장음표시 사용
221쪽
unde exemplum sumpserint hae iactiones. II
bernatricis sollicit.s M.Lai Maji. aut Regis I teterat blaudae quidem, i r Mart. sed veniam
haereticorum undique in Belgium clam primmum aroo MARGARITA PARMENSIS, ac libertatem alibi qinesituros. Quas conjura-itorum alias ex aliis familias sobolem esse ejus conspiratiqnis, quam Dynastae duobuS ante an- nis adversus Graiavellanum Cardinalem cucul- lis primum, dein jaculis inierunt,scribit ad Regem Gubernatrix. Sed quae tunc aulae privata dissensio, atque ambitio paucorum fuit, postea in publicum Provinciarum dissidium versa est. iAdeo Pstisci PE s viri nunquam seli peccant: & VITIA dum transferuntur , quasi contractis per manum sordibus , ingravescunt. Neque magnopere proficiebant aut Guberna- i . tricis litterae ad Magistratus, de conficto Procta rum nominibus libello: aut Regis ad Gubernatricem ac Provincias per eos dies acceptae: qui- bus litteris Rex pollicebatur, securum jam se ab Turcarum ac Maurorum armis, iter adornaturum ad Belgas, severitatemque, si qua esset, edictorum Patris coram emolliturum , interea ne quid turbaretur,Procerum virtuti confidere, qua innixus sicuti neque Parens Caesar , neque ipse Rex ullos umquam hostes formidaverit; ita nunc eorundem opera, seditionem paucorum hominum facile compositurum. Veniam tamen ,securitatemque, quam Gubernatrix nonnullis antea per litteras flagitaverat, constantius fortasse,quam opportunius distulit in aliud tem- pus : quo tempore ingravescentibus malis, re tamquam corrupta remediorum tempestivita-
te, perdidit ipse beneficium suum, . i
Et sane mala non sigillatim aut per inter- . valla , sed nexa inter sele, atque impetu cres cebant. Quippe finitimis o locis intenti haere. ticorum magistri in Belgarum discordias, atque adeo in opportunitatem extrudendae peregriante mercis , novisue Euangelii venditandi, certatim effusi a Gallia,Germaniaque, ex illa Calviniani, ex hac Anabaptistae ac Lutheriani, pruximas quique sedes invadunt. Ac primum agris nocturnos conventus agitare: deinde secessu blandiente,simul metu ne forte compositis con- troversiis amitterent ipsi rei bene gerendae
222쪽
, . LIBER QVINTus. retis occasionem. anticipandum rati , luce palam ostendere sese , atque ad accurrentem e pagisti oppidisque multitudinem de Hispanorum ty- a rannide, de corrupta a Pontificiis religione, de puro sinceroque Euangelio confidentillime
et concionari. Rugebat impudentiam aemulatio ,
, quod Calviniani majore quidem , quam caeteri concursu plausuque, sed quam Lutheriani minoi re asseclarum potentia frequentarentur: An
baptistar Lutherianis numero superiores a Cab vinianis vincerentur: utrosque vero sectatorum Nobilitate Lutheriani su perarent. Ex quo fiebat ut ardenti animorum concertatione per oppida ui besque, tamquam vacuam possessionem inituri festinarent. familiae quippe suae intenti, uni insensi omnes. Qua tempestate Beleium multo. maxime visum est miserum ac luctu sum: cum ejus complures nobilioresque Provis ciae hinc atque hinc momento interceptae, in alios atque in alios errores factiones ue distraherentur lacerarenturque: cum homines impuri, fideique humanae suxta ac divinae desertores: cum postremi quique apud sitos, ac Germaniae Galliaeque ejectamenta,regnum sibi nescio quod in Belgio pollicentes , per oppida tamquam emissae ex Inseris Furiae cursitarent,turbulentis concionibus , si mosis carminibus, spe, metu , suspicionibus omnia complerent: cum ad hosce novi Euangelii praecones audiendos tanta vicanorunt praecipue paganorumque, dein oppidanorum etiam multitudo , aviditate incredibile convolaret; ut semel in agro T'rnacensi facile superaverint octo hominum millia, frequentiore adhuc concione prope Insulas constraxerint, ad Aniver piam vero una die tredecim, altera quatuordecim , neque post multo sexdecim millia excesserint: cum denique grassante licentia , multis in locis , praesertim apud Valencenam, atque in Flandriae limite, matrimonia in campis celebrarentur , infantes que saptismo lustrarentur Calviniano ritu : idque ut tuto peragerent, ac hosce conventus
audiendos freque uti de ad saeramenta ritu haeretice chlebrauda.
