장음표시 사용
211쪽
sum decursum habent, adeoque non tam facile
irritatur natura . ut ante legitimum tempus crafin tentet . Inde etiam patet ratio . quare
post Meimum quartum diem eo incidentium criti eorum in aeta evanescat, solisque criticis diebus iudieationes contingant . Patet ergo, quod optima haemorrhagia, quae die deeretorio ni . fit illa , quae quarto , septimo, undecimo, decimo quarto , decimo septimo , vige fimo Rc. accidit. lenitimis nempe criticis diebus t minus vero bona illa . quae in die quodam critico eoincidente contingit , tertio , quinto, sexto, vel nono i in spem vero habenda erit . quae aliis diebus observatur. Idem autem de de aliis eriticis evacuationibus verum
obiici forte posset . evaeuationem materiaemo ibosae bonam semper esse . quocunque demum morbi die contingeret . adeoque sollici. tam illam temporis , in quo haec fiunt , o servationem plus taedii , quam utilitatis habe.re . Nemo dubitat prodesse semper . fi illa, quae
relicta nocerent . expellantur de corpore, mo do integra talium evacuatio fiat . neque una eum illis honi humores exeant. vel, dum haec peragitur, tales & tantae turbae fiant in corpore , unde alia mala metuenda sunt . Verum in generali febrium historia patuit, causam mate.
rialem febris per febrim ipsam modo tali m
deramine regatur, ut nec nimio impetu , nec
nimis torpido motu peccet β. 6op. subigi , de mobilem reddi. fieque ad exitum disponi . Ad
hanc autem mutationem materiae morbosae, quae
coctio dicitur, requiritur determinatum temporis spatium. varium quidem pro majori vel minori febris intensitate, de magis minusve te- belli indole materiae labigendae . Attenta iam morborum observatione Veteres Medici invene. Tunt haec tempora in morbis . quibus per febrim ipsam sebam & mobilis reddita morbi
materia expellitur de corpore t haec tempora Ocaverunt dies criticos . illas vero mutatio. Nes morborum , quae alio tempore fiunt , merito suspectis habuerunt, quia saepe morbi in-xravescentis impetu . errore commisso ab Rogris . adstantibus , vel Medicis . fiunt, non vero naturae morbo Praevalentis esse s sunt . Illud enim , quod morbosum est . a sanis ex-am secernere . selius naturae opus est . Dum phlegmone valida nec resolubilis locum corporis occupat . ne peritissimus quidem Anat micus obstrum vaserum extrema sic separare posset a reliquis , ut nihil lae teret in sanis partibus et interim natura per blandam suppur tionem , determinato tempore, illam separationem morbosi a sanis perficit . Notaveruntiam Veteres Medici . uti alia occasione ad s. 387. so'. 73o. dictum fuit . in febribus putre. direm humorum . quae fit in vasis , similemem putredini humorum . quae fit in inflam. mationibus 8c abscessibus , in quibus vincente natura pus fit ; in humoribus autem venaram
S arteriarum id . quod tu urina puri Propa
tione respondet . Ne autem putredinis vocabulum ostenderet, monuerunt. hane non eme fimpliciter putredinem . sed aliquid habere cocti nis. Cum ergo in phleemone in abscessum con
vertenda determinatum tempus obfervetur, antequam pus factum sit . idem & in febribus verum esse patet . Sicuti iam male pertunditur locus inflammatus . antequam pus factum est , fie etiam in morbis evacuationes facti . Ent quam morbosi subactio 3e separatio a sanis m fuit, vix prodesse poterunt. quia vel par
tem tantum morbosae materiae subducunt, de
que recidiva exspectinda est a residuo ; vel inispe impetu summo una cum noxiis honorum huis motum copiam de corpore expellorit . dum mmul illud, quod in corpore relinquitur. Iisdem inquinamentis gravatum manet . quia nondum integra horum separatio iam luit. Quam parum prosit in morbis ante tempugdebitum moliri separationem materiae morbosa . docent evidentissime variolae . quem morbum ideo pro exemplo se ligo, quia, quantum videre potui ..Ueteres Medici illum morbum non de scripserunt, cum tamFn dies critici veterum ain deo inicaces in hoc morbo observentur. Sust pium contagium variolosum in homine sinimismo febrim aecendit. per quam febrim materi morbi versus corporis ambitum eritica metastasi deponitur. Si hoc fiat quarto morbi die, sed tur febris, minuuntur non tantum, sed S eva nescunt saepe omnia symptomata, uti quotidiana observata docent . Ubi uero nimici febris
impetu, vel calido regimine. sudoriseris calidis datis , stragulorem pondere dic. ante hoc te mispus prodeunt variolae, solent esse longe rium rosiores . peioris indolis , neque symptomata
multum mitigantur imo eo peiora metuebat Dd AEamus in hoc morbo, quo citius ante qua tum diem erupiment variolae . Si autem tardius
erumpant. sve hoc ob fractis aegri vires fiat . sva impetuosissima febris sic tursaverit omnia. ut eritica illa separatio morbost fieri nequeat . pessima 3t anomala penitus symptomata obser vantur . & fere semper certa pernicies immin
Ex omnibus his, credo. apparet, observari in morbus quaedam temporum intervalla , in quibus materia morbi mutata, tubam. S mω- bilis reddita vel expellitur de corpore , vel ad alia loca deponitur . Simulque patet . sedulam horum observationem summi usus esse tu morbis curandis, ne intempestius saepe artis moll. mine noceamus . dum expellere nitimur, quae nondum ad exitum parata sunt ἰ velim a mus acuationem illorum, qum jam subam
m locis convenientibus exitum moliebantur .
Simul inde distimus . non confidere illis evacuatienibus uel insignibus mutationibus . quae alio tempore fiunt , quia raro tutae sunt . sed plerumque vel morbus in pe jus mutat ut . vel altem recidiva postea fit.
Ut autem dies illi eritiei distingui possint inmotbI , requiritur , ut cognoscatur , a quo
212쪽
tempore morbi initium eomputari debeat . de
hae re autem dictum fuit in Commentari β.sm. Simul etiam notandum est . per diem intelligi totum ex die φ nocte tempus in viginti atqMamor b&ras diυrsum c Galan. de cribb. ob.
Cum autem morborum insuluis sic diverserit Hipporeates . ut aeutissimi morbi ad quartum diem pertingerent , secundus insultus ad septi
num Perduceretur . tertius ad undecimum disic porro e videtur medium cuiusque septim nae diem . quartum nempe , Se ultimum sive septimam Pro maxime notandis habuisse , uti diserte ex apbor. rebor. 24. DE . 1. om. p. pag. 67. In Proguome. rom. 8. pag. 66ι. di Prognostico ante allegatis patet: interim tamen sextum febrium insultum non ad vigesimum tantum perduxit, atque tertiam septimanam secuncte opulavit, sic ut ultimus secundae septimunae dies simul haberetur pro primo die tertiae septimanae ἔ primam tamen Sc secundam laptimanam ab invicem separavit , dicens r Semusae femι-
mana inaures dies ρνιncipium est ; atque hine undeeimum diem vocavit secundae septimanae
quartum . decimum septimum vero diem a decimo quarto quartum dixit , & tanquam septimum ab undecimo consideravit . unda patet evidenter, quod tertiam septimanam secuncae copulaverit . & trium septimanarum spatium in febribus, secundum Himocratis Com- Iutationem. viginti tantum dies complectatur roe se confirmatur ex illis . quae citatum i
cum mox sequuntur e Poli ho υera eadem ν-rione , iuxta eandem addιιιonem primus circuitus
Ur quaruον ρο ινiginta dierum . Deundus quais draginta dierum , teritus sexaginta diretim Ibιλrom. 8. pag. οχ. Ubi manifeste apparet . quod morbis in longum excurrentibus . vigesimum quemque diem s trium nempe septimanarum
patium ἰ criticum tantum habuerit et unde etiam , uti ante dictum fuit octotesimo , centesimo , centefit no & vigesimo die morbos iudicatos tu: sse in Epidem te is legitur . Quamvis autem - sola ι,bservatione septiman rum inter se copulationem cognovisse H P cratem certum sit . atque in Praxi Medica fidelis observatio I sumciat , licet ratio non distincte intelligatur ; tamen videtur hanc difficultatem agnovisse , dum enumeratis mO bi insultibus ad vigesimum diem usque mox subjungit sequentia : Neque vero binum quid
quam integm diebus exacte numerari ρο est . --que enim annus. neque menses integris rebus πυ-
merari solant i IME. pag. 664. ) Hanc autem rem latius deduxit Galentis In lib. 3. de Dι
Plecti integros τiginti fle unum dies. sed dimi-ciam fere diei partem deesse ἔ atque inde con- . ludere voluit, erises potius in diem vigesimum,
tuam in vigesimum primum . incidere. verum.
