장음표시 사용
61쪽
ne motus humorum per vasa pro parte pendet. cera vide f. 43. r. ς adeoque ultima elabor uti modo dictum fuit. Praeterea dum instestuc tio subtilissimi liquidi, syirituum nervosorum nem-Potus per urinas, sudorem 'e. difflatur de cor- m. minuet feliciter perficitur . Omnium autem Pore, distentae antea fibrae . iam debilitati . non frequentissime molestus tremor abusum vini aut satis magna vi se contrahunt versus axim sui spirituum fermenta rorum sequitur, longe mim natis, ut contentum liquidum undique aequa. maior vasorum omnium distensio ab his, quam biliter premere possint ; adeoque fient similia , a potibus aquosis. observatur . unde miseri tui, ac de nimiis evacuationibus dictum est . Patet nisi semper venas Iaccho distentas habuerint. hine ratio, quare illi, qui potibus aquosis tepi. toti tremuli, & ad omnia vitae munia inh bidis ingenti copia quotidie assumtis abutuntur. les. languent, sicque uet inviti. licet melior toties tremulis membris poenas luant; quae mala uideant δe probent . ad haec denuo confugere adhuc augentur. quia his potibus fluiditate a m eoeuntur. Uideantur de his illa, quae in Comis sanguinis aucta debilitantur omnia vasa & vise mentariis l. 6os. II. dicta fuerunt.
S. 63o. Uratur restituto aequabili fluore dc pressione liquidi arteriosi in arterias, cerebro si Ze cerebellosi in fibras motrices: id obtinet in morbi initio usu eorum, quae lentorem solvunt, vires reddunt 6o6. ad 6i7. ἰ in fine autem per ea, quae liquida perdita subito testituunt, sibras roborant, & viscera q6. 47. q8. 69.
d G q. Mi. , ad musculorum actionem requiri, ut libera via sit spiritibus , ex en cephalo per nervos in musculi fibras motrices influentibus ;atque simul , ut per arteriam sanguis libere disribui possit per totam musculi substantiam: quidquid autem laedendo encephalon, vel inde productam medullam spinalem vel nervos imde ortos, impedit hunc influxum, tollit motum muscularem εἶ idem autem etiam de alteriis ad musculos tendentibus vetum est . Simulac errodebita copi x utriusque liquidi praesto est . illudque meabile est , fle vasa pervia, ad nutum v iuntatis in omnibus mustulis voluntariis tales motus excitantur, quales in sanitate eum laci. litate, oblectamento. S quadam constantia fieri possunt i lanatus erit ergo tremor, qui vaciliatio musculorum inter tonum S laxationem est uide β. Fa . t adeoque ponit, musculorum m tus constanter exerceri non posse . Ubi autem modo dicta fieri nequeunt. tremor incurabilis manet, uti observatur, quando U. g. post valliados animi motus in illo organo corporeo, per quod mens humana, quamdiu corpori unita est.
determinat spirituum motum in omnes singulos musculos, talis mutatio facta fuit , ut inde quabilis influxus spirituum in musculos turbe.eue in ipsa huius primae determinationis origi
Verum in tremore librili praeeipue distinguendum est , ut legitima ejus curatio investigetur. an in morbi initio, an vero in fine observetur. In initio enim labris nondum potest aecusati actura nimia vitalis liquidi . nisi evacuationesvxlidissimae febrim incipientem comitatae fuerint, quod facile cognoscitur: Verum hoc tempore sebris tremor solet nasci a lentore , quo
nomine uti in Commentarii x I. s 88. dictum sui tinia telligitur omne obstaculum circa extrema vasicu la natum , quod liberum motum humorumpe e illa impedit; sive illud vitio vasorum , vel
hu morum, Pel utrorumque. eontigeetit; sublato ergo hoc lentore, simu I tolletur tremor. Quo modo autem lentor ille tolli debeat . 8t quam varia ad hanc rem medela requiratur. latis fusa sermone in numeris hic citatis dictum fuit. Gmnia vero, quae lentorem tollunt , simul viret reddunt, quia in initio labris debilitas ab obis
staculo pendet. non autem ab inanitione.
In fine vero morbi . soluto iam per idonea remedia & debitum ipsus labrix moderamen lenis tore, si tremor adsit. alia longe curatio requiritur . Tunc enim vel a desectu arteriosi & ne vosi liquidi oritur . vel a nimis debili motu h morum per vasa. Indicatio ergo iubet. ut qua tocyut retarciantur perdita . veL nimis debilis incitetur motus. Prius perficitur, si modica copia simul . & saepe repetitis vicibus . ingerantur talia nutrimenta. quae debilitaris per moris hum functionibus corporis poterunt subigi, &in lanos humores conuerti quam faeillimer de his vero videantur illa, quae in Commentar. 4. 18. dicta sunt. Nimis debilis autem motus a etur imprimis roborando vasa 3c viscera: f ris enim impetu durante . omniet vas erant plus distenta a liquido magis moto & per cal rem rareiacta; postquam vero febris deserbuit . exhaustum corpus languet, collapis vasa sunt.& per maiorem distensione m praeeressam debilitata , adeoqae requiritu , ut illorum robur meatur : quibus vero illud perfie i possit , iaparagraphis in textu citatis pariter xplicatum fuit. Imprimis vero frictiones di exercitia corporis hie summum usum habent , quia per hae vata fle viis ea pulcherrime Toborantur . simulque pro lubitu celeritas motus hum rum augeri potest . absque ullis stimul ntibus remediis adhibitist. Auctum ver. scerum & vasorum robur simul. inservit, ut inisgesta alimenta citius 8e melius mutentur in
naturam nostram , adeoque Per eadem rem eis
dia simul impetrabitur subit Perditorum restitutio is
simul ex dictis patet . illam methodum , quae tremori in initio labris naici eurando optim est, nocere omnino, dum in fine morbi adbib
62쪽
tur. 1 vieissim; in exempIo res patebit. Dum
in febre acuta inflammatoria lentor sanguinis disci lim di inaequabilem transiitum per vasa receph1li facit, poterunt turbari omnes huius viscem functiones, adeoque 3e tremor nasci tverum in hoc casa sanguinis mimo etiam repetita , elysmata refrigerantia . purgantia antiphio fusa, victus tenuis the. tanti usus sunt . Si vero in fine febris acutae, exhausta eorpore per morbum ipsum & evacuationes Praegressas ,
tremor adsit . eadem haec remedia augebun tremoris causam , nimiam nempe inanitionem s& certam is Perniciem adserent . Iura in nium , vini moderatus usus, frictiones , exe citia corporis . roborantia . cardiaca stimulantia 3 e. tunc pulcherrime proderunt, quae in prioriola nocui iant pessime . Patet ergo in cura tremoris labritis sollicite attendendum esse, quo tempore morbi fiat.
I. Di. Λ NXIETAS pro causa habet sanguinis ex corde egressum impeditum:' adeoque per fines pulmonales, aut Αortae, impossi hilem transitum
hine spasmum vasculorum contractorum, aut materiem inflammatam transire ineptam; similia orta vidimus ex impedito trajectu cruoris per Venam Portarum ex
iisdem causis.' unde, quum omnis sanguis venosus, a coeliacis , mesentericis ar
teriis allatus, redire non possit, stagnet, Vasa extendat, arterio iis fluxui resistat ,& omnia hinc nata & nascitura mala producat, Iiquet ambas has anxietatis causas in omni acuto morbo quam severissime observandas, & curandas effie.
