Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

11쪽

nosogeniam Observationi, neC non physio logiae et pathologiae purioris aXiomatibus innixam eXplanare, ac fideli huic amussi rationalem medendi methodum Superstruere Conatus SUm, vari OS Caule Vitando errores, UOS Communis medicorum turma in diju-

dicandis ot curandis hujus generis pyreXiis

hodieque committere videtur. - ΗeCli Cassebres per iransennam tantum letigi, quale-DUS, Ceu CaCheXiarum Comites, aliam sibi in Systemate no Sologico Sedem eXpostulant

Ab omni gloriolae aucupio alienus, illum unice laboris, qualiscunque demum fuerit, finem esse volui, ut Medicinae Hippocraticae, philosophicis physiologiae et pathologiae principiis copulatae et conditae, lux

medias inter discordias contentionesque lititerarias tetra sublimium speculatorum phantasmata dispellere iuvet, tironibUSque tutam in sublevanda aegrorum Sorte molam felicitor adtingoro obveniat Patriae, Scientiae, ae omni demum hominum SOCietati aliquid emolumenti adtulisse, Si noVe-

12쪽

rim, Summa perfunderer Voluptate, Unde aut virisse non pudeat, aut mori non me

tuarur. Dabam Ticini Pridie Calendas Iunias ΜDCCCXXV.

15쪽

GENERALI A.

a. Quidquid sensibilos qualitates superficiei

Corporis Cutaneae eum in modum alterat ac detur-Pat, ut ejuS color, consistentia, forma, planities

16쪽

4FEBBES EXANTHEMATICAE aut laevitas pluribus in locis discrotis, relictis interstitiis illibatis, plus minusve prominentium Ct

circumscriptarum insularum sermo inStar a normali deflectant statu, generali nomine eruptionis, efflorescentiae, Sive e Xanthema tis insigniri solet, deprompto a graeco αποεξανξ ε ν, quod efflorescere, emergere, erumpere

2. Seperatos ab exanthematibuS ESSe volumus omnes illos adfectus morboSOS, quOS derma Cum aliis organis communes habet , uti V. g. diversaStumorum SpecieS, non minUS quam Simplices Cutis decolorationes spar a Chroe a S), Sive PUNC-tatas Spilomata, Heli des), sive ad majorem plagam extensas c h l Oas m a t a, Melan OSOS, Ecchymos es), quae mox Symplomata aliorum morborum vibices, pote cohiae), mox vitia mere topica absque functione laesa sephelidos, nac vi) sistunt.

5. Ut vastissima morborum exanthematicorum

phalanx ad arctiores magisque desinitos reducatur limites, illos, qui acuto dccurrunt, febrilibus turbis plerumque copulati, a chronicis passim distinguere solent pathologi , priores EXanthemata κατ et posteriores Impetigines compellando. 4. Exanthemata acuta, phlegma Siae e Xanthematio ac Sa uva gesti, rapidum Plerumque tenent decursum, febri socia libentor lipatum, qui gradaria et typica serme evolutionc

17쪽

et declinatione, florum metamorphOSi analoga, distinguitur, atque manifeStum in dermate agnoscunt Statum phlogOSeOS, Vel Saltem congestionis activae, quapropter peculiarem ConStituunt der-matis modificationem, cujus prototypus in erysipolate Tom. III. g. 1218.).- Febre S OXanthemata comitantes, vel ab his Comitatae, ita tamen, ut in aperto existant nexu CauSali, e Xanth maticae, Sive erupti Vae audiunt, quae SpeCialia demum nomina sortiuntur pro diversa EXanthematis natura et forma, unde febris urti Cata, miliaris, variolo Sa, etC. 5. Exanthemata chronica, Impetigines, Turpitudines, sors rectius Ca ood ex mala dicenda quatenus impetiginis Signiscatu apud Celsum, Alexandrum Trallianum, Willanium et Batem annum, determinatum eruptionis diutinae genus indicatur) , praesentiam inflammationis lentae, mox patentiS, mox OCCultae, quidem non EXCludunt, CS- Sentialem tamen characterem in vegetatione et reproductione abnormi, nunC universali, nune

mere topica reponunt, febrilibus turbis experte ;quapropter morbiS vitae plaSticae, ae Speciatilia cachexiis merito inseruntur. - Ad priora tantum Pyretologiae Specialis scopus adtentionem limitare jubet.