Ni iam saepius dictum fuit . ex illis , quae
in Epidemicis collegerat innoerater , generalia axiomata in Prognosti eis imprimis , uti Si in Aphorismis, posuit ; cumque In a rorum hist riis , quae in primo & tertio Epidemicorum liabris qui maxime pro genuinis haberi solent
receniuntur, ne unicum quidem exemplum prooctet crisis. quae vigesimo primo die contigisset ; o . si recte memini ne quidem ullam Deit mentionem illorum, quae hoc die in aegris contigerint . cum contra ubique sere notet , quideriticis diebus observatum fuerit in his aegris .
patet ratio . quare e numero criti eorum dierum
Emmerates exemerit vigesimum primum diem. atque vigesimum criticum statuerit . quia neminpe plures hoc die iudieatos vidietat, sive bona sive mala, sive imperfecta cri fi . si e ροι siniuκον periit die vigesima s Epidam. I. ανοι. tom. p. yag. 1 . ) . aeris die septima erisis imperseria , nono die recidiva, decimo quarto febris acuta , decimo septimo novus conatus ad
crisin . vigesimo tandem die perfecte iudieatus est Epidem. lib. 3 aegror. s. ibid. mg. 233. 13. ὶ . Η'mocrates vigesimo die imperis ctam erisin habuit . dein vigesima recidivam , vigesima septima die periit c ibid. aegror. 2. 'ag. aro. ad a Io. . Sic A in aegro . qui in malet horto decumbebat. imperfecta crisis vigesima die
facta fuit , qui die quadragesimo perfecte iudia.
hatur Ibid. aegror. 3. pag. 212. ad 128. . Cum autem quarto die primae A secundae septimanae, quarto nempe re undecimo morborum die, erises actas saepius observaverat, hincque illis diebus magnam vim tribueret in morbis , similiaque frequenter contingere viderat decimo septimo die . illum pariter pro quarto die tertiae septiis manae posuit ἔ tuncque vigesimus ultimus erat tertiae septimanae . qui riter toties criticus eis rat ἔ adeoque patet ratio, quare tertiam septimanam secundae copulaverit, sic ut dies detimus quartus esset simul & secundae septimanae finis , di tertiae initium . Decimum autem septimum diem saepius iudicatorum fuisse probant iterum historiae aegrotorum. Sic Beromon. qui nona die
imperfecte iudicatus fuerat, decimo quarto die recidivam habuit . dein decimo septimo die iudieatus fuit id. I. aegrol. 3. pag. t 3. 1bιd. . At praeter spem evasit. Mulier vero, quae gemel.
ias dissicili partu enixa erat , decimo septim die periit phrenitica s Epid. 3. aeos. ibid. q. 3os. in . Alibi eti3m pluribuli sebrium a dentium iudicationes imperiactas eodem die contigisse nota Epid. r. pag. 43. π pag. m. ib. . quin imo in Epidemica constitutione , quam describit, nullos decimo septimo die iudicatos recta ivam habui ite monet Ηιypocrater '. unde dignitas hujus diei in ordine decretoriorum satis
Pulchre autem eonfirmabatur ille dierum eriticorum lordo , quod post vigesimum diem iterum μὲν aret , vigesimum quartum & vigesimum septimum . ct trigesimum quartum S qua.dragesimum eriti eos fuisse , dein sexagesimum , octogesimum . centesimum , cente
213쪽
mum, sieque manifeste fimilis septimanarum
ordo recurreret; quod pariter in historiis aegrotum in primo δc tertio epidemicorum patet . quas di hic recensere potuissim . nisi brevit iis causa tantum iudicare mallem I unicuique enim hos libros legenti assertorum veritas apparebit .
Neque tamen dissimulandum est . quod in βονι is vigesimum primum diem criticum posuerit Hippocrates i δον. 36. Dct. 4. rom. P. Pag. 258. , sic enim habeti sudores . si febria
gesimoquarto . IIIa enim is res morbos iud cant . Qui υρνο non ira fiunι , ruborem δε ηι caci , morbi Iouitudinem ρο πυersionem. Ubi etiam notandum , quod non meminerit quartae diei . verum Galenus Ibidem pagina iso.
in Commenta r. in hune aphorismum credidit
hoc fieri . quia morbi . qui imparibus diebus
exacerbantur , celerius judicantur et testatu que se per experientiam novisse . quod raro
morbi quarto die per sudores iudicentur . De vigesimo primo die non sine ratione suspicio incidit. corruptum locum hunc esse . quia nulla huius diei mentio in aegrorum historiis in libris Epidemicorum habetur; etiam quod Galenou in Commentar. suis nullam mentionem huius dis ficultatis faciat . eum tamen in libris suis de diebus eriticis vigesimum diem pro critico ,
non vero vigesimum primum habuerit . Se ra. tionem dederit, quare quartus dies hie non recenseatur . Nisi forte quas maluerit . hunc A. Phorasmum respondere illi textui Epidem. I. b. I. rom. p. pag. Oo. Epidemicorum ante memorato . ubi series circuituum imparibus diebus
judicantium recensetur , ibi enim iidem dies
Enumerantur. Patuit autem tunc. Praeferendam
esse illam enumerationem dierum criticorum .
uae in Prognostreis habetur . Se ex modo dictisatis patet , quid de vigesimo die sentiendum
Apparet etiam hine . quid sentiendum sit de
ia primo septenaria illarum febrium , quae imparibus diebus exacerbationes habent . hoc locum habere potest a sed pro regula universali haberi nequit . cum di quarta die & decima quarta , vigesima , viae sima quarta . triste.ma quarta . quadrage linia Ae. erases fieri absique recidiva ex Epidemicis , fit Prognosticis Emmeruis constet . Unde Se Galanus dubitat, an quidem genuinus ille locus fuerit , At prorm tribus legendum voluit emiris . prout in Garis Prenotionabias uum. 81. lom. 8. Pagina 8w. oe utimeri r 7. ibid. scio. habetur. Dum
haec Hippocratis ioca . utu solis diebus imparibus criticam potestatem tribuit , legeret ces. Ius lib. 3. ωρ. 4. pagina Ix r. rar. ) simul.
qua notaret ab eodem Auctore pares dies tam quam criticos alibi habitos suisse . credidit .
