장음표시 사용
411쪽
38o CONTRADIeTION Asmagis incaluerit,haud naturali,sed aduentio, atque a natura alieno calore spropterea ct de his Hinο- crateου lib. . de Morbis uulgaribus sectione .in fuemodum scriptum reliquit. Ventriculo calidibo carnestigidi, ct tenues, hi eminentiores uenas habent, or iracundiores sunt. Qua re autem libro a. de Temperamentis , iracundos, audaces appellor; iuuidem,s ueropusidanimes; dicamus, Valenum inbbro de Tempe metis de magnanimitate,ue usillanimitate loquutum , non quatenus potentia sunti in anima; neq*e quatenus habitus quidam, in nobis sunt, quibuι uel laudari, uel uituperari debeamus ;βdsolum, quatenus naturato asseritus nonri corporis, ab irascibili facultate stonte emananis. Tria uenim hac sunt, qua in anima noctra unt , quemadmodum scri t e fristoteles libro a uorum Moralium ad Vicomachum; vel enim assectussiunt, uelpotentia, uel habitus. Dicamus itaque rusus, audatas eo loco, non pro uirtute alis uaaccepi, qua habitus sit; hi nanque eiusdem Arimi lis testimonio Et hicorum libro sexto, quinque sunt, uel enim circa necessaria, ut intellectus Japientia, ct scientia; uel circa contingentia, qκa pobsunt esse. ct non esse, ut ars ct prudentia; neque pro uirtute accipitur, qua sit potentiarum aliqua; sedpro naturali ,subito, ac inconsiderato osseritu, qui pusillanimitatem potius attestetur, quam audaciam, atque
mainanimitatem; quare ct Galenus seipsum exponens ,subdidit, audacus. 2 pr cipito consi*, qa si
412쪽
Acat, talis eorum audacia, consiti' potiuι praecipitatio, a pinranimitate proueniens , nuncustari ρο- . Eu ibunda nanque, m duineantur iracundia . a eUia esse scentis in corde caloris, corrumpitur ratio , irrationatus motus sit, atque idcirco , audaces siunt,pericula non timentes. Quod pulcherrime uiam deesarauit Aristoteles libro tertio Ethicorum capite nono, timidum, audacem, ct friem, circa eadem uersari ostendens ;sed aliter, atque alia ier adilla se habere; hi nanque excedunt, inquιt, atque deficiunt; hic uero mediocritatem tenet, atque ut oportu; re audacra quidem, procliuos siunt. Oualent G ante pericula, sed cum pericula adpunt,
non siustinent. Sic itaque iracundi frigidiorisiunt, ct
eaussiori temperamento ; sic audacci ijdem, atque pusilammes intelligendi fiunt.
LXXXVI. LAC Tuc AM boni esse succi scripsit libro
a. de Compossitione medicamentorum secundum locos, ubi de capitis dolore egit ex ebrietate, his uerbis. Caeterum somni, ac quietis cura in primis habenda est ; quod ubi saetusuerit per totum diem sad uesperam, lotum boni succi cibis, non tamen calefacientibus nutrire oportet; sunt autem ptisanae succus &sorbitio ex alica, & panis ex aqua, &oua sorbilia, absque garro. Admisceantur autem eis melle, quantum ad condimentum satis f uerit;
si uero ad mel accipiendum non fuerint . appositis
413쪽
382 co N. T R,A D I C TION A sisti, siles condi torij miscentor; ex oleribus lactuca est, ut pote boni succi, & refrigerato .cia,& brassica, ut quae uapores resiccet. Contrariam, uel saltem diuersam, de ipsa,h f. buit sententiam libro a. de Alimentorum s , cultatibus capite de laetii ca;mali quidem succi , ipsam non esse, non omnino tamen lauda
