장음표시 사용
31쪽
tibus eorporis adhaeret, non facile solis aquosis abluendum . Requiritur ergo ad curationem , ut oleosa tenacitas. cui illud aere irretitur. dividatur : quod nunquam pulchrius fieri poterit , quam per lamnacea imprimis acida. vel acescentia saltem. Ob rationes modo dictas . Vix enim credi potest, quam tenaciter illud acre aromaticum haereat aliquando,nulla aqua diluem dum et imprimis in talibus aromatibus: quae sis xiori oleo illud involutum habent. Cinnamomi v. g. fragrantia aqua ebulliente in auras avolat, nisi vasis clausis coerceatur; imo cinnamomi leum cum aqua diu conquassatum vires perditi verum in pipere aliud obtinet e destillatione enim inde elicitur oleum, quod piperis stagrantiam redolet, sed gustatum nullam acrimoniam habet . Decoctum residuum satis acre quidem est . ipsa tamen piperis grana adeo fervidum
saporem retinent, ut nihil perdidisse videantur; imo nequidem diuturna coctione . ad octavam vicem repetita, in larga admodum etiam aquae copia . potui eluere fervidissimum aroma ex pia Petis granis , licet tot coctionibus in pulposam mollitiem versa fuissent. Patet ergo satis, similium aromatum fervorem solis diluentibus tolli non posse . Fluctuum horae tum bene matur tum saponacei succi . tanta solvendi vi piaediti, tunc imprimis ulum habent. Notum est . uvarum recens pressum succum, si potetur maiori copia. sundere omnia & saepe tantam di arrhoeam facere, ut corpus iste exhauriatur, & homo satis obesus paucorum die tum spatio emacietur omnino, omni sere pinguedine soluta S per alvum expulta. Mel. saccharum , syrupi , rob Sc. ex his & succis fructuum hora otum parati efficacissima tune sunt remedia. Alia occasione diis
saporis lenitate fallebant, incautius gustans. tantum ardc rem in faucibus senserim , ut suis a-tionem metuerem et frustra tentabam abluere ais qua illud aere . quod oleo inhaerebat: sola posca cum melle potui tollere molestissimam hanc a.
Crimoniam. Decoctum avenae cum Oxymelle sim.plici, rob sambuci, rabesiorum . syrupo e succo est ri Sc. pratissima simul & optima remedia da. bunt. In illis enim diluens aqua adest, una cum
lamnaeea deterstente vi, di grato acido; simulque molle avenae gluten prodest Obvolvendo
DE MULCENDO PER BLANDA GELATINOSA . Quae fiunt vel ex animalibus l, vel ex
vegetabilibus priora sponte sua in alcatinam n tutam vergunt; posteriora potius in oppositam indolem. Ubi ergo ob nimium motum, vel temperiem aegri cognitam. Putredo metuitur, age- latina cornu cervi, ebor .s di similibus . abstin
mus; vel saltem illis addimus succum ei tri, qui& saporem fatuum harum gelatina ruin emendat, ct simul putredini optime resistit. Ex hordeo , avena ct similibus parata decocta . molli farinoso glutine hic prosunt. & sponte sua in acidum vergunti quod hic optimum est. Semina lini, cydoniorum . psyllii Sc. gluten molle dant quidem , sed satis tenax & viscidum . quod nimia copia sumtum sua tenacitate ventriculum di primas vias gravare posset . Prudenti tamen usu haec sumta pariter omnem acrimoniam involvunt . & fauces . oesophagum, ventriculum . quandoque acerrimis aromatibus sere excoriata. demulcent quam optime.
QUUM ALCALESCENTIA, ACRIA &e. Raphani, Masturtia, Allia, Porra , ct Cepae &α
magnam acrimoniam habent, & simul in alc linam naturam vergunt . imo quaedam ex illis verum salem volatilem alca linum oleosum eo tinent. Sed ad omnia haec dilutio per aquosa ,& eorrectici per acida, pariter conducunt . uu& demulcentia. Saponacea autem illa resolvenistia remedia ante laudata non adeo locum habent , quia re haec aeria non adeo tenaci oleo intricantur, & sanguis & omnes humores per similium alcalescentium abusum nimis iam dissoluti sunt; qui enim his indulgent nimis. saepe observantur validis haemorrhagiis corripi. Unde tunc summum usum habent acida austera , ut spiritus acidi sonites ex sale marino, nitro, subphure, vitriolo expulsi ; uti & vegetabilia, quae roborando solida, ct compingendo fluida noxios
effectus acrium alcalescentium emendare valent rut me spila immatura, rhus obsoniarum , tormenti Ila, historta Sc.
s. A cibis animalium ex partibus alcalescentibus;per ea, quae descripta 76. ad9 i.
Quando de morbis ex alcatino spontaneo ante victum fuit paragraphis hic citatis, constitit, illam esse corporis nostra conditionem , ut e Tinpestis. quamvis acescentia vel etiam actu acida luerint . per vim vasotum S viscerum . &misce iam humorum inquilinorum. Parentur talia liquida . quae sponte sua acescunt nunquam, sed in putredinem tendunt. Si ergo talia inge. Iantur nutrimenta. in quibus iam haec proprie. tas obtinet. quia nempe in putredinem vergunt;
patet facile, simul conspirante ingestorum indo.
te cum mutatione illis per eorporis vires inducenda , putredinem metuendam esse , di omnia illa mala, suae inde sequi poterunt , nisi una cum his acida vel salsa assumantur , quae omni putredini emcaeissime resistunt. Hinc nemo diu ferre poterit cibum . qui ex solis animalibus ra.
Pacibus. quae aliis animalibus vescuntur, Par tur; praecipue si carnes horum animalium assatae offerantur. Quaenam autem mala talem victum
sequi possint, & quae medela tunc requiratur, v Capitulo de alcatino spontaneo dictum fuit.