quacunque ratione ad numerum res rarimus smbιι ναιοnis , sub tuo quidem aut re . Ny rara ἔ atque in illa opinione fuit , Pythagoricis numeris deceptos fuisse Ueteres Medicos ἔatque hinc, licet imparibus diebus tintam vim tribuerent , absque ulla probabili ratione abundecimo non ad decimum tertium , sed ad decimum quartum transsisse . verum videtur Celsus minus feliciter Hi moeratis mentem hic assecutus fui me , quae non nisi collatis pluribus
inter se locis distincte intelligi potest i quod vel inde patet evidenter . quia dicit quartum quemque diem incaei stimum habitum fuisserit Poc ιι , illum tamen ne quidem in hoc propnlitum conservasse . cum a septimo die undecimus non quartus sit , sed quintus . V rum diserte monuerat Himocr. Aphor. 14. 99.2. rem. p. Arna 67. . uti ante dictum fuit . quod secundae septimanae octavus principium sit . adeoque undecimus dies quartus erat se
cundae septimanae . Non emo e x numerorum
proprietate . verum ex fidelibus morborum obis servationibus . haec dierum criticorum distinctio ortum duxit . uti unicuique Veterum Medi eorum scripta attente legenti , patebit. Cum autem sedulam curam . rit attentum ad omnia animum , requirat crisium & dierum criti eo- eorum in morbis observatio. nemini mirum videbitur, quare plurimi Medici haec neglexerint ; imo δι alii proterve contemserint & Veteres Mediem . ct qui holum vestigia sequum tur in his οῦ uti ad s8 . , ubi de crisi ast batur . dictum fuit . Quibus certe applicari merito posset illa . quae cessus dicit . dum
de tempore opportuno cibandi aegros in morob; s agit , ad quod determinandum magna diali gentia opus esse iuclicavit sic autem habet e Ex bis aurem intelliga m est, ab uno amico muti
Inter dies autem triticos . qui vel dimidium
septimanae comprehendunt . vel illam finiunt , uti antea dictum fuit . haee dissetentia observatur . quod non in omnibus aequales numer crises contingant . sed in quibusdam frequentiores, pauciores in aliis . Sic septimum diem. licet ordine secundus inter eriticos fuerit c quartus enim illum praecedit primarium tamen P tentia Si dimitate statim Galenus t in diebus d cret. I. I. c. o. r. s. p. ass. . quia plurimi hoc die iudieantur e Si quidem absolute . cum manifesta exeretione vel abscessu . ' quidem plerumque salutari eventu . Quandoque, tamen .sed rarius. quidam hoc die moriuntur , vel , manifeste in deterius verso morbo , sequent. quodam eritico die . undecimo v. ., intereunt. Adeo autem frequentes hoc die clises vidisse se testatur
214쪽
statur Galenus Ibid. e. a. p. M v. ut ne quidem numerare posset. Quartus vero dies tantum in acutissimis morbis decretorius est a in reliquis saepius diei indicis de quo statim mmnere fungitur . Proximus huic iudiciorum se quentia est dies decim quartus t hunc sequitur undecimus , & vigesimus ; dein decimus se uti. mus Ibid. e. s. p. 458. . Dierum autem eriticorum coincidentium . cle quibus antea dictum fuit, non adeo certa hoc respectu distinctio est; tertii nempe, quinti. sexti & noni , cum non ex sua natura ludicent . sed potius ob eoineidens quoddam . exacerbationem . diaetat errois rem &c. Sextus autem dies . uti antea iam monitum fuit , imprimis iudicii molestia , discrimine, di recidivae metu , prae reliquis insa-mis est. Notandum autem praeterea est , epidemicos morbos saepius eo stanti ordine quodam die e miteo iudieari ; si e Galenus ibid. ι. a. e. 3. p. 477. ex Epide micis Ηιρυπ-rr notat, in qu eam ranstitutione epide mica omnes fere a ros decimo septimo die integre iudicatos fuisse , praegressa prius imperfecta crisi alio quodam die , ct dein recidiva . Unde etiam conclusit Ga-Imus, diem decimum septimum in morbis non e ex Meretortis coincidentibur , sed ex vaIιdis r primis . Ita di Udobamus notavit . febres continuas epide micas , quas destribit c Dct. I. ος, 4. P. o. , circa decimumquartum eritice .lutas fuisse . Adeoque semper fle in his ad genium morbi essdemici attendendum' est . ut di. stinguamus . quo tempore , di per quas vias ,
Prout iam morbi celerior impetus est vel remissior , ita etiam citius seriusve critis a Ddunt . & dies critici minori intervallo a se m tuo distant. Sic in illis febribus, quae trium se ptimanarum spatium non excedunt , quaternarii di septenarii dies iudicant ; ct praeter illos adhue in binis prioribus septimanis plures diocritici coincidentes sunt. tertius, quintus, sextu &α uti antea dictum fuit . si vero morbi acuti ultra trium septimanarum spatium exten dantur, tune quammarii dies vix amplius cristi ei numerantur, & soli tantum septenarii iudicant quorum tamen e socia post quadragesimum diem deletur ; tune enim vigesimum quemque diem tantum pro eritico habuit Ηι'poevates . sexagesimum nempe , octogesimum .eentesimum. A centesimum vi g. imum uti ex
Prognosticis m. s. p. 669 & aegrotum his
storiis in Epidemicis enarratis patet . si enim primo illo morborum acutorum circuitu . qui viginti diebus terminatur . non potuit subigi ia, solvi. mobilis reddi. S ad exeretionem disponi morbi materies . longius temporis spatium ad hoe perficiendum natura impendit ἰ , plerumque , silente per plures saepe dies morbo. & pl tibus saepe fictis mei divis . tandem remoto quodam die decretorio de rebell, hae morbi materia triumphat persecta crisi ; vel & saepe sensim& Iente lubigitur pertinax haec materia, b
que tantis turbis, uti primo cireultu . qui ubginti diebus terminatur, fiunt, sensim expellitur variis viis de corpore, vel collecta in quibusdam corporis locis abscessus facit. inque as
pag. 466. . Notandum enim & hoe est leuius iam memini ad β. 38 . . ubi de elisi agebatur quod in morbis longioribus iudiei a perturbati
nis vehementiam remittant non tantum , verum etiam pluribus diebus perficiantur . Unde Be Hismerares qui in illa periodo , quae quatuordecim diebus finitur , absol te diem indiscat, in quo aegri iudicati sunt, in diuturnio bus morbis notat iudicia facta fuisse . non in quodam die definito, sed circa illum ; unde &patet . quam caste di sedulo observationes modiborum tradiderit. Sic in prima constitutione .uam describit c Epidem. I. rom. p. pag. 3o. γ
suo mum. Sic etiam Ctatomenins s Ibιd. in oris Io. pagina stra. non in quadragesimo die . circa quadragesimum diem convaluisse legitur . Et Heropν- Iab. l. γιdem. aegrat. p. 33Idem 'utna 3M. re 3 .. , post varia mala tolerata in longo morbi decurtu, circa centesmum diem alvum biliosis multis perturbatam habuit, neque pauco tempore ἔ tandemque dysenteria cum o Iore vexavit, di centesimo die plane judicatus suit. Quamvis autem morbi acuti. post imminctas erises in tantam longitudinem quandoque exiscurrant . fimulque retusus videatur Iunc horum morborum impetus non tamen cogitandum est . in talibus talibus solam morbi longitudinem molestam esse , periculum Nem abesse . ade que vix ope in pretium esse , ut ad remotos illos dies critiem attendatur , cum sensim illi morbi fatistant r observavit enim in 'ocrarer , & tales morbos quandoque lethales fuisse, mor. temque die critico remoto contigisse. Sic mulier illa. quae post partum sebre acuta correpta fuit. octogesimo die perita videm. I. aegrat. a. ib. . 2 p . . Alter vero aegrotus t Ibidis aegro . I. P. 2pi. , quamvis quadragesimo die a febre liberesset, tamen urinae malae erant οῦ insomnia a deis
rant . & cibi fastidia . & postea centesimo &vigefimo die periit . notat autem Hrystocrates. quod lareulis multis & vitiosis usus fuerit . ut nempe moneret Medicos, ne imperfectis talibus
215쪽
iudiciis confiderent, & . quamvis morbi in longum excurrerent. t mstu sedulam curam in diaetae regimine adhiberent. Dies autem illos criticos , in quibus nempe in morbis frequentissime iudicia contingunt .
