Gymnasii Ticinensis historia, et vindiciæ a sæculo 5. ad finem 15. et plura de ejusdem urbis antiqua nobilitate. Authore Antonio Gatto ..

51쪽

r GYMNAs II TICINE N s Is Geographiae n. XXX. Paullus Diaconus coaevus Κaroli Magni, & Breventanus in Antiquitate Papiae lib. 3. cap. 2 . tabulam marmoream reserens , quam dicit fuisse cum pluribus privilegiis Viterbio inscriptam a De- iiderio in cujus fragmentis legebatur veniunt a Papia V terbienses. Immo neque saeculo V. sed VI. sub hoc novo nomine Ticinum Celebrari caepisse sentit Tristanus Calchus Historiae Patriae lib 3. pag. vltima, hocque CVenisse ait regnante Victige. Ut ramen verum fatear, non leve pro his,quae tradit Ligorius, suppeditare videtur argumentum Vaticinium S. Syri, relatum a Luith prando Diacono de Rebus Imperatorum,& Regum lib. 3 cap a., quod etiam extat in Actis ejusdem S. Pastoris apud Laurentium Surium XII. Septembris , ubi Sanctissimus Vir Delectare , inquit , Vrbs Papia , quia venι et ιιbi ab aιernismonlibus exultatio , non vocaberis m nrma,

sed copiosa in C/υitatibas. Unde sub Adriano, di M. Aurelio Ticinensem Urbem fuit Papiam appellatam arguitur. At cum Acta S. Syri posteriori aevo ni ille conscripta existimet Tille montius in Monumentis Historiae Ecclesiasticae tom. a. pag 16 I. edit. Paris.17OI.quia a Paullo Diacono conscrima suisse

videnis

52쪽

videntur , quicquid Suritis scripserit in eois rum initio, nihil in praesens a firmare conis tendo , quod praestabo in opere , quod de Antiquitate Ticinensis Urbis iam meditor . Interim vero ommittendum mihi non est Urbem hanc fuisse vetus municipium Romanorum, quod se vidisse in antiqua inscriptione testatur Philippus Cluverius Italiae Antiquae lib. I. cap. an, & Coloniam , ut apparet ex inscriptione, quae legitur apud Gruterum pag. DLII. num . . Lapis in Carinthia repertus MARIUS. RUFFUS. CTICI MAE. MiLES. COHORTIS . MONTANORM. PRIMAE. STIRENDIORUM. XU H. S. EST

53쪽

CAP. III.

Urbs TisineUis perpetua Sedes Regum Lango bardorum . Ibi Thermas, Amphileatram, is magni cum Palatium extruxit Theoderi. cus, quod deinde Regia Ticina,& Civitatula . Palmaris error Patris Eustachii de S. Vbaldo apertὸ refellitur 3 ae contra usum,

o alios Nobilitas Urbis Ticinensis spra alias

ΙΝ Urbe Ticinensi , quae caput erat anti

quae Neu striae, ut notavit V. C. Justus Fontaninus Vir omni praeditus eruditione in sua Dissertat. Italica delle Masnade, Reges Italiae sedem habuerunt ό & in ea viginti duo Reges Langobardorum regnaVe- runt. Ibi Gotthos Reges, tanquam in munitissima totius regni parte, thesauros servasse animadvertit Spiegelius in Notis ad Gunthcri Ligurinum lib. 3.; Quamobrem Urbis Regiae titulo iure , & merito semper insignitaniit. Thermis, & amphileatro hanc Urbem

54쪽

Τlieoderico , editus ab Henrico Valesio ad calcem Ammiani Marcellini edit. Paris. I 68r. pag. 668. quod amphileairtim postea perscctum fuisse eredo ab Athalarico Theoderici nepote, & successore, ut ex inscriptiolae . , quam resert Mediobarbus in Occone pag. I 68.

