장음표시 사용
101쪽
Catena Historica. Lib. XXXI. Cap. II.
y iis confirmaret. Renuente Pontifice, facile M VL cognouit Abertus Papam Germanis sic abuti voluisse , donec ire iuς satisfaceret, unde neque pro Gallorum Rege se gerere, nec a τενω ma in ipsum sumere voluit, Rex porro Pri- ' lippus, cognitis Papae conatibus, quid rependeret, meditabatur. Ana niae cum Ponti
fex esset sita curante Rego a Galli praesecto
Gubelmo Nogareto, quem Scara Columensis,& Gibellini occulte adiuvabant,circumuen tus capitur, Romam deducitur , ubi non Expeditio Bohemica. An. I 3O3. traneum. Caesar ergo irarum pIenus, Vah - dum in BOhemiam educit exercitum , scii dinis, ex quibus a Gesarianis nil effossum praeter ignominiam. Legatis itaque ad B semum missis, petit Gesar decumas argen-ri , quod ea tempestate apud Culnens seruebatur, cum pari iure teneri Bohemum diceret, ac reliquos Imperij Principes, Rex Vero respondit, priner honorem nihilam e-- Gyara debera. Ultra petenti in gladio se
habere responsum. Veruntamen non mira ,
aiebat, illudendo Abem aerarium non satis
instructum, abenis ιnhiare C arem , -pecunia supereraι ad militem conscribendum emExpeditio Hungaria. An I I ον.
Lis erat inter Albertum C Orem,Scrincessau Bohemiae Rege de Cutiuiensibus somultis diebus post, animi aegritudine e vivis
decessit. Cur ad Philippum Regem non duxerint creditur in mandatis non habuisse satelites. Alij putant Pontificia sanctitate deterritos: alij Anagninos ciues se opposuisse illis, de coactos aut dimittere, aut Romam ducere. 'Alij, propter morbum non ausos fuisse longius ducere, periculoso namqu laborabat morbo. Ualesius Philippι tr ter conscius fuerit Z ignoratur.
nullo prorsus operae pretio, immo ne milite quidem conspecto. Nam Moria, &alijs purgamentis persisIbres in aquas proiectis, quotquot ex i, bibemur, magnis intestinorum tormentis enecti sunt. Assiduis etiam imbribus, de aeris intemperie coactus, quasi Coelum pro Bohemia pugnare*ecessit -- pcrator , pacto sodam occulte inito inter Caesarem, Se hcmum , cum nec Regem quiescentem Caesar ultra lacesseret, nec ipse hostem retrocedentem insequeretur. Mortuo Andrea Hungarorum Rege, -- I Rege creando. Nonnulli carorum Robretum
102쪽
86 Albernis I. Triumphator. Occid Imp. XXXI.
tem , filium serta Regis Apuliae, eam regni
sceptra tenere putabant. Ius regnandi ducebat ab auia, sorore Ladistis Regis. FauebatCςsar, pro eo clamabat Pontifex, & in.
tentato anathematis timore causam Vrgebat.
Alis aegre serentes a Pontifice legem praescri. bi in electione, quae adhuc libera stierat, ad MIes, Regem Bohemiae respicie- L .ti. bant. Florebat tum mencestii gloria, Potitur Rex loni namque pulso distio Lottico, as sta--ῖ turae breuitate quasi cubitalem dicas) ita '' appellato, regnum ad eum detulerant. Ille remissis Buda legatis , qui Regem eum ab Hangaris esse electum diccrent , gratias agit, duorum se regnorum administratione distentum , nihil ultra ambire, filium illis, si velint, regem daturum. Is igitur in Hungariam ductus regio diademate ornatur, annum agens decimum tertium. Pontifex catici re Offensus, omnibus illis, qui Carolo Roberto Nouet is obsequium recusabant, anathemate Percu-rit. Albertus spetie propulsandi iniuriam, ouae . ruti Reginae hilae suae, & viduae prae- defuncti Andreae inserebatur nam Hungari
in custodiam abdiderant una cum infante eiusdem nominis, minime eas pro dignitate habentes Hermanum Laridembergicum cum magno exercitu in Hungariet fines mi rit. Is Polonium progressus, una & D. Martini montem eodem tempore obsidet. Huam gari vero , ut defungerentur hoc bello, utramque Reginam custodia liberam , ad larem mittunt. Ambet postea in monasterio ΚunigHeldensi aetatem , procul aula, xv . & hominum strepitu egerunt.
μι re. Interim cum UUenceriaus cognomine
-uiat. Iunior , complurium ingratijs solio fuisset impositus , Roberti moliente factione; p rem reformidans ςmulorum inuidiam, ne
Regem una cum regni corona, quae Hungaris sacra habcb tur , ad se euocatum in Bohemiam abduxit. VI encestio prosccho, caresus videbatur regno potiri; quod credo futurum, ni per eos dies legatus aduenisset Pontificiς, Nicola Ostiensis Ep. Nam vulgato anathematis fulmine in eos, qui Roberto erant aduersi, ita eos commouit , ut Vitam potius quam liberta,
qua vis ei fieret, ingenti comparato eram, Budam ducens, filium Regem una trem electionis volentes amittere , nuncios
statim ad Ottomem Ducem Bauarionepotem BAE eY filia Elisabetha Bele Iv. auito sanguine Reimet. Hungarum,miserunt; eumq; si sacram rcgni coronam a meneestio in suam potestatem transfera e posset, Rege eligerent. Otho tantae sortunς spe excitatus,c5uocauit amicov: de re disceptata, amicorum consilio Legatis gratias egit, promittens se breui aflaturum. Ne sibi itaque deesset, in Bohemiam profectus, prece, & precta essicit, ut corona sibi trade- is retur. Accepto regni pignore, in Hiing riam contendit. Quo in itinere corona vidulo inclusa, comitum fidistinaci commendata, iMaro ramen, quid serret, excidit casu
nulli omeruatouaeque ante noctam cognito
Hinc meror, & solicitudo. Miser sua vestigia relegens,in arena a viatoribus trita cor
nam oblignatam inueniens, i us retulit in diuersorium. Omen inde interpretati; alij longum , & stabile asserebant imperium, alij breue, & ςrumnosum porrendi. Quorum prςsagium firmauit euentus. Otho in Hungariam delatus, cum ostendisset rcgni
coronam, ab Hungaris coronatur. Scrcnum
exordium non diu tot crviit inuidia. Egreferentes Hungari in aula extraneos principari. Mussitabant nobiles, quos ut oris placaret,Bavaim a se dimisit, latis sibi fidens in Hungaris. Regnum itaque lustrare aggressus, cum equitatu maximo, se per plateas,& compita populo spectandum exhibuit, in vicis etiam , & per suburbia se Regem
ostentans vir sit tilis, vane gloriosus, & impos cori si ij. tia Transylvaniam descendens, ut sua praesentia selegitimum Regem test, retur , sibi Pelam comitem , Thomae filium aflbciauit. Praeerat ibi Dux Ladistius, quem illi I aluodam voeauit, is Othonem captiuum abducit, offensus, quod filiae nuptias repudiasset. Coniectus in vincula, misere captiuitatis iura iubijt, donec post annum familiaris seruulus , an regi dat coniunx, florentissimi Principis commiseratione via ad figam aperuit. Elapsiis Halislauiam , Conrado Principi proditus, nouam adit scruitutem, nec di sius , quam pactis cum Agnete Poloni filia nuptius , quas octatio limitas saeculi anno, patriae redditus celebrauit.