ANXIETAS & dolor talia sunt, quae miserrimam hominum conditionem reddere possunt eunde & haec adeo detestatur natura humana , ut omni molimine conetur removere illa, quae horum cauis esse possunt. Uti autem verbis ex.
plicari nequit ingrata illa perceptio in mente , quam dolorem vocamus vide g. 1ao. , sic
idem de anxietate verum esse videtur e solus enim ille hoe percipit, qui anxietatem patitur. Licci autem distinEte intelligi nequeat illa mu . latio cogitationis, quae anxietatem comitatur, tamen possumus inquirere alias mutationes in Korpore , a quibus anxietatis perceptio in menis te nascitur: hoc enim sufficit Medico, qui cor.
Pus , non vero mentem. curare debet. Illa eris Mo mutationes corPoreae , quae anxietatis sensum praecedunt vel comitantur. sollieile indagandae
sunt & his cognitis videndum , qua methodo, ct quibus remediis. cito ct tuto tolli possint . quia molestissimum illud malum subitam medeis iam poscit .
Simulac cor sanguinem cavis suis contentum expellere nequit per arterias, anxietas Percipiis
tur ὐ re quidem eo maior . quo illud obstaculiatri , liberum sanguinis ex corde egressum im-oeclieris , validius fuerit . Velum quandiu vitauperest c vide Commentaria f. r. . requiritur
anguinis vencisi incressus in cava cordis, eius lem ex Cau;s cordis in arterias expulsio ἰ adeo iue in hoc casu anxietas designat, vitam ipsamn ipso quasi sui fonte periclitari: unde appa. et, quantum discrimen tunc adsit. Anxietatis eriliam autem tunc Percipi. quando liber earesis sara Ruinis ex corais cavis impeditur, constat 3rtillimis Dbservatis. Circa mortem enim iri.
Ierabilis anxietas adest. S ultima illa lucta orierit iram nihil aliud esse videtur. Miseri il-quiti ias poli pori concretiones in cordis cavis,l majoribus vasis circa cor, haerent, diras anxietates patiuntur, simulae eorporis motu acceleratur sanguinis velocitas ἔ dum quiescunt omnino . satis bene se habent . quia placide motus sanguinis hare obstacula praeterlabi potest adhuc , & per arterias expcili. Ru ergo , uti doloris sensus fibrae nervos, a cerebro ortae dissolutionem instare monet. se anxietas vitam ipsam di vitalia viscera periclitari indicat cer te cor in acutissima febre adeo celeriter agitaintum , Pulmo immeabili sanguine in farctus inperime umonicis . non dolent , sed anxietatis summae sensus percipitur , qui invitum etiam
hominem cogit, ut mutato litu corporis , aut alio quovis molimine . dirum hoc malum levet . An , uti fibrae nervo is , a cerebro ortae , doloris ideam in mente excitant . dum exte
duntur ; sic nervi, per vitalia viscera dispersi .
cerebelli. non vero cerebri, propagines , anxietatis sensum iaciunt
Eum autem cor dextrum per arteriam pulmonalem , cor vero sinistrum per Eottam sanis guinem pellat; patet . anxietatis causam, imo clitum nempe egressum sanguinis ex corde . in arteria pulmonali. & in zona haerere ponse s omnium tamen frequentissime in pulmon li arteria tale obstaculum observatur. quia sanguis, corde dextro Pulsus in magnum truncum arteriae pulmonalis . statim per ancustissima ejus extrema transire debet in venas. & ex his in
cor sinistrum; adeoque in hoc transitu sanguis statim haerebit , si minus meabilis fuerit. Im sanguis , uti in Physiologicis demonstratur ,
per pulmonalis arteriae angustias pulsus evadita plus. ut per omnia reliqua corporis vasa fluere postite adeoque ubi in cor sinistrum pervenerit, per a ortae fines transire poterit .nisi vel ob vasorum an custiam vel errorem loci, vel liquidissimae partis iacturam , stipus, &c. in hoc itinere mutetur . Quin imo dum obstaculum circa a ortae arteriae fines
63쪽
fines haeret, quod impedire valet , quo minus cor sim strum se libere evacuare ponit . simul
non poterunt venae pulmonales suum sanguinem libete infundere corvi sinistro. hinc intarcietur bie vi pulmo, di nascetur thsistentia cordi dextro. Unde patet, anxietatem ab impedito egresssu san pumis ex corde natam , praecipue circa cor dextrum S arteriae pulmonalis fines haerere. Cum autem hic agatur de anxietate , tan quam symptomate febrili, impeditus sanguinis transitus fiet vel ob spasmum vasculorum contractorum , vel ob sanguinis transmittendi im- meabilitatem , quae in hoc casu fere semper ab inflammatoria sanguinis visciditate pendet . Quamvis enim plures aliae causae, ut U. Rr. t mores scitthosi , suppuratorii Sc. externa compressione vasa angustare possint, ct liberum lan. RuInis egressum ex corde impedire ἔ ut & polymsae concretiones. mucosa . frigida sanguinis cacochymia Sc. sanguinem immeabilem reddere Postini, de illis hoc loco non apitur . cum febris tantum. & symptomatum eius historia , hic pertractentur. acile vero patet . eundem est elum sequi debere . sive vaso um minuatur capacitas. fluidis
non mutatis, sive manente eadem. valotum amplitudine liquida fi m minus meabilia; uti la. tius in historia obstructionis explicatum fuit .
Posse autem vasorum ampl: tudinem minui . dum spasmo fibrarum suarum muscularium conistrahuntur . docent experimenta. Attenae enim non sola elasticitate sua agunt in liuida contenta, sed veras fibras musculares habent , uti docet Anatome . quarum contractione cava arteriarum angustari possunt: harum vero fibrarum contractionem auget I posse . patet ex tequentibus. Dum mnissimus homo subrio percellitur metu, totus pallet. & contrahitur in omnibus
fere corporis partibus arteriae enim contras aestastro suarum fibrati m muscularium repellunt sanuuinem rubrum. uti in tota cute externa ad culum patet. lutim autem an internis partibus fieri cocent suspiria i anxietates, & respiratio
anheloia, ob dfficium tiansitum san ruinis per
contractos spalnio arteriae pulmonalis fines . Idem etiam in Dipore febrium intermittentium apparet: incipit enim con tactis vasorum fini-hus tuti docet pallor). R debilitatis cordis viribus, rasci maior risistentia languini ex corde expellenuo, atque ideo saepe tanta anxietas adest tempore frigoras febrii: s, imprimis si vallindum fu rit; imo illi. qui a febribus his morium tur . fere sim I er in frigore febrili pereunt. Verum S liquidi per vasa transmittendi i
me b. litas , manente eadem vasorum transmittent,um capacitate, poterit impedire transitume Iusdem per arterim pulmonalis N aortae fines . Uti enim dictum tuit in Commentariis β. 38a. 8. in sanruine nostro naturalis proclivitas est in cohaesionem ; unde in quiete sponte sua concrescit: ct tandiu sanitas manet . quam&u vi.
scerum & vasorum efficacia potest superari ille
nixus in concretionem . Probatum autem fuit
f. 58 . ubi de febris effectibus agebatur . per
febrim. liquidissima exprimi. reliqua incrassiari ;adeoque per febrim augeri poterit sanguinis co haesio, ergo di impediri eius transitus per arteriarum fines. Quando autem illud vitium a ctae cohaesionis in sanguine nascitur , Primum fere Clus signum in pulmone percipitur . quia ex corde dextro statim in angustos arteriae pulmonalis fines sanguis pellitur , unde difficilis &anheloia respiratio, iactatio, anxietas . & illa aegiorum Hippocrata dicta. signa ce ta exhibent, quibus docemur, talem immeablinlitatem in sanguine nasci, qua impediri incipit eius liber transitus per arteriarum fines . Unde merito in morbis acutis omnia haec signa pe lIim l ominis habentur.
