis armenta , dum ad Prata ducuntur, gramineis succis pulcheri me repurinntur ab illis , quae hyemali tempore conges ierant, & brevi optima nitent pinguedine. 8t gra
mineo lacte eiusve sero salutarem adeo humano generi med iam 'taebent. Postquam vero msi vis caloribus exusta cory ra fuerunt . liqui dissim s dissipatis. mai ,r humoribus nascitur tenacitas a bilis aerior fit di spissior : S aeris adest inaequalis temperies . unde , dum incautos toties matutina di vespertina frigora laedunt . qui diurni caloris impatientes corpus non satis
vestibus tegunt . morbis plurimis occasio nasc tur. Simulque auctum quotidie frigus a morbo re. urgentibus toties recidivam senerat . Patet hine . quare longe aliam indolem febres autumnales quam vernae habeant . & dissicilius curentur .
Diversitas autem insignis in his Dbribus o
servatur . ob varios mores . symPtomata , exitus die. Uemales enim intermittentes salutares semper sunt, di rarissime diutumae: imui, quamvis minus apta methodo tractentur etiam in deis
bilibus fle senibus . nunquam tamen fere quis ex illis mori . bservatur e ibid. q. Ioo. . Aia tu minnale contra, dum protra his di dupli earis p roxysm:s continuarum indolem imitantur , uti sequenti dicetur paragrapho. periculo saepe non vacant. 8t aetate piovectioribus dicacoehν mi eis corporibus saepe lethales sunt. Atque illae sebres saepe ad plures protrahuntur menses , imo de ad vernum tempus usque aegros quandoque tenent, uti in quartanis autumnalibus toties observa.
tur. Pessima autem illa symptomata . ventris induratio . tumores hydropici , cachexia &c. quae a febribus autumnalibus fiunt . post vernas febres nunquam , vel saltem rarissime . obser Uantur . Curatio autem pariter longe disteri r nam in vernis febribus quandoque vix ulla medela requiritur, eum sibi relicta sponte cessare soleant ; in autumnalibus vero febribus longe operosori arte opus saepe est . uti in e ratione harum febrium postea dieetur : se &autumnales febres longe magis proclives sunt , ut intercalari die novum paroxysmum excitent quam vernae ἔ atque nausea , vomitus , anxietas , aliaque febres intermittentes comitantia symptomata , longe saeviora in autumnalibus observantur . Praeterea quartanae autumni sob les sunt imprimis , 8t reliquarum intermitenistium maxime diuturna : Be tertianae autumnaistes quandoque in quartanas mutantur , quod iavemis tertianis nunquam continetis Ddrobam. ib. . lo*. Unde & Ηtypocrates Hor. 1s. se B. a. yom. o. yag. 68.) dixit . aestivas quartanas plerumque breves existere . 8e autumnales vero longas . Et in genere de omaibus morbis pronun clavit. quod autumno in uniυersum morbi acia
rismi sint. re maxime IetbaIer ἰ υer autem fa-beν ramum re minime existiae s a ρεγον. p ect. 3.rbid. pag. G. Patet ergo ex dictis . quanta diversitas inter emas intermittentes di autumnales sit, imo adeo opposita harum indoles est , ut una aliam fuisget . Observaverat iam Gai tir MetMd. Med.
ad Glaucon. tib. I. cap. o. rom. l . νώς. 3 1. . tertianam non exquisitam autumno incepisse . atque in ver usque perdurasse . Quartanas autumnales circa sequens proxime vernum tempus
sol I , quotidianis observatis constat . Neque videtur hoc tantum pendere a solo verno tepore , quo languentia ciuium is morbis corporatam pulcre refocillantur et sed potius a mutata epide mira diathesi, quae non amplius autumna. lium morborum genio favet. Observavit ammis obamus R. I. eay. s. pag. IO in . tertia
Autumnalis enim tempestatis varietas . & maior aeris inclementia ex sua natura potius morbis favent, adeoque ab hac causa tertian rum Femnalium productarum curatio exspectari nequit .
748. Uin & iape & initio autumni aemulantur exacte indolem contin una- tum ob longiores & duplicatos paroxysmos, dum tamen indoles &curatio planae diverta sunt.
Notaverat tam celsus s Lib. 3. cap. 4. pag. rari neque rem ra earum . neque spatia sto ut inat . 4 , quod in febribus intermittentibus aecesso- Unde cum nunquam febre liber inveniatur aegerum δutet in quoque confundau: πν . se Mi πο- saepe morbus a minus Petitis pro febre
234쪽
ρ. 748. 74q. FEBRIS INTERMITTEN s.
tinua habetur, atque similis medela adhibetur. ae in febribus continuis inflammatoriis fieri sci. iet. Quando autem prius febris legitimum intermittentis cuiusdam typum habuit . & deinde duplicatis 3t productis paroxysmis in continuam febrim transit, uti in quadam epide mica constitutione post tertium vel quartum inter. mittentium paroxysmum factum sipe fuisse nci. tat siderebamur c in Epistοι. i. responsor. pag.