ALFERT I IMP. EXPEDITIO BOH EMICA. II Evivis sublato mecertio Seniore Bolidi i tissimo degenerans patre, vino & voluptati more Rege mereatius iunior a lauda- l bus delibutus in locordiam delabitui. Fer
103쪽
Catena Historica. LibXXXLCap. E. a.
liveste ob luchim paternum intempestiue rico inclinare videbatur Carinitio. Boij faue-
deposita, inuitis proceribus, Violam Ducis bant fiatres Alberto infens, quia promistis Festinensis filiam ducit in uxorem. Poloniae stipendijs fraudasset militem in Bello he-
Coronam, quam de more accepturus Perge Vmico : unde Carinthius per Othonis absen-k ῖ re debebat, i pernes, ansam praebuit 'σὰλ tianti Stephani fratris ope in Bohemiam pe - i. tiis tit. DoL ttico repetendi rcgnum avitum. Ex-rnetrauerat. Cives tamen Pragenses ,& alij tuis. Perrectus tandem; ut obviaret venientiolm quidam Friderisum Caesaris filium ob vici- mucium Morauiae oppidum , pergit. Ibi nitatem,& potentiam praeserebant. ΕΘ in domo suburbana , dum solus captat au- sar accurrens, inter Cullinam,& Coloniam ram frigidiorem seminudus, & inermis, aioppida castrametatus , utrumque frustranestrio latrone vix sextum decimum agens tentauit. Discedere meditabatur , & ecce annum, tergemino icthali vulnere coni, Ehsabetha Regina in castra venit , utque se Elisabet ditur. Percussor deprehendi non potuit . duorum Regum viduata sererin fidem, tu Turingus quidam in scaliscum cruenta sicaliciamque suscipiat , obtestatur, arces, oppi-- remitus , prius a Palatinis discerptus est, da quae tenebat, tradit . Ipse collocato p quam ut parricidiis authores consciosue pos-Isidis per Bauariam populabundus reae set edicere. Sublata per hoc scelus, Regumitens, in Suculam pergit. Basileae cum age- .i familia virili, de nouo creando Rege, conli-iret, cui clemens V. Pontis Rom. OItonem otio GraHe ris lia Pragae ineunt; nominantur duo Rudol-lGranstium ex Burgundis omina, episcopumi '
lita, stremius Tirotensium Dominus. Henricus soro . t ni me potuerat , animo plusquam barbaro dree. F--α rem duxerat mencestiι , propterea dotist larem cogitat interficere. Germanum Domine coronam petebat. Rudolphus Ue-lignorabat idioma , propterea Hugmem ἀcestat senioris viduam. Distidentibus pro- Sole, ciuem primarium secum adducit in cerum consilijs, VP mesui sorores Anna, deiterpretem, quem de parricidio haud pro Elisabetha in comitia veniunt, uti sui ratio susce lauerat. Ingredientem Caesar episc habeatur, orant. Itaque Henricus Annae ma-lpum, cum is statura esset supra mediocrem,ri s in Regem eligitur. Coar vero relicta quidsibi melleiprocerus imicholasticus 3 imBohemia , Comitia Norimbergam secat,iterrogat. Rogatus ab episcopo , quid ser& Principibus pactium , quod Austriacislaiceret, interpres dextre admodum respon- cum encestio, post occisum eius patremidet,dixisse, alia nunc sibι prκuertenda, redeun- Ottocarum , intercesierat , commemorat,idum eras. Otto igitur actis sua lingua gratijs, electionem non accedente Imperii auctoritatelabi jt. Albertus de periculo admonitus, sum- Iactam . nultius turis esse . Plaudent Princi-imo mane urbe reditur, Ergouiam pro-τfOsiri . pes, unde Heu cu proscribitur; Rurilphusifectias, dolosa aperit episcopi consilia. Nec . r. Cesaris filius in Regemeligitur; ac protinusidiu vindicta abfuit. Anno octauo huius se- ciniscripto milite, copiarum partem Rudo sculi perpraefectos invadit. Episcopus sbi L.
pho comittit, ipse alteram ducens, Lunamitimcns, quomodo veniam impetraret, me
oppidum, Rudolptas Iglauiam occupant. ditatus, obseruato tempore, quo Elisabeth Deinde iunctis exercitibus , Pragae immi-l flaris uxor praeter Basileae suburbium ,
nent. Antequam aduenirent, Henricus cum Rhinseldam pergeret, ad curium equitans,
uxore in Noricum lacesserat.Rudolphus pro-leam sibi conciliatricem quae pacis semperhibente nemine, Pragam ingrestiis, coron istudiosa fuerat conciliare parabat. Aulicitur. Cumque nonnulli regni proceres obse-ivero eum Augustae comites aditu prohibe-quium negarent, armis aggressus, Noras di-lbant, inter quos Cunradus quidam, familiarium oppidum tormentis oppugnat ; ubi Monachus, equos currum trahentes flagriis vel ventris profluuio,vel veneni fausta ceci limpulit; unde Episcopus luto adsperius, dedit. Cadauer Pragae regio funere, in palati illudibrio affectus recedere coaetiis ibit. Noni iii Iemplo sepeliri Vxor curauit. propterea Albertus Fata delusit.. Extincto Rudolpho, Bohemia iterum Hen-
104쪽
rg Alberius I. Triumphator. Occid Imp. XXXI.