RUM EX IISDEM CAUSIS. Altera causa an xietatis , di quidem satis irequens , Pendet ab
impedito sanguinis transitu per venae potiatum ranaos , atque pariter a spasmo vasculorum contractorum . aut immeabilitate sanguinis oritur . Notum enim est ex Physiolopscis . omnem fam umem venosum excepto illo, qui , a nutribtione horum viscerum peracta residuus, peculiaribus venis in cavam venam desertur ventriinculi , intestinorum . melanterii, Pancreatis , lienis, O menti, colligi in unam venam portarum quae hepar ingressa , adscita firma , arteriis simi- l . tunica , mox in ramos abiens, ct postea in m. nores innumerabiles divisa per omnem hepatis substantiam distribuitur, atque bilis secretionere rae a. residuus sanguis , venulis receptus in
venam cavam in unditur . Patet ergo , santuinem illum , ex visceribus chylopoleticis in venam Portarum delatum , Per convergentes canales iterum
ferri debete , sicque bis venosum fieri , antequam ad cor redeate adeoque apparet dissiciliorem per hepar traiectum humo tum esse debere, quia sanguis venosus, absque vi cordis de novo in illum agente . transprimi debet per ultimas venae portarum angustias t unde facile in illis hominibus , qui salubri motu corporis carent, hic impedimenta libero humorum transitui nascumtur. Sive Iam circa ultimas venae portarum per
hepar distributae angustias, sue in ductibus bi.
liosis , aut illorum emimario communi, oriatur
obstaculum , essectus iste idem eriti impedietur
nempe transitus languinis per venam Portarum, adeoque & venti sum systema viscerum chylo P teticorum non poterit se evacuare in illam: venis autem illis plenis manentibus & distentis . sanguis arteriolus per coeliacam ct me sente ricas arterias allatus , qui in has venas exonerari
debebat , staenabit pariter , adeoque languini per avrtam pellendo in has arterias maior net resistentiae ergo cor sinistrum difficilius sanguinem suum poterit evacuare in rtae truncum .
donec removeantur haec obstacula , vel alii exa orta oriundi rami dilatati recipere possint illum sanguinem, qui aliter per coeliacam & mein sente racas arterias transire solebat . Forte ideo maiori copia sanguinis per vicinas emulgentes
arterias pulsi , ingens copia urinae excerni ' ,
64쪽
uti toties in hae anxietatis spe ete apparet; praecipue s ab inordinato spirauum motu vasculis spasmo contractis ortum duxerit. Cn teris enim paribus . eo maior copia erit liquidi secreti , quo major quantitas liquidi secemendi Orga nis secretoriis applicatur eodem tempotis spa
Frequens fatis in praxi hare anxietatis species
currit . quae ab impedito trajectu cruoris Per Venam Portarum oritur . Multis enim homini. bus , qui caeterum satis lani hactenus-videbano
tur , intolerabilis subito anxietas nescitur; su cedit vomitus molestissimus , 3e paulo post totum corpus icterico eolore delaedatum conspicitur, cellante tunc anxietater sensim per urinam
eluitur bilis san uini mira , color flavus cutis evanescit. δt sani videntur ; verum post aliquot leptimanas , citius, vel seriuet, redeunt e dem ordine omnia haec lympionis a . Docuerunt cadave tum sectiones uti eostea latius dicetur, ubi de ictero xgendum erit in his h minibvc. dumttn communem bilis . vel 3t cynicum aliquando solum . a bile in spissata . cal.
Culis, tumoribus vicinarum partium &c. sic M.turatos esse, ut secreta a santuine Uenae porta rum bilis per has vias exire nequeat : unde haec accumulatur. receptacula, in quibus colli-ηitur , distendit , vasa biliosa reeleta manent ,
impedimentum nascitur sanguini venae portarum , a quo bilis secerni debet , anxietas fit summa , donec salutari naturae molimine Pervomitum retropellatur bilis , fle sanguini permista ictetum faciat. Dum enim homo vomit , ab domine contenta uiscera omnia convulsivo dia-phragmatis & musculorunt abdominalium motu validissime comprimuntur, atque per hanc compressionem retrogrado motu secreta bιlis retr Pellitur in venae portarum ramos, atque ex his Fael per venae cavae t es pondentes ramulos in fanis
uinem redit. vel Se forte una cum sanguine
venae portarum retroprimitur in auerta. Mutari enim posse sanguinis directionem in arteriis, si major sit resistentia circa illatum extrema , quam est potentia urgens liquidum a basi versus apicem, in Commenta r. f. I I. Num. r. dictum suit. Cum ergo, obstaculo posito circa venae Portarum extremos fines, arterioso sanguini tu has venas nuxuro te sistentia sat per Uo. mitum compressis his partibus , sanguis poterit
retroprimi in arterias, praecipue cum In venae Portarum ramis , Per melanterium dispersis . nullae valvulae sint, quae huic retrogrado sanguinis motui obstare pollent: uti docuit Ru futur a eri Anari dee.1. yag. II. . Inde simul patet ratio , quare . distentis per flatus ventriculo aut intestirias anxietas nascatur, dum tumore harum Partium Compressis νasis impeditur libera circumductio humorum: haec autem anxietas e rumpentibus natibus levatur illico. Si ergo anxietas in morbo acuto oriatur . summam semper attentionem meretur, cum tanta saepe mala inde sequantur . uti sequenti natagrapho dicetur . Turpissimos hie commissos errores doluerunt toties sero Mediet , dum ae .grorum numero obruti miserorum de anxietate querelas neglexerant incauti. Severo ergo examine indagandum semper est, quaenam anxieta. tatis causa sit. de quo in loco corporis haereat. Summum enim discrimen habet illa anxietas , quae ab impedito transitu per fine arteriae pulmonalis pendet i minus periculosa illa, quae ab impedito cruoris transitu per venam partarum pem
det; licet tamen & pessima inde sequi possint
mala: omnium inanime periculosa illa anxietatis species, quae a flatibus de spasmo contractis vasculis, ob ordinatum spirituum motum, fit. uti in hysteri eis de hypochondriacis toties o servatur . Quibus autem signis diversae hae an.
xietatis species distingui possi ni , mox dice-
g.632. I anxietas ergo talis 63t. diu perstat, circa vitalia producet poIyposas
o concretiones, inflammationes, gangraenas subitaneas, cum intolerabili an- Rustia , & morte cito subsequente; si autem haesit in hypochondriis, tum maximum sensum aegritudinis circa stomachum pariet, reliquis visceribus minus acute sentientibus; dein putrefactiones subitaneas sanguinis in vasis his amplius, minusque validis; unde gangraenae, hepatis putredo, dysenteria a putrefacto lethalis.