x s. ) ; facile cognoscitur . cuius prosapiae morisbus sit. Longe autem di mellius est . hoc distinguere. ubi ab initio morbi febris nullam obse uabilem intermissionem habet . Illis annis , quando febres intermittentes admodum in hac
ut be prassabantur, plures tales casus vidi . ubi sub larva sebiis continuae intermittens decurrebat. Diserte autem hoc monuit Oriciamust sect. i. e. s. pag. Io , dicens : obserυauatim est etiam . qμod ιn princιριο febrιum tmermittemrium t epiaemicarum praeripue , cuae autumno
νων , neque facile est aliquamdiu . msi ritigenteν
ςuaIem morsi remisonem deprehendere , quae ram n panIatim tu perfectam desiuis intremisonem, er υpum anni tempestari ame reisoudentem . Novimus autem talem febrim . quamvis longi ribus S multiplrcatis paroxysmis continuam mentiatur, ad classem intermittentium pertinere ex epide mica constitutione ; nam eodem tempore plures semper observantur laborare tertianis duplicatis , vel Si quartanis triplicatis quandoque , cum manifesta tamen intermissi
ne . Praeterea si in tali febre sensibilis te m. ilici
& exacerbatio contingant, tunc scimus . neque ad synochos , neque ad febres acutas continuas pertinere , sed ex genere Continuarum remittentium esse , quae tam ex intermittentibus
fiunt . uti ad β. 738. dictum fuit. Videtur autem illa intermittentium in continuas degeneratio ab acris calore pendere imprimis . Novimus enim . uti postea dicetur in curatione intermittentium. Per calida nimis remedia data febrim intermittentem mutari posse in continuam atque videtur idem hic fieri. Nam haec febrium species non observatur fere nisi tali constitutione . qua intermittentes epide mice prassantur: verum praecedenti parapra plici dictum fuit , tunc illas eo citius incipere, iamense Iulio iam prodire , quando magnus ad
hue in aere calor est. Quo plus vero ad hyemem vergit annus. eo plures intermittentes genuinae apparent, di continuarum illarum sebrium numerus decrescit: unde Dinbamtis diserte monuit , in princimo febrium ture ιιtentitim illas continuas febres observari.
Magni autem momenti est in praxi medica haee distinguere possis, quia nec venae sectio . nee alia debilitantia remedia adeo locum habent in his febribus , quae, ex intermittentium
penere cum sint. continuas mentiuntur tamen . Similem enim curam requirunt ac intermittentes , quibus talia nocere postea patebit, quando de illarum curatione acetur. Imo non dubitavit S enbamus Ερibi. I. Responsor. pagina 83. in corticem Peruvianum in talibus iebribus adhibere . optimo quidem cum iu cessit; qui in vere continuas febribus nihil proficit .
f. 7 V. T Ncipiunt cum oscitatione, pandiculatione, lassitudine, debilitate, rigo-
L re, horrore, rigore, tremore, pallore extremorum , respiratione dissicillima, anxietate, nausea, vomitu, pulsu citato, debili, parvo , Mi maxima . Haec prout majora pluraque simul, eo febris pejor, atque in subsequente tempore calor, & caetera symptomata pejora: hic gradus febris primus, Incremento respondens continuarum, & reliquorum maxime periculosus ς Urina tum ut plurimum est cruda, Ic tenuis. Incidens cadavera mortuorum in primo hoc stadio febris intermittentis, post anhelitus, suspiria, ignaviam, inveni sanguinem crassum, impactum pulmonibus, semper tum fuerant sulsus parvi, frequentes, inO
di nati. Harv. exerc. anat. Cap. I 6. Considerandum iam est . quibusnam eum pha
nomenis febris intermittens incipiat . quomodo dem increscat, & summum ui eorem adepta decrescat iterum, donec in persectam deis sinat . omnia autem modo ditenda phaenomena observantur etiam in homine antea sanci .
dum Primus paroxysmus ingruit, vel ubi a Prae dentibus paroxysmis emeriit. & optime se ha
Primum fere signum est oscitatio . S pandiculat, , qua omnia membra extendunt & levi
ter movent, cum oblectamenti eujusdam inpesensu ; mox laeeedit lassitudo & totius eorporis pravitas , & maior debilitas. sic ut corpus vix sustinere amplius possint. Eodem tempore uri pues pallere incipiunt atque ex hoe pallore instruentem sibi paroxysmum quartanaria satis distinguere noverunt paulo post apex nasi , digiti manuum & pedum pallent, uti & labia .ct oculorum eanthi; simulque tunc frigus senisti re incipiunt , ct totum corpus eoncutitur, ac si aqua frigida perfunderetur. Unde primum illud febris intermittentis principium tem aer ea in borrescientia vocavit Ddenbamas i Sin. I. cap.
235쪽
s. pag. p .ὶς atque inde hoc symptoma otium credidit . quod materia febri Iis , quae nondum
turgescens a massa sanguinea utcunque assimilata fuerat , iam Oaudem non festim muratis, verum re inimica naturae facta, illam exagitet quodam modo, atque ιaeesto; ex quo sit , ut naturaιι quodam sensu ιmrara. ae quasi fugam mutta ,
novis De testem ρο indicem. Eodem pIane m do , quo portones purgantes a deticaIulit assumte.
tim inferae solent. Simul tunc adest, vel paulo post sequatur, tremor totius Plerumque corpoetris. in multis a maxillis incipiens, quae celerrime saepe S alternis vicibus diducuntur 3t adis ducuntur ; unde dentes ad se mutuo alliduntur,& saepe tanta vi, ut in quartanario sene dentes cecidisse viderim , quamvis ante morbum satis firmi viderentur. Quandoque adeo molestus & diutumus ille tremor in toto corpore
est . ut ab invitis illis musculorum concussibus summa defatigatio fieret, ct finito paroxysmo tanta maneret debilitas. & dolor in omnibus
membras , ut vix artus movere possiet virgo , mobilissima in genere nervoso , quae tertiana autumnali. post aliquot paroxysmos in quari nam degenerante, laborabat . Dedi, cum sufficere his malis non posse videretur . corticem Peruvianum ἰ &, quod mirabar . cessaverunt enormes illi tremores: febris vero quartana , sed placida, per totam hyemem mansit; verno dein tempore sensim 3t sponte sua soluta . Quan. doque tantum frigus nascitur. imprimis in se. nibus quartana laborantibus , ut membra ruxeant, penitus immobilia, ct nulli fere articuli flecti possint.