223쪽
tileuae si s 6 r. plurimos ex obtrectatio-vibus irrisionibusque voluptas
ror MARGARITA PARMENSI S, rus concionesque armati ac minitabundi convenirent Scio non mediocriter admiraturos , qui haec legent, nam & dum eadem gererentur, obstupuisse Belgas ipsos accepi; unde populis tantus concionum audienuarum subito injectus ardor, ut neqtis edictis Magistratuum. neque immissis lictoribus, neque ullo respectu legum contineri possetit, quin relictis oppidis raptim in agros ad hujusmodi coetus cum . parvis liberis viri mulieresque properarent.bed , ut in multitudine , non idem omnibus incitamentum. Etenim mihi jam pridem abjecta ex animo Catholica Religione , ad accipienda haereticorum placita , exercendaque eorum sacra peralacriter exibant , secumque eodem impetu avocabant alios quo porro pergerent
ignaros, ac prope invitos , sed qui occursu multitudinis abrepti, ceu sitiminibns innatantes non tam ibant, quam ferebantur. Plures trahebat novitas rerum, de cupido noscendi, quid tandem Religionis externi nomines asterrent hSaxonia , aut Geneva, quibus e sedibus tam multa eos patravisse per reliquas Provincias ac Regna, rumor ante pertulerat. Nec paucos alliciebant cantilenae , quibus Davidis Psalmi Gallicis metris ac numeris illigati a Maroto ac Bega, ut olim memoravimus , magnis per agros agminibus canebantur Genevatum ritu. Sed lonee plurimos obtrectatiqnes irrisione que rapiebant concionalium ministrorum: inter quos, ut quisque litteris illitteratiorjbus instructus , dummodo ad audendum projectior , re captare plausus circulatorium in morem doctior , ita grandioribus figmentis ac nugis Romanum Pontificem . Tridentinos Patres , Ecclesiasticos Quaesitores . sanctissima quaeque enormiter immodiceque, sed accommodate ad animos imperitae multitudinis velliacabant : applaudentibus tamquam in theatro universis, oc ea quae dicebantur, non aestimatione recti, sed aurium voluptate metientibus. ut quamvis paulo prudentiores intelligerent, inania
224쪽
L I n E R I N T v s. inania sibi venditari, ac meras fabulas ; gaude-l 'rent tamen decipi, decepturi ipsi mox alios , t eademque ceu comperta, narraturi. Vsque adeo CALvMNire ac maledicta sine ullo veri falsive discrimine avide accipiuntur , avide communicantur. Accedebant postremo factiones , in quas distractis civitatibus , dum quael Gallis finitimae Calvinum , quae GermaniS Lu-
. therum enixe fovent , conciones ab rerum t etiam tritum incuriosis, solo nationum certa-i mine frequentabantur. Neque Gubernatrix in-
terea quidquam omittebat, si qua via posset
ingruentibus undique malis occurrere. Marchionem Bergensem , recuperata utcumque va
letudine , in Himaniam sollicite dimittit, qui quae oculis speAaverit ipse, subjiciat Regis
animo: suadeatque, ut Inquisitionis cogitationem intermittat , re severitatem edictorum i mitigatam velit: id'ue quam celerrime , nei dum consulitur in Hispania, Belgium penitus 3 . pessum eat. od vero Bergensis iterum morbo implicitus inbiisteret apud Pictonas in Gallia , monuit illum , praemitteret interea fidum aliquem aulicorum , qui commissas sibi littet ras ac mandata Regi exponeret, quod ab ejus oeconomo faetiam est octavo Clend. Augusti. Praeterea cum rescisset a Magistratu Antuer-wam , externis hominibus urbem quotidiei compleri; eos edicto ex Senatorum sententia composito abire jussit. Quin etiam se dentibus eorum multis, ut poenas per eam 3 occasionem renovaret in exules 'ut Belgium repeterent, in famosorum carminum scriptores , recitatoresque , in omnes qui haereticorum conventus re conciones adirent; quamquam illa diu dubitavit, quod ex una parte intelligeret, insanae multitudinis contumaciam nequaquam posse coerceri absque milite , c jus tunc cogendi facultas non erat, ideoque SAPIENT Ius esse abstinere a ferendis le-eibus , quarum injuriam ulcisci non possis: ex altera tamen parte ne sedendo ceu n-doque
8c augebatur frequentia a mulatioue uationuiuisqva neeeta. tale Guberisnatrix Bergensem in Hispantiunimpellit, eroque illo
in morbum relapso , oecouonaen ejus
Potiti. as Iuli Advenas e&cto ejicit. De emel nibus quia praeciPue statuat, iam dubitat.