Si ci rea viscera, eor nempe 8e pulmones, anxietatis causa haereat. sanguinis ex corde egre Lium impeditum esse designatur, uti praecedenti paragrapbo dictum fuit. Cognoscitur autem hoc malum adesse ex laetione vitalium actionum , pulsus nempe & respi rationis. Cum enim sanguis ex corde libete expelli nequeat, arteriae non dii tabuntur, adeoque pulsus erit debilis di vacillabit ἔ & ob eandem causam brevi frigus extremarum partium aderit . quia non poterit languis ad extrema eorporis usque propelli. Cum autem pulmonis per aerem inspiratum dilatatio requiratur, ut sanguis eor de dextro expulsus libere
per arteriae pulmonalis angustias tranfite possit,
Se in praeeedenti para grapho demonstratum suerit, brevi impediri transitum per pulmonem ,
licet in aoria primum libero sanguinis gressui obstaculum hae terat , patet ratio . quare agri in hae anxietatis specie omni respirationis molimine conentur viam facere sanguini in arteria pulmonali haerenti: hinc illa suspitia. di brevis Aeanhelosa respiratio, quam erecto corporis in lecto situ quem in aeutis morbis adeo damnat Ηιmocrates) levare conantur. Unde dissicilis inspiratio, vacillans pulsus, ct extremotum frigus
docent, anxietatis causam circa vitalia haerere. 3c mortem instare, nisi mecurratur illico.
65쪽
iiculis, cavis cordis, sanguis . noti Potens pr pelli per arteriarum fines, stagrabit . adeoque concrescet brevi ; cum ex sua natura in saniss-mo etiam homine adeo in concretionem Pronus si . liquidissima pars a erassori secedens adhuc transibit per arterias. residuum eo magis inspissabitur , polyposas concretiones formabit. saepe postea. si evaserint ex hoc discrimine aegri . tota vita non resolubiles. Praeterea dum immeabilis sanguis tordis proximi vi urgetur in amgustias arteriarum. S per febrim fortius agitur, vide j. 3 r. vitalia viscera inflammabuntur, atque ob eandem rationem nata hic inflamma.
io subito in gangraenam transibit ivide I. 388. S M a. certo S cito lethalem cui
uti in violentissima peri pneumonia tristissimis exemplis toties constitit. Simul tune adtist into. Ierabilis angustia, quae facit. ut miseri continuo situm corporis mutent, & quaquaversum se ia. ctent in lecto. donec infarcto penitus pulmone suffocati pereant.
SI AUTEM HESIT IN HIPOCHONDRI Is
cte. Quamvis haec anxietatis species non adeo funesta fit, ac prior . tamen & inde multa ma. a metuenda sunt, ac pariter molestissimo int Ierabilis angustiae sensu artios afficit. D. stingui. tur autem a priori. quod respiratio non adeo impedita st, ct pulsus arteriarum satis fini exis pediti, quamvis febriles. Maxime autem notanis dum . quod, licet in hepate haereat obstaculum. traiectum cruoris per venam portarum impe. diens. Praecipuus tamen aegritudinis sensus circa stomachum . & imprimis circa ejus orificium superiust. quod cardia vocari solet. percipiatur rhoc enim in loco prementis ponderis molastis
fimum sensum habent illi. qui paulo post , retros rata in sanguinis masiani bile, ictero Medabuntur. Hoc locum indicant semper , imo
saepe & pugnis contudisse vidi , dum summamilliam anxietatem impatientissime ferebant. Nootum est ex Anatomicis , mairnos paris octavinet vos circa orificium lupet ius ventriculi locari r qui deinde per abdominalia viscera omnia distribuuntur; torte ab illis pendet auxietatis perceptio circa hunc locum . dum circuitus humorum per viscera abdominalia turbatur . impedito transitu ianzuinis per venae portatum fines in hepate . Quamvis enim in reliquis visceribus ab eadem hae causa, dum san puis Per
arterias allatus urstet, nec venae interim te evacuare possunt. magna distensio fierit bere viodeatur . tamen vel minus acute: sentiunt, vel saltem anxietatis sensus ab hac causa in aliis locis non percipitur dolores quidem vagos in variis abdominis locis, nunc circa lienem , nunc in intestinis , icterum periodi eum praecessisse vidi saepius, & ab aliis auctoribus idem obse vatum legitur , verum ille aearitudinis & anxietatis sensus circa stomachum praecipue haruret. Dum haec observaverat Helmoouur i. f.
.e Cayia Iι : Confirmatur morborum sedex inanima sensitiva, p. 4 r. n. 13. dixit I Icterus
Diraa, designam ι bidem tesseram sua ferocia in suri. Si iam eonfideretur. stagnare sanauinem in t to sy sten a te venae portarum. totum hepar imo meabili sanguine in farctum esse . patebit tacite. quot di quanta mala hic metuenda sint . Sanis
Ruis enim venae portarum proximam bilis. per hepatis fabricam secernendae. materiam' habet ;vasa bilem iam secretam continentia. a vicinis in farctis & tumentibus comprimuntur et saepe etiam ductus exeretorii utriusque bilis , cystica nempe & henaticae, obst lucti sunt in his mor. bis; hine pessima putredo e pectanda est. Obo servatur enim, bilem stagnatione, uti fle calora nimio febrili , citissime corrum Ri , & in cad veribus animalium circa hepar prima incipieri. is putredinis fistria apparent . Dum iam simul febrili impetu lanouis in obstructa hac lo a ur-petur, valorum destructio, humorum enutio,&pangraena, merito metuuntur: in primis cum
hepar at eo molle S itiabile sit . ut rudi ori eratam attactu facile tenera eius fabrica destrui possit. Hinc patet ratio, quare toties post icterum vom 'ae putridissimae in hepate inveniantur ;vel & quandoque hepatis . iam vera putredine dissoluti , tabus olidissimus dysenteriam lethaialem faciat . Dum febres continuae remittentes autumnales, una cum te vi hepat itide , in stu. tumno epidem ice hic grassabantur ante aliquot annos. aderat illa anxietas, urinae color e riat Ius . A flavedo in adnata tunica oculorum e constitit autem tunc pluribus casibus . febres has male curatas cortice Peruviano, antequam
illud obstaculum in hepate solutum fuisset. post
diuturnos languores putridissim h dysenteria o orta . e medio tulisse plurimos .