Veteres Medici vocaverunt etiam dies rudices;
quatenus nempe , dum in illis iudicium non contingit, indicent, quid sequenti proxime die critice exspectandum sit. Antea enim Vidimus, determinato quodam temporis spatio in febribus indigere naturam. ut materiam labrilem subigat , solvat , di mobilem reddat . sicque ad
excretionem disponat . Dum autem in hoc o. Pere occupata natura est . mutationes quaedam occurrunt . imprimis in urina , ex quibus detegimus sic dispini materiam lavrilem . ut minus noceat . Iilae mutationes obserνatae vocantur signa coctionis . tam laeti semper ominis in morbis , ut haec sola pro bonis signis semperct absolute habuerit Galenus . quocunque de mum morbi tempore occurrerent ; cum signa ipsius crisis quandoque suspecta sint . uti paulo ante vidimus Ηιρροαarem uoluisse . ut vel in melius iud. dantia non statim appareant. tequam nempe probabilis spes sit , materiam febrilem subactam di mobilem redditam eme . Unde dixit Galenus De eris,ur tib. t. ea . 8.eom. 8. 'urna 38 . er alibi ministis ιocis r C
ctionis signa saepe enim , quae utiιι sima sunt ,
cretoνia vero est tibi mala i a pareanν ; neque enim in augmentis , neque in princ1 iis . sed in βαιμι rua amarere conυenit . atque inde conclusit, coctionis signa temper certa esse ,
crisis vero ligna incerta , prout vel sola. vel cum aliis , vel in diversis morbi temporibus apparent Ibrdem east. 14. prerna 3M. . Quid aut m coctio sit , & quaenam eius signa , dictum fuit in Commentar. I. 38'. ubi de hac re
Haec autem videtur fuisse Veterum Medico. Tum opinio. quod ad dies criticos sollicite sem-Per attendendum sit. non tantum quod iudicia morborum in illis fieri soleant , verum etiam quia ex mutationibus morborum , h Is diebus observatis , praevidere possumus , quid sequen-bus diebus eritieis futurum sit . ob hanc temtispocrates loco antea in eadem hac paragrapho ei latct bor. Μ. SM. 1. rom. P. Pag Inao7. 1 dixit e Semenariorum quantis est mdex . seruosa septimanae octavus principium . - e/mur quoque spectandus dies est . Is enim fecunda Dyrrmanae quartus est &e. . Ex quo loco
manifeste apparet . indices vocari respectu futurorum illos dies , qui ex sua natura critici sint . Unde etiam . postquam monuerat . in morborum initiis difficilius praenosci posse moris bos , qui intra longissimum tempus iudicari debent , quia similia eum aliis habent princi . ia . addit Hamoerates In Prognosticis tom.
. pagina 65s. sequenti Verum a Primo d/eaAimadvertendum est , s ad quemque quate matitim addιrum considerandum . nec Iase ι .
quo se versior sit morbus Ae. His igitur fiecontingentibus , eo lectare oportest tum ex tempore , trem eae aeuaquaque additione , morbis aserisim mode utibus . Ex quibus omnibus apparet, unumquemque ex criticis diebus habere rationem diei indicis respectu critica proxime seisquentis diei: si e quartus dies septimi . septimus undecimi &e. index esse poterit . Cumque post vigesimum diem. partim ob minorem moris hi impetum . partim ob magis rebellem morbi materiam, qu ternariis non tanta iudicandi potestas sit , sed septenariis illa tantum plerum que competat, idem de his diebus . tanquam
indicibus , verum erit. Unde patet ratio quain re Ηιρ-reater apbor. II. Fect. 4. tom. s. p
tingis evisis . iis iarina rubram babes die quarto
nubeculam. ae alia fecundiam ratio mem. Coctionis enim, saltem inchoatae, signum est , si utina similes dotes urinae sanae incipiat habere . adeoque proxime sequenti die critico iudicium exspectandum erit. Ubi vero nulla coctionis signa . sed cruditatis potius , quarto die observantur . S maligna simul symptomata adsunt , tunc mala crisis , sive mors . die septimo futura metuitur ; ni fi morbus admodum acutus sit. & exacerbationes diebus paribus fiant; tunc enim quandoque sexto die mors venit , quam
dies quartus indicaverat ἔ uti monuit Galantirc De diebus deereroiis I. t. e. ι . t. 8. p. 457. . Caeteroquin quartum diem ex sua natura septi mi indicem esse amrmat . seque illud certo novisse ex accurata morborum acutorum observa otione testatur . Prout iam tardius vel celeri movetur morbus. ita & index dies in proxime sequenti critico , vel & te motiori, iudicium futurum demonstrat; uti etiam quo plura vel pauciora coctionis figna in tali die indice adfuerint . aliaque symptomata mitiora fuerint vel maligniora et ad haec enim omnia attendendum esse Galanus in loco citato monuit.