ALSERTUS CAESAR TRUCIDATUR. ς' TN procinctii erat Cesar ut in Cirinthiam
moueret, eo consilio ut Henricum e Bo- hemia ad Domestica reuocarct pericula.
Quinquaginta peditum , triginta equitum millia sub signis habebat, climatione Sue- ωiae Duce nepote ex fratre Rudolpho, & Agnet uti te Ottocari filia, quem Cesar a puero apud μοι, sὸ cum liberis sitis educauerat, Occiditur. Vix annum decimum tertium serox attigerat adolescentulus, cum ipse aliquoties, & per alios paternam repetit haereditatem, in primiis vero Κiburgensem Comitatum, qui illi debebatur iure matcrno. Patruus de Vitam agnati, & ditiones bene sibi concreditas elicrespondebat; neque ipsi, quae tantopere peteret, negatum iri, simulac ad aetatem peruenisset, ut alios regere postlat, nunc alieno eum indigere consilio. Hanc repulsam egreferebat precox ingenium , libertatis auidum, &flagrans imperij. Vltro spirantem iras, nonnulli Procerum priuatis in C laremodi , de Adolphi Chiaris ultioni imminentes intendebant, sperantes, fore, ut Alberto lu-blato, insani iuuenculi benefici js augerentur. Hi male affectum animum stimulis ex citabanti Indignum esse Albertumsuis tantum diis quaque iniuria prouincias, oppida, ar Ces, Praedia, opesque parare, fratriis filium paterna haereditate spodiare, vix vitae habentem alimenta , vcluti mercenarium aulicae mensae asseclam circumducere. Inter cael ros inuentores primus erat mali erus Eph
bachius diuitijs, ac nobilitate potens,qui nonra Principis petebat nomine, qua sibi praedia quaedam postulabat restitui. Ne quid porro Ioannes intentatum relinqueret, mirit Vltimis Episcopum Argentoratensem qui Cesari ab epistolis erat) ut pro eo restitutionem
Paternae intercederet haereditatis. Is Calen. Maij, rasarem mane accedit, Comitatum Κiburgi Ioanni postalat. Albertus se Bohemicam respondet expeditionem parare, in qua centum equitibus Ioannem praeficeret; postea bello defunctus, gradatim in pate nas mittcret ditiones. Noverat Ioannes patruum Badena Hcluetiorum Rinseldam prosectarum, ubi foret insidijs opportunus. lentaculo igitur parato , antequam mensae accumberet, hanm nepoti, & qui cum eo crant, singulas corollas ex floribus consertas, distribuit. Sinistre donum interpretati, amtumabant intempe1tiuae petitionis futile argumentum. Quasi flores eo tempore magis ciconuenirent, quam quod postulabat, Princeps vero vix lacrymas tenebat , & deposita in mensam corona, ientaculo abstinebat. Tunc coniurati Ephibachius, Ruritiphus Varrhius, & Odalracus Palmensis paucis verbis pro tempore usi, coniurationem renouant , eo die exequuturi confirmant Caesar festiue cum amicis epulatus, ingrcssis iter, prope Uindonissam, Rusam sumen nauigio cum paucis traijcit, in quibus omnes
coniurati , qui de indus Lia familiaristime colloquentes se se Alberto adiunxerant ; reliquus comitatus cum praetoriana turma, pau latim flumen erat traiechirus. Cumque per apertum equitans campum, cum Cistellio quodam pro more confabularetur, coniurati, versis repente equis in cum irruunt, prι- mufrice inarthius: dicens, quousque tandem cadat re illud obequitare patiemur 3 Cui Ioannes, Iam evidero , D ne mihi paternam bHessitatem daturus. ει voce tamquam clastico
audito, Rasseelingui, V Uarthij famulus, frino
equum C inris tenet; accurrit Ioannes , Scvulnus eius colo infligit; inarthius inicia tus haurit. Palmenis caput icha diffindit. Eschibachius , etsi praesens spcctator aderat manum tamen Caelari abstinuit. Sic Albertus in cespite iacuit exanimis, suo volutatus in sanguine. Tam miserabile exitum sorti- itus est Caesar, belli gloria Triumphatoris nomen promeritus. Sunt qui publicum scortum ex commiseratione accurrille , de m riciatis caput gremio imposuisse, affirment. Inter eos, qui amnem nondum traiecerant,
Leopolaeus quoque, Chiaris filius erat, qui,audita patris nece, suorum suasu Badenam re-Iacet in. dij . Alberti corpus in c obio UVel ingen ' si sepultum est, illinc post annum , &tres menses effosum , Henricus VII., una cum Ado'bi corpore , Spim Romanorum Rerigum tumulo illatum est , ut ibi sua disidia
monui saltem componerent. Dcus sedam qui inimicos suos inimicis suis vindicat Adesphi parricidam Albertum a suis trucidari Wrmisit. Eius percussores non dispari pe- Adον-riere fato. Ioannes vagus, & profugus, nunc mendici, alias mercatoris, vel agricolae ha- '
105쪽
Τ s. bim ignorabilis ; post varios casiis, & discri.' ru inopia contabuit.Discant hinc Regicidae, i '
mina rerum, ad Pontificem qui Auenione & qui violentas audent manus intentare intum erat, supplex vcnit, parric iiiij veniamiChristum Dominu . Sunt qui Alberti nece ad implorat, Pontifex de caesaris caede , Caesaraircgulam referant cliuinae Iustitiae de p na ta-cvnιtιonem debera, respondet, cum accedat,llionis. Qui gladio ierit, gladio perit. Nec iubet. Venit tandem ad Henricum Caes, bella esse mouenda ciuilia rapiendae domi rem, a quo Pisis , inter Coenobij Augustani nationiis causa. k mu stias relegatus est Rudolphus VI arthius Inscriptio sepulchralis vria cum famulo in rotam actus: Gualterus Emulus occubuit me perfidus abstuli ensis kη φ . chirichius, suasor parricidij, vcl duntaxat Vita necem soboles, laraq;faeta manent. ipectator per annos triginta quinque in agro Simbolum. VVirtenbergenti mercenarium bubulcumlauod optimum, idem iucundi mum. egit, omnibus ignoratus, doncc in extrema Aliud vitae periodo sὸmet prodidit. Iracus i n- Manus amnata telum missie librans, si sis in Basilem suburbio diu delituit , tan- blemate te moras: idest, in bello omnisdemque in arce tua Altabura, merore S re- mora noxia est, ted utendum celeritate. Monetam Argenteam Alberti Imp. vide pag q.