f. 633. T NDE optime novit Medicus , quid anxietas talis 63t. 632. pro I sua causa , & natura ponat , quidque inde praesagiendum fit , simul
que distinguet anxietatem ab uno affecto genere nervoso , absente se bre antegressa , di inter eam , quae ab inflammatione acuta , quae tum per sua signa prius se prodidit οῦ inde comparans haec cum vehementia , duratione , loco hujus mali , cuncta prudenter detegere poterit I Cur in omni fere morbo circa mortis articulum anxietas ultimo tragoediam claudit ρ Cur spasmodica an-
Xietas parum , inflammatoria maxime , periculosa Cur inquies , iactatio, suspiria , anhelatio, pervigilium in morbis inflammatoriis, suppuratoriisque, mox-
66쪽
Ex illis. quae binis praecedentibu paragraphis dicta fuerunt, constat,duplicem distioqui anxietatemὲ quarum una , circa vitalia viscera haerens , impeditum sanguinis egressum ex corde . eiusque transitum impossibilem per arteriarum fines pro sua lausa & natura ponit ἔ ti impria is circa pulmonalis arteriae extrema Obstacu. tum tune invenitur, uti demonstratum fuit.C gnoscitur haec species te spiratione dissicili , pulsu debili & inordinato . extremarum partium corporis frigore , angustia summa i sinistrum semper praesagium huius anxietatis est , quia vel subita mors metuitur . vel a stagnante hic sanguine nascuntur polymis massae, quae postea diras cordis palpitationes , a minimo corporis motu immaniter augendas , lipothymias . dyspnoeam. 8c plurima alia pessima mala faciunt. Altera anxietas in hypoth driis sedem suam habet, & distinguitur a priori , quod nec pulsus multum mutatus sit, neque respiratio adeo Iasa , eum nec in pulmone nec arteriis corde egrenis obstaculum ni , sed circa fines venae portarum; praecipuum hujus signum est intole. rabilis opprcssionis sensus circa cardiam. Quamuis autem riori adeo periculosa sit haee anxi tas , quam Prior , plurima tamen inde mala metuenda esse in praecedenti paragrapho vid,
Verum quam maxime distinguendum est in
omni anxie a te . an a densitate inflammatoria humorum transitus languinis per ultimas vas rum angustias impediatur; an uero spasmo cono tracta vasa sua et cavitates angustaverint ; quia longe alia medela tunc requiritur . in busdam
enim hominibus adeo mobile & irritabile est genus nervosum , ct tam facile turbitur subtialissimi liqudi per nervos motus ut a levi etiam animi affectu fumma anxietas, spasmi. dolores mirabiles . convulsiones flee. Drἰantur . Quam frequens autem anxietatis causa haec fit, docuitondebamus in Digerrat. EpistoIaνi de Pisone Hysterica p. 486. , qui tanta cum cura mir bilis illius fle multiformis morbi, qui passo hysterica 3t hypochondriaca voeari solet a Medicis historiam descripsit: notavit enim, chroni Corum morborum dimidiam partem ab hoc affectu pendere. Paucissimae enim foeminae omnino ab hoc morbo immunes sunt e & tantum fere illae . quae duris laboribus vitam tolerari P rimo de plurimi viri, qui sapientiae studiis dediti sedentariam vitam agunt , his morbis obno. xii sunt. Notavit autem Ddenbamias. illud imis imprimis mitabile in his morbis obtinere quod, quamcunque partem corporis illa spiri. tuum invaserit, statim producantur symptom ta talia, qualia illi parti competunt ἰ unde mmnes sere morbos mentitur, Ae facile Medieci fraudem facere potest , nisi sollicite ad omnia attenderit, di magna peritia valuerit. Per omnes fere corporis partes varia huius morbi phaen mena recensuit ille auctor. atque docuit omnia haec mala, quantumvis diversa videantur , ab una tamen radice pendere . di eadem medela
debellari posse . Nimia enim mobilitas nervofi
generis, ' minor firmitas spirit tyum . qui . uti mira phrasi dixit isden bamus t Ibidem 'ag.so . .
tu tuo entis immateνiriis confiuio pUri , morbi huius ideam absolvunt . Qualis enim santuis est. tale serum. talis lympha,& reliqui tenuiores inde secreti humores videntur esse e verum
in debilibus puellis, de viris , qui libris impallescere assueti vix eorpus movent . sanguis de vena mimus instar aquae rubellae diffluit e durax vero laboribus exercitati rustici cruor in stissilem massam conerescit illaeo di imo di ipstim starum sanguinis in his saepe nimis in concretio nem tendit: hinc admodum probabile videtur. subtilissimum illud nostri corporis liquidum v rios cohaesionis gradus habere posse . Videmus autem quotidie teneras puellas , virosque . in quibus similis fantuis era fis obtinet. a te v mmcianimi aructu turbari totos . a minimo fragore illico contremiscere ς dum durum aratorem bis ruina vix pavidum feriret e neque invicto magnanimae mentis robori in tali homine haec intrepiditas adscribenda videtur, sed tantum in. de pendet, quod callosum quotidianis laboribus corpus minus assiciatur. de firmior omnium flui
eorum compares sit. Anima enim robur oe conis stantia . quamiae hoc corporis Iuto is rncrustatur, a firmitudι ne Dirituum e dem famulantium ma
xime pendet νdenb. ibid. . Unde totque agitur cum hystericis & hypochondriacis. dum a mici, imo & saepe Medici. illos increpant,quasi
illorum culpa fieret, ut a levissimis etiam tu bentur adeo, atque possent ratiocinio has tu bas compescere. Miseris enim his non citius rein medium adfert pertinax at qωοd υει insolantus mi
qui firmiter statuerat, D nMIlo modo Permugurum. ne demes dolare pertentenotir c Ibid. . Cognoscitur autem haec anxietas ab affecto genere nervoso orta , quod nulla febris illam praecesserit, temperies aegri talis sit , ut solida tenerrima . Eh fluida murus ficina sint , animi motus praegressi fuerint, vel liquidorum evacuationes validae ct subitae , sive spontaneae sivea purgantibus, vomitoriis die. ammtis, excitain aer quotidianae enim Observationes docent. hysteri eas ct hypochondriacos pessime assici ab eis vacuantibus fortioribus quibusvis . Ormium certissimum & maxime pathognomicon signum est, si ingentem copiam urinae limpidissimae emittant tales aegri, eum illa anxietas adest , vel aderit brevi. Hoe urinae profluvio fatetur bdenbamus se imprimis cognovi me mirum hune morbum . dum varias larvas induens quaevis alia mala mentire ur. Illa vero anxietatis speς qum ab inflammxtoria visciditate languinis sedc hinc impedito transitu eiusdem per alteriatam extrema
pendet, febrim comitem habet c vide β. s 88. et imo illam sebris acuta fere semper praecedere solet , 3t praeterea signis inflammationis videg. 38 a. distinguitur ab illa Uxietate . quae stturbato genere nervoso pendet . Quam neceminrium autem fit sollicite has anxietates per tuasi A cognoscere , patebit sequenti paragrapho . E a ubi
67쪽
ubi de anxietatis cura agitur, quia opposita saepe medela in his requiritur.
Si iam simul ponderetur diversa anxietatis vehementia. duratio, & locus , in quo origo mali haeret, reliqua omnia , quae ad progno sim faciunt , detegi poterunt . Quo enim validior fuerit anxietas & diutius duraverit , eo peiora
mala expectanda sunt. Si enim circa pulmonalis atteriae extrema anxietatis causa haeserit diu , sive ob immeabilem sanguinem, sive a spasmo. vii in asthmate periodico fit . summus metus est polypolae concretionis sanguinis in maznis illis vasis S receptaculis eirca cor . uti & dilationis me uiusmaticae aut varicosae magnotum vasorum ex corde egressorum . imo & cordis ipsius: unde tunc postea. licet remotis his o staculis anxietas cesset, manent tristissima&l m. medicabilia mala; de quibus alia occasione in Commentar. g. I 6. dictum suit. Simul etiam ex hactenus dictis patet ratio sequentium .
MORTIS ARTICULUM ANXIETAS ULTIMO TRAGαDIAM CLAUDIT ' Si enim excipiantur illi morbi, qui uno momento 'uam finiunt ; uti dum saevissima pestis sanissimos h minis nihil omnino mali praesentientes . imo
in foro versantes. Occidebat illico. uti alia o easione memoratum fuit : omnes reliqui rnerbi. dum in mortem tendunt, summam anxietatem
faciunt : nihil enim aliud videtur esse ultima illa vitae cum morte lucta in moribundis . Si
autem considerentur illa , quae circa mortem contingunt, phaenomena, apparebit facile ratio Dum enim homo moriturus est , cordis vires, debilitantur, uti docet pulsus; sanguis ad extrema corporis usque propelli nequit . hinc ciriturpatior & frigus extremorum ἰ hoc frigore con stringuntur vasa cutanea; hinc sanguis venosus in latiores venas derivatur, S ad cor dextrum tendit: arteriae pariter contractae hoe frigore , ct ob imminutas vires cordis non amplius distentae sanguine impulso. retrastra da motu sanguinem versus cor movent; hinc oritur maxima resistentia cordi sinistro, unde illud evacuari nequit, adeoque nec venae pulmonales suum sanguinem evacuare possunt in cor sinistrum ;oppletur hine pulmo sanguine . cordi dextro summa sit resistentia . quam moribundi summo
respirationis molimine sup rare nituntur: arteriae pulmon tes manent repletae ; cor dextrum celerrime palpitans urget adhuc plen Ax arterias . exprimitur in cava aerea pulmonis solito viscidior humor , qui expectorari non potens ira
cheas implet; & ingratum illum stridorem me, ι in vasis aereis pulmonis facit sicque
dilatatio pulmonis per inspirationem magis di magis impeditur: hina crescunt resistenti .e cor.