Si iam aegrorum in Epidemicis deseriphae
historiae cum modo dictis conferantur , patebit , datas de diebus indicibus regulas observatis practicis pulcherrime confirmari . Si e S
die quarto pessima quaevis figna aderant , unde malae eri sis in septimo die metus. Mors tamen non contigit die septimo , sed voce desectus extrema frigida habuit ; quae non amplius recaluerunt . nihilque minxit . ade que dum septimus dies index est respectu undecimi . atque omnia mala aucta adhuc fuerant. undecimo die mors exspectanda erat , uti &contigit . In alio aegro tDdem aegroe. 11. gina II 4. notat . septimo die Ompia fuisse fixacerbata , urinas malas fuisse, & alia pi ra maligna symptomata ; verum di ille proxime sequente die critico . undecimo nempe , periit . Sie etiam aeger octavus , decimus . undecimus E idem. 3. r, d. pagina 24. . se. λquarto die pessima signa habuerunt. & septimis
216쪽
mortui sunt. Quamvis autem quandoque eo tingat , aetate notentes & validae natura aegros intentatas in die indiee mortis minas sequentidie eritico effugere. tamen hoc rarius accidit ἀδt tune . nisi in melius vertatur morbus . alio die critico pereunt, interimque omnes indices dies , qui fatalem hunc diem praecedunt , pessimis symptomatibus insignes sunt. Sic muli ri in mendacium foro decumbenti L 1Md. aegrot. 12. yag. 231. 233. ab mala aderant . quarto autem die exacerbata sunt omnia, septimo die ractatio toto corpore, sudor frigidos . extremorum frigus diu manens &c. indieate videbantur. unde Imo die mortem in stare ἔ verum tamen & hunc diem supervixit . quamvis vomitu aeruginoso . bilioso . & extremorum frigore , Ac. insignem . sequentibus autem diebus omnia adhuc in peius ruebant . &decima quarta die periit , licet adhuc H rit naturae conamine narium haemorrhagia eodem die continseret . Quod autem quandoque qua
tus dies index sit sexti diei , docet raιιiseis Epidem. I. agro . r. ibid. yas π. historia. cui quarto die omnia exacerbabantur, & uri. mae erant nigrae. tamen ille non septimo , sed
lex O. die periit. In fine tamen huius historiae
monet Ηι pocrates . exacerbationes in hoc morisbo accidi ira diebus paribus t atque hinc patet ratio . quare sexto die Potius mors exspectanda fuerit . quam septimo . Plura alia ex Hippo a
re adferri possent , quae huc faciunt ἰ velum puto haec lumere. ut dierum indicum dignitas
Ex omnibus his apparet , prognosin Medi eam in morborum eventu & tempore definienis dis plurimum sic promoveri posse s neque tamen in his eo absolutam ct mathemati eameertitudinem; unde in praesagiis suis veterani Medi ei cauti solent esse. st quamvis ex pessi. mia signis mortem praevideant, summum peruculum ademe monent quidem . raro tamen mmnino conclamatos aegros pronunciant , sed
aliquam adhue in sinu spem lavent . Et contra , quamvis omnia in morbis acutis satis mi. tia videantur symptomata , nihil negligunt . nihil temere tentant . moniti ab ipso Ηιρρ
erarer In Pregnosticis rem. s. pag. 663. , quod in initio dissicile sit dis inguere morbos . qui intra longissimum tempus iudicari debent , ab illis, qui cito finientur. cum similia saepe sint
eorum principia. Famae erum damnum incurrit Mediem . si brevem & facilem pronuncia. verit morbum , qui de a & iungitudine taedi lus, & non sine discrimine decurrit ; omnia enim tune mala solent curantis Medici commissis erroribus tribui . Minus quidem malum est. si evaserit aeger , quem moriturum pronunciaverat ; nam tune Mediei peritiae adhuc
saepe solet tribui. quod ex ipsis orei faucibus
evaserit aeper . Interim tamen praestat in his cautum eue Medicum . semperque memorem
moniti Ηιρpocratici cuius 3e in Commentariis sD. memini γ, quod nempe aeruorum mose
borum non omnino certae sunt praedimouer, neque imonis neque sanitatis bor. I9. GB. E. ton .
o. pag. Sp. in . Neque aequi harum iudices facile imperitiae damnabunt Medi eum , licet aeger . quem ex pessimis signis observatis moriturum praedixerat . evaserit . cum & Hera bou s Est
pocratis exspectationem . ex periculosissimo morisbo sospes emerserit. Errarent tamen summopere, qui inde con- eluderent dierum indicum 3t criticorum observa. tionem inutilem esse . cum raris quibusdam casibus eventus non respondeat Penitus illis, quae ex horum doctrina praesagi verat Medicus . De
qua re videantur illa. quae ad β. 18 . ubi de crisi agitur . dicta fuerunt. Certe Galenus c De Crisib. ιι b. a. ωρ. 3. t m. 8. pag. 429. 43o. qui millies se intertuisse . dum crises fierent, testatur, μιmiam q&idem oemaximum signtim instant/s bonae crasis rectiones esse viris; secundum autem , qtiod ab aliquo die
indicatorio antea indιcetur . eui annexa est ieiiudieantis potentia. Patet ergo ex omnibus hucusque dictis. summum usum habere in Mediciisna doctrinam Ueterum de diebus critieis S illorum indicibus, quorum dignitatem optime notavit A a s Metbodi md. ι. z. caρ. q.
pag. 6o. , dicens: Atque re Me in perfectis
viciis accidunt , quae 9 m indicιbus antea sigmin
ficantur. Nam si quid ipsa natura in praedia
sιι iudiciis magna momenti ess factura . id anto
antevertar, nos aliter quam in Hιis per contraria pederemim id, quod noxium est , erebrιs
Minime autem credendum est , iussicere, ut in morbis curandis Medicus dies numeret. Praeis sagia inde faciat , reliquum vero naturae eo mittat , ubique si semper spectatorem agere Contentus . patuit enim ex illis , qua da cura generali febrium dicta fuerunt , ut materies febrilis subigi , eoqui . mobilis reddi ,3 ad excretionem disponi possit . requiritale labris moderamen , ut nec torpeat niam is . neque furibundo impetu corpus destruat i simul etiam idoneo victu viribus divitae consulendum est, symptomata mitiganda. idoneis remediis promoveri debent illa naturae molimina . quibus vel ad subigendam vel expellendam morbi materiam utitur viae lubricandae sunt . per quas materiae expellendae exitus praevidetur et impedimenta tollenda &c. Neque hoc tantum , verum ubi praevidetur ex signis malam futuram esse cri sim . omni artis molimine haec praecavenda
63. 3, dum observaverat in febribus continuis
217쪽
na uisam fle vomendi e natum perpetuum adesse . deinde febris progressu malignum humorem subigi quidem utcunque, & versus intestina deinpelli , tuncque in fine morbi di arrhaeam sequi.
sed tanto saepe cum impetu, ut mala crisi . fractis iam morbi decursu aegrorum viribus . m r. tem faceret; dato vomitorio in ipso morbi ini. tio funestam hanc crisem praecavebat i hoc vero facto, totus in eo vertabatur , ut febrilem motum debito in moderamine servaret , reprimendo nimis impetuosum. excitando vero nimis languidum c ibid. yag. 68. ; imprimis circa morbi finem , tune enim cardiacis datis criaticam steretionem & exeretionem materiae s brilis , quae in hoc morbo circa decimum qua
tum diem blando sudore fieri solebat , tuto
promovebat. Unde apparet, quod magnus ille Medicus non fuerit otiosus tantum spectator, sed sedulus naturae minister , qui accurata mor borum observatione noverat impedimenta tollere , adhibere illa, quae incepta naturae molimina iuvarent , vitare illa , quae hoc impedirent ; quamvis non adeo operoso remediorum apparatu ad haec omnia uteretur, sed in tenui ris sortis hominibus. ut sumptibus parcerent ,
simplieissimis tantum di pretio vilibus omnia haec perficeret . Ubi vero debitum illud lebris moderamen aderat de quo vide l. 6oo inpenue fatetur se nulla omnino adhibuisse remedia, nisi aegrotum vel adstantium importunitas
aliquid extorqueret ibid. pag. 7s. a tuncque
tantum talia dedit, quae agris placerent , neque interim nocere possent. Longe emo aberat ab illotum Medicorum opinione . qui venam secando. purgando Sc. omnia turbant in mor.
bis r de quibus tute dixit Galanus De oebus
decretortri ι. a. e. p. r. 8. y. 468. , quod i ties peccent , quoties ad aegrum accedunt; tales enim piaculum crederent, nisi quotidie validis, di variis remediis morbum aggrederenis tur . Quam infausto autem successu hoc factum fuerit in morbis curandis , sive stimulantibus remediis febrilem impetum nimix augerent, sive contraria methodo venae sectione. purgantibus, elysmatibus Se. nimis repetitis una cum morbo vires aegrorum profligarent, passim suis operibus docuit isdenbamus. Priori enim methodo lethales inflammatorii morbi brevi nascebantur; posteriori vero febris, quae profligata saepe videbatur . post fallaces inducias re eruis descebat denuo. 8t integrum tuum stadium de ovo decurrebat imo & quandoque ad quadraginta & ultra dies manebat pertinax, quae rite tractata binarum septimanarum spatio totum suum decursum absolvisset. Neque credendum est . prudenti usu illorum . quae moderando febris impetui ferviunt, turba. ra tam facile eri sim & dierum eriticorum ordinem , adeoque nullum horum usum esse . nisi dum totum curationis opus soli naturae relinis quitur. Licet enim σν riubamus t Sect. 1. c. g.
p. 63. 8te. venam secaret , imo & saepiux . si
nimius febris impetus id palceret. Uomito rium
daret in morbi initio, ae clysmara iniiceret .
tamen legitimum suum decursum absolvebat morbus, quia sollicite cavebat semper, ne ultra modum deprimeret febris impetum . vidi sic, quamvis bis venam secuissem in morbo cuto. largam tamen haemorrhagiam narium septimo morbi die contigisset S credo , quod unicuique ad haec attento apparebit in morbis curandis hujus rei veritas.