. bili, asserens. Eodem modo, & in libello de Cibis boni , di mali succi, ubi de oleraceis . git, in ter boni, mali ue succi cibos, ipsam con- stituit mediam . Quod etiam Oribasius sen'. sit ; dum libro 3. Collectorum suorum,quae cacochyma sunt, enumeras,inquit. Ex oleribus, nihil est euchymon, sed media inter cacpchymon , di euchymon sunt, lactuca,&intiba,&post haec malua,& attriplex, & portulaca, debeta, atque lapathum. Idem quoque Aetius . habuit sermone a. capite a 3 3. De his, quae ma li succi Ent, agens. S u C Ci, qua boni sunt, habent inter catera id sibi peculiare, quod concoctu uiam facilia existunt, . mιnimet excrementosastastuca autemstigidissimai cumst ; atque huiusse frigiditatis ratione, dolia
culter conficiatur. veluti libro octauo Melloae medendiseriptum ab eo est, boni essesucci minime pol rit ; debent nempe qua celeriter Iacile ue concoquuntur, astigiditatis excessu aliena esse quemadmodum in libro de Dissolutione continua, aperte tradidis . . cum itaque stigida adeosit, ut non rite consciatur,
414쪽
2 GALENI. 383 lactuca; non poterit pariter probos generaresuc cos, probo ue nos alere alimento. quinimo Hippocrates lib. 2. de Diaeia,frigidissimam adeo lactucam esse testatin est, pra quam succum habeat , ut non modo vires non augeat, verum uiam debilitatem quandam corpora rnducat, quem librum, germanum esse Hippocratis Valenus affirmauit libro I. de Alimentis . Quod autem optimo nos non alat alimento; neque Orci , roburi corporis adaugere possit, inde μriam palamst;quoniam virium robur, alimenti consequitur bonitatem; mal; tiam: vero eius, ct penuriam, virium exolutio, quemadmodum in libro δε
Pulsibus ab ipso scriptum e Z. Toni autςm, lactucam , non esse flucti ex his apertum satis sit, qua cla- leni in libro de Cibis boni, or mali succi in uniuem sum de oleribus scripsit,olerum nullum,boni esseseu
ci, inquiens; atque in libro de Sissolutione continua, olera omnia, propter excrementorum copiam, o nutrimenti, quod exhibent, paucitatem, mais esse succi Uirmans. Rursus vero ct idem asseruit libro a. de limentorum facultatibus, ubi de plantis loquutus, ita nobis scriptum reliquit. Constat, hac omnia , strater quam quod exiguam corpori alimoniam
prabent, praui quoque succi sint ; ct paulo infraus subdidit, Olera omnia leuissimum alimentum, O
humιdum , ac tenue exhibere iam antea diximus .
Quibin aperte constat, lactucam 'sam, ct exiguo nobis iamcnto, ct boni esse succi nequaq*am pesset. rum, quo Galeni tutamur ducta, ct paradoxo
415쪽
hoc dilucidemus, lactucam, boni succi esse 1, hocpa'cto dicamus; quoniam inter reliqua olera, sanguinis plurimum, qui bonus succua ea, aliorum autem siue eorum, minimum quid generat . Sectione nanque horismorum quinta,com. 6 . de his, qua bonum succum generant, ita disseruit Ust. Nam in uniuem sum, bonum succum generare dicimus , quacunqueps comonem, ad bonum humorem transimulantur, hoc si ad sanguinem , hic enim humor, amicus no- bis est. Bonum itaque lactuca generabit succum,q amam in bonum transmutatur humorem. Amplis G- quoniam in libro de olimentorum 'cultatibus,amque in libro de Cibis boni, O mali succi, ipsam inter boni, ct mali succi cibos, statuit mediam dicens, ipsam, boni quidem succi cibis, longe insi, riorem esse ; mali vero succi cibos tanto superare,
quanto ab oppositis di t. Lices nanque Usa , pro optimorum ciborum ratione, temperata non sit, quado perfrigidum longe a temperamento recedat' ciba' ria tamen plurima sunt, D luca adhuc longestu ' diora. Fosumus quoque or paucis ita dicere, lactu- eam licer non simpliciter; ut olus tamen, boni esse satri, atque bonum estnere sanguinem posse.