di dextro , donec tandem quiescat , di homo
moriatur. Verum 3.σ3r. probatum fuit, anxietatem pro causa habere sanguinis ex corde eis remum impeditum t cum meo illud in moriundis obtineat . patet ratio , quare anxiethssumma in mortis articulo semper adsit. Confiemant hinc rem illi homines, qui sub aquis igi-
forati, vel laqueo suspensi . revixerunt: omnes enim testantur se summam anxietatem percepisse ; & paulo post nullius rei eonscios fuisse . vixit adhue ante aliquot annos senex hortularius. qui ab hostibus fu*ientibus ex arbore suspensus. mox a suis. discisso laqueo, liberatust, narravit saepius CeIebere o Boeννbaavis, quod , dum in lacueo haereret. vidisset statim surn mam lucem , fulguris instar; simul percepisset intolerabilem anxietatem deinde vero nullius rei memor fuisset. donec postea ad se rediret. Non absque ratione ergo Seneca Epid. s . P. 474. asthmatis periodici anxietates expertus dixit :Bre υι t autem υaιde , oe praeelIa simiιis , impr-rrar et , intra boram fere desioit . Quis enim diu
tare est ἰως est . animam agere. Itaque m. d. ci
CUR sPASMODICA ANXIETAS PARUM . INFLAMMATORIA MAXIME PERICULOSAt
Qula. dum eo usque increvit anxietas, ut iri animi deliquium incidant. vel paulo post inciderent aegri sphis dica anxietate correpti solvitur spasmus ἔ quia cor tune sanguinem versus en cephalon pellere debita vi nequit ; hinc nec illud spiritus movere per nervos adeoque cessat inordinatus ille influxus spirituum in quandam partes. & levatur anxietas. Patet hoc tidianis observationibus in Reminis hystericis . dum gulae musculi . spasmo constricti, interceptum aerem in oesophagi tubo retinent, quI exin pansus calore loci tumorem magnum facit. vi cina omnia comprimentem eum sensu inst4ntis quasi lust icationis e simulae enim hae m niteresammo linqui incipiunt, solvitur spasmus . & v licio ructu exploditur coercituς aer , totumque malum cessat. In asthmate spalmodico laboraritibus idem apparet toties; qui dum in ipso qua imortis limine versari videntur. loluto Gasino , revi Wistunt; & centenos saepe tales paroxysmos patiuntur. iam er inde emergentes, nisi toties
repetito malo polyposae concretiones, vel mo.-bosae dilatationes vasorum circa cor , aut cordis ipsius . iastae fuerint . unde saepe lubitanea mors sequitur . Multum hue facit, quod iahyaericis & hypochondriacis , quibus spasma-dicae illae anxietates adeo familiares sunt, minus in concretionem pronus sit sanguis. ad eoque non tantum periculum sit polyposae concretionis & reliquorum malorum , quae indς sc-
Verum iri anxietate inflammatoria sanguis
immea ilis haeret circa arteriarum extrem , at
que san uis ex corde pulsus in haec obstacula . liquidissimi exprimit. condensat reliqua , unde omni momento auotur causa mali , A brevi mors sequetur . nisi subito solvi poli t obstruens
illud inflammatorium , quod saepe fieri ne
CUR INQUIES, I ACTATIO &c. Pessimorum
horum symptomatum congeriem , uti optimznotavit Ouret ι In coac. Bipp. p. 3. re 4. . Vt detur
68쪽
detur Hippocrates torro vocabulo expressisse, atque ubique damnasse . tanquam lethale in moris his signum; quando nempe aeqri dissicillime moris hum ferunt, omnis figurae , situs & loe, impa. tientes. Et contra omnia bona sperari iussit, si aegri morbum facile ferrent. Imo & vulgus constanti observatione pro pessimci omine in moris his habet . quando absque causa aegri lectum mu tare volunt, aliove in loco decumbere ', dum . que inquieta eorporis agitatione situm omni m mento fere mutant tales aegri . imminentem iam mortem agitare miseros apta satis phrasi dicitur. Anxietas enim illa & continua corporis iactatio, cum suspirris S anhelatione , notat . sanguinem amplius ex corde dextro per puἰm
nem pelli non possie . adeoque sustolationem dimortem brevi instare , sive hoc fiat . languine inflammatoria densitate immeabili pulmonalis
arteriae extrema obstruente, sive in motbis iap. puratoriis . phthisi, empyemate &c. consumtus pulmo fuerit . vel sic fractae morbi vi ct diuturnitate vires vitales, ut movendo sanguini per
arteriarum angustias non sum eiant amplius. Hem vigilium vero tunc adesse simul facile patet, quia summa anxietas omnem omnino somnum impedit. Notandum tamen . solam illam inquieton corinporis agitationem non semper adeo funestam esisse ', nisi simul in morbis accesserit anhelatio, 'sulpicia illa . quae impeditum sangu: nis transitum ex corde dextro per pulmones designant. Craticam enim perturbationem saepe comitatur hae
iactatio & anxietas , sed absque signis insalmadeo pulmonis. Sic anxietatem cum pervigili inter signa futurarum parotidum numerat Ηιρ s Prorν. I. I. t. 8. y. 8o2. 8οῖ. er in coacts Praenot. π.56 . tb. p. 88s . . Inter ligna suturae haemorrhaingiae recenset anxietatem subitaneam cum pervigiliis Coae. Praen. n. II 3. ιb. p. 8S8. . Anxiis ,
lumbis dolentibus alvos humectari dixit alibis Coae. Praen. n. w8. tb. p. 883. . Iactationes veroi Ilas corporis. quae cum frigore sunt, pe stimas merito dixit Hippocr. coae. Pran. n. a. isId. P. 833. , quia tunc vitales actiones pessime se habete indicatur.
I. 6ῖ . TNde etiam patet, quam varia requiratur medela ad lavitiem huius ma- I li reniendam ; qu:e tamen omnis cognoscitur', & applicatur , cognita prius indole ipsius symptomatis . Ubi ergo advertitur affectio spasmodica causa esse, haec tollitur leniendo acre irritans 3. 6o4. 6o . I id expellendo per vomitoria, purgantia, sudorisera, diuretica, abstersiva; diluendo aquosis calidis Is dando animi affectnm; laxando fibras, vasa, viscera 33. 36. 4. II. ς eum Pe-stendo vim liquidi nervosi per anodyna,& narcotica . Si ab inflammatorio viscido, id solvendo, diluendo, ejusque vasa laxando, impetum denique liquidi vitalis
refraenandος huc maxime faciunt potus largus , calidus, aquae multa fari nota nitroia subacidae levissime aromaticae,' solus, cataplasma, epithema , emplastra applicata locis assectis, quae fiant ex diluentibus, laxantibus, emollientibus, an Odynis ἰ clysmatibus tape, parva copia simul injediis, diu , si fieri queat , retentis ,
quae Dei a sint ex iisdem; vapore aquae calidae, emollientibus mistae, Per nares , osque, in pulmones assiduae dueto.