SOL vlTUR ET DIE DECRETORIO Vo.
Mi TU , ALVO. Quantum pondus habeant evacuationes in morbis . dum diebus decretoriis contingunt, modo demonstratum fuit ; neque enim hoc tantum in narium hamorrhastia ι eum habet, verum etiam in reliquis evacuati nibus hie enumeratis. Cum autem tot viscera se per has vias evacuare queant, imo S totum corpus huc tuos humores derivare possit , uti demonstratum est, quando de Vomitia fle Uiaris ybaea inter symptomata labrilia agebatur ἰ patet ratio, quare toties morbi materia eritice evacuetur per haec loca. Notandum tamen , non quemvis alvi fluxum vel vomitum hie cond cere , nam inter maligna febris ardentis syrr-Ptomata β. 73ς. etiam vomitus numeratur; tistatim eadem hac patagrapho patebit . alvum nimis fluxam in febre ardenti lethalem esse .
Agitur enim tantum hic de vomitu S alvi fi xu. quae post coctionem in febre ardenti S die critico fiunt , atque perceptum mox levamen ab aegris salutarem illorum effectum demonstrat rhoc enim eriterio in primis distinguit Hi pocνater Aybor. 2. I/ct. I. rom. p. pag. F. salutares
tales evacuationes a symptomaticis Bi nocenti
bus, si nempe conserant, ct aegri faelle ferant; uti latius dictum suit in commentariis q. sp .
n. a. r ubi etiam de signis, quae vomitum vel diarthoeam criticam praecedere solent , actum fuit, & simul rotatum, raro per solum vomi
tum crisin absolvi, sed se te semper diarthoeam illum comitari. SUDORE. Calido nempe Si copios . per uni. versum corpus aequabiliter distula . Videantve illa. quae de sudore critico in Commentariis 3. so4. a. dicta fuerunt. Ubi simul habentur signa. quibus sudorem criticum salutarem diis stinguere possumus. A illum futurum praenost
URINA . Quamvis per urinae vias naturaliter expurgentur illa , quae per ei reulationis vim actiora reddita nocerent. si diutius manerent in corpore ἔ tamen raro per hane solam viam morbi materia exit, sed plerumque aliae e R cuationes hane comitantur. Unde etiam urinae sedimentum copiosum & laudabile potius pro coctionis signo habetur. quam quod ab hac sola evacuatione integra sanatio exspectetur . Sic innocrates E idem. I. rom. O. P. 74. nota Vit quidem . urinas copiosas multum ae laudabile sedimentum continentes , narium haemorrhae iam . biliosa alvo excreta , dysente iam , fuisse quatuor modos, quibus servabantur aegri
febre arcinis illi in constitutionis laborante' r
218쪽
sed simul monet, plurimos non una , sed pluribus evacuationibus enumeratis simul contingentibus , sanatos suisse. Iterum de critica materiae febrilis per urinam evacuatione videri debent illa. quae ad j. Sp4. a. habentur. Unde etiam Galenus tri Cribbus IV. q. eap. R. ιom. 8. pag. 43o. in haemorrhagiam narium , ludorem multum , post rigorem validum . toto corpore manantem & copiosum & biliosorum
per vomitum aut alvum excretionem habuit
pro illis modis, quibus febris ardens critice solvi solet.
SPUTO CRASSO. Cum febris ardens , uti
sequenti Paragrapho dicetur, pro sua causa proxima habeat cruorem orbatum parte liquidi re . adeoque ille aptissimus sic fiat , ut circa ultimas arteriatum angustias haerere incipiat immeabilis redditus , incipient pulmonis arteriae brevi hoc sanguine in sarciti ἔ quod docent respiratio densa , anhelosa , cita , calor ad vitalia ardentissimus . ipsum aerem exspiratum iri cendens , uti I. 73'. dictum fuit . Unde etiam Minoeνates de affectionibus c. 3. rom. 7. Pag. 6r . monuit, quod febris ardens sola at in pulmonis inflammationem tramite , notatque sputa biliosa in hoc morbo excerni ; ct alibi de
Morb. ιι b. a. ωρ. I s. ibid. ss6. multa spuere tales apros, & purulentos reddi monet. Ob eandem rationem & tussicula inter sympto- Naata febris ardentis q. 73p. recensebatur . Dum ergo in sanitatem tendit hic morbus . solvi incipiunt illa, quae vasis pulmonaribus impacta
haerebant, & per dilatata extrema arteriarum exhalantium , in aerea super fiete pulmonum dispositarum. exprimi; sicque sputa crassa exibunt, uti postea dicetur, ubi de peripneumonia apetur. Praeterea in hoc morbo saepe tota aerea
pulmonum superficies sicca fit, simili modo, ut
in ore , faucibus, Se lingua apparet atque uti postea integrae stam pelles una cum tenaci &viscoso muco ab omnibus partibus oris interni secedunt. itχ etiam ct in pulmone fieri videtur e unde sputa tunc erassa, ct fusca primo , Postea vis os a & tenacia excernuntur . Notavit inier critices solutiones sebris ardentis sputa cras la Hi pocrates de υι m νbor. actit. rom. I. pay. Iaa. 123. , dicens: Et si fanetiare' naribus effluxerit, solvitur assectus , arquosi sudores fuμνυenerint iudicatorii legitimi eum uri iis albis cras que . oe Mari Eus fedimentιν , ac si abscessus aliquis ortus fuerιr . o vero abique
exspuetqιιe massa, si Ianus raturus fit. Paulo post autem ibid. pag. ia 6. denuo
sputa crassa , tanquam iudicatoria, in febre ardente memorat. Notat autem Galenus ibido in Commenta r. iuis ad haec loca, sputa crassa in tali casu tantum locum habere , ubi pulmo in febre ardente alie eius fuit . Cum autem ra-x0 P Epulmone labes ho eat . sed omnes seia re sumitiones corporis tui bentur in periculosi μsitGO Itoc morbo, patet , sputa crassa cum reli-
quis criticis evacuationibus saepe quidem eon. Lurrere , raro tamen vel nunquam iudicium his solis absolvi .