Occasione Adolphi Imperatoris ab Alberto intersecti,& Alberis Caesaris a Ioan .
ne Sueuiae Duce occisis, Titulus exarandus proponitur.
i. Reges ab hominam tenere exempti et dij. I. et clo expieter 6 a. Paulum paeniter maledixφ-33.dιmno reseruatι ιussicio I s. a Deosisut . se principi. 6 . ius Regum solus Deus potest 14. 38.DF regis quid s quoc modis eligatur. interpretara 9. Otium populorum a Regibus. I i. Pontifici 2 2. SeruuI Dominum custodire tenetur.
subditi. 1 a. Rete inferior populus. I 3. seu 2 3. Tyrannus qui Deo jubditi. is. Omnes Jere Reges crimine 2 q. Samuel tude uit, non Rex . polluti, sed immunes ά populi insultu .i s. zy.Dux quomodo a Rege disicrepet Regicidae semper punitι. t 6. chrUti Domin. 26. Ged in respuit regnum.
die undtionis numerantur anm Regum .i34 Ius patris in itios. ι 9. Regicidas,tirannos scriptura dicit. Lo.is '. S. tia iniquitas. o. poterat occidiam ut, caput populi. Li. Dominus populi. a 3. Re - δε-non occiditur. ge, ideu Dominum petunt Hebraeι .a9. OOL ' φ.Dauidcur non insereeret in Saulem , cum cium Regis. 3ο. ius Regis diuersum ab offi posses I. honorat eum. 42. percutit, ιροβcio. si. Samuel an Vrannum describat, vel Saulit chlamdem relidit. 3. ab Angelo Regem I D. nefas populo in Regem insur- territus, ne in Saulem ansurgant. 44. an mur. gere. 3 6. populo non subiectus. 3 7. μι tu actus fuerit o ij, mel pietatis tur. 38. Saulem depositum Samuel honorat.i 7 .De duobus malis minas eligatur. s. nulli ius in Regem. 6. Rex malus hono- ,..Deopotius quam Regi obeuιendum. randus. . ex Conciliorum decretis , nulli II .Popiaus potest se defendere; non punire Ropopulo ius in Regem. p. der 34. Reges occisi. gem. I 1 .Regiae impietati populus non c en-s i. Res contra Deum in nis, quomodo re- tras. ε ε .sacrificium pro popiast.
sistendum. sa. an armis deseendenda rebro is . Infideles texanter se ristianu- non sunt . 3 3. Idololatra an duonendus s6. . populo ministri Dei.
non iudicatur. F G. o Iabacιt populo incon. co.Ruicida omnes infetices.sulto. 3 7. quandoque obtemperat populo. 1 l. 61 . Regni diuisio apud Iudeos. sacrificiumno Rege. sv. regitidium uomo- 63. Feudι natura 'st,nulla pro port o u regn.