Pleraque autem haec symptomata docent , liberum S aequabilem spirituum motum per ner. vos tunc turbari & impediri a uti patet ex il- is, quae I. 627. & 68o. de Tremore, fle Debi. litate febrili, dicta fuerunt. Simul autem vi. tales functiones turbantur r frigus enim extre. morum , uti dictum ivit ad j. 61 I. attritum liquidorum in vasa & se mutuo minorem ponit . adeoque liquidum ad extrema stagnare ;cor ergo minus contrahi, minus evacuari , meeoque S minorem influxum spirituum cerebelli esse. Cum autem frigore contractae venae,& subsultibus trementium musculorum pressae . sanguinem suis cavis contentum versus cor dextrum derivent interimque cor, minus valide contractum . se tam facile Evacuare nequeat , dum di in arteriis maior resistentia adest ἰ patet , maximam sanguinis copiam in venis magis circa cor dextrum & in finibus . & in
pulmone, debere colligi; unde anxietas nascitur c vide j. 6 t. . di omni respirationis mo.
Iimine nituntur viam sanguinis ex corde dextro per pulmonem in cor sinistrum expedire . Cum autem pulm6, in vasis sanguineis repletissimus , tunc ab aere inspirato difficilius ex panis di possit . hinc respiratio dissicillima fit . Corvero irritatum continuo sanguinis per pulm
nem transpressi influxu, & copia ei rea cor dextrum collecti, palpitat celerrime ; unde pulsuscitati quidem, sed debiles simul di parvi. qui
parca tantum copia sanguinis in arterias exprimitur , quae illis dilatandis non sum cit i de qua re antea in Commentariis β. s 6. dictum fuit. Solent fere semper nausea & vomitus adesse hoc tempore , adeoque Eh naturales fumctiones turbantur . Cum autem probatum fuerit in Commentariis β. 6 6. . liquorum immea bilitatem merito inter sitis labrilis causas numerari , patet satis ratio, quare sitis maxima hoe febris tempore adsit . cum S ad extrema stagnent humores. & circa cor & pulmones im- meabilis sanguis accumuletur. Omnia autem modo enumerata symptomata febri intermittenti potius ademe inveniuntur quam febribus continuis r nam in illis raro vel nunquam tam validum, nec tam diutumum , trigus adest i eumque febris continuae , nisi mmnium acutissima fuerit, incrementum non tam velox sit, quam febris intermittentis p raro in febris continuae initio omnia haec symptomata adsunt. vel nunquam saltem tam valida. Unde& ex his incipientem febrim intermittentem continuis utcunque distinguere possumus . Atque ideo GaIentis c Μerbos. Med. ad Glaucon. Lb. I. cap. s. r. Io. . IV. dixit: Quae igitur
mrro esse, quae circuitu quodam repetunt , dux νι s. Quandoque tamen contingit. ut primus febrium in ermittentium paroxysmus levior sit , adeoque non adeo molesta haec symptomata habeat .
Cum autem , uti ad I. 3. dictum fuit, cuiusque morbi tanta sit magnitudo , quantum a naturali statu recedit; patet satis . eo peiorem esi se febrim intermittentem , quo symptomata enumerata maiora & plura fuerint . Praeterea observatur semper , quo frigus . tremor , pallor &e. fuerint, eo majorem postea calorem sequi . & validiora eme illa symptomata,
quae sequentem febris statum comitari solent . nisi frigoris febrilis tempore sustocetur aeger . Illa enim causa , qualiscunque demum suerit. quae intermittentis febris paroxysmum excitat. cum incipit agere , vitales a Aiones . pulsum de respirationem . di calorem , qui inde pendet. turbat & laedit; unde. quo validior haec fuerit. eo major molimine vita adhue superstes indiget, ut illam superet & expellat de corpore . vel saltem reddat non actuosam. Verum illud vitae , in causam morbosam agentis, molimen , circulationis impetu & velocitate auctis, emcaciam suam praestat; unde patet ratio, qua in re tantum calor post validum frigus febrile s quatur. Praeterea dum in valido frigore febrili in venis maioribus circa cor dextrum Ae sinu venoso , uti de in pulmone , sanguis fere sta. gnat, disponetur ad concretionem , &, expresso solo tenuissimo. residuae moleculae plus eo- haerebunt; hinc dum incipiunt minui illa obstacula circa extremitates arteriarum, sanguis cor-
236쪽
de pulsus maiori eum attritu per ultimas an rias in venas transibit; adeoque augebitur calor vide j. 67s. ) . donec resoluta ilia sanguinis immeabilitate, & subacta vel expulsa caula pa-roxysmi. redeat pristinaci mulationi aequabilitas . Cum autem febres intermittentes duplici ratione conside rari possint . quatenus nempe atintenditur ad illa , quae in singulis paroxysmis Contingunt. vel quando omnes paroxysmi talis febris simul eonsiderantur. patet . singulos PMrcix visos habere suum initium, incrementum. S statum . uti de febribus continuis dictum fuit. so. . tuncque comparando inter se , primusic febris intermittentis gradus respondebit illi stadio continuarum sebrium , quod incrementum