Nihil maeis damnosum fuit arti Medicae .
quam generalia illa morborum nomina , quae minus attentos in pessimos errores quandoque deduxerunt . Si ertim , audito anxietatis nomine , quis statim de remedio cogitet , antequam sedulo anxietatis causam in corpore Praesentem investica verit , casu tantum proderit , licet decantatissima etiam remedia exhibuerit , re saepissime nocebit aegris . cum penitus diversam medelam requirat idem morbus , prout avaria causa ortum duxit . Summa stimulantia. ut spiritus cornu cervi, salis ammoniaci . succini tinctura&c. in hysteries foeminis saepe prosunt illico, dum ab inordinato spirituum m tu spasmodica anxietas adest : verum eadem haec dat . dum inflammatoria densitate sanguinis Per pulmonaris alteriae aut fortae fines liber transitus impeditur . vera venena sunt, & malum augent immaniter . Contra vero valida sanguinis missio in anxietate inflammatoria summum
remedium est; hystericis vero mul. eribus , nisi simul plethoricae suerint, magna sanguinis i Tom. III. ctura , & uti S aliae quaevis validae evaeuationes,
summopere nocent. Unde patet . prius ex si gnis praecedentibus paragraphis enumeratis, C gnosci debere indolem huius symptomatis. antequam cum fructu medela adhiberi possit. Cum ergo praecipua distinetio sit inter caulam anxietatis inflammatoriam. & spasmodicam dictam. duplex praecipue cura requiritur. Illa enim diversitas, quae a loco a flecto pendet , non tantum discrimen facit, nili quod parti affectae t pica medela adhibe ture live enim immeabilis sanguis circa arteriarum fines, sive circa venae Portarum extrcma, haerens anxietatem fecerit. Eadem indicatio iubet solvere hoe impactum , R expedire vias I verum vapores aquosi calidi. inspirando hausti. directe in pulmonem veniunt . & vasa laxanda , diluendo &c. pulchre rosunt . uti statim dicetur: ubi vero in hepateaeret malum . lamenta hypochandriis applicata, elysmata similia iniecta &c. merito laudan
UBI ERGO ADvERTITUR AFFECTIO SP AD
69쪽
MODICA CAUSA ESSE die. Quam maxime
notandum hic est, aliquando eauiam spasmodicam anxietatis a sola mutata cogitatione Pen. de re, adeoque nihil corporei habere ς uti eum hysteri ea mulier sola recordatione passae olim contumeliae in paroxysmum delabitur i quandoque autem aliquid applicatur nervis. Per varia loca corporis disperiis . quod aptum est tu bare totum saepe genus nervosum . & miros spasmos, ct intolerabilem aliquando anxietatem producere. sic Moschi. Ambiae graseae, aut Ziabethi fragrantia. Blos olfactus nervos assiciens, 'hysteri eos paroxysmos toties excitat .' imo ο cet Historia Medica , nervos in locis etiam nisfitissimis eorporis positos , dum afficiamur. t tum sensorium commune , & omnes functiones inde pendentes turbare posse . Omnium tamenti equentissime miri illi effectus observantur . dum nervi per ventrieulum S intestina disperis si irritantur ab acribus . vel a sordibus hic collectis . vermibus reptantibus die. a sciuntur tblanda enim & iners pituita in ventriculo fluctuans molestam anxietatem producere valet , quae, excussa per vomitum hac laburra . illicotouitur . idem ab alimentis difficilius digerendis in debilioribus hominibus toties observatur . omnium frequentissime in febribus eatis anxi tas oritur 4 dum acrior bilis , vel ante febrim milis plaeexistens, vel per febrim, sic mutata, inventriculo vel intestinis fluctuat : molestam anxietatam , ct irrequietam corporis astitationem, in me ipso tali morbo laborante, ct in aliis plurimis , observavi, quae lani vomitorio dato curabatur feliciter.
Ubi eiga in febribus . absque laesione respirationis. vel fienis inflammatoriae densitatis sanis uinis , anxietas adest . de hac re stmper copi. tandum es, S inquirendum sedulo, an aliquid acre vel molestum . in ventriculo vel intestinis haerens, anxietatis causa sit . Quomodo autem aeria irritantia uniri possint , paragraphis intextu citatis dictum suit. omnium tamen citis sirna medela sit , si acre vel molestum illud , nervos ventriculi A intestinorum irritando spasmodicam anxietatem faciens , expellatur de compore . Si in ventrieulo illud haereat , vomitorio commodissime tollitur; si vero in intestinis me. Tit. purgante medicamento per alvum educitur . Leniora tamen hie imprimis conveniunt, qua lia ad hunc numerum in Materia Medica h bentur, ne nimio tumultu excitato sebrim au. xeant . Neque saepe magna moles noxiorum humorum in his locis haeret . quae Omnia haec ma- Ia producit: fatetur enim Da b. m. R. I. c. 4. ρ.63. , se saepe miratum suime , dum examinaret illa . quae uomitu aegri reiecerant, S ideret materiam expulsam neque mole valde
spectabilem . nec pravis qualitatibus insignem fuisse: tamen hoc facto is dabantur nausea . an. x etas, ta latio, suspiria luctuosa , & alia molesta in his labribus symptomata; δ quod teliquum erat morbi . sacile tolerabatur di ubi vero metuebat, ne vasa, copioso sanguine distenta , in cerebro vel pulmon.bus rumperentur inter
vomendi conatus. sanguinis missionem praemitate t. &, finita operatione emetici vel catharistici medicamenti , excitatas turbas Paregorico remedio dato sopiebat: sicque invenit tutissime in labribus hoe symptoma tolli posse . In infamtibus. dum lactis coagulati massae in ventricul haerent, quae nec sursum nec deorsum expelli Possunt ob nimiam molem . anxietas ab hac caula obserMatur 'quam irrequieta corporis agitatione testantur miselli S saepe inde convulsi Pereunt. Datur tunc sapo Venetus . cum vitello
ovi tritus S solutus, ut dividantur & altenuenis tur haec concreta, & dein lani vomitolio vel purgante expelli possint. Aecidit aliquando. ut illud irritans, anxietatis causa. his viis exire renuat, sed longe iubistilioris indolis per sudores excitatos dimetur de
corpore. obisvavit hoc Odeub. t Sl B. E. c. .st. 353. in febre pestilemiali, atque ingenue cominmissum errorem fatetur. Nobilem enim sueminam curabat febre a sente . cum vomitu . an
xietate . & reliquis symptomatibus modo en meratis laborantem l praemissa venae sectione e
meticum dedit, quod in altis sebribus adeo pr fuerat , sed incassum ; nam alvi profluvium sucincedebat, quod semper emetico dato praecaveri .
in aliis febribus moverat: ae postea namalam innitus symptomata sequibantur. atque aegra et
ca diem iacimum quattum morbi periit. Abstinuit postea in similibus febribus hac methodo .ct, praemissa moderata vena kctione. fudoriis. ris remediis morbum aggrediebatur, di isticissismo cum successu ; modo sudores excitati per viginti quatuor horas absque ulla interruptione profluerent, potu tenui calido leviter aromatlco continuo exhibitor ultimis enim horis ludor magis copiosus eum summo levamine prodibat. Quod si molestus vomitus impediret . quo mi nus sudoriferum remedium propinari possiet. lo-lo tegumentorum ponte re sudorem excitare m liebaturi atque simulac sudor pro manare inci. piebat . statim vomitus sedabatur, cum materiae morbi eae rad/i versus ambitum comoris sese ex. yrri erant. Sic discimus . variis aliquando modistentari debere expulsionem acris illius irritantis.