106쪽
i. Amrari Regem , quem terrae Deumlsdij causanison ut Historicus, sed vi I. n- scriptura resonat libro superiori exposuimus. Sanctos hic , & lacra Unctione ab hominum exemptos gcnere, cuique, A soli Deo subditos, exarandos aggredimur. Deos in primum eum Gregorio . Morea salutamus, diuino tamen prohibemus h nore, & quia Deos, subdimus Deo, DeusM- tu in synagoga Deorum, in medio autem Deos dicat. Omnia cum Vicarib, Angelis vel hominibus Creator delegasset, hunc sibi seruauit honorem, & incomunicabile munus, Ut s lus iudicet Reges. Imo Callimachus hymno in Iouem , caeteris dijs hoc ipso Iouem praesert , quod cum ex Vulcano sint fabri,
ex Marte milites , ex Diana Venatores, ex
Phaebo pocta Ex Due sunt Reges, quia nil diuinius edis quam es Regibus : commune datum est his eum
Eorum ius quale ,& quantum Deus ipse libravit, ne lubditi degladiarentur, & Reges: quantum hi postent 3 quid illi deberent. Hoc eritius Regis , ait per Samuelem Deus Hebraeis petentibus Regem , qui imperaturus est Cobis filios vestros tolet, ponet in turribus jius facietque sibi aequites, in praecursores quadrigarum suarum, di constituet sibi tribu-sultus arripio, & Imperatorum Adolphi, ac Alberti II. caedes insimulo styloque pungam serreo, unde Regum facinora, diuino
edoceamur remittere calamo: nam si omnia in hoc secillo iudicata serent, locum non haberent diuina iudicia. Mortuorum
agimus causam , quamuis uiuentes minime videantur culpa vacare. Potentior deberet
esse qui melior: & pro summo esset habendus optimus. Verum, etiam coram Cat ne peccariim est. Superbit in purpurascelus, tanto grauiori delinsuentis culpa, qua to dignitas personae, sceleris indignitatem
Omne animi mitium tanto eonspectius in se crimen habet, quanto maior quis peccat μα-
Humana societas panem anhaelat, Omniquippe regno ait Cassiodorus) desiderabilis debet esse transuillitas in qua, in populi profciunt. s utilitς Gentium custoditur. Haec est enim bonorum artium decora mater. Haec mortalium genus reparabili puccessione multiplicans acultates protendit, mores excoli tuae tantarum rerum ignarus agnoscitur, qui eam minime quaesigesentitur. N. I. Confitebimur itaque cum Seneca ep. 73. nos multum debere ei, cuius administratione, ac prouidentia contingit pingue otium, & imperturba nos , s centuriones , di aratores agrorumita publicis occupationibus quies
suorum, in me Hres segetum morum , in curruum suorum. Filias quoque mestrasfaciet oi unguentarias, m Maria. ypannificas. Agros quoque vestros, di mianeas, best obaera optima tolet, s dabitseruis suis. Sed δ' segeter mestras , est vinearum
re stus addecimabit, mi dat eunuchis, in D. O Melibae Deus nobis haee otia fecit. Namque erit ille mihi semper Deus. Ille meas errare boues, ut cernis, s Usum is Ludere quo melle calamo permisit agresti. Viet . Quanti aestimamus hoc otium , quod interi Deos agitur, hoc est Reges3 solebat Sextiust dicere, Iouem plus non posse, quam bonum Re-
mutissuis. Seruos etiam mestros Ancillas, in gem. Vera oppido dicis , priusquam surreiuuenes optimos, y asimos auferet, ' ponet perent vitia , & versa essent in tyrannidem r m n a la restia Quid cum sortes olim iustitiae pugiles , ac pietatis vindices Reges habuimus, versa rota in insensissimum patriae, legum, atque hostem aequitatis incidimus3 Si ea non praestet, ob quae creatus; sed ea Perpetret, quae Regem dcdecent; imo &quae hum nam distoluunt societatem, ut turannus iurern opere seo. Reles quoque mestros decimabit, moliue eritis esserus. Et clamabitis in die illa. facie regis vestri, quem elegistis mobis : in
non exaudiet vos Domnias in die illa, quia peti. . Dimbis Regem. I Rep. g.Regem Hebraei pc-Quot mo tierant, & postulantibus Deus Saulem p - legit. Unde non de tyranno , qui populi
libertatem vinculis dederit, sermo est r sed i possit appellari, nonne continuo aduersus de Rege pacisco, quem proximitas sangui-i eum arma corripiam , dc dignum morienis traxerit in successionem ; vel populi confodiam Priusquam solum,&Re alia plausus , in superiorem extulerit; vel Dei mina tangam, quem Monarchomachi commandato Imperij habenas susceperit. Dissi ueniant, prius exprimere, opus est. Ponti
107쪽
Catena Historica. Lib. XXXI. Cap II1.
fici enim Regem subiiciunt, in quemlubditos possit excitare , hosque fidelitatis iura. mento soluere. Negant alij, Rege superiorem non minime recognoscentes in terra, ipsi Ecclesiae Regem praeponunt; vel parem faciunt: in spiritualibus Uicem Dei gerentem Pontificem, in ciuilibus Regem, eo tamen scedere, ne quisque s ij iurisdictio.
Yi nem conturbet. Hisce terminis non agitamus articulum, Reges Deo subditi. Catholici sumus , & pastorem animarum Pontificem credimus,& deuoti veneramur. Cluistiano gregi unus alimenta ministrat; quis si nequaeras: cum iam Generis Redemptor humani uni Petro mandauerit: Pasce oves meas. Quantum Christi Vicarius in Reges possit, non sunt edocendi Reges, si gloriantur esse 'bellum pedum eius. Ad populum me conuerto contradicentem ; subditos prouoco rebellantes; Adolphi in Albertum , Alberti in Dannem ago causam. Vt Deus Regibus legem imponit, sic Reges distribuunt populis: quibus nefas in Yst Regem infugere. Ab eius tyrannide ad
Deum prouocent. In causa propria non au deant usurpare iudicium , quia in stiperio . rem, vel aequalcm nemo potest. Quodque cep. reb.I. POPulus sit inferior Rege, clarum est etiam illed qua si Principem electivum spectes: Lege nam
vista que Regia, ait Iustinianus Imperator.
, principem transtulit ; Democratiam taedio habeas , Monarchiae , se subiecit . Hinc Valentinianus Imperator militibus , qui ipsum in Imperatorem elegerant , petentibus quod ips non probabatur, respondit: mi me ad imperandum vobis elige. NE . Ee- reus, 1n mestra situm eratpotestate, o milites:
L at postquam me elegi sis, quod petitis, in meos arbitrio non mestro. Vobis tamquam sub-I altis competit parere , mihi quae facienda sunt ' colitare , Soetomenus . Idem lcgitur apud Tneodoretum. Vestrum fuit, milites, cum Imperator nullus es et , mihi tradere imperii huius habenas. Eas ex quo adeptus sum, ae catero non vestrum , Ied meum dispicere quid Reipublica expediat. Sic Uit is Rex apud Calliodorum: causa regia pote satis superniss applicanda iudicibus, quandoquidem illa e caelo petita est, sest soli Deo debet innocentiam.
de alibi apud eundem Cassiodorum idem
Rex r alteri subri nνn possumus , quia is dices non habemus. Et Gregorius Turonensis Episcopus ad Francorum Regem : s quis de
nobis, o Rex Iustitiae tramites transcendere vo- .luerat , a te corripι potest: si vero tu excesseris , quιs te corripietὶ loquitur enim tibi,sed si volu ris, audis: si autem nolueras, quis te damnabit, nisiis qui se pronunciauit ese ιusuram. Et orat. lib. 6. Od. I. Princeps dominatur populo, Principi Deus. Regum timendorum luproprios greges Reges in ipsos imperium es Iouis clari Gigantheo triumpho Cuncta supercilio mouent s. Inde Agapetus Diaconus ut apud StobrRex quidem somnium Dominus, Seruus a- Ser.