Vocatur. in quo nempe magis magisque minuum tur ea . quae de sanitate supererant . & contra augentur illa. quae a morbo pendent . Si vero de Omnibus paroxysmix febris intermittentis simul agitur, tune eius sebris incrementum a dei. ie dicitur , quamdiu paroxysanus duratione, ct numero di vehementia symptomatum Pro 1ime praecedentem excedit. Maxime autem periculosum esse illum primum febris gradum patet. si considerentur lymptomata tunc praesentia . quae vitalium iunctionum insi. pnem lae ionem demonstrant. Sanguis enim , utio imam fuit , circa cor dextrum fle in pulmone accumulatur , pauculum t Antum in tor finiastrum transit, quod tremulo motu palpitanς per arterias , frigore contractas , illum transprim re nequit ad extrema corporis usque, adeo que patet , vitalem motum humorum e T coris
cie in arterias , & ex arteriis in venas, di deici cor iterum turbari de impediri ; cumque ab his vita pendeat . uti ad I. i. d. etiam suit . apparet hoc febris tempore ipsam vitam in diis scrimen Uenire . Verum quidem est . sequenti febris stadio haee obstacula solvi . liberamque Uenuo redire humorum circulationem . atque ideo paucissimos exstingui homines in febrium intermittentium paroxysmis . si simul consideretur ingens numerus illorum . qui his Dbribus corripiuntur; interim tamen verum est . maximum perieulum alem primo illo febris stadio, illosque, qui febribus his pereunt . illo temporem mori . Summorum Medicorum obser ara suffragantur modo dictis . Sic Ddeniamur Se A. L. ca . s. pag. -. notat. quos qui ex febrabus antermittentιbias moriuntur. β quidem in paro bino pereant. in primo im tempore exbore
Pur egerinfrenetiae Perigerat, saltem yro tua vise non morιDuor . sen: bus autem quandoque hoe contingisse . ut in ipso vel primorum paroxys. morum rigore deficerent, alibi tibid. pag. 2 s. monet . Sie muretur in coae. Hippocrater pag. 3or. vidit, in eo rigore , qui initιum erat quartauae aeremonis . 'ram mulierem extingui. Itemque Homannus suis obtervationibus co firmant Mediem. ration. Him. tom. 4. para I. pag. 8 I. . Magnum pondus his addunt. illa quae Harυaeus i ne motu corvis cap. lo. in cadaveribus illorum , qui in primo harum febrium studio defuncti fuerant . invenit esse enim habet: In tentanae febru minet is moris bifiea causa αν eteor, cirra eor re ρMImones , quando immoratur , an, Iosor, suDirresos er ι-geta υor facis . qvia strinostium aggraυatur υita Ie . or sanguis in puιmoues imριngitur , incraffatur , nou transit i boe ego ex dissemoue ιιιο. rum , qui tu inclyto acee Fam1 monui fust, exinpertuι ιμαον ruuc semer Pumus sequentes. pomi , O quandoque inordinati fiam : ab asau tD υero cado e , artenuata mineria . Vertis υiis o transitu facto , incalestis umυersum corput . 'MIfout maiores fiune ρο υebementisin. ingraυμ seeure Drornmo febriti . Ubi enim eator febri inlis post frigus sequitur, novimus expeditas ire. rum esse vias sanguini pulo sal extrema corporis usque, adeoque omnia obstacula soluta esse. tam illa . quae a vasorum contractione quam quae a liquidorum immeabilitate facta fuerant , adeoque solam tantum circulationis veliseitatem auctam supere me . quae brevi in his febribus sopietur; unde nullus metus est , ut hoc paroxyiamo pereat aeger . Uerum quidem est , quod in homine plethorica . per calorem febrilem rareis facto sanguine . vasa quandoque rumpi possent in cerebro . pulmone &c. lethali cum eventu ἔsed tune satis patet, in tali casu mortem nota pendere a febre , ut unica causa , neque adstriis
bi posse illis , quae in omni febre intermittente obtinent, de quibus hic tantum agitur. Urina vero plerumque hoc febris intermittentis tempore eruda A tenuis esse solet , ob eonstriis cta vasa . debiles vires eordis , ct potum lapa copiosum ingestum t unde per tenes tantu te nuissima & mere aquosa fere sanguinis pars transit,
videantur & illa. quae de symptomatibus frugoris sebrilis dicta fuerunt O. s 76. S 77. 578.
FEBRIS INTERMITTENS.j. 73ο. T Unc statum 749. excipit alter , incipiens cum calore , rubore,
I respiratione sorti, magna, liberiore, anxietate minori, pulsu maiori, robustiorique , siti magna , dolore artuum & capitis magno . Urina plerumque ru
bra, respondet ακυη sebrium continuarum.