q. D. N. ATHALARICUS REX OGLORIOSISSIMUS. HAS SEDES SPECTACULI ANNO REGNI SUI TERTIO FIERI

quem lapidem addit Mediobarbus, positim fuisse Athalarici anno tertio sive V. C. I 28 I. Chr. 128. Consulatum gerente Justiniano Aug. II. sine Collega . Hicque lapis erutus fuit prope D. Laurentii Papiae ἱ ubi etiam nunc spectantur quaedam Circi, seu anaphiteatri ruinae. Prius tamen, quam haec Omnia conficerentur , Theodericus illud celebre Palatium construi jussi ex laudato Anonymo, inde dictum REGIA TICINA : Qilod clinia Iulcusque fuerit obscurum, rom utilem me

Reipublicae literariae facturum existimo, si hoc elucidavero , quod summopere in notis ad Synodum inscriptam Regia Ticina habitam anno 8so. desideravit Henricus Canisius,

B qui

55쪽

ill GYMNAs II TICINE N s Isqtii primus eam edidit tom. 3. Antiquarum Lectiomun pari. 2. pag. 673. quam etiam in

legimus tona. 8. Conciliorum Labbei pag. 62. quo loci Canisius post propositas dissicultates de loco Civitatis Regia Titina: de conciliatione anni Christi 8so. indiet. XIV. & Hlotharii , & Hlodovici XXI. & de aera Conventus Ticinensis anni Christi 8 s . indict. IV.

Hlodovici anni sexti, haec habet. Hac monere volui terior, ut et ideas, quam bona fide in dandis his ve νser, ut habeas in quo laudem merearis, si haec ealligas ex aliquo MS. Codice ,

Hanc Canisti dubitationem tollere conatus est Marcus Uel serus, ut ex epistola ejusdem in notis ad eamdem Synodum apud Lab-beum ; sed non omnino id effecit Uel serus, cum non ostendat factam Synodum fuisse in Aula prope Urbem Ticinensem, in qua coactum fuit concilium anno 8so. alterum

anno 8s . , & tertium anno 876. , quemadmodum probant clarissiina monumenta apud

Stesianum Balugium in Capitularibus Regum Francorum tona. a. ubi pag. 3 7. sc legitur

56쪽

TITULUS II. SIVE CAPITULA EDITA ANNO DCCCLIV. IN PALATIO TICINENSIIa nomise SMoa ,-individua Txiaitatis Iacarnationis Domini Nostri usu Christi a o DCCCLIV. anni imperιi Domini Hud ovisi Imperatoris Augusti VI. indictione IV. dum cem ventum Adelium nostrorsm palatio nostro Ti. cinae Civitatis convocaretur pag. 3 Fl. haec adsunt.

REICRIPTUM CONSULTATIONII SEU COHORTATIONIS EPISCOPORUM AD DOMNUM FILODOVICUM IMPERATOREM

Domno gloriosissimo Regi modovico pax, se vita ,invictoria ministretur a Deo Patre, or Domino nostro Iesu Christo. Nos qωdem ιο Dei nomine Angilber uis Axμiepiscopus, ct Andreas Patriarcha , una cum Ioseph Axchleapellano , eum ad hane Duodum in Urbe Regia Ticino congregatam &c. postqv m Consiliationem Episcoporum pag. , s.sequum x.

57쪽

CAPITULA VII.

Edita post responsionem EpiscoporiIm. In nomine Dei omnipotentis a uno incarnationis Dominica DCCCLV. indissitione III. mense Februario, die mensis ejusdem quarto, cum Dominus Magnificentisimus modo vitus Asgustus apud Ticinensem Civitatem in Augustali Aulare sideret , tractaturus cte.

IN CONCILIO PONTIGONENSI

apud eumdem Baluzium eodem tom. a. pag. a 38. hae habentur.

TITULUS XLVIII. SYNODI PONTIGONENSIS .