tem Deι cum ommbus , hac de causa Dauid Rex cum post cumulatum, adulterio homicidium lacrymili rigaret stratum sium,dic bati Domne tibi μὴ peccant. Psal. o. ergo alium iudicem delictorum , praeter Deum
non agnoscebat . ita D.Hicronymus. rom. I.
epist. 4 . ad Rusticum. Rex eram, ιν alium non umebam. Idem ep. a a. ad Eustochium: Ad Dominum David penitens loquitur , Tibi soli peccauigre. Rex enim erat ,-alium non timebat. Et Ambros in Psa so. Rex Utique erat, nustis ipse legibus tenebatur ; quta uber sunt Reges a vinculis delictorum , neque enim ad poenam vilis iocantur legibus, tutι imperii potesate ν homini ergo non peccauit, cus non tenebatur obnoxius. Et Arnobius ad eundem psalmum. Omnis quisub iudicio misit,cum de-b uerat,peccat Deo,peccat 8' legibus mundi.
Hic autem Rexμι nullo alis, nisi sub seu Deo veni, ipsum solum super potestatem suam metuens sti Dro peccauit. Et into Frisingensis Episcopus ad Fridericum AEnobarbum. Soli Reges, mi pote constituti supra leges, Dιuino examinibunt reseruatι, fetuli letibus non cohibenturii unde est illud tam Regibus, quam Propheta: Tibi soli peccaui. Bi homines itaque peccauit , sed his i periores non erant , qui ossent eum iudicare. Et inter Iudaeos Ra i Nachman idipsim colligit ex eo , quod dicit idem David, Psal. r .a facie Dei indι- ciumsuum egredi , ac si diceret se tanquam Regem a solo Deo iudicandum, quia nulla creatura iudicat Regem, sed solus Deus benedictus. Inde Marcus Antonius victis Germanis, cum a militibus de pecunia rogaretur, non
dedit, dicensi si quid plus quam esset constitu-
108쪽
eum; acciperent, id ex sanguine parentum es rum propinquorum exactum iri. Principis
enim'lum Deum iuduem posse. Dion. bb.7 i. Astrologi qui Astiorum violentia strepunt Cuncta moueri,Regem tamen ab Astrorum subducunt imperio, & speciali prouidentia ponunt Cor Regis in manu Dei.Iul.Flam Ηι
Nec iuuat Monarchomachorum com-MV. mentum ad excitandum in populo, quam non habet, iurisdictionem, dicentium Regum supereminentiam adhaerere moribus, qui si iniqui Regem exarment , & solio deturbent. Reuocata tunc populi libertate nouum creandi Regem , vel cum Rege sepulto regno, Aristocratice vivendi. Nam Deus priusquam per Samuelem Hebraeis Regem daret, Ius Regis , ita descripsit. r. Reg. 8. Non erit ius Regis, qui imperaturus est misia: filios vestros togiet. 27 ponet in curribus I ii, faciet sibi equites,ir praecursores quadrι- garum suarum agros quoque mestros, δν γineas, s oliveta optima tolleι, έν dabit seruis suis. Haec tamen non sunt regni, sed argumenta tyrannidis , quia ex D. Ambrosio lib.
I. U. 33. contra Valentinianum Imperat rem Domum priuati nutio potes iure temer
re.Unde Rex Achab, quia vineam usurpauit Nabothi, a Deo percussus, Syriorum gladio cecidit interfectus. Quod si ab optimo Rege sine cicatoris,& creaturarum iniuria impie scelera patrantur similia; cur populo describuntur Iudaico sub titulo Iuris RegijφU cabulum Juras non salvabis, nisi Reges as rore imo, & iustitia credas immunes. Impius sit Rex, tyrannus non princeps; Deus ipse cum sceptrum est Regia iniquitate pollutum) vindiciam assumi, nec tanti sceleris iudicium indocili vulgo comittere a det, debet, vel potest. Nec tam iudicium, quam tempus sibi reseruat iudici j r omnia arcano diuinae maiestatis inuoluit, cum ipsi
libuerit poenam exiget. Et clamabitis in die illa a facie regis mestri, quem elegistis mobis, dynon exauiuet mos Dominus in die illa, qua.