Postquam per aliquod tempns , longitudine que gradatim redit in extremis corporis parti- varium pro diversa iebris indole . anni tempe- buς έ simulque pallor evanescit, 3e redit rubor. state , aegri temperie di aetare vide j. s s. respiratio , quae ante difficillima erat. liberior cliara V t primum illud febris intermittentis sta. redditur , tandemque aucto calore fortis Sedium , Insipit stillus minui 3c tremat . calor. magna tit; sanguis enim, quiaatea sere sta-
237쪽
gnabat ei rea cor & pulmones, iam libere transit. sed rapido simul motu . unde S auctam respirationem requirit, ut eodem temporis spatio maior sanguinis copia per pulmonem traiici ponit . Anxietas autem , qua tempore frigoris febrilis ob languinis egressum ex corde impedi
tum vide j. 63r. aderat . minuitur , dum
decrescunt Obsta .ul a , simulque pulsus major &robunior sit . quia cor contentum suis cavis sanguinem iam in arterias circa extrema sua pervias propellit. Sitis tamen saepe adhuc ma. na adest, partim ob humores nondum penitus solutos . partim etiam ob siccitatem lingua: de oris, quae calorem lubrilem comitari solet : saepe etiam . uti postea videbimus, putrida bili sa colluvies in primis vras adest , quae calore febrili mota & pelor redita ii tam validam pr ducere valet i vide β. 636. j. Dum autem per remores illos praegressos tot ὁ tam validis lae. pe coneussibus agitatae fuerunt partes musculo. sae, non mirum est , artus dolere . dum san-cuis iam magno satis impetu & velocitate per has partes movetur . Quia autem calore febrili. N aucta circulationis velocitate , vasa maci,
distenduntur, dolor capitis magnus saepe adtist
hoc febris tempore. Urina autem coicitatior solet era , quam in frigore febrili, Ob maiorem attritum fluidorum ad vasa , di plerumque rubet , magis , minusve colorata pro varia febris intentitate , ct potus assumpti copia . Hoe febris intermittentis stadium oden must Seri. l. cap. s. 'ag. νε, Vocavit tempus ebullitionis , sive tirmentationis quo autem sensu haec vocabula intelligenda velit , alibi ibid/m c. 4. Pax. 4 2. dixerat . qua nem
p e natura uti consuevit . ut in febribus morbosam materiam subigat, di expellat de corpore . Respondet autem hic status febris intermitte
iis vigori febrium acutarum , quia postea sensim remittunt omnia symp omata. & febris decrescit. Disteri tamen in eo . quod in vigore febrium ac ut tum aequo quasi Marte dimicet natura cum maxima morbi vehementia . ct incerto quidem eventu. cum aliquando moibum superet . quandoque & victa succumbat, uti in Comment. β. sp . dictum tuit . in lebribus vero intermittentibus certi sumus. quod in hoe paroxysmo natura morbo praevalebit, cum illi.
qui perituri sunt , primo lebris stadio exstin-xuantur, uti praecedenti Paragrapho dictum tuit .
FEBRIS INTER MI T T ENS.f. 73i. TU Um ultimo ingens plerumque sudor, remissio omnium symplomais I tum, Urina cratIa , sedimentum lateri contuso limile , somnus lassitudo, debilitas.
Sequitur tune ultimum stadium febris in edimittentis, quod tempus despumationis dixit odeniamur c ibidem c. s. p. p4. J monens , se allo nomine nihil aliud intelligere . quam materiae febrilis iam subactae , di quasi devictae ,
expulsionem . sive separationem. Videtur autem haec expulsio per sudores de urinas imprimis fie. ri ἰ fere semper enim summum Paroxysem vi.
Morem sudor sequi solet . A p erumque latis
Profusus . . calidus. toto corpore manans. Dum
enim & in fria re, fli calore febrili, magna sitis adfuit, copioso potu ingesto , sanguis tenuis liquidi copia abundat; dumque timui aucta circulationis velocitas adest , & libera humatum circumductio per omnia vasa eorporis rediit tempore caloris febrilis, per cutis calidae iam , S lecti tempore istae , vascula exhalantia faciulem viam invenit aquosa sanguinis pars, 8t sudoris specie exit. Maenum autem ab hoc sudo. re levamen percipere solent aegri , de eodem rempore omnia symptomata. quae calorem febrilem comitabantur, minuuntur . de aester adret tectam venit . Accidit quandoque eo Gem hoc tempore, quandoque de in prioribus sebiis stadiis, vomitum accedie, vel di alvum olvi, sicque etiam per has vias materiam febrilem expelli; fere semper tamen sudor paroxysimam febris intermittentis claudit. Pulchre haee notavit GaI nur De orsi . tib. a. c. 4. t. 8.p. 4l2. . ubi tertianae exquis tae decursum deseridit, dicens: Et timi b/bendi tempus adeo aeratori r st,itim post potum 'Itoimus υaρον
Urina autem emissa hoe su foris temnore, vel ct post paroxysmum finitum, sae e sequentl Wodo se habet: dum emittitur . rubicunda est . tota quasi saponacea ct spumescens , deinde . postquam stetit per aliquod tempus , pellicula
in summitate utinae apparet, vasis continentis lateribus ae creta e in fundo autem vasis m en Acopia sedimenti haeret . quod colore suo laterum coctorum. vel boli Armenae , pollinem imitatur; unde & haec urina lateritia solet vocari. Adeo autem frequenter talis mina past febrium intermittentium Parnxysmos apparet, ut laetantes tubaliena larva quandoque has febres hoc imarim:s signo cognoverit is denbamiar E viii. I. R U. P. 38I. ὶ . Notat enim, quxndoque in constitutione quadam epide mica contigisse , Me earum Paroxnmι nstu cum νrgore re borrore, quos Possea
238쪽
υerem Iatertim fore referens. Unde etiam , tali & faciles, ct breves tales febres tune esse so urina conspecta , mulias evacuationes per iam leant uti iam notavit GaIenus t Viri Deum ma ruinis missionem . Purgantia Sc. adhibebat . do citatum . ) Imo & in primis intermittentium quas intermittentibus adversati noverat . sed exin autumnalium pari xysmis quandoque talis urina spectabat, donec paroxys s sponte sua cessu- non invenitur, sed plerumque tune tantum ,ret. & tunc dato cortice Peruviano febrim hanc quando validiores paroxysmi adsunt . Praeterea profligabat. - 6c ,n scorbuticis talis utina apparet. licet febre Notandum tamen, non semper talem urinam intermittente non laboraverint Viri Herm. hoc tempore adesse . nam post febres intermi meis. Institi j. Ioot . . tentes vernas , ct imprimis post tertianas ex- Sudorem autem illum sequi latet plerumque quisitas , quatum paroxysmi non ultra horas blandus somnus. & post hune totalis febris reis cluadecim extenduntur, urina subrusta , vel su, missio invenitur , sed superest lassitudci & debi-llavescens. saepe mingitur . cum nubecula , vel litas, quibus febris intermittenti et paroxysmumenaeoremate quandoque A sedimentum laeve . ab ephemera distingui poste dictum fuit β. 18. aequale, & album habent. & laeto omine, eum quando de ephemera agebatur.