ACCELSIO DIE PARI PESSIMA . SI ID
ANTE DIEM SEXTUM. Exquisita febris ardens, ut ad β. 738. dictum suit. Omnia servat tertianae indicia, solummodo ab illa differens
in eo, quod nec cum rigore invadat. neque in totum desinat; adeoque patet . exquisitae febri ardenti proprium esse . ut habeat imparibus diebus exacerbationes . Si iam simul & die pari , quo remissior solebat esse morbi vis, nova accessio fiat. tanto peius se habebunt aegri , atque eo citius illorum vires prosternentur . Si vero ex unione febris continuae & tertianae intermittentis vide β. 738. J facta fuerit febris
ardens hac lege. ut primus tertianae paroxyssemus in secundum morbi diem incidat, exacerbationes contingent diebus paribus , quarto nempe &c. ideoque pro pessimo signo hoc habetur. quia tunc exacerbatio in sextum diem morbi incidit . Verum qui morbi diebus naribus exacerbantur . etiam diebus paribus iudicantur . uti in eadem hac parastrapho , dum de diebus criticis agebatur, dictum fuit I adeoque periculum est, ne iudicium sexto die contineat . Verum constitit ex ante dictis , quam insanus sextus morbi dies habitus fuerit a Veteribus Medicis, dum plerumque malae , vel saltem imis
perfectae . crases hoc die contineunt; & π quid
Soni acciderit quandoque hoc die . semper trinmeri incentes turbas & summum discrimen simul habuit . Patet hinc ratio, quare adeo periculosae sint accessiones diebus paribus ante sextum diem . post hunc autem minus discriminis in illis est,
quia elapso die sexto, cum sequens exacerbatio in diem octavum incidat . non est tam magnum periculum , ne die septimo . qui levior est, pereat aeger ὐ adeoque cum septimum diem supei et morbus . non erit exquisita febris ardens quam intra primam septimanam certo termiis nari ex Galano in eadem hac paraerapho dictum fuit. Ad acutos ergo simpliciter dictos morbos pertinebit . qui ut plurimum quatuordecim diebun terminari solent: cumque in deiacimum quartum , parum nempe S simul insignem criticum diem. tunc exacerbatio incidat, spes est di eodem die persectam eri sim continis gere posse . Confirmantur iam modo dicta pulcherrime Hippocratis Ερidem. tib. I. rom. p. ag. 7o. in observatis. In febre ardente laborariistibus enim , quibus pernicies imminebat , notat inter alia mala signa. quod aceemones fierent diebus paribus, quarto die labores has eistent maximos ct sexto die cum sudore moreis
rentur. Sic & in alia constitutione epidem itas Ehidem. lib. 3. ibid. pag. a 4. 3 sebres ardentes admodum lethales aderant; notatque , plurimis agris exacerbationes diebus paribus conis tigisse .
URINA NIGRA . PAUCA , TENUIS HUIC
219쪽
clamnavit Hlypoc raιes . Quin imo GaD. a s de Crabbus ιib. i. eap. II. ibid. pag. 3m. ta-tur, quod nullum servatum viderit . qui talem urinam minxerat ἔ di pro signo internae mortificationis κρωσι et ) habuit . ac si corrupti iam & gangraenosi humores per urinam exirent. Minus tamen periculosam urinam voluit . in qua solum id, quod subsidet . nigrum erat .muIto minus adhuc illam , in qua totum e nae rem a vel nubecula nigresteret. Atque ob hane causam videtur in coacis i num. sso. ibid. ρα 886. haberi Pernuisa es urina nigrum sedia me iam babens. ω nιενa r Paulo enim post num. 382. ibid. γ in febribus erraticis nigras nubeculas in urinis quartanam febrem notare dicitur. Lethalis ergo habebitur imprimis talis urina . quae tota nigra est ἔ Se omnium maxime . si simul laetor adsit. Augetur perieulum , si simul pauca di tenuis sit; quia δt gangraen iam humorum dispositionem notat , dum interim hac corrupta non evacuantur fatis Per urinam , sed pro maxima parte manent . Undedi Hippocrates s Eριdem. lib. 2. 1om. 8. Pag. o. notat, urinas nigras , Paucas , tenues . sui sse illis. qui ex febribus ardentibus morie.
Urinis autem nigris copiola prodeuntibus. levamen percepisse puerperam , quae Iochiorum suppressione laborabat. notat Galenus In commentario I. in lib. 3. Epide. ibid. P. 2ps. J .
eum commentatur morbum puerperae . quae t
chiis suppressis tertio a partu die ' febre acuta corripiebatur. & cui undecimo die urinae multa tenues εκ nigrae , profluebant ἰ postmodum in aquosas mutatae, quae mulier octogesimo mo hi die periit. In Epidemicis tamen habetur casus, ubi aegri evaserint, licet urinae nigrae S tenues fuerint .
Si e Nιcolemus t Egνων. Io. rdem. 3. rom. O. Pag. 3o4. iam Prima morbi die urinam tenuesct niptas minxit . uti etiam secundo die , qui tamen vigesimo quarto die. urina alba COPI sum sedimentum habente. & sudore calido c Pioso per totum corpus, iudicatus fuit . licet etiam perpetuo exacerbationes diebus paribus habuisset. Verum in hoc aegro quarto die morbi urinae tenues quidem fuerunt , nigras autem fui me non legitur. Et morosa mulier, quae in Thaso decumbebat aegror. II. 3bιd. yag. Ros . . licet circa tertiam diem urinas tenues, nigras habuerit, tamen nocte, quae tertiam diem sequebatur, sudore eritico iudicata fuit , cum simul S menstrua sub crisim prodirent . In Heronto ab initio morbi usque ad decimum quartum diem urinae tenues & nigrae fuerunt . qui tamen centesima die iudicatus fuit aegrot. O. abid. pag. 3o3. . Notandum tamen . quod In his aegris urinae quidem fuerint nigrae & t nues, sed non addatur . simul paucas tuisse radeoque ex his non potest concludi . urinam ni stram , paucam, tenuem , non semper letha. iam esse. In Nerone aegrol. 7. Bb. I. videm.
ibidem. pag. rop. in vero, qui etiam evasit. uri. nae erant tenues 3c subnigrae, atque subnigrum At divulsum enaeorema habebant , adeoque mi
nus malae, quam urinae nigrae.
LETH ALE SANGUINIS SPUTUM; LETHALIs s ANGUINIS MICTUS . Designant enim .
tantum esse impetum sanguinis per vasa moti .ut illa tum atur, ct contentum sanguinem eructent quantum autem periculum immineat. dum in pulmonis vasis hoc fit, facile patet, si consideretur, in febre ardenti celerrimam esse trai ctionem sanguinis per vasa pulmonum. adeoque omni momento Vasa haec rupta urgeri sanguinis impetu δα copia; hine nullam consolidati nis spem esse . quae in cura haem ploes uniee pendet ab illis , quae pacatissimum sanguinis motum per vasa emcere valent, simulque hoc praestant, ut blandissima sit omnium humorum indoles, quibus omnino contraria in hoc morisbo obtinent.
Illa autem . quae per urinam fit , sanguinis exeretici sorte imprimis ideo fit, quod per acutissimam febrim olea 3t salia sanguinis aeriora reddita vide β. roo. naturaliter per has vias
eliminanda, vasa e roserint; adeoque pessimam humorum degenerationem indicat. Illa ergo , quae per has vias fiunt, haemorrhagiae nunquam criticae sunt , nec naturae morbum superantis robore fiunt. sed a morbi impetu validissimo .& aucta humorum aerimonia . pendent e cum e contra narium haemorrhagia toties salutaris in rebre ardenti observetur, uti antea demon- stratum fuit. Unde etiam 3e mictum sanguineum. 3t violentam sanguinis e pulmonibus eruptionem pro certissimis mortis lignis habuit in variolis Ddenbamus ἔ fateturque se nulla methodo has haemorrhagias compestere potuisse isdem m. Dct. 3. ca . a. 'V. I. .