si diceret, si meum est iudicium; iudicabo,
quum mihi videbitur. Praebete aures mos, qui continetιs multitudines, ἐν placetis et obis an turbis nazIonum, quomam data potestas bis, in πλιrtus ab Altissimo : quι interrogabitop.ra mestra, δν cogitationesscrutabiturἰ quo. niam cum essetis ministri regnι eius, non recte
iudκastis, nee custodistis legem iustitiae, neque
secundum voluntatem Dei ambalastis: Ho rende, ν cito apparebιt vobis: quoniam iudi
cium duri mum in his quAE praesunt. siet bom. Deinde additur. Ad vos primo Reges sunt bisermones meι. Sapient. 6. Licet itaque coras
Deo minime iusti sint eorum facinora; c ram populo tamen tam impune perpetrant,quam si essent maxime licita. Ideo additur,populum ita oppressu Deum implor turum , quia contra vim Regis nulla sunt humana remedia. Monarchiae s aiebat O nes apud Herodotum pro ti tu licet omnia
Nec dicant Regicidae Samuelem loqui
de iure tyrannι. Quia Hebraei petierunt Regem non tyrannum. Da nobis Regem; tiud cer nos, sicut-caetera habeat natιones. r. Reg. 8. Quorum voces Deus exaudiens, Samueli mandauit dare eis Regem non tyrannum. Audi vocem eorum, . constitue super
eos Regem. Quale signum Regem disgregata tyranno. Exordium si spectaueris, ι bimo sacra: nam si medium,uci finem, moreS.Cum S: Rex legitimus, positi in tyrannidem de
senerare: &tunc tyrannus dicetur non titu-lo,sed exercitio. Legitimi itaque Reges, qui iubente Domino, sacro oleo delibuti, &a caula in aulam; a cura tum ad imperium hominum segregati sunt, ut Saul, David, S lomon, c. a Domino dati, ut facerent iudi ciuin, &iustitiam. Inde Regina baba, quae venerat audire Sapientiam Salomonis , ad
eum inquit: Sit Dominus Deus tuus Feneae
crus, cui complacuistι, έν posuitresuper thronum pael, eo quod dιlexerat Dominus draelin sempiternum, M' constituit te Regem, mi fac
res iud clum, iustitiam. I.Reg. io. Sic idem Salomon, tit dominus, wfirmauit me, seollocauit me super solium David patris mei. Si isti turanni sunt , ergo Deus tyrannidis a ctor, quo non permittente, sed iubente, sacrantur. Si isti tyranni, ergo legitimi, qui militem donis, annona populum, otij dulcedine cunctos alliciunt , ut munia usu pent Reipublicae, inualido in eos legum auxilio, quas vi, pecuniaconturbant.Si Deus 2. Reg. 18. minatur Salomoni ruina imperi Ir gnu translaturus de stirpe Dauidica ,si legit,ma madata, & iudicia no obseruauerint Αὐsalone & Adonia tyrannide aflectantes e vestigio perdidit. 3.Reg. 1 .i 2. Zeroboa, Ba
109쪽
Catena Historica. Lib.XXXI. Cap III.
sam, Achab cum tota domo euertit; quia regno legitime accepto abuterentur; cςterosque seta tyrannidis suspicione pollutos, legitur Deus aue satus , quomodo eundem Deum faciam auctorem tyrannidis: vel tyrannorum haeredem,&successorem. Christus , qui Rex dicitur Regum, &domin tium Dominus , ex Davidica nascitur stir-Pe, quam Regiam dicit Euangelista intillatus: Iesse autem genuit Dautid Regem. David autem Rex genuit Salomonem. ca
Post Saulem pauci sint Reges , qui non comiserint grande aliquod scctus, de morte piandum. David ipse adulterij, de homic,
dij retas, se filium mortis agnouit. I. Reg. II. s. Salomon licet hominum , omniumque Regum longe sapientissimus, dum senesteret, in Idololatriam incidit : qua tam altas egit radices, ut altaria super montem Obueti Idolis ab ipso erecta, usque ad Iosiae tempora durauerint. Vnde factum est,quod Mons
Olmeti, Mons olei diceretur, MonS corru- pDonu. q. Reg. 23. II. quia In co homines per Idolorum cultum corrumpebantur. Idem Salomon legis immemor , quae Regem VC-tat multiplicaresbi uxores , ne a Deo excedat animus erus De M. I 7. I7. Septingentas habuit uxores , & trecentas concubinas. In Cantico. c. o 8. Regi solum se gιnta memorantur in concubinae octoginta. quia Canticum
illud nondum senex scripserat; de priusquam obrueretur libidine Haec quidem gravia , sed comparatione deterrima successorum , Salomon sibi gloriam quaesiuit Ioram feritate plusquam Scythica , fratres omnes atque adios aulae
proceres interemit. 2 Par. a I. 2 . I S Z
chariam Sacerdotem Iudaeos ab Idolorum cultu frustra reuocare conantem, in atrio templi lapidibus obruit. 2.Para Ση. Lo. ID chim, Prophetam Vriam ex AEgVpto, quo fugerar, retracham percussit gladio, eiusque cadauer in vile proiecit scpeschrum. Ier. 36. et inias contra expressum Dei mandatum auius in sacrum irrupere locum, adolere viniuit incensum super altare thymiamatis; nec ab incoepto arceri potuit, donec ultoris Dei manu percussus, ipse corpus situm senserit vitiligine infici. a.Parat. 26. i 6. Achaz 's tuas fudit Baatim. Ipse est,aur adoleuat incensum m Visiebenennom, Or lustrauit filiorsuoi
in igne iuxta ritum gentiums 2.Para 28. Manasse pro actuario non Idola modo De i. sedit speciosistimos cinςdos in ipsum tem-ylum introduxit,& locum terrarum sanctis iasimum mutauit in lustrum sodomiticum. Σ. Reg. 23 . Idem vicarios aruspices, de de circo Astrologos, & Isiacos coniectores, impudentesque ariolos,magos denique omne g nus in comitatu habuit, quos Prophetarum loco indubijs consuleret. Piorum sanguiue
totam cruentauit urbem. 2. Reg. 24. 16.
Eiata serra secuit: tuo respexisse putatur Apostolus m b. II. 3 . denique e stirpe David, quinque solum exceptis, nemo non fuit ido. lolatra . At in Israeliticis Regibus decem tribuum nulla plane fuit exceptio. Omnes coluere vitulos illos, quos erexerat Ieroboain urbiboes Dan,& Bethel: de ih sacerdotibus
adlia crunt, quos constituerat Daemonibus. L. Tal. II. I 1. Achab insuper edoctus ab
uxore Iezabele filia Ithobali Regis Sidoni rum , Belo Tyrio fanum condidit Samariae,& sacerdotes delegit cccv. Dci Prophetas acriter persequcndo: Nabothum insontem licet, reum Blasphemiae insimulando, ut illi vitam eriperet, & vineam. Filius Achabi Beelethebub Accaronitarum Idolum consuluit. Pater barbara immanitate Menahem Thapsaci incolaes gladio percussit: praegna tium aluum mediam diste it 3 nullo alio incos concitatus crimine, quam quod venienti portas occlusissent L. Ret i s. Quot eorum rcgnum malis artibus usurparunt, nec nisa per parricidia,hoc cliper calcatum patrem, solium conscenderunt. Haec tamen Regum portenta atque propudia Iudaei tolerarunt: nec Sunedrium, supremus Iudaeorum in gistrarus, litem intentauit, nec ad tribunal citauit. Silentes iudices, Prophetarum nemo increpavit. Imo in Regum quantumlibet impiorum percutares, grauissime legimus animaduersum.