io. A cibis copia peccantibus, stomachum constringentibus; dilutione, inedia ,
32쪽
cos. ET DE FEBRIBUS IN GENERE. 33
Ut ira ventrieulo debita fiat ciborum digestio, ventriculus validi ssime comprimitur, nisi laxe-TEQuiritiar, ut tali ingerantur copia . quam ven- tur simul orificium superius . disiumpi posset ;tricia tan ferre & superare valet; uti pluribus di- vel inter vomendi conarus , lanaui ne validi me tam fuit in Commentar. β. o. s. Copia enim me pulso verius caput . metuq eu, ne ruptis en- ola Citium quantum vιs innoxium peccare pos- cephali vasis, lethalis amplexia fiat. Praestater-- , clocent stulosi pueri , qui saepe inde febrici- sto prius larga ungninis missione vasa dc piare . tarit . .se pessime se habent. donec haec saburra & dein plumula irritando fauces vomitum mo- Expialsa fuerit . Cibus autem copia peccans non vere . Prosunt tunc es talia vomιtoria . quae recipit in ventriculo illam mutationem , quae nulla interposita mora illico agunt, ut vitta re retritur. ut in intestinis ulterius elaborari & lum album aqua dilutum, aerugo & similia, quae vel fici possit . sed sequitur propriam indolem . ipso momento serε, dum deplutiuntur , vomi- qua aut iri acidam, aut putridam, aut in ran- tum excitant: periculum enim hic in mota est. cidam pessimam acri monam tendit . Tota er- Ubi autem nimia quidem copia ciborum grava-- cci ratio in eo consistit . ut expcitatur ex ven- tur ventriculus, neque tamen sic distenditur . ut triculo cibus copia peccans ; vel , ii h c tuto ambo eius orificia claudantur , tunc dilutionis fieri nequeat, inedia tempus'oneedatur, ut sen- locus est, de sola aqua tepida fera lassicit huictim ingesta digerere valeat e simulque diluenti- scopo ; quia plerumque simul nauseam A vomistius ingestis siet attenuentur contenti in ventri- tum solet excitare; imprimis si melle edulcoraculo cibi . ut per pylorum facilius exire possint. ta fuerit. Si tamen nullus vomitus sequatur post Notum enim est ex Physiologi eis. tenuissimam dilutionem. neque levamen anxietatis doceat. primo ingestorum partem per pylorum exire , Per Pylorum exivisse contentorum partem, lo- crassiora velo diutius retineri, donec ab assum. cum habent vomitoria alia, quae interiecto quo-ptis liquidis . vel humoribus in ventriculi ca- dam spatio temporis agere lolent; quorum pluisvum depositis . diluantur , sicque exitui apta res formulae in Materia Medica ad hunc nume. fiant. . rum habentur: simul proderit , postea purgans Omnium periculosissimum malum est, quan . date . ut cruda illa, quae ex ventrieulo In inteis do a nimia copia ciborum sic distenditur ven- stina transiverunt, expellantur . ne Postea no- triculus . ut utrumque ejus orificium spasmodi. ceant. Quidquid enim ventriculi actione mula. Ce constrineatur, unde nullus datur exitus; dum tum non fuit. in intestinis dissicilius poterit di- interim calore loci aer cum cibis deglutitus ra- geri, ut bonus inde chylus fiat. rescit, atque cibi ipsi intestino motu fermenta. Quam periculosum autem sit repleto ventricutionis. vel putredinis incipientis, in majus v lo validum excitare vomitum, satis patet ex tri- lumen expanduntur: sic ornas momento auge- stiis mo illo casu Nobilissimi Respublicae nostraetur dira haec anxietas. a turgente ventriculo . Architatam. vide Commentat. ti. iro. s. cui vicina viscera comprimuntur, vasa per ventri- past maximos vomendi conatus oesophagi tubuscusi substantiam dispersa angustantur; hine in . prope di aphraema abruptus fuit , unde post inflammatio, imo & gangraena ipsius v. ntriculi & tolerabiles eruciatus mi latrame periit. viscerum a tali sostbeatione nasci poterunt . Si- Quando autem nimia ciborum copia diu di--i cornpresso 'a tumente ventriculo stortae de- stentus fuit ventriculus , his expulsis saepe omnescendentis trunco, di visceribus vicinis sanguis fere robur amittit; & quasi paralyticus fit; ob distellius per haee pellitur; hine ma fori vi ut- rationes in Commentar. ν. 13. Num. 3. dictas. getur verius caput, unde rubor iaciei, oculi la- Neque tantum fibrae musculares ventriculi sub- crymantes, capitis dυlω, vertim imo & letha. stantiam constituentes tunc debilitantur, verum lis aliquando amplexi a merito metuitur. Uen. & ipsa eius orificia resolvuntur ἰ unde tunc intriculum autem mmci; repletum sie elaudere sua gesta postea alimenta in flaccido quasi sacco hae- orificia. ut nihil exite possit , plurimis obser. rent . & respirationis motu per pylorum cito vationibus constat . Dum in conviviis strenui transeunt in intestina, nullam mutationem fere potatores uno halitu ingentia poeula vacuant , in ventriculo passa . Idem videmus fieri . dum a copia & frigore vini spasmodi re stringitur u- post diuturnam urinae retentionem vesica para trumque ventriculi orificium. & mox intolera. clytica fit, ct per catheterem educta distendentetulis anxietas sequitur: imo licet manibus vali. utina, manet saepe diu molestissimum urinae stil- de premant distentum abdomen miseri . ut le- licidium ; dum resolutus simul spincter vesicae vent ventrieulum, nihil exprimere possunt . I. eius collum stringere non valet . in hoe casadem infortunium toties acci cit illis, qui aquas omnium optimum est , si parca tantum copia medieatas simul di semel nimia copia hauriunt. cibus di potus assumantur , ut omnis distemio quam anceps tunc periculum sit . facile patet e ventrieuli caveatur e sie enim sensim fibrae venlt en .m vomitu tentetur ventriculi exoneratio, triculi namis distractae pristinum robur acquirent ipso vomendi nixu . dum inter abdomi ualium c vide Commentaria g. 28. Num. s.t
mustulotum & diaphragmatis praelum distentus
M. A potu acri sermentato , vel fermentante , acido , olenta , aromatico , de
stillato vel simplici , inducta aerimoni tollitur iisdem remediis c Num. I. 6.8. hujus .
33쪽
Pestimas inde febres nasti vidimus in Commentar. F. figo. x. ; per fermentationem enim scimus nasci novum quemdam bt mirum stimulum etiam in talibus rebus . in quibus antea nulla omnino apparebat actimonia . Sic uvarum uecus , dum recens pressus est . blandissimus , sola set mentatioire in fragrantissimum vinum mutatur. Ex mollissima hordei farina per se mentationem amrrimum alcohol parari poterit. Illo autem tempore, dum haec fermentarit, fragrantissimus halitus exit , qui mire reficit quidem, si parva copia nares feriat sed simul pessimum venenum est, si impludenter magna copia naribus attrahatur ', imprimis si in dolio fermentantis liquidi halitus per parvum spiraculum exeat . Lethalem inde a poplex iam ortam fuisse legitur Ierm. Boerb. chem. t m. I. pag.
a. pag. 56. dum homo cellam ingrediebatur, ubi maxima copia collectus erat sylvestris ille spiritus , qui in vigore sermentationis maximo
cum motu de liquido sermentante prosilit . Quam in vis autem forte in alcohole . ex liquidis sedimentatis producto , aliquid illius spiritus adhue raneat, videtur tamen ab ipso alcohole distinctus esse . Gas vocavit hunc spiritum Hesmon- νι ιι Io Capitulo: Complexionnm arque misti
niam elimentatium figmentum Num. I 8. p.Ut r.
ntim , non autem vini spirati m . Cum autem in aere aperto sermentatim re rapatur , videtur
futae immus ille spiritus, in liquidis sermentantibus natus, exhalare pro maxima parte : forte etiam aliqua ipsius portio atris partibus liqu)di fermentati cstharet. δα sic figitur. Certe tartarus purissimus si destillatur vasis exacte clausis, exit inde aliquid adeo fugax, ut nullis vasis coerceti possit; & si nulla spiramia invenerit, vasa recipientia . quantumvis ampla suerint, distringendo sibi viam facit. Hinc apparet, quam periculosum sit in ipso actu sermentationis suppressos liquores bibere; inde enim pessima cholitae ct alia dira mala saepe sequuntur . Forte in novis & petulcis vinis aliquid illius spiritu haerens cat tum mum illud instaurans sic nile, quo lane uentes ultimo lenio vires, nullo alio remedio excitandas, statim resci senis sit Cor naro, uti alia occasione in Commentar.
y. s s. dictum fuit. Absoluta autem fermentatione . Ae tace odiundum deposita , limpidus supernatans liquorvinum dicitur, quod ex diversissimis quamvis Dretur . 3c sapore. Odore Sc reliquis proprietatibus disserat , tamen hoc commune habet , quod potatum maiori copia inebriet , di destillatione spiritum ardentem , aquae scit Iem , exhibe xt . Sive enim ex uvarum succo,
sive ex melle . sive ex hordeo, aliisve sermentabilibus ille liquor raretur , idem semper Obtinet .