9 73r. Caepe abeunt in acutas, periculosas; quod calori nimio, & motui exci-
LP tato nimis, ut plurimum debetur.
Quamdiu febres hae persectam in rei missim certum typum induerint, in eontinuitatis vici-riem habent, tam , vel nunquam , periculosae nia adhuc haerentes. Alia autem occasione Desunt, nisi in stri ibus, vel debilissimis homini- Podagra pas/na Us.ὶ notavit, si sudor ille .hust ubi vero in continuas acutas degenerant , qui Intermittentium paroxysmum est udere sola ne admodum periculo in sunt. Satis autem in let, ultra modum Promoveatur, dum aeger le- hanc mutationem pro et lues esse febres inter- ctulo iugiter assigitur, continuam febrim acis mittentes , patuit ex illis , quae β. 748. die a cendi. Ex dictis autem satis apparet , calcire fuerunt: tunc enim constitit, febres autumna- nimio, & motui nimis excitato , illam mutans, quamvis proprie intermittentes ex suo ge- tionem intermittentium in continuas tribuenis nio fuerint . tamen saepe indolem continuarum dam esse. Sic virgini tertiana laboranti consi-aei lari dum ob duplicatos A protractos ea- lium dabatur, ut maenam satis copiam spiritus rundem parci xysmos nulla it termissis observa. vini, & piper conrtatum cum calida cerevitiatur, sed i missio tantum. Notatum autem fuit sumeret : unde tertiana labris in continuam vio ibidem, illud tunc imprimis contingere. quan- lantistimam mutabatur, in qua per plures dies do maxime epidemicae suturae citius inpὲuunt delirabat . redeunte denuo tertiaria, dum aeuta sub aestivis caloribus. Verum febres intermitten- contintia cessaverat, sed admodum inordinata . tes persecta . quae aliquot iam patoxysmis ty- cum pessimis symptomatibus , ct pertinacissima pum suum servaverant , quandoque in acutas Medic. inars c. r. c. 3 . P. 1 . . Quartanam, continuas abeunt, si aegri lecto incarcerentur , verno tempore calidissimis remediis tractatam . vel calidis nimis remediis cura harum febrium in pleuritidem saevam transiisse vidi : non autentetur; sicque plures, cerebro affecto . ex h. s tem quartana manebat. dum pleuritis simul ac eis febribus in continuas vergentibus, perusse mo- rat . uti in illo casu in Commentariis β. 738. nuit Syriubam i Episto t. i. Re ρο εν. pag. memorato fiebat, sed quartanae paroxysmus , 37s. . si mi quo cavere iussit, ne per sudori- post assumpta calidi lIima remedia, non desin era facile cura tentetur in tertianis & quori- bat in α ei Dei αν, sed in pleuritidem mutabadianis febribus; imprimis si hae febres nondum tur.
f. 73y. Π Ebris intermittens sua tria tempora 749, 73o. 733 . pereurrens, fi -
Γ bris minimis vasculorum & viscerum magnam infert vim, stagnando, obstrirendo, coagulando, pellendo, resolvendo, attenuando I hinc debilitantur vasa, morbosa fiunt liquida, eo in primis genere mali, quo partes minus assimilatas , nec aequaliter mistas habent; ex quibus simul acrimonia exoritur ἰ unde ab omnibus simul Deillima in sudorem proclivitas multum debilitans, ipso viscido sanguinis trans sudari te; tum urina mire crassa, turbida, jumentosa, pinguis; similis saliva οῦ inde debilis , solutus, vix cohaerens cruor optima parte spoliatus', residua acer & crassus simul; adeoque ex laxis vasis, & crassis acribusque liquidis hae febres diuturnae dein terminantur aliquando in Chronicos, scorbutum, hydropem , taeterum , leucophlegmatiam , tumores scier hosos abdominis, & quae hinc sequuntur mala. Si nune attente perpendantur illa omnia. quae paraeraphis hie citatis tecensita . contingunt . in triplici illo stadio sebrium intermittentium , poterunt intelligi multi ei lectus, qui ab his se-
239쪽
, o FEBRIS INTERMITTENS. - ue 3.
bribus in eorpore sunt. & de quibus hac par cilius etiam postea a tenuioribas reeedant, dum grapho agitur . interrumpitur saepe , & notabili tempore , inti. Tenerum S molle iuvenis corpus post mor- ma & perfectissima illa unio omnium inter se.