Exemplo sit Amalecites , qui non odio, XV sed ipso imperante Saule , Saulem Regem
Occidit. L. Reg. r. Diadema, armillam cump iti.
tulisset ad Dauid , sibique grande pollic retur Premium de hostis triumpho , iusta
Dauidis conseditur, quia manum misisset in Christum Domini. auare non timuisti m num tuam mittere, ut occideres Christum D mini' Vocanssue Dauidinum de pueris tuis, ait: Accedens irrue in eum. aut percu t illum,
110쪽
O mortuus est. Et ait adeum David: sanguis mussuper caput tuum: os enim tuum locutum
est aduersum re , dicens: Ego interseti Ira flum Domini. Nec Regicidae profuit, Sa lem fuisse a Domino derelictum , solio deturbatum, vulneribus iam consessum, unde stiperuiuere non posset. Insii per quod in remedium gementiis , ne Rex Hebraeorum vivus caderet in manibus Gentilium ; non Regem s ed Saulem , quia regno suerat exaura, a thoratus, concidisset; vel occidisse iactaretur, cum Vere Saulem non Occidisset , sed iam Occisum ab armigero suo expoliassct , qui
cum eodem Saule mortuus erat. I. Reg. 31.
Terreni gladij non est, in Regem insurgere, rem caelesti militiae tradidit castigandum
.ex Regum , & Dominantium Dominus. Hinc Domitianus Epaphroditum a libellis , capitali poena condemnauit; quod Nero in adipiscenda morte, manu eius adtintus existimabatur, ala Suetonius. Sola regni V 2is memoria hominem reddit immunem , ut
istisina. Elius Dei virgam timeat. Scripturam toti . ties attende repetitam, quae docet non modo illicitum esse tangere Christos Domini; sed ob id, ipsum esse clamat illicitum, & e rum per onas ideo sacras , & inuiolabiles
haberi,quia sunt Chrφι Domini. Suos namque ab hominum vulgo Deus Reges ita se-Creuit, Vt ne cuiquam laedendi animo illos liceat, vel minimum attingere ; postquam in nouam creaturam, & viuum Dei simula-xxvm. chrum sacro oleo regenerauit. A die propterea unctionis Regum annos solet numerare scriptura: & cum in Philistaeos Saul bellum suscepit , inius anni filiusfuisse dicitur .
I.Reg. I 3. st e. I o. n. . Eodem iure Principes
Latronum, quia laborath filium Saulis occiderunt, iussit David laqueo suspendi. 1. Reyzubfi 4. Quotquot enim manum in Resem mise-
ναμαι runt, omnes ut tyrannos Scriptura despexit.
Sic Zambri , solum quia Elam Dum Sasae
tui . Interfecit, de VI regnum eius occupauit, yrannum Scriptura dicit: Reliqua autem se monum Zambri, , insidiarum tyrannidis, nonne scriptasunt in libro mer ram dierum Regum Israel. 3.Reg. I 6. Nec aliunde Urannum appellabis, quia Zambrι regnauit septem diebus ramum. Vnde superbia , vel immanitatis accusari nequit. Non etiam quia seipsum interficeret,iyrannum scriptura appellar, nam dc Saul diceretur tyrannus, qui se gladio confecit. i. Reg. 3I. Non quod Elam Regem cum tota cognatione diri puit, quia ex supremo mandato Dei, impi rum carnifex assis tus est Zambri. Quemadmodum, &Basa auctore,&commilit ne Deo Regem Nadabum cum integra Ieroboamι stirpe interfecit , in suamque fam,
liam regno translato. s. Reg. I x. percussis omnem domum Ieroboam inna merbum DominI,
quod locutus fuerat in manu struisui Aichae Sialonitis, propter peccata Ieroboam, propter peccatum, quo trestauerat Dominum Deum IF rael. I. Reg. I s. Quemadmodum, & Iehu ab Elii,o Propheta ea conditione est sacratus in R egem, & ut Achab percuteret. Percuties domum Achab Domini tui, Ur vliscarsingui nem meorum Prophetarum, best sanguinem seruorum Domini de manu Ie abel. 4. Reg. 9.Zambri vero, quia absque Dei speciali mandato seruus Dominum, subditus Regem -- cidit ,& per vim solium Regale conscendit, tyrannum scriptura appellat. Nulla enim R. ea ratio patitur , Ut propter saltatem corporis pii popu- amputetur caput; manum quidem , π pe- 'dem abstandi, s oculum erui iubet Christus, si scan/alo sint. At caput amputari nusquampriecipir, quia monstrum esset. Sed Rex caput est populi, & quidem summum. Unde
Sauli Samuel. I. Reg. I S. 17. 'NonNe cum pamuus esses in ocubs tuis, caput tribuum Isiaelis
factus es Et de seipso David, Posuisti m tu
caput gentium. Si ita est, βuis adeo furiosuse exclamat Tolet. Concit. . cap. 7 uicaput suum manu sua propria deseret illsit
notum est, immemoressalutissuae, propria manufestser interimunt, insemeti or , susque Reges proprias comertendo Urex. Qualis bam xxx bara , &fera natio dedit seruo insurgere in ux' Dominum suum Verbum horrendum quod sustinere impotens armiger Saulis. cum ei diceret Saul, percute me, ne sorte Veianiant incircuncisi isti , & interficiant me.
Noluit armiger: Fuerat enim nimio terrore perterritus. Sic David cum ad caedem Saulis prouocaretur. I .Reg. 1 . Absit ut hocsciam in Dominum meum. Vbi a caede Regis se abhorrere testatur , quod cum pro Domino agnoscat. Seruis autern non modo Domi
num interficere , sed & periclitantis vitam negligentia prodere , lethale est crimen . Hinc reos mortis Abner, aliosque Saulis satellites iudicauit David, quoniam non custodι-