Dum ferment tua liquor, vinum, hydromcl,
revisa tenerosa 8te. potatur ab homine nor admodum assueto. maior calor concilia ut toti corpori . & hilaritas menti r omnium sensuum augetur promptitudo ; in membris omnibuη maior observatur agilitas . omnes lanimi aflectu placidi m mi fiunt ἔ vorace animi curae leniuntur, ratiocinium sit emendatissimum ἔ 8e meditationibus exhaustus si quit fuerit. modico vi. ni usu se quam optime refiet percipiet ; unde iusto sub moderamine pulcherrimus liquorum
fermentatorum usus esse poterit. Sa autem maiori copia an raritur, omnes sensus interni Acexterni . 3t voluntat, i motus turbantur , 3e debilitantur a sic ut neque pes . neque manus . nec linpua, neque mens amplius olficium suum faciant: tandemque nimio horum usu omnium.
quae a mente pendent , toluntur ; ita , ut in profundissimum somnum , imo 8c aliquando in lethalem a poplex iam, incidisse homines obse
vationes Medicae testentur. Spiritus autem ardentes, ex liquoribus sermentatis parati . loripe celerius omnia eadem
efficiunt, sed essectu citius evanidor dum brevi
iterum distiantur de corpore. Unde videtur temulentiam excitandi vis in his pendere aspiritu ardente, quem eo tinent. Si enim ille destillando aufertur . vel ex neplicenter servatis liquidis exhalat. relinquitur iners vappa , quae
omnem inebriandi vim perdidit. Major autem noxa a spiritibus ardentibus sumptis oritur . qu3m a liquidis fermentatis :quia in illis haec vis observatur; quod nem palan Ruinem ejusque serum coagulent, partesque solidas corporis indurescere faciant ' quidem eo magis. qtro minori copia aquae diluti ad alis c hol propius accedunt . Unde miseris illis .
qui his potibus nimis induleent . tape pessimae
obstructiones nascuntur ; imo aliquando viscora penitus scirrhosa teperta fuerunt post moditem ἔ uti alia occasione in Commentata I. 28.
dictum suit . Omnium pessimum est , si spiritibus ardentibus aromata addita fuerunt , 8e imprimis talia , quae magnam copiam olei lar-r Uritur: tunc enim acerrima aromatum vis omnes has noxas auget. 8e ardunt immas febres excitare valet . Longe peior temulentia, Aen. ulto durabiliora spiritu anis ver.er. oritur.
quam ab eadem copia spiritus vini simplicis pa-
Curatio vero malorum . quae abusum liquidorum fermentatorum sequuntur. varia est . Alia enim requiritur ebrietatis tempore. alia in crapulari dicta febre . quae post temulentiam sequa-
ur. Diversa medela convenit his, qui raro h. sindulgent , atque illis, qui tanquam ad perde ra vana genitr . er tanquam esstinii illa non possi τt, nisi per bum auum comus t PIinii Natur. Ηtitur. Itb.XV.c. 21 . . t 3 3 hestemo venas semper inflatas Iacco habent: longe enim aliud est cur is re ebrium, quam ebriosum. P terea pro di versa acrimonia liquidi fermentali, cida .
leos a. aromatica, iterum alia requiro 'ur.
Ubi ergo a nimia copia liqui 'i iermer inia sui apta iebrcis accenditur, Omarum o P .
34쪽
est larga copia aquae . vel aquosarum quorum- eumque , illud diluere et sic enim brevi sedabitur hoc malum. Meracissima enim vina . uti dictum luit numero secundo hujus paragraphi , multa aqda diluta absque noxa ipsis se,ricitantibus ex hibentur; imo ipsum alcohol . si larga copia aquae diluatur, tuto potatur. Inremorismus fur secuti medicus Cassius . 'ebrettanta tua am ct m gna siti ias cto . eum post ebrietatem altam rem/coepisse cognosceret, aςuam frigidam iurist. Qua
prefatione pag. 18. . Plaestat autem tepidos potas aquosos exhibere, ne calenti mero corpori subitaneum frigus noceat. Simul haec prosunt . quia & aliquando inde cum levamine vomitu magna pars potati liquidi fermentati eiicitur . Hoe facto, blandus somnus optimum remediume it, ut hoc villi edormiant. Ηιρ crines similia commendavit. si quis ex temulentia voce deis.ctus lxceret, in hoc enim casu jubet, multa ca.
ιιώ ιaυari. Or I Ongras caιida imbutas ad caput admowra . donee ad se redear : deinde eo rosio Meo illitum, in moliιbus stratis, vestimentu lectum reiscumbere ἰ neque apud eum Meernam ardere, neque
I. e. 7. t m. I. p. 3 p. in . Poena tamen manet vi-
piles . 3e crapui. iris dicta febricula sequenti clieadest, eum lassitudine totius corporis , capitis
dolore, nausea saepe R. vertigine. Leve vom: totium tunc prodesse solet. ut onerans ventriculum saburra expellatur. Hoc facto, nihil magis iuvat, quam vim meracioris modicus usus, ut tanguentes corporis vires grato hoc stimulo exciteritur . Dixit Hippocrates Eρrdem. Lib. II.
pIt aolent, vim merito bemmam bibat . Semel
hoc solamen experti illi , qui quotidie Baccholitare solent, sequenti mane spiritibus ferme notatis saepe indulgent, sicque repetito horum ab su misertime corpus peidunt. Ubi autem potus sermentatus ingestus simul acrimoniam acidam habuerit. vel oleolam aromaticam; tunc requiruntur & illa, quae numero sexto 3t octavo hi ius patagraphi enumerata fuerunt. Miserrima autem eonditio illorum est . qui quotidie his induleent i fatalis enim necessitas tunc oritur hac repetendit tandemque in illis totum systema lare actionum vitalium S anima. lium a repetito potu pendet. Pavor emm, genae Peu IQ, ω tremulae manus effundent splena fa, minii Natur. Hs. Lib. I S. cv. 11. NE. ss. emunt vel invitos . ut iterum potent . Non absque summa comm i se ratione vidi iuve. nem, qui mane expergefactus e tremiscebat . molestissimas cordis palpitationes habebat. nulliam lare membrum movere pote t, multo mi mus vestes induere. nisi prius aliquot uncias spiratus vini sumeret. Dum durae huic necessitati
obluctari aliquando vellet miser, in syncopen
incidebat. & invitus quamvis eoetebatur illo uti.