i LXXXVII. LA C , quoniam acescit facile, frigidum potius quam calidum esse asseruit libro A. de Simplicium medicamentorum facultatibus capite i . in haec uerba scribens. Caeterum lac,
etsi gustu sit dulce , ex sese tamen, nunquam
416쪽
amarum efficitur uincitur epim in eo a frigore , magis' calidi vi , qu m ipsa uincat, proinde etiam repositum acescit. Ex tribus nanque substantiis, qu lit Ie dissidentibus, cum componatur , prima quidem crassa, ex qua caseus conficitur alter plingui , ex qua butirum; Sctertia aquea, quod serum nuncupamus; atque ex hisce, pinguis , maxime temperata est, crassa uerq, pav lulum ab ea declinat; at excrementum ill serosum, & frigidum, & humidum est; quare Iac uniuersum, a modicae caliditatis corpore, longo interuallo relinquitur; quapropter ex se acescit, potius styam amarescit. Amplio& quinta Aphori finorum sectione comin O. lac, t nto frigidius sanguine esse scripsit, quanto φdenes, hepatis carne; verum ad enes, hepatis cune, longe frigidiores sunt,
lac itaque ψoget frigidius erit sanguine . Alibi tamen , non frigidum, sed temperatum
esse lac afferuis, quin etiam ad calidum magis uergere quamgd frigidum, libro nanque de Simplicium medicamentorum quinto, ubi agit, quod lac generantium, api semen prouocantium facultas, moderate sit calida, & humida, limen; urum uero in totius esset Iliae cosistat similitudine Hac ipsum, tepide calidum dixit, atque inter pituitam , sanguinemq; medium, quo ad c lor posuit, non tamen inquit aeque ab utroque abest; sed longius a pi
417쪽
CONTR ADt CYIovi Estuita; propius accedit ad sanguinem o Ea it que ratione, uel temperatum , ueI calidum po tius quam frigidum est tenendum . Caeterum calidum etiam ipsum, apertissime fassius est ψdum a sero, calidam, acrem' qualit tem, ac facultatem retinere scripsit libro I.de Alimentorum facultatibus , ubi Malcido lacte uerba fecit. Lac itaque a sero non separatum, Caluia dum dicendum potius est, quam frigidum . , LAC, alborum calidorum respectu, i ιιμ videbere sanguinis, stigidum potius quam calidum , -- re ae merito a cyaleno asseritum libro 4. de M lia , cium medicamentorum sacultatibus. Qua re se quinta 1 sphor morum sectione , Iac , tanto stigidi sanguine es a mauit, qWanto adeuci , hepatis carne; neque id absique ratione quidem; a glando se quippe mammissarum carne etaboratur,quam stigidam , humidam1 es certo scimus; atque ea de causastigiditatis, polim quam cauditatis partice
6se u bu . Quoae si quandoque calidum illudnaitias
cyalenus , quemadmodum oe libro de i. imentorum facultatibuε tertio, o libro quinto de Sim cium messicamentorum facultatibus, non propter βquidem, sed propter calidas adm/xtas sibi parteι , Ierosa videlica, ac pingui, humser qualitatis, ipsum particeps esse constat.
ACTIs serum, frigidum, atque humidueste scripsit libro .de Simplicium medica ..