NOSOGRAPHIA. 6. Symplomata eruptionibus Cutaneis propria,

o quibus diagnosis eruitur, vel sunt i d i o p a-

18쪽

6 FEBRES EXANTHEMATICAE.t h i c a, vel generalia, vel Sympathica, quarum prima ad ipsam pellem, Ceu morbi sub

Stratum reseruntur, altera e generali sympathiaci connexione Cutim inter et cardinalia systemata organica, VASOrum utpote et nervorum quae Simul partes integranteS Sphaerae dermaticae ConStituunt) oriuntur, atque ultima e speciali philadelphia cum quibuSdam organis, Vel organorum Se

ri obus scaturiunt. T. Praeter ConSueta opportunitatis phaenomena, anOrexiam, laSSitudinem, morΟSitatem, CtC. exanthema erupturum praenunciare Solent: peculiaris inquietudo et anxietas, vel, ut Allenii VerbiS utar, pectoris Oppressio cum irrequie et anxietate, Suspiria, febricula irritativa horripilationibus orsa, vel praesentis jamjam pyrexiae in- Crementum, Calor fugax et ingratuS, Siccitas Cutis, sudores partiales, dolores vagi rheumaticorum aemuli, digitorum torpor, Sensu S formicationis, ardoris, tenSionis, puncturarum, pruritus vel titillationis in diversis superficiei cutaneae loci S, subinde convulsiones, Ieipo thymiae, pulsuum irregularitas , quibus cunctis demum adhuc Specialiora accedunt, in determinatiS CaSibus provocata, et quidem vel a specifica natura Cata Sae OC-casionalis aut processus morbOSi in organismo cxistentis v. g. contagioSi), Vel vero a ContemPΟ-ranea paSSione alicujus Systematis organici, vel organi cujuSdam, V. g. membranarum muCOSArum, tubi altinentaris, cerebri, pulmonum.

19쪽

modo Sine regula Super Cutem consertim, vel sparsim prosiliunt, interstitia relinquendo non insecta, plus minusve extenSae, SemΡer rotundBe, nisi confluendo irregularem contrahant siguram, ultra cutis superficiem non prominent, ac ideo

solo visu distingui possunt ;- vel papularum Knotchen), quae parvas, rotundaS, Plus minUSVE elevatas, rubiCundas, vel Cuti concolores stubercula, phymata), Subduras, COPiOSaS, CalenteS, prurientes, vel etiam dolore experteSprominentias, Sive aspredines Cutis reserunt, tactu facile discernendas, ac in apice haud xaxo quid humidi separanteS. 9. Hae duae formae primitivae exanthematum, maCulae videlicet ac papulae, quae tot

SegregataS et exiguaS praesentant inflammatiunculaS, quandoque per totum morbi decursum immutatae perSiStunt, numero tantum et exten-Sione auctae, atque vel sine ullis visibilibus reliquiis evanescunt, vel opidermidis sursuracea eX- soliatione solvuntur. - Alias Vero citiuS Se-riusve in secundarias abeunt formaS, quarum

disserentia a diverso phlogoseos producto et exitu dopendet, hypoclep Si potissimum aut Suppuratione , unde ve Siculae, pu Stulae, ul-CUS Cula, Squamae 3 vel cru Stae effor

mantur.

20쪽

mino intelligimus prominentiam haemisphaericam in superficie corporis, inflammatorio halone plus minus manifesto cinctam, et productam ab essu sione humoris serosi, lymphatici, cruenti, puri-sormis, epidermidem adtollentis, quae dum laticem purulentum recludit, ex inflammata et dura, cui insidet, basi scaturientem, Pu Stula, Seu

plerumque relinquere Sueta. 11. Pro diversa liquidi essust natura, et vario, quem inde contrahunt, colore dicuntur ve Si Culae se rosae, lymphaticae, Cruentae, crystallinae, albae, Iacteae; pro magnitudine demum, ac privatis quibusdam proprietatibus diversa a medicis sortitae Sunt nomina. Ita vesiculao minutae , granum milii vix Superantes, phlycti des aut phlyctaenae, - major Sti ulla o ,- dum notabiliter urunt, aut pruriunt

Feuerpustel) si simul intense rubent, - denique achor aut favus, prout pustula denso ac sero mollisormi latico farcta plus aut minUS ACU- minata fuerit, compellari solent; quae tamen nimis subtiles, nulliusque momenti distinctiones nonnisi confusionem augere juVerunt. 22. Squamae, furfure S, Cru Stae, os charao voluti caput mortuum fracti processus exanthematici sistunt, quod secedens sub variis 1 Ormis epidormis emortua, vel humore S D