Sic tandem , contractis pr. summa arι ditate membris, post calamitosillimam vitam in nute
Ebracili ergo nunquam simul & lamel his abstinere valent . di licet possent . periculosissimum foret. Si enim ullibi, certe in hoc casu. locum habet monitum Hi meratis amor. So. er si . Sect. a. T. p. p. 88. D. J. quo a subitam muta tionem damnat ubique & illud solum tutum esse asserit, quod paulatim fit. tum maxime si quir ab alleνο ad alterum transierit. a liquoribus enim 'rmentatis . vel spiritibus ardentibus inde destillatis, si maiori copia assumta fuerint, calescit corpus , rarescunt liquida, turgent vasa arare factis liquidis distenta : simulae autem horum liq a tum vis evanuit, . corpus debile , frigidum & enervatum relinquitur, donec iisdem stimulis languor ille vincatur. Solent simul acri siti torqueri postea , sicque multo potu natam iam debilitatem augerit. Dum autem ebrios quointidie his indulgent, dilatata toties vasa debilitantur, tonum suum amittunt. & distendentibus liquidis nimis facile cedunt. Hinc minor acti vasorum in liquida. adeoque minus persecta arusimi latis eludorum intestorum necessario sequisuntur: inde cachexia,ca cochymia, ct fatalis tandem his hominibus hydrops nasci solent: quae Omnia mala accelerantur . si simul & semel his potibus abstinere cogantur . Omnium ergo Ptiis me cura perficitur, si per eradus lentissime minuatur vini, vel spirituum sermentatione paratorum . abusus; S loco spirituum ardentium me raeissimi S generosi vini moderatus subministretur usus, quod languentes sustinere poterit vi in res I 8e debili simul ventriculo suecurret; dum interim caret illis noxis, quae a spiritibus ardentibus merito metuuntur: nempe liquidorum coagula, & solidatum partium nimia induratio. Utinctus interim sit siccior, ex pane bene sermea lato, vel & his to E cii carnibus iuniorum animalium atatis, piscibus fluviatilibus assis ἔ ce. revisia generosior pro potu communi serviat . calidi aquosi debilitantes potus vitentum, simul
que sentim auctis corporis motibus roborentur
vasa 8e viscera. Si signa docuerint. sanguinem in inflammatoriam densitatem vergere. acidi s ponaeei succi, ut rob sambuci, ribesiorum,oxymel & similia prosunt. Si vero in hydropicam diathesin vergere incipiant iam veterani potat res. theriaca diatessaron, Andromachi , Tingiis ber conditum. A similia calida aromatica remein dia summum usum habent, quae grato calore laninguentem , & sui muneris in his sere oblitum , venistriculum excitant. & perditas corporis vires instaurant sieque efficiunt. ut absque damno potibus
sermentatis abstinere ',ssint.Haec methodus etiam
in deploratis lare casibus profuit neqde fallit in quam . nisi quando seirthosa viscerum diathesis, vel destructa iste pulpa tenerrima encephali vel nervorum, immedicabilia jam haec mala lacerit.
ra. A nimia vigilia; curatur iisdem, ac m. i. a. 3. hujas.
35쪽
Quamdiu vigilamus , organa sensuum ab obiectis assiciuntur . di motus quidam musculares exercenturi homo enim sanus quieto penitus corpore , de nullo obi acto externo sensus emciente . cito in somnum delabitur . Verum ut sensus ab objectis amet possint , di motus musculares exercera, requiritur praesentia spirituum bonorum, coptolatum, in cerebro . medulla eius . nervis de n ustulis c Η. Βων,. Instit. 3. 588. . Nimii s ergo viriliis consumuntur spiritus . dis flantur subtilissima , residua ex siceantur , bilis atra gener tur in corpore, figitur in hypochon-driis, turbantur cerebri iunctiones : hinc deliria. furores, maniae &e. Uerum de omnes actiones viscerum chy Iopoleticorum inde languent; hinc cach exta. cacochymia, ct reliqua mala n time- rosissima, quae inde pendent. Nulla enim arte sub il mmi sui ritus , qui vigilia consumuntur ,
reparari possunt. nisi Orrino: qui quis enim ima primis non assiletus , vigilem duxerit noctem , sequenti die era ves artus sentiet. di languidum totum corpus. 8e fere omnes iunctiones turbatas habebiti neque cessabunt haec mala. nisi languida membra grato sopori dederit. Unde monuit Itipvoreates De Victu acut π. T.I . P. 75. , quod Veisem .s υ ιιι a 'orias re cibos, tum Crudo , umincoctiores effert; de alibi scoae. Praenot. N. 4 .
Pesmum autem est non dormire, neque die. υHenrm yrae dolore aut area Etione vigilabιt , aut deis Irrabis ab hoc signo. In illis, qui studiis n mi is acriter incumbentes vigiles nocies ducunt. tristissima exempla toties docuerunt nimiarum vigiliarum noxas :l vel enim in pessimas febres . delirio semper comitatas . incidunt, vel in Pertinaeissimam maniam quandoque delabuntur . Curatio ergo febrium , a nimiis vigiliis ortatum , requirit, ut somnum concilietur, & ut illae mutationes , quae corpori a nimiis vigiliis contigerunt, emen lentur . Prius perfi itur , si omnes animi affectus validiores . qui frequentissimae nimiarum vigiliatum causae sunt, sedentur illis remediis, de quibus in qu nto huius Pa- graphi numero dictum fuit. Simul pacati mala qu es concilietur corpori. st tollantur omnia iula . quae sensus vallia assicere possunt et unde in loco tenebroso . ab omni strepitu remotissimo . continendi sunt tales aestri. Decocta ex farin iis mollissimis, emulsa ex similibus parata, pariter summi usus sunt; additis simul cum prudentia nodynis, si prioribus remediis somnus conciliari nequeat. Cum autem Per vigiliam nimiam , aeque ac a motu & calore aerιs mmas, liquidi sima dissipentur ἰ humectantia, diluentia , nitrosa, mellita 8.e. proderunt: de quibus in primo & lacundo numero huius paragrahi actum fuit.
I 3. Si a retentis intra corpus excrementis accrimonia alea lina , acida , Ole Osa ,sa ponacea putrida ἰ haec reddenda fluxilia: viae lubricandae , emissaria aperienda I vires expellentes stimulandae , augendae ; haec facienda per externa , in-
rerna Retentis intra corpus illis, quae excemi soleobant febres nasci,antea vidimus β. 186. . Illis enim actionibus, quae ad vitam & lanitatem requiruntur . quaedam fluidorum 8. solidorum paristes sic mutantur , ut ineptae fiant illis usibus , quibus secundum sanitatis te ex inservire debent , unde haec expellenda sunt de corpore , ne diutius re Re a nimiam acrimoniam acquirant . sicque sanitati noceant . I ridus imprimis solemnibus viis haec evacuari solent ; per alvum nempe , urinam . & transsti rationem . Per alvum quidem ingestorum illae partes, quae ventriculi S intestinorum actionem passae indi estae manserunt, una cum illis . quae ex hunmoribus in ca a uentriculi 3t intestinorum de-Pluentibus relictae fuerunt . faecibus . Per urinam olea & sales sanguinis , nimis acria iam facta . eluuntur. Trans iratione pariter uri cum tenui is mo liquida. quod humecthndis de fovendis ultimis vasculis in corporis sustersiciem patentibus servit, exspirant quaedam. quae reten.lla nocent corpori. ut jam antea saepius dictum fuit. Fluxu menstruo in mulieribus , educitur superfluum ; lo hiis in puerperira languis exis Pellitur , qui in dilatatis uteri vasis haeret . d. aeris accessa citissime corrumpitur . Uerum et .
iam in febribus aliquando ut de M. SM. . a in in te ries mali νi febris subigitur quidem &mbi iis redditur , sic tamen ut tales dotes habeat, quae aequabili ei mulationi repugnent; unde in hoc casu eius expulsio regalin
omnia autem haee relicta in corpore sanis humoribus assimilari nequeunt amplius . unde calore corporis ipsius in spontaneam mutationem degenerant ; variam pro diversa indole illorum , quae sic retinentur in corpore . In infantibus enim S debilibus , nimis diu retentae isces in intestinis acidam acrimoniam pessimam induere solenti imprimis si talibus utantur alimentis , quae sponte sua in acidum vergunt. In reliquis au 'em retenta excrementa potius in alea linam putridam acrimoniam tendunt e vel in rancidam pessimam corruptelam . si plurimum pingue habuerint: vel etiam in laporiaceam Putredinem , ut plerumque fit. dum salibus , acrioribus iam fact .s . olea uniuntur . Sic bilissa ponaceae pessima putredo in morbis observa istur. δe in urina sales 3t olea intime unita uis ponaceum quasi lixivium 'umescens dum coniscutitur, sed subputridum saepe in morbis acutis, exhibent . Quam foetida saepe exeant lochia . mutius retenta tu Puer eris , quot dia ore obse vationes testantur. unde etiam putridissimae &subito lethales febres ab horum suppressione saepe nascuntur. Neque tamen omnia excrementa. diu reten
ta , AEqualiter docent. Urinae integra suppressiopes.