tam aeris ambientis frigus habet , atque tune Cum autem omnes humores nostri in sanita si e rigescere solet . ut nulla fere vi artus flecti te perfecta . si bilem & urinam exceperis. blan- possint. In summo & diuturno frigore labrili dissimi sint. non mirum erit . acrimoniam .in similis se te rigiditas observatur . adeoque pa- his nasci, dum a sanitatis conditionibus re=tet, cohaesionem solidarum partium tunc plu- dunt ἰ Praeci e . cum auctus sanguinis per vari mu m augeri . Verum succedente calore laxan- sa motus, qualis tempore caloris febrilis adest, tur illa, quae antea obriguerant. & , aucta ve- sanguine in resolvat in sales, & olea volatilia locitate motus circulatorii, liquida majori im. & acria, ut j. I demonstratum est a & per g tu agunt in vasorum latera , atque illa diis febrim ipsam impediatur blandi chyli eonfectio. endunt: unde totum corpus, antea contra tum quo acrior jam tanguis de muleeti posset a &di pallidum , nunc tumet & rubet . Dum au- Praeterea. tempore inter paroxysmos medio . tem validis ct frequentibus febrium intermittem ob debilitata solida & humorum degeneratio. tium paroxysmis haec bina contingunt saepius . rem, debita ingestorum coctio di assimilatio diaeebebit insigniter minui solidarum partium cori ficiant. poris jebita firmitas. Durum enim lignum sae. Unde ab omnibus simul facillima in sudorem pius flectendo & remittendo frangitur . ct ela- proclivitas multum debilitans. ipso viseido sanietes fortissimi hoe modo omnem vim suam guinis trans sudante . Perfecta enim miscet a dia mittunt. Sic animallum carnes . hyemali si unio partium sanguinis inter se minuta sunt . obriguerint frigore. subito calore succedente te- uti vidimus &, ob debiliorem solidarum par nerrimae fiunt, unde apparet, quantum frigoris tium in fluida actionem . minus simus sanguis a caloris reciprocae illae vicissitudines minuere est . hinc facilius tenuior sanguinis pars arossint solidarum partium robur. crassiori recedit, & per laxiora vascula culanea Si iam confideretur . tempore frigoris labrilis exprimitur . sed 3c ipsa classissima rubra pars stagnare humores. sanguinem mora & quiete in sanguinis dslalvitur saepe per has febres , ut maioribus venis & sinubus circa cor in concre- docet pallidus color illotum. qui diu his amitionem tendere . sicque immeabilem redditum cti fuerunt; atque fie non tantum aquosa A te. vasa obstruere ; paulo post tamen in calore fe- nuior humorum nostrorum pars , sed & imumhrili eumdem illum sanguinem auctis iam eordis viscidum sanguinis solutum quandoque per su- viribus. pelli per vasa; patet satis, illum dis- dotes exit . Videmus enim , ingesta alimenta, sicilius tunc transire posse per arteriarum augu- eum assimi Iantur in naturam nostram , prius fias, adeoque, dum maior te sistentia est cidi seri sanguinis plasti eam indolem assumere . quolca arteriarum fines , debebunt plus dilatati va- tam facile ab aucto calore concrescit , atque fas ergo & fibrae solidae illorum tunicas consti . naturaliter nunquam tale quid de corpore Ex- tuentes plus distrahi . erro di debilitari s vide pellit . nam nee in urina . nec in saliva . f. as. 3. ς donec repetito tranfluxu per arte. bile, aliisve a sanguine sectetis humoribus, seriatum angustias in venas te solvantur di alte- tum sanguinis naturaliter invenitur e multonuentur nimis cohaerentes san uinis moleculae . minus adhuc rubra sanguinis pars . Debilitatis S redeat pristina, finito paro xysmo , circula. vero vasis iti toto corpore, & per sudores va-xionis aequabilitas . lictos & diuturnos valde laxatis illis emissariis ,
DEBILITANTUR ERGO VASA . SED ET quae in cutis supelficiem hiant . videntur &NORBOSA FIUNT LIQUIDA . Dum nempe classiora per has vias ex re posse de corpore .a-conditionibus sanorum humotum recedunt . ii sumque sanguinis viscidum quandoque expri- Demonstratum enim fuit in Commentariis mi. Sic in hominibus sanis, aestuante sub eae- s. as. ct 44. requiri in solidis partibus debitum to valido labore exercitatis . viscidus, indusia robur, ut inpecta assimilentur naturae nostrae , fava colore tingens , sudor exit; imo quando ct fluida habeant ilIas dotes , quae in sanitate que, imprimis sub axillis . rubicundi coloris adsunt. Cum ergo ostensum modo suerit, soli- sudor expellitur. In moribundis viscidus S te clarum Partium robur per febres intermittentes nax sudor apparet . Dum autem sie subducitur minui : patet, fle liquido tum morbosam deem per sudores de corpore illud , in quod chylus ne ratiotiem necessario sequi debere ἔ imprimis ex ingestis paratus mutatur . dum nostris assi Vero talem, quae a minus persecta partium a L milatur humoribus; ct ex quo postea debent resti similatione. & inaequali ea i cndem inter se mi. tui illa, quae tam in solidis , quam in fluidis scela , fit. Dum enim in stipore sebi ili sane uis de eorpore pereunt ; patet satis. magnεm de Iuber versus interiora recurrit . uti docet pallor b: litatem sedui debete . F alluntur emo illi , corporis . & circa cor & maiora vasa accumuis qui dum vident, paroxysmum febris Intermitiatus stagnat fere , solum tenuissimum per pul- lentis sudore orto solvi , putant omni molimi- mones in cor sinistrum trans pressum debilem ne hunc sudorem promovendum esse , sperantes, it m continuat; adeoque turbatur intima illa sc omnem materiam febrilem evacuari posse . misceta omnium partium sanguinis inter se . Unotidiana enim observatio docet . Omnium
quae in sanitate aderat ; fimulque se dispnni ossicillime a febribus intermittentibus liberari videntur crassiores sanguinis moleculae , ut fa- illos , qui copiossimis sudoribus diffluunt ,
240쪽
neque sanari , n i si sudotes lili prius cohibeantur. Unde etiam, uti postea ad β. γο . dicetur, sudor ille, qui in fine paro xv. mi adest, iustulis carnium. p ilana ν nota & similibus . quae liquidi copiam subministrant, blande Promoveri debet; minime autem vi remediorum , aut straLulis, exprimi; ne per sudores elabantur il. Ia , quae retineri debebant. Debilitas autem dela Duor, qui nimios illos sudores sequuntur . latis evincunt, illos damnosos fuisse . Nam de hic locum habet axioma generale Practi cum . quod HippocrMes non tantum de perturbationibus alvi & vomitionibus , sed di de alia qua-Curique vasorum evacuatione stabilivit ; quod nempe fiant bae talas, quales oportet , si conferant , er Deile ferant ; sin minus , contra a.