Ρηodus, qua fuit acta apud Ticinum Palatium anno Incarnationis Domnica DCCCLXXVI. indictione IX. mense Feῖruaris , o postea fuit eonfirmata ipsa D nodus apud Pontigonem cum Miss Damni Apostolici Ioannis, aliisque mulistarum Provinciarum Episcopis . Et in fine actus confirmatae electionis Imperatoris Κatoli additur eadem pag. 2. Acta

58쪽

Acta sext hae in Palatio Ticinensi anno Domni DCCCLXXVI. Regni Domni Imperatoris Karoli modovici Augusti pia memoria filii in Francia XXXVI. Imperii primo indictione IX. Ex his constat, Regiam Ticinam Regitim Palatium sejiinctiim ab Urbe Ticinensi rquod primus observavit Joannes Mab illonius in Itinere Italico tona. I. pag. 2I9. ex subscriptione diplomatis Berengarii Imperatoris Theodelasio Abbati Bobiensi data. XIX. Kal. Novemb. ann. Ine. DCCCCIII. Regni fui

XVI. actam PAPIA CIVITATE PALATIO TICINENSI. Cui diplomati alia possunt adiungi ex Bullario Cals nensi Cornelii Margarini tom. r. pag. 7.: tibi extat diploma Desiderii, in cujus fine legitur: Data Ticino in Palario anno T6a. , & pag. s. aliud diploma anni 76 s. habet Ticino in Palatio. pag. Io. in diplomate Aldelgi si filii ejusdem Desiderii anno 766. actam Ticino in Palatio s& in alio ejusdem Aldegisi pag. 37. anni 7 Tq. Data Tic ni in Palatio. Quod etiam XI. sar. culo servatum is i sse, apparet ex diplomate Henrici I. Imperatoris Abbati Brumiensi apud Ferdinandum Ughelhim in Italia Sacra

59쪽

22 GYMNΑs II TICINE N s Isalio diplomate Ardii iiii Regis Italiae anno Ioo3. Actam Papiae in Ticinensi Palatio. Et quidem verhi poterat appellari Regia Tita-ηa illa Aula, quae prius Civitatala nempe sermone italico Cttiadella a Beato Laurentio Episcopo Mediolanensi fuerat nuncupata a , cujus verba rescit Ennodius Episcopus Papiensis in Vita Beati Epiphanti edita cum

aliis Ennodii operibus a Sirmondo tom. I. col. i 676. Qtii Beatus Laurentius perorans apud Theodericum commemorat Divinae

Misericordiae beneficium, quo ab obsidentibus inimicis, quibus in Ticinensi civitatala arcte cingebatur , liberatus fuit. Quem locum a se non recte immutatum attulit Caroliis Sigonitis de Imperio occidentis lib. i 6. sib anno 4ys. & hoc Regium Palatium scredere fas est , fuisse illud, quod erexerat Theodericus, ut dictum est supra , quum a Theoderico ad Desiderium,in cujus diplomatis mentio primum est hujus Regii Palatii ab Urbe distincti, non legatur alium Regem tam excelsa Palatia Ticini aedificasse : in his autem ingens suit cura Theoderici, sic titieum laudat de hoc Ennodius in Panegyrico . Uideo , isquit , in jiratum deeorem Vrb aemeiaeribus evenisse,'sub Civilitatis plenitudine

60쪽

te perfecta aedificia, quam me contigisset ar posita. Sicqtie postea exornatum filii illud insigne Palatium , ut altera Urbs esset in Urbe s de quo insigne est testimonium diplo ma Sigualdi Patriarchae Aquileiensis apud

iam laudatum Margarinum tom. I. Bullarii Cassinensis pag. 16. Datum Ticino in Urbe Regia, quod etiam visus est agnovisse Sigonius lib. 6. de Regno Italiae sub anno 96 I. dum ait, Othonem Papia Regiam a Berengario destructam restaura se . Horum omnium ignarus Pater Eustachius a S. Ubaldo nomen Civitatula Ticinensis, quod ad Urbis Papiensis gloriam reserendum esse omnes norunt, perperam ad illius dedecus trans. ferre conatus est, inde arguere studens Tici. num fuisse Urbem non decoram, sed infimam, & angustam proptereaque indignam, quae nulli Metropolitae subiiceietur . Quod quam leve argumentum sit, constat ex Itinerario Antonini, in quo litera C. Ticino

addita inspicitur ι quae, ut ex Philippo Clu.

verio Italiae Antiquae lib. I. Cap. 27. ad notavimus cap. praecedenti, erat Nota magnarum Urbium ; Immo sit pra alias Liguriae Urbes eminuisse seculo V., quo tempore