36쪽
quidem est. tamen per multos adhuciles toleratur, semper tamen Periculosa. Tian- pirationem suppressi ilico gravitas corporis ,
orpor 3tc. sequi solent s de plerumque . si diu iuret, febres accendit. Alvus suppressa diutisii me fertur, ct inpe absque magna noxa r imo nullis hominibus fortibus de sanis familiare est
nita triduum vel quatriduum semel tantum alium deponere et in Illis autem inces aecumulamur circa ultimum intestinum . & statibus oli-lissimis solet expelli illud, quod putredine n -:ere posset ς reliqua exsiccantur . eh aridissimas aeces constituunt. Unde In morbis non semper ideo urgens indicatio a stricta alvo desumitur, 1isi signa docuerint, corruptos humores in prinis viis stabulari. Saltem sanis hominibus non emper illico medicina facienda est , si strictioritvus fuerit . Dixit quidem Hippocratres c De
is υentres subluendos esse, aut κιanses Iopponen-las . si atυus non frebducatiar. Verum haec aguntantum diluendo ueces , R. laxando intestina . 'el irritando finem intestini recti , tenesmum leponendae alvi excitant , unde satis tuto usur.
rari possunt. Sed multi peccant 1n eo, quod in milibus casibus statim ad purgantia confugiunt, a quibus tape corpus turbatur . di aliae evacuationes, quas natura in morbis sanandis molitur, supprimuntur. Ddmbamus i Sect. 1. cap. 4. νώ. N. sic monuit, quod in cura febris con inuae . quam destribit , tanto magis profuerit egris , quanto magis 3 dstrictam alvum illis praeis literit; dum, praemissis idoneis evacuationibus,
morbus iam oeclinaret. Ubi erga excrementa intra corpus retenta moris ros fecerint , haec expellenda sunt: verum ut
hoc fiat, materies expellenda fluxilis debet red. et , ut transire possit per illas vias, per quas de rorpore exire debet. Viae ipis sic lubricandae
lunt, ut facile transmittant expellendum : emi Glaria si obstructa fuerint. reseranda prius ἔ deni que omnibus his factis requiritur, ut ii vires, per qnas naturaliter expelluntur excrementa , stimulentur di augeantur, ut collecta iam . dcliuturna retentione accumulata excrementa , huct s his viribus eliminari ue corpore possint. n exemplo res haec patebit evidenterr Quibus lam hominibus macilentis. de strictae temperiei, tam validae sunt vires cui sterum chylopoletico. um . ut omne solubile ex ingestis alimentis auerant, & exsuccae hine fle aridae lare seces inuassis intestinis accumulentur: cumque in siccis ilis corporibus lubricus ille mucus intestina era La , ct imprimis illorum finem , inungens miri - i copia inveniatur, difficilior redditur exsuccisi xcrementis transitus; unde stricta his solet esse ituus . ct iape pertinacissime quidem . Augetur his cultas alvum deponendi frequenter. quod Midae faeces magna copia collectae intestini latera romant, vasa comprimant, sicque haemorrhoi. les laetant; quae aliquando internae S tumentes iam angustant, quandoque externae intestini re.
cti extremum ambiunt sie . ut non nisi summa cum molestia inces exire possint . Optimum . quod tunc ars habet, est , ut mellitis di sapo-naceis remediis, larga copia sumtis . nimis ea
nacia excrementa dividat ; decoctis mollissimi ex althaea. malva, lamine lini Sc. nimis arida humectet di diluat; oleo epoto, vel per clysmata iniecto . intestini latera inungat 3c lubr.cet , fomentis 3c balneis mollissimis anus foveatur , ut laxatae partes facilius cedo re possint. His auistem omnibus factis, non prius . convenit vires expellentes stimulare S augere ; sive purgante dato hoc fiat , vel clismate acriori idem tent tur aut denique suppositorio in anum immisso irritetur tenesmus deponendi alvum . Si autem vires expellentes his stimulis excitentur, animquam excrementa fluxilia, viae lubricatae , emi Diarium apertum fuerit, exasperantur omnia m
la , & durae illae isees motae intestini latera exia coriant, inflammant, δα ispe pessimi inde morisbi nascuntur. Unde merito dixit Hippocrates ἰ
mora, si quis purgare voluerit, mea ιιι afacere oportet. Ex hoc exemplo autem facile patet , similia tentanda esse in reliquorum excrementorum naturalium lappressione . Idem autem pariter obtinet , quando exere. mentorum morbosorum evacuatio promovenda erit. Requiritur enim prius. ut materies morbi
idoneis remediis S labris ipsius vi subigatur &mobilis fiat, antequam de eius expulsione cogitandum sit. Unde iterum monuit Hippoeratest aphor. 12. Sect. I. Tom. p. pag. ῆ8. ὴ Conco
Aa purganda fiant re moυenda, nou cruda , neque in mιDis . ni fi tumeant, Ple iamque autem Non surgent. Quanta damna oriantur, dum me
dici haec negligunt in morborum curationibus , passim in suis operibus docuit Odenhamus: mul ti enim videntes, febres continuas post legitimum decursum blandia diaphore si saepe solvi , voluerunt in ipso morbi initio sudores exprimere; sed funesto plerumque cum eventu, cum Rremediis calefacientibus aucta labris phrenitidem . peti pneumoniam S similia gravissima mala produxerit. Verum sapiens ille vir dum in acuta continua febre duodeeimo morbi die iam languesceret morbi impetus. cocta interim morisbi materies esset . atque natura jam in cocti cretionem tenderet ἰ tunc medicamentis calidi ribus liberalius indulgendum voluit : atque hoc modo, fluxili jam reddita materia excernenda. vires expellentes stimulabat. & felicissimo qn
dem cum fuceessu sSyden m. Sect. I. cap. q. y g. I. . Cum autem variis viis expulsionem materiae morbi eoruς 3e mobilis redditae moliri soleat natura vide L so.. a. ὶ oportet sollicite distin-
suere, quo versus natura vergat; atque cognitis
illis viis applicare remedia externa th interna, de quibus modo dictum fuit. Qua duce re πυροret . ducenda sunt, quo maxime vergat natura ,
37쪽
3. 6o6. Missaria aperiuntur solvendo impactum; laxando obstructum; id haun neo, sotu, frictu, abrasione pilorum, mundatione cutis fit. Vid. in. ad rq .