DEGLUTITIO LESA MALA Quanta siceitas
in faucibus, lingua, ct toto ore intern , quan doque in se bre ardenti fiat , dictum fuit ε. 7 p. verum a tanta siceitate harum patitum deglu. titio laeditur; adeoque nocet hoc symptoma ut causa , & ut signum. Ut causa , quia ad curationem huius morbi requiritur magna copia liquidi aquosi tenuis, quod urinae materiam supinpeditabit , ct sudori praebebit vehiculum , utig 43. in eura labris ardentis dicetur e verum deglutitione laesa sussiciens liquidi copia ingeri
nequit . Ut signum vero nocet deglutitio laesa. quia denotat pessimam organorum deglutitioni servientium exsiccationem , vel A quando que eorundem inflammationem , quamvis vel sola siccitas deglutitionem laedere possit, Se frequenter in febribus ardentibus illam impediat . Hinc dixit Hippocrates s Coae. Praenot. num. 278. rom. 8. yag. 867. γ r In febribus de repente Iussoeara, o deglutire non use, citra rumorem ,
MA. Quando nempe non amplius recalescunt
corporis extrema, vel saltem diutissime illud frigus manet. Cum enim febris ardens de gin
220쪽
nere sit continuarum remittentium, uti l. 738. signum det rubra faeies. sudorIs guttulis obsita. dictum luit. & remissiones saepe manifestae , at- in febre ardente i designat enim inflammat
que exacerbationes pariter in hac febre depre- ria spissitudine immeabilem sanguinem vasa hendantur; acerbationis ingruentis tempore οὐ aliena ingressum esse ὲ vel circa arteriarum lanistrema tam refrigescunt . uti in omni fere se- guinearum ultimas angustias haerere. & pauembre ineipiente fit vide β. 363. et verum fri- tum liquidissimae partis adhuc exprimi . Isimulgus extremorum ab hae causa natum brevi cese que instante iam morte. resolvi sic exhalantia sat, di instens calor sequitur, neque deo ma- in cute vascula . ut crassum S viscidum sud tum fimum dat tale frigus. Sed ubi per aestum rem transmittant. Quod & optime notavit Hipis kbris ardentis sic inspicitus fuerit sanguis , ut Pocrates c in Prognostici rom. 8. pag. 6oo. . per minores arterias vix transire Possit , tunc dicens: Caeterum unιWValem Itidorum rationem ad extrema corporis usque propelli nequit . & noυtile πονυι . alii enim fiunt οι ereporum re tantum fere per vasa maiora & eordi vicina sesurronem , aiii vero ob PbImmones inbemeniamo .etor di quidem rapidissime . unde frigus tiam . Quinam autem sudores boni aut mali tune extremorum intolerabilis aestus circa vita- sint in lebribus , pluribus dictum fuit ad g. so .lia comitatur vide β. o. t illud amem fri- a. pus extremorum tunc diu manet , imo saepe PAROTIs NON SUPPURANs EXITIALis .
non amplius recalescunt; uti contigit Pbti m Quid parotis fit , in Commentariis β. 416. dit E idem. i. aegrae. t. rom. p. pag. m. & σιω- ctum suit. atque ibi ex Celso Lib. 4. e. 16.no Ibιd. rarol. a. p. to . 3 aliisque Pluribus . pag. 3ol. 392. notatum, quandoque in secunis quorum historia in Epidemicis habentur , qui da valetudine parotides naic , atque tune repetierunt. Primentibus tentari posse, ubi autem ex adve FACIEs RUBRA & SUDANS MALA . Quan- sa valetudine fiunt. tunc reprimentium usum do per universum corpus calidus sudor aequabi- damnat, ct illas maturari & quam primum iter o munditur. optimum fignum est. & febris aperiri . commodius esse monet. Verum j. sp . ardens Depius, uti antea vidimus tali sudore ubi agebatur de illo febris exitu . quo in alium iudicatur. Uerum hic agitur de sudore, qui in m cubum tendit , dum materia eritica non e sola facie & capite observatur . uti in moribun- pellitur de corpore, sed ad quaedam loca depodis hominibus toties contingit. Videmus enim nitur . etiam parotides numeratae fuerunt . in morbis acutis paulo ante mortem , quam- Adeoque , ubi parotides in febre ardenti fiunt. vis omni morbi decursu tota cutis siccissima signum est, materiam febrilem eritice versus fuerit, sudoris guttulas erumpere . neque dise illas glandulas deponi; cumque sanguis in hoc fluere, sed figulae suae tenaces cuti adhaerere . morbo liquidiori parte orbatus sit . & si mut& plerumque simul frigidus tunc talis sudor maiorem acrimoniam acquisiverit . benigna reis est 2 de quo mira phrasi dixit Hesmontius. vi- solutio parotidum exspectari nequit ; cum alde Commentaria β. 43ι. ): Quod non fit tam illam humores blandi . motus sedatus. S causa
latex in sua natuνa , quamliam ros alimen artus obstruenς non nimis solidata requirantur vi-ν Distus , cui mors rmperat. Quandoque tamen de si . 386. r adeoque sola suppuratio hie i ct calidus talis sudor. in guttas collectus . in cum habet, quae ergo nisi fiat. peiores inflamis facie apparet, malo etiam omine: tunc enim, mationis exitus tantum exspectandi sunt . Vel sanguine Per febris vehementiam in minora va- & quandoque parotides iam tumentes subiicisa pulso, facies rubet; simulque impetu a teri evanescunt, redeunte iterum materia morbovi po urgentis liquidi tenuissima adhuc pars ex. sa in sanguinem ; unde recidivae pessimae . S in Primitur . quae in cutis superficiem emergens in febre ardente saepe mors sequitur e mi enim
guttas colligitur. Ubi enim soluta morbi ma antea in hae parastra pho dictum fuit ex Ηιννο- teries, per vasa libera & pervia mota . sudore malo. iudicatoria non iudica tia partim lethais expellitur de corpore. nunquam talis sudor in ita sunt , partim difficilis iudicii , desienant guttas colligitur , sed humidi vaporis specie enim irritos naturae eonatus fuisse , quod seminper totum eorpus exit aequabiliter; vel collectus per pessimum signum habetur . nisi statim ita
an liquorem de pluit . Unde bonos sudores di- alio corporis loco insignes abstemus appareant δxit Hippocrates s In Prognosticia tom. 8. pag. vel criticis aliis evacuationibus materia morbi eos. qui guttatim stillant . & vaporem attol- eliminetur t uti pulcherrime monetur in Coa lunt. Contra vero monuit Ibidem)t Pusmos eis Priensionibus m. -8. tom. 8. pag. esse , qui μοι frigidi , tu' qui eirea Gyiat tan. 863. . ubi sequentia habentur . Parotide ν 'dωm εν faciem cervicem oriuntων . Isti enim ris ι, in ex acutis morbis , maxime in febribus cum febre acuta quidem moriem , eum mitiori ardentibus , fiunt. re si non iudicationem fece--νο morbi langittidinem praenunciant. Damnavit rint ρο maturescant . aut ex naribus fanguis pariter, qui milii instar in guttulas collecti a flueeνit . aut urinae nomentum crassum babu Prodeunt, uti & illos, qui in solo colo eme rint , stereunt . Plerique vero taIium tumorum unt . Unde etiam alibi Epidem. lib. I. eom. antea subsidunt . Verum considerare oportet in-ς. y-- Io. monet. quod illi, quibus ex k- me etiam anas febres , F ve 3 tendantur . Mebre ardenti pemicies immineret, paululum in remittant , atque sic pronunciare . Sic enim
Donte & claviculis exsudarent , nemo vero per limitatur illud praesagium . quod alibi Nμ- ivorsina corpus. Patet τrgo , quam malum mer. ID. ibid. pag. 8sq. muis absoluta