418쪽
Ex tribus nim sebstant ijs, qualitate dissidentibus ueluti quoque superius dictum est) co-
stat lac, prima quidem crassa, ex qua caseus conficitur; altera pingui, ex qua butirum; &tertia, aquea, quod serum nuncupamus. ue
rum ex hisce, pinguis quidem, uel maxime teperata est;cras a uero paululum ab ea declinat; at excrementum illud serosum, & frigidum, ct humidum est. Eandem de ipso sententiam habui sie uisus est libro . Therapeutices methodi , ubi malam uentris temperatura alidam curans, laetis serum exhibet; frigidum nanque ibi, apertisti me supponit, si contraria contrariorum sunt remedia. Oppositum tamen de ipso sensit, libro de Simplicibus medita camentis I o & lib. 3. de Alimentis cap. de lacte; serum ipsum, etiam absque coagulo acribmoniam habere scribens, cuius ratione, pOtius quam humiditatis abhorret medici in alui fluore, ex qua acrimonia, caloris cuiusda particeps esse uidetur. Eodem pariter libro,
ubi de Oxigalacte, hoc est acido lacte', uerba fecit, idem sensit, dum scripsit, neque enim
amplius calidam, acremq; qualitatem, ac se in αultatem retinet, quam lac a sero habet,nequς pinguem. Cuius etiam sententiae est Actius , qui sermon . capite 98. eadem mei uerba ex Galeno retulit, quae etiam capite centesimo-3 nona-
419쪽
388 c o NτR A DIer Id N Esnonagesimon ono comprobata fuere, dum In ter ea, quae ordine primo calefaciunt, serum lactis reposuit. LACTbs serum, cum ex sa8i atque et erogeianeis consset partibus, haud secvi ac aha plurima
huiuscemodi, qua iuxta qualitatem caeteris praeum
lentem vel ealida dicuntur, vel silida; atquestigida quidem , non quisd caliditatis penitus expertia
sint ; eodem modo Ut calida, non quia rigidis partiabus prorsus dentituta sed quodve caliditatem praestigiditate habeant perexiguam'; v I hanc, illa; est dem modo ct serum stigidum omnino tenendum ea cum Hippocrate I ct Galeno, ct libro . de Simpliacium medicamentorum facultatibus , ct bbro 7. 'Therapeutices Methodi psi nan Eue calidum esser, quostrosius esse . lac, eo calidius esse; m tamen asininum, quod Maximes sum est, multum sit stigis dum , aho'qui pra cateris, in hestica non eligeraurquod Miam exigua iesus dulce , ob quam acescit potius quam amarescit, id uobis apertum facere po- te Θ: Si quando vero, calidum j sum, acrisq, qua litatis pasticeps , Llatuere videatur; propter admixtassibi huiuscemodi partos, atque non Iba i sim ratione , rate esse dicamin , sed quia ab hisfrsitan, quibus lae coagulatur , causat ; a coagulo quippe, hu- Ucemotiι ne calidioribus,calorem quenda bi avia scist, atque in alienam sibi, non naturalem rem νιem deducitur. Amptim, quoniam libro 3. de mmentis, ubi de Oxigalacte , boc es acido lacte verba
420쪽
'tit, dum calida jsum, acris qualitate, ac Dcuia
rate, quam astro, lac non acersum habee, destit
tum e se scribit, serum calidum possisse viritur, dia:
eatur, ibi, comparationem nonsieri, i instrositatu lactis . ad aliud ullum temperata complexionis ,
sed adipsummae aeuosium lac; cuius pro o comparatione, cautam esse ferum, dicere 'i est . I . LXXXIX.L A c camelorum, omnium liquidissimum, ac minime pingue esse asseruit libro 3. de Alimentorum facultatibus capite de Iacte in hunc modum scribens. Si quidem boum, lac crassissimum est , ac pinguissimum; liquidis.
simum autem,ac minime pingue, camelorum; mox equarum,deinde asinarum. Quod etiam sentire uidetur Aristoteles lib. 3.de natura animalium cap. 2 o. tenui simum inquiens cameli. est, mox equae, tum asinae, crassissimum bubolum. Contrarium cuius apertissimis uerbis sensit Galenus, atque asininum omnium
tenuius esse testatus est in libro de Dissolutio ne continua, ubi de cibis multi nutrimenti agens, atque de lacte ipso sermonem habens,in haec uerba scripsit. Et subtilius est lac asinae lacte camelae, & lac caprae est medium inter ista. Tenuius quoque alijs omnibus, asininum
erodidit, libro sexto de Tuenda ualetudine ad libri calcem, ubi de gracilibus corpore, qui calculum in renibs gignunt, uerba fecit, quo