Si exerementi expellendi retentio pendeat a mo valeat, in Commentar. 6. 23 . Num. 3. dia vitio emissarii obstrini. facile patet, illud prius sum fuit , imprimis si iam per balnea d. some
reserandum inar verum iam obstructici emissa- is laxata fuerint vasa. R impacta inceperint sol-rii pendet, vel a materia immeabili in ipso e. vi; tune enim alternis illis pressionibus & relaia minario haerente. vel a vicinis vasis obstructis xationibus atteruntur & comminuuntur imme di tumentibus emissarium comprimentibus . U- biles moletulae . sieque apta evadunt, ut per ν troque in casu impactum solvendum Est, vel sic strum angustias transire possint . Verum novia laxandum vas obstructum , ut cedere possit fa- mus. per frictiones compressis venis accelerari cilius a tergo urgenti liquido . & se dilatatum sanguinis venosi motum versus cor, adeoque cortrant mittere illud , quod haeserat immeabile . imitari in celeriores contractiones . unde per
Uti enim dictum fuit in par graphis hic citatis validissimas frictiones in frigido etiam hominet quae totam historiam ct curam obstractionis calida febris posset excitari. Hinc apparet. dum continent obstructio nascitur ab exressu molis Dbricitantibus adhibentur frictiones. cavendum transiturae supra capacitatem vafis transmissuri, esse . ne ab his augeatur motus humorum, qui adeoque vel ex angustia vasis , vel magnitudia saepe iam nimis celer est. ne molis transfluxurae , vel utriusque concum Unde optime monuit Celsus e L .e. I p.8o. .
rentibus fit. Idem ergo effectus erit nempe in Longa vero frictrone πιν, neque in acutra moνων. structionis solutio. . sve augeatur capacitas va- neque inocleenribus innum praeterquam quam fis . sive minuatur moles transfluxura ἔ atque rarenetreti somnres ea quaera M. amae autem bacomnium citissima curati. obtinebitur, si haec his auxilium valetudo longa, ct iam a mimo immisna simul fieri possint. Variam autem hic me- να incIinata. Cum autem in fine morborum delam requiri pro diveras obstructionum oufis missariis reserandis inservit . ut materies morbis di magis vel minus pertinaei cohaesione mate- cocta & mobilis selimus expelli possit. tuto satis. riae impactn . pateti de quibus in Capite de OL iusto tamen cum moderamina . adhiberi poterit .strdictione actum fuit. Praecipue autem illis ca. ABRASIONE CAP1LLORUM . MUNDATIGsibus , de quibus hie agitur , hoc poterit obi, NE CUTIS . Tota cutis supersei es unctuosoneri. smeemate oblinitur, quod ejus exsiccationem ni is BALNEO, FOTU . Quantum haee prosint ad miam ab aere impedit. stlamque laxam ct m laxandas partes nimis rigidas, in Commentata bilem lemat. Illud smegma. 6 colligatur in e I. 33. Num. 3. dictum fuit . uti SL 227. Num. tis superficia. & exsiccetur. liberam exhalati a. Verum simul di haee diluens vehiculum par. nem impediet. ut facile patri r atque inpe intibus applicant , ut impactuin obstruens solva- ωrdidis hominibus dificiles morbi eutanei indetur. Omnium autem pulcherrimn m usum ha- nascuntur. Ut ergo emissaria cutanea liberrima bent balnea vaporis: lonee enim potentius la maneant, requiritur cutis mundities . quae balis
xat & resolvit omnia tepidus aquae vapor, quam neo, lotione . de levi dein frictioue facile obti- qua calida . Docerit hoc durissima cervorum nebitur. In parte autem capillata capitis illud cornua, quae margyrica dicta in ominis praepa smegma di copiosum valde est. & facile vid ratione mollescunt satis cito, dum aquae ebub tur inspirari, unde pingues illi furfures in e Iieritis vapori exponuntur . quod diuturna edi Pite sanissimorum etiam hominum tanta copia iam eoctone fieri non tam bene posset. Ischu- culli untur. Si emo in quibusdam morbis reis riam pertinacissimam ex renum uitio balneis quiritur, ut liberrima exhalatio per cutim ca- mollissimis sanatam ispius uisse historia medica pilis fiat, abraso capillorum prodest ἔ post quam cet. Sed imprimis reserandis cutis spiraculis lani frictione cutis iam nuda commodissime deis obstructis pulcherrime conducent halnea vapo- terni poterit. In illis is,ribus, in quibus maris. Alia occasione dictum fuit in Commentari teries morbi caput petere solebat. st phreniti f. 32p. 2. , quomodo vapore calido . artificiose dem vel coma producere . Disabamur c -- ad corpus applicato. pro lubitu sudor elici ia monitor. de noυae sobris is gre v. c o. sit, & quidem tanta rupe copia . ut robustus nihil magis contieete monet. quam si talibus homo per bihorium profusissimos hos sudores aegris caput raderetur ; ct deinde, nullo empla ferre nequeat, quin in animi deliquium cadat. stro admoto. pileolo tantum repetetur . ut nemu tet hinc, quanti usus haec esse possint, dum pe a frigore externo munitum emit . Sic enim in febribus acutis tota cutis arida est, & quam liberrima humorum ei reumductio fit per arteriae infeliciter tunc calidis sudoriferis urgeant huis carotidis externae ramos, adeoque impetus Romores Medici . eum emissaria cutis obstructa eneephalo avertitur. sunt. Unde merito de balneis celsus L. a ci . omnibus autem illis factis, quae ad hane P p. pl. dixit, fere adhiberi , . ubi summam eurem ratraphum dicta sunt. undique apertiam cor ψέ
FRICTU. Quantum in cura obstructionis Di- mg. 3ος. .
38쪽
68. ET DE FEBRIBUS IN GENERE. 3α
i. oo . T D quod ad extrema Valarum coni eorum stagnat ex nimia sanguinis eo-I pia, qua vasa comprimuntur , reducitur in fluorem imminuta sangui- ais copia per sectionem venae; id docent signa plet horae ro6. ad io . )
Generalem febrium turam quatuor indicati sibus absolvi q. so8. dictum fuit. Uita enim &rires servandae sunt ; aere irritans corrigi di e pelli debet ; lentor dissolvi di expelli e re deni-
ue symptomata mitigari oportet. De binis pri ribus indicationibus hactenus actum fuit ἔ isquis tur nune ut videamus, quomodo lentor solvi reexpelli debeat. Verum in Commentariis ad numerum tertium Paragraphi s . notatum fuit . omne obstaculum circa extrema vascula natum, quod liberum sanguinis transitum per illa impe-o It . generali lentoris nomine comprehendi . si-vu vitio vasorum vel fluidorum, vel amborum. factum fuerit. ordinata ergo doctrina requirit, ut de his seorsim agatur; atque ide hac para- grapho & sequenti dicetur de illis obstaculis totis tendis . quae uitio uasorum fiunt di dein sequentibus paragraphis describetur cura lento iis,qui vitio liquidorum per vasa noemium originem debet. Dum vitio vasorum lentor oritur , illud ni angustatis illorum cavis. Haec autem angustati fit vel contractione vasis propria aucta. de quare sequenti paragrapho dicetur; vel compressi ne externa vasorum a vicinis partibus tumentiabus . de qua nunc agendum. Inter plurimas ca fas . quae vasa externe comprimere possunt . Sq. I . ordine recensitae fuerunt, solus fere immor plectoriens loeum habet, ut ab hac camsa lentor febrilis nasci posset; reliquae enim causae ibi enumeratae tantum quibusdam partibus singularibus nocent. solus vero tumor plethori. Cus in universo corpore vasa angustare valet. Ple thora enim , uti dictum fuit β. lo6. α. . est boni sanguinis major copia: verum sanguis pri prie dictus , ruber nempe , crassissimas liquid rum nostrorum moleculas habet; ideoque natiraliter tantum in maximis vasis haeret: quamvis enim dilatata minorum vasorum orifici a per e
rorem loci vide l. ias. ingredi possit . per
ultima tamen illorum oriticia transite non potest, sed ibi haerebit immeabilis. Aucta ergo sanguinis copia, maiora vasa distendemur; adeoque minora illis adiacentia ab his tumemibus com- Primentur & angustabuntur. Uenae cinguIneat laxiores semper arteriis facilius distendi poterunt; verum 2 his aucta sanguinis copia repletis, teriae se difficilius in venas evacuare Poterunt . unde maior arteriarum distentio fiet. Cum amtem in plurimis eorporis locis arteriae venis a cumbant. arteriae distentae venas prement; um de sanguis ex his versus cor dextrum Perget , mox in arterias iam distentas denuo pellendus. Unde patet tandem in summe plectorie is omnem languinem fere acen mulari in arteriis . Uerum cordis systole dum sanguis in arterias iam plenissimas premitur . vasa setosa di lymphatim rieriosa, ex rubiis arteriis orta, sic dilatantur, ut sanguinem rubrum admittanis uti docet ac nata oculi. di tota cutis saepe ruberrima in pis.
thoricis . unde di haec vasa dilatata minores aditeriolas adiacentes compriment. Ubi ainem se bris adest simul, calore hine Batra rarescit san uis , adeoque neeessario omnia haec mala a gentur. Sic videmus aliquando in foribus aris dentibus totum corpus rubore persulam ἔ dum simul Quallida cutis, lingua, is es, os inter num . siccissima doeent, minora vascula impe via esse, a majoribus. rubro sanguine nimis tutis
gentibus, vera Θλ Φι compressa.