TUM URINA MIRE CRASSA. TURBIDA .
IUMENTOSA , PINGUlS . Urina enim est aquosum lixivium. quod abluit , sibi miscet ,
S de corpore expellit, quidquid in aqua potest solvi, de per renum vasa transi te naturali usu serviens, ut olea & sales acriora Iam reddita, de nocitura. si diutius manerent , eluantur. Cum autem per febrim incitato motu ci
culatorio maior aerimonia salibus di oleis sanguinis concilietur vide f. t . ὶ , pluraque deterantur de solidis partibus corporis, sanguisipis partes minus assimilatas nec a qualiter.mirusas habeat, & vasa omnia debilitemur; Patet ratio, quare urina crassior content. s saturatior,
hinc illico fere turbida . saponacea ct pinguis
reddatur. Per febres enim intermittentes pingue corporis solvi & expelli de corpore novimus, dum obesi homines . diutius has febres passi . penitus emacientur. Illud autem pingue solutum , circulantibus humoribus missum , -- tu Per vasa ct calore acrius redditum , sali. bus sanguinis pariter acrioribus miscetur , Ssa naceum fit ; sicque in aqua solutum per urinam exit. Ob easdem causas quandoque &similis saliva observatur, spissior nempe S c piosior dum vasa, huic secernendae de excer nendae inservientia. debilitata, per febrim maiori impetu agitatis humoribus , urgentur ni-
INDE DEBILIS, SOLUTUS. VIX COHERENS CRUOR cte. Sanorum de robustorum hominum sanguis firmus & compactus est , sic ut de vena Mumas concrescat fere totus in solidam massam ; contra vero in laxis fit debilibus puellis sanguis dilutus est , ct pauculu m tantum rubri concreti, copioso tenui liquido innatantis . exhibet. Tam insignis autem dive latas in sanguine a maiori minori ve firmitate vasorum de viscerum pendet, qua in fluida no-
agunt; uti in capittius is fibra debili crrSιra antea demonstratum fuit. Cum autem
Per febres intermittentes diuturnas debilitenturvata, uti demonstratum suit; minuetur & c haesro partium sanguinis . adeoque solutus &vix cohaerens fiet et uor . simulque singulis pa-roxysmis per sudores fluidissima de mobilissima Pars expelletur quamvis potu copioso im mo III. 24t gesto restituatur liquidum . illud erudum manebit . dum vires assimilantes debilita ae serit. adeoque optima parte spoliabrtur laneuis. S , per sudores expulso liquidissimo, residuum lentescet; simulque . a blanda 8t naturali humorum nostrorum indole recedens . fiet acrius. uti demonstratum fuit. Si iam haec simul componEntur , vasorum nempe laxa debilitas , flein humoribus . per hxc vasa motis . spissitudo
malor cum acrimonia comite , patebit ratio plurium malorum , quae febres intermittentes
validas fi diuturnas sequi solent : de quibus videri poterunt illa, quae ad M. dicta fuerunt . Imprimis autem metuenda est facilis vasorum dissolutio, dum crassi & aeres humores per vasa debilitata citato motu tempore paroxysm pelluntur. Sic vidi in vii pine, quartanam diuturnam 8e validam passa . sanguinum magna copia ex gingivis erupisse s di iapatuebris absque ulla vi externa natas fuisse ecchymose si unde S intelligitur . quare apud Hippocratem bor. s. Sest. 8. ν. p. p. 3 a. legatur: Vtiibus in febribus ς Nauta sanguis enarιbus fluxerit , malam est . Novi equidem .
quod a multis ultimi illi Aphorismi non habeantur pro penuinis, Si hine dubia videatur loci allegati fides: quia creditur repugnare alteri apud Hippocratem loco Epid. 6. e. p. y.
4 s. ubi sequentia habentur r Urina crassa , alba . qualis Archigenis, in Iaboriosis quartans interdum exit. ει ιιberat abscessu . Sι vero uora
Me cor sanguis de naribus profluat s satis cremio e . Ex quibus videretur concludi posse , haemorrhapiam in quartanis febribus tanquam utilem ct salutarem laudari. Verum si conferatur eum hoc loco Aphorismus 74. Sest. ε- m. φ. P. I 8ς. ) . cuius alia occasione in Commentariis F. memini, patebit evidenter, vocabulum τεταντυιο η non debere reserri
ad febres, sed ad diem morbi , adeoque non signiscare sebrim quartanam, sed quar um se-bris drem ; qua ratione etiam Fo sitis S Corona rius hunc textum verterunt , uti optime ire suis Commentariis in ultimos illos Himocrati a d scriptos Aphorismos monuit Ibid. p. 342. .
Merito ergo damnatur tanquam mala in qua tanis kbribus haemorrhagia narium, auctoritate loci allegati: uti etiam, quia sanguinis eva cuationes per se nocent in cura febrium inter mittentium , uti f. 6 a. dicetur : videtur que talis haemorrha pia notare nimis facilem solutionem vasorum a sanguine acri ri .
Ab hae spissitudine famuinis S acrimonia
videtur producta suisse tonsillarum inflammatio ; quam post febres intermittentes diuturnas observavit isdembamus t Sect. i. e. 3. p. tra. γ. imprimis si evacuationes justo copiosiores sinmul adhibitae fuissent. Notat autem huic ma Io brevi deinceps supervenisse raucedinem , culos cavos. & laciem Hippocraticam . mo iis certo imminentis. signa praenuncia. Facile autem patet di in aliis corporis partibus similia mala ab iisdem causas contingere posse .