quod anxietatem in labribus lacit. Facile autem patet . in labribus calidiora illa sudori sera vitanda eme , ne nimis augeatur labrilis motus; vel si similia dentur. tenui liquido potato diluenda esse. uti & Ddmb. Dcit. Formula decocti talis
ludori lari ad hunc dumetum in Materia Medica habetur atque ad hane normam plures aliae similes eone innari pomeni t in quibus .mnibus requiritur , ut simul diluant humores , di vias laxent . unde ex aquosis cum lembus aromatctus optime parantur. Acetum sex vel mcto partibus aquae dilutum addito saccharo vel melle ad saporis grat am calide potatum , optime sudores movet simul sanguinεm d luit , ct omni putredini essicacissime resistit. Imnia autem haee & per diu resim aeunt. si alio tegimine adhibeantur: si enim, tecto stragulis corpore ori . haec propinentur,plerumque sudore1 m venti si vero frigi&usculo aeri ager exponatur,
70쪽
eadem νmum a per urinae vias potius agent: sis in ut etiam diluendo di abstergendo haec remedia pro me posse, se ita patet.
SEDANDO ANIMI AFFECTUM. Summas ab
anum affectibus validioribus anxietates nasci poseis, no erunt omnes, imprimi, a tristitia Eh me. tu . Si aeter ergo febre decumben . facile mobilis sit . di aliquid contigerit, a quo animi affectus muti fuerunt, anxiatas inde nata non pemeet a febre, vel vitio humorum minus meabi. lium . sed a turbato genere nervoso Per has ν
nimi morus; qui ergo sedari debebunti Quomodo autem. & per uuae remedia hoc fieri poterit, in Commentariis s. t . explicatum fuit.
mia enim di spasmodi ea contractio fibrarum , vasorumque & viscerum, quae ex his componun. tur . impedit liberum humorum transitum pervasat fi ergo laxari possit illud quod nimis eon.
tractum est, tollitur malum. Verum quidem est, non adeo hic Meeare nimiam rigiditatem paristium solidatum, sed potius morbosam earundem contractionem per acria applicata , uel inordinatos spirituum in fibras motrices influxus: aseoque videntur tantum hie convenire illa, quae acrimoniam irritantem tollunt, vel leniunt, aut inordinatos spirituum motus compescunt. Notum tamen est naturalem vasorum contractionem sieposse minui per laxantia applicata, ut transmi tant longe eramores humores, quam in sanitate solebant, adeoque eaoem haec poterunt minue. te morbosam hane δὲ spasmodicam contracti nem . Ideo veteres Medici ad te tanum curanis
dum humidis 8i pinguibus fomentis utebantur. unguen is mollissimis partes peririeabant . imo
sie assectos toto eorpore balneis fimilibus imis mergebant, uM alia occasione in Commentariis . a 34 3. dictum luit. Ouomodo autem laxari
Possint fibrae, vasa & viscera . Paragraphis intextu citatis explicatum fuit.
COMPES ENDO VlM LIQUIDI NER SI PER AN ODYNA ET NARCOTICA. Quantum
usum haec habeant. ad sedandas illas turbas quae ab animi affectibus exeitatae luerunt, in Commentariis f. ios dictum fuit. Videri possunt 8. illa , quae in Commentariis f. 2oa. 8. Iam a. de illorum usu di estieaeia habentur . In omnibus enim illis cafibus, ubi spasmodicae affectiones adsunt , summum remedium dant anodyna &narcotica . Ubi ergo anxietas est , absque lignis inflammationis, tuto ad haec confugere licet . Quantum autem boni ab horum usu prudenti inmothis. ad anxietatem di alia pessima sympi mala tollenda. sperati posset . docuit S den, mus; qui intolerabilem anxietatem in febre putrida variolosa nullo modo compesci posse o servavit, nisi nareoticis, di quidem saepe repetitis . si urgeret hoc symptomat imo monuit , plurimos hoc moibo periisse , quia his auxiliis
destituti fuerant. Dum enim tenor variolosus , in sanguinem reformus . turbat omnia, fli vallo dissimam febrim inem dit , tam violentum D, servavit nasci spirituum orgamum in his aegris,
ut nisi his auxiliis eompeiceretur , brevi mors
sequeretur . Unde Zt narcoticum remedium in pessima variolarum specie non tantum octava quaque hora propinandum iussit , verum etiam voluit, ut semper praelici esset nova eius dosis, si forte recrudescens aegritudo d. anxietas illius usum poscerent. De his autem in variolatum historia piaribus dicendum erit.
est periculosissima anxietas . di imprimis si inflammatorium illud viscidum circa pulmonalis arteriae fines haeserit; uti enim dictum laxi ad s. 63 i. licet primo circa aortae fines tale obstaculum fuerit, quod sanguinis e corde sinistro egressum impedit . brevi debebit di pulmo in misvasis obstiui di simile obstaculum cordi dextio fieri. quo illud impeditur sanguinem per put
monem transmittere. Si vem circa venae
tarum extrema in hepate simile mxlum haeserir, maiores adhuc inducias fert, licet di inde pesia sima mala nasci possint. Curatio in utroque postulat. ut illud inflammatorium viscidum solvatur di diluatur . 8t vasa laxentur . ut facilius transmittere possint illua , quod impactum haeret: omnium citissime cura perficitur, si utrumque simul obtineri possit. Quomodo autem. de per quae rem ia haec fieri poterunt. d. in historia inflammationis, di in febrium cura generali ad 3. 6I1. 6I3. 6i4. 6 I s. dictum fuit. Interim tamen summum discrimen, quod saepe hic obtrunet. postulat ut efficacissima quaevis simul & semel adhibeantur. Quam maxime autem coadu cet , ut impetus vitalis liquidi sic refraenetur, ut sanguis non urgeat valida vi loca obstructa quia se liquidissima pars tantum transprimitur, reliquum tanto plus in spissatur. 3t in maiores πasorum angustias pellitur . adeoque periculosum
adeo malum omni momentra peius redditur Lampa hine missio sanguinis prodest , nisi extrema iam frigida, δ. debilis d. inordinatus pulsus d
cuerint, pauculum tantum adhuc meabilis sanis guinis per vasa circumduci ἔ tunc enim , hoc per venae sectionem educto, tam mors Rccelerare tur . Ad hunc scopum etiam faciunt artuum lia paturae . ut pro aliquo tempore , venis ecim pre sis . sanguis hic detineatur . ne ad cor delatus maiores angustias faciat. Simul omni modo diis luens vehiculum languini admisceri debet,Patan do deeocta farinosa cum melle. fluctibus horaeis maturis, additis levissim,s aromatibus . nst tam
laim diluentium copia debila tam corpus lan gueat nimis r imprimis hic conveniunt amara illa lactescentia frigida. de quibus in Commentariis F. 6is. dictum fuit. Additur his nitrum . cuius lumma efficacia in resolvendo inflammaintorio viscido adeo nota est.Simul de per lamenta , balnea, epithemata Se. venis bibulis cutis externae similia applicantur. δὶ imprimis circa loca affecta , ut omni modo possibili diluentia& attenuantia.venis recepta . ad locum arictum Perveniant: haee enim spes est , ut illa delata ad cor . 8. inde versus loca obstructa, cum tenuissima sint. adhue transire possint . di simul dum