SIGNA autem PLETHORT. quae hoc vitium
adesse docent. recensita fuerunt ε. t s. . Ut ergo in fluorem reducatur illud, quod ad extrema vasorum conicorum ab hac caula sta- nat, requiritur immitimio subita nimiae copia sanguinis . per quam vasa maiora distenduntur: quod commodissime per venae sectionem fit c vide I. Ios. c. Copia autem sanguinis educe di a viribus. aetate. mai minorio Plenit dine , aut rarefactione per calorem ex febre nais
tumi determinatur. Optime hinc dixit Celsus . Gl de sanguinis detrasione per venas agit c ι.
Quamvis autem unicum & maxime necessarium auxilium in tali casu fit venae sectio , a cidit tamen aliquando in plethoricis. post sanguinis missionem . Febrim, quae prius mitis videbatur, augeri immaniteri ratio haec est, quia languine copioso, per febrilem calorem sumeatur omnis motus, qui brevi augetur iterum, simul ac per venae lectione' minuitur distendens mores. Unde in tali casa aegrum di amicos monere debet Medicus, summum discrimen rupturae vasorum ob nimiam plenitudinem adesse, adeoque venae sectionem requiri: illa tamen ceIebrata . ex spe inctandum esse augmentum febris, quae nune sunfocata & mitis apparet.snDMamur talem casua sibi aeeidisse narrat s labe L mouisoria de novae febris ingressu p.683. . Vocatus enim ad iuvenem. qui , licet animam ferme agere videretur. adeo tamen temperatum in externis corporis partibus habebat calorem, ut fidem derogarent adstantes amici DdMbamo, quoties illum febricitare asseis reret . Uerum sanguine copiosius educto, mox mmcuit tanta febris, ut nunquam vehementiorem se vidisse fateatur; At quae tertia quartave phl botomiae tandem cessit. Similem easum se vidinis monebat hac oecasione celeberrimus horum Aphorismorum auctor homo nempe plethori. cus, qui media aetate vini ingentem copiam in gurgitaverat, sequenti die per plateas obambulans initar statuae obriguit. mox audacissima v
nae sectione instituta . ad se rediit. sed statim valiae a per cuius febris impetum minre saevas sanguis di motus valide per vulnus tum venae inflictum . quamvis solita ligatura fir-m tum, tanta copia exivit, ut proprio sangui. ni quasi innatans in lecto inventus fuerit sequent me, sed fimul absque omni iam febre di lanus.
39쪽
In Commentariis autem f. iori. demonstra. dum esse ab illa liquidorum imminutione, quntum fuit . plet horae curandae lolam sanguinis per abstinentiam a cibo ct potu fit. mssione in conducere: nihilque boni exspectan.
f. 6o8. Uod ibi haeret, ad extrema capillaria, ob libras horum spasmo contractas, & hinc arctatas, solvitur laxatis fibris 33. ad 33. I &
128. unde peti debet, quod hac requiritur.
Docuit Anata me . arterias omnes corporὲs in partibus internis eorporis vasa spasmo con-
forte tantum exceptis illis, quae ad encephali stricta fuerunt, aquosis potatis, vel & per elys-1ubstantiam & ossium medullam tendunt i habe.
re tunicas musculares, quae & debitam firmita. Iem arteriis conciliant. ne ultra modum a lan.
sui ne cordis vi impulsis dilatentur . simulque viluarum fibrarum sanguinem promovent illo tempore . dum cor in diastole eii. Cavi autem arietiosi amplitudo harum fibratum muscularium vi determinatur imprimis. Si ergo a quacumque causa augeatur harum fibratum contractio . minuetur cavitas, S haerebunt fluida . in primis circa extrema capillaria, per quae ungula tantum elementa sanguinis fere transire possunt ;unde parva etiam cavi imminutio necessario Ob. structionem facere debet in his locis. Fibras a tem vasorum spasmo quali contrahi posse , ce tissima docent observata . Si calido ex hypoca sta quis subito in frigidissimum aerem veniat, sic stringuntur vasa cutanea aeri exposita. ut illico palleat talis homo, dum sanguis ruber per angustatas frigore arterias curaneas transire nequit. Idem evidentissime apparet, dum sanissimus etiam homo subito metu percellitur; illico enim pallidae mortis imaginem relati, spasmo subita. neo contractis vasis culaneis sanguinem repellentibus in maiores truncos unde simul anxietas, cordis palpitatio. yncope&c. sequuntur dum per angustata vasa libera circulatio impeditur.
Sive iam fibrarum haec contractio a spasmo tali subito pendeat. vel ab alia quacumque causa illarum robur & efficacia auaeatur vide j. II . . tota curatio in eo consistit, ut hae fibrae Iaxentur sic, ut cedant liquidis impudis faciliu7,
neque nimis valida contra tione vasorum cavitates minuant. Omnia eigo, quae curanctae numiae rigiditati vasorum & viseerum prosunt , &patagraphis hic citatis explicata fuerunt, pariter hie conducent. Inter illa autem nihil esseacius
est, quam vapor aquae calida . quo solo remedici rigidissimis quandoque factis corporis partihus debita nexi litas conciliari poterit: unde in febribus ardentibus . ubi tota corpor. s superficies squallida & sicca apparet . adeo prodest, si aegri tepidae aquae pedes immerstant. simulque vapor
inde ascendens nudatum corpus undique altuat. Verum aquae vapor externo tantum corpori ap.
plicari potest, vel una cum aere haustus pulmonum internam superficiem tangere : ubi autemn a injectis, omnia petiueroe oportet. & lax reis Notum est quotidianis observatis. quantum prosit iubito terrare perculsis , si aquolorum calido. tum Potuum copiam in iti in hauriant ; ita enim optime laxantur spasmo constrit a vasa . & dit circulationis aequabilitas. mitis saepe modisturbata in metu subitaneo.
ET ACRI CONTRACTIONIS CAUSA AB LR
TA . Videmus evidentissime . maiores nostri cor Pol is partes ab acribus applicatis validissime conintrahi s unde etiam admodum probabile videtur. idem in minoribus obtinere . Si arenula inter
oculi bulbum, S sensilissimam superficiem internam palpebratum hae reat, invito quamvis homini sortissime contrahitur orbicularis palpebrλ- rum musculus . Si sulphuris accensi vapor pulmone hauriatur , ille statim lic constringitur ,
ut nullo molimine dilatari possit, & praesens sustocatiorus, ct martis instet periculum . unde sulphuris halitus adeo praesens animalibus respirantibus venenum est. Alia occasione c vide . 63. dictum fuit, experimenta in vivis anima-malibus capta docuisse , intestina spiritu vitrioli leviter tantum tacta constringi illico sic, ut omnino claudantur, & ne quidem aerem transmittere possint. Idem sieri ab arsenico & alligacribus venenis . IVe ferus ιn Cιcutae aquatica
historia pluribus experimentis evicit. Ubi ergo suspicio adest, ab acrimonia irritan in te fibras. spasmo contractas . arctare vasa rura cava, conducunt omnia illa . quae illud acre tol-lcre, vel enervare possunt. Diluentia, & oleos
Om. nem acrimoniam obvolventia hinc tanti uinsus. quia & ad quaevis acria valent. & simul iisdem laxantur contracta fibrae : in saevissimo Ileo oleuin lini. ad libram potatum . toties ab orci faucibus eripuit homines s sola aqua tepida astatim hausta, ct iniecta. enervavit mercurii sublimati acrimoniam Ddeniamur c vide si . s. o. in . Haec autem re ad omnia acria valent.& simul fibras valorum laxant. & emolliunt . Ubi autem cognoscitur singularis acrimoniae species, quae irritatione sua vasorum contractionem auxit, contraria huic remedix adhibenda sunt . Verum de his omnibus in numeris hi citatis .
uti etiam in parastra pho O s. dictum fuit, ad o-que inde peti possunt.
g. 6oq. Uod haeret ob visciditatem & lentorem proprium , solvetur variis
remediis, quorum primarium vis ipsius sebris ita moderata, ut Valeat coagulum hoc solvere 387. 389. 393. 39 . ),' adeoque hic requiritur, ut sic temperetur impetus , α. ne inflammationes , suppurationes , grangraeuas a
40쪽
f. 6ος. ET DE FEBRIBUS IN GENERE. is hacelosve queat producere 392. 3 et cujus periculum imminere docet vehemenis
tia sympto matum , maxime caloris, comparata cum virtute vasculorum. s. neve
nimio motu dissipentur liquida id vero de nunciant siccitas narium , oculorum , gutturis , linguae , raucedo , arida cutis , urina parcior , pulsus parvus , celer ,
Inaequalis . , . neque ut ante coctionem torpeat nimis , ita ut materiam morbi
non valeat subigere, movere, laceruere, excernere.' id cognoscitur, si languent actiones vitales omnino, nec dum apparente signo pepasmi. .
Agendum iam est de illo lentore , qui vitio
liquidorum per uasa fluentium originem debet. Dictum fuit in Commentariis β. Icio. , in no .stris humoribus sanis requiri certam cohaesionem partium t cum autem per ultimas capillarium alte tiarum angustias singulae sanguinis molec la, a cohaesione vicinarum separatae. transeant solitariae, debet illa cohaesio talis esse . ut pi te alia mossentes. qu bus humares pelluntur per vasa, illam superare possint. Ubi ergo haec mo. lecularum cohaesio a quacunque causa sic increvit, ut non cedat actioni cordis, & vasorum . tune vocatur visciditas, sive lenior. Hic autem lentor aliquando praeexistit ante febrim natam; quandoque etiam sebris tempore. & per febrim fit. Sie videmus in istudines illa spontaneas quae humorum immeabilitatem indicant, saepe moris hos acutos praeredere et Se contra, per stimulum Variolosum, v. g. nata febris , paucorum die. rum spatio, sanguini hominis. antea sanissimi. lentorem inflammatorium concili xt . Si .e autem talis lentor febrim praecesserit, sive sequatur. ad sanationem tamen requiritur, ut tollatur; cum aliter circulationis aequabilitas per omnia vasa restitui nequeat , quod tamen ad integram sanationem omnino requiritur. Plura quidem hielaudantur remedia; omnibus tamen reliquis palmam praeripit vis ipsitus febris sic moderata, ut valeat hoc eoagulum solvere. Mirum sorte videri posset, febrim coastulum facere . N: coagulum factum postea resolvere rverum si considerentur. quae de febrium ei sectibus β. 187. & sD. dicta fuerunt; uti Se illa , quae β. sp . spi, de vario febrium exitu haben . tur, patebit satis, binos hos febris essectus m ni me eontradictorios esse , sed revera loeum habere pro varia febris duratione 3e intentitate .
Nimis valido enim febris impetu liquidissim
exprimi, Se reliqua inerassari, certum est de que lentorem in fluidis nasci . vel natum iam augeri interim tamen pariter eonstat , moderato labris impetu attenuari , δe fundi illa, quae
. concreverant ἔ adeoque lentorem tolli , Mi in locis eitatis demonstratum fuit . Totum ergo , quod requiritur . est , ut sie temperetur febris impetus . ut nec torpeat nimis, ne solvendo coagulo impar sit . neque tamen nimis validus
sit, ne destruat tenerrima solida , 8e liquidaeoagulet.
Simplex haec methodus displicuit multis , qui
indignum Medico credebant, in morbis curandis toties spectatorem agere : neque tantum hoc molestum videbatur, sed & eurationis tradithssim aegris, se Medicis raediosa incitavit multos, ut alia via incederent, δequaevis stre tentarent, ut hae e obstacula tollerent. vel sebrim , ipso etiam nomine odiosam imperitis. sui carent. Tato enim , celeriter , 8e iucunde curare Medici officium esse, cum Melestiade dicunt . Verum uti optime de his agens Uus I. .c. q. p. I. monetr Id υοtum ea: DI Dre periculosa esse nimia or festinatio . Er υο, ιιιι suet. Utinam hae considerarent Medici, quibus solenne est repetitis venae sectionibus omnium sere febrium impetum , nullo discrimine habito. sopire. Iam suo tempore de hae re conquestus Cettur. I. E. e. I p. p. 7 .ὶ dixerat: fa guinem iraeua inna muti novum non 'r ; Ies nullum mno morbum esse , mqua nctu mittatur, novum est. Aliis contra solenne erat calidi ssimis remediis datis augere motum. saepe iam nimis imi et uosum, hac spe neminpe, ut per diaphoret in dimaretur morbi mate. ries de eorpore: sed quam temere hoc tenteturis ire , antea dictum fuit. Pari audacia . ct aeque inteliciter, eat harticis, emeticis ste. turbabant omnia alii . Sapiens vero vetustis, naturae . morbos curantis, vestigia presse stquens. in iusto febris moderamine curam prae reliquis posuit.
8c damnavit illos Medicos, qui credebant . se
non ex arte proeedere , nisi venam secarent ,
clysma injicerent &e. t vide de his Commenta ria j. s 83. r tape emni, ut monuerunt Uele res, optima medicina est medicinam non facere. Ne autem tardae curationis taedio a regia hau via deflecterent, ct ad alia quaevis tentanda pro .cederent , salutare hoc monitum Hiρ erat rc obar. 32. Sei . 2. n . p. pag. 88. posteris reliquit: omnia pro ratione facie uti , si ex ratι
ne no 1 fucessant, non ad aliud transeundum est , mruente ιuo , quod ab ιniI. O d'cretum 19erat . Nunquam absque encomici nominanduet isdeη- b. tmχr, qui attenta observatione morborum alsummum artis fastigium pervenit. dum stuporem somnolentum a lentore humorum per ea-
cephali vasa fluentium videbat in morbis. fatetur se omnem lapidem mouisse venae secticionibus repetitis , vesicatoriis . clysmatibus ,3ee. ut hune Nileret sed frustra r unde postea
nihil quidquam amplius se molitum fuisse inminnue fatetur, nisi quod aegros a camibus, ct liquoribus quibulcumque spiritu sis arceret. ne nempe augeretur febris impetuq. Dum vero attendebae. ut disceret, qua methodo natura illud symptomadebellaret, ut illam sequeretur postea; mirab in