225쪽
Renovat con tra eas ed cta,&. crescunt proli ibitat, Antverpiae
Praeseitim: quo evocata Gubernatrix.pramittit Comitem Meg num. sed adversiis illum tinnultu te plebe:
ao MARGARITA PARMENSIS, doque indormire tantis malis , eoque turbas alere pervicacium videretur ; vetera edicta instauravit, auxitque , sed incasturn pleraque . Conciones certe nihil propterea intermissar: imo quia prohibitae , flagrantiori studio quaeri coeptae. VITIO generis humani majora omnia concipientis, dum vetantur : Antverpite potissimum contumacia gractabatur : quippe in urbe Gallos inter Germanosque media , ideoque factionibus obnoxia. Ex qua paucis diebus post edictum, cum ad solimS agrarios caerus egressi essent hinc Lutheri, inde Calvini fautores; cumque hi non pauciores quindecim millibus convenissent, aucta ex numero confidentia sub concionis finem , ipsum Calviniani Euangelii buccinatorem equo imponunt, re tamquam in triumpho , magno equitum peditumque comitatu in urbem referunt. Magistratus nihil tunc ausas contra repentinum malum , satis habuit Margaritam Propere commonere, ac rogare , ut quoniam plerique verebanturi, ne per eas turbas aliquo demum tumultu invobveretur urbs, praesentia sua Aniver pice auxilium ferre ne gravaretur. Et ipsa quasi jam jam itura,Carolum Brimaeum Comitem Meganum, fidum fortemque Ducem, Antverpiam praecedere , quantumque opis ac sidei foret in civibus ad coercendas hujus bili seditiones, explorare justit: ne praesens videre cogeretur ea, quae minore periculo auctoritatis audiuntur e lon inquo. Verum viso Comite , tumultuari civitas coepit, vociferante passim plebe, Meetanum infenso Gheusiis animo feriisse, secuturum paulo post cum duodecim vexillis Comitem Arembergium , tum-vero Gubernatricem . occupata militibus Alatverpia , superventuram , ac pro arbitratu Pontificium tribunal erecturam Hispanica severitate, arcemque valido clim praesidio imposituram urbi. quo jugo demum accepto , Brabantinos ea imperia passuros , quibus per Italiam Mediolanenses ac Neapolitani premuntur . simili artibsicio
226쪽
Lin ER I N T . V s. ros ficio capti. Hoc autem vulgi tumultu indies crebrescente , Gubernatrix Meganum inde amovit,quasi Geldriae praefecturae suae, pernecessbrium. Cumque Magistratus urbis, repetitis nunciis , exposceret a Gubernatrice Orangium , efflagitante illum populo, nec alium facile passuro : & Orangius ipse suam in eo munere fidem operamque amplissime promitteret , Margarita inops consilii, clam intuta omnia videret, tandem ne dissidere ejus virtuti promissisque videretur, atque adeo ne in eo rerum articulo tantum virum insigni offensum repulsa penitus abalienaret: Antu piae motus componendos Orangio commisit. Eunti progressus est obviam ad mille pastus , magno ab Antverpia comitatu Brederodius , explosisque utrimque militari salutatione sciopetis, conjuncto agmine proce flere , tanta mortalium frequentia partim occursantium pervias , partim prospectantium o tumulis tectisque villarum , ut deserta a civibus Antuer pia credi pocset: Orangio nihil propterea in speciem elato. seu pertinere id ad magnitudinem animi exbstimavit, seu potius timuit, ne apud Dominantes officeret sibi immodicus populorum Plausus. Itaque hominum catervam circa ipsum occinere incipientium Gallica Davidis carmina , extemplo silere jussit. aliis subinde atque aliis quam plurimis conclamantibus,t Dam
Atque a populo efflagitatui orangius. daturqne Adventanti
occurrit m gua morta-jium multitudo
Ghemi, silentium manu saepius indixit. imo
fert consertam pro moenibus urbis hominum multitudinem eadem pro Gheu si is vota majori quam us3uam plausu geminantium , cum frustra nutibus inhiberet, aliquanto commotior addidit, Viderent, per Deum, quid agerent, ne, si pergerent, eos aliquando poeniteret. Sed nihil contumacius , quam cum Ant ver piam ii gresso, perque urbem equitante , multis in lincis acclamatum est in hunc modum, cybi nobulibertatem assert: en qui consessionem Augustanam assert. Non jam opus foederatis Nobilibus habemus:
hucc in posterum consectabimur: huic supplicei libelros
227쪽
Deque mali remediis agitat. nihil remit- leutibus per
increpat Ga- hernatrix et re orana varie aggre ditur.
a Leodiensi Episcopo pexuuisa o6 MARGARITA PARMEN Sets, bellos operamui. At ille offendi se iis vocibus , praesente maxime Brederodio , testatus in cu riam descendit; eaque nocte cum Magistratu agere instituit de populo ad obsequium re e-rentiamque pristinam revocando: de merca toribus a discessu, quem meditabantur , abstrahendis ; de turbulentis haereticorum concionibus dissipandis . his enim cum mandatis ven rat a Gubernatrice. Sed dum remedia in Sena tu quaeruntur , foris per eadem incrementa via gebat morbus : concionesque nunquam instequentiores quatuor hominum millibus habebantur , magno utique Gubernatricis moerore, quae crebri' propterea litteris modo Senatum
populumque promissionis admonebat, qua se Regi obstrinxerant, cum sne Episcopum acciperet Antverpia ) Religionis curam sese habilituros supra omnem Episcopi sedulitatem, spoponderunt : modo orangium ob ea quibus
ipse occurrerat mala, collaudabat animabat que : simul in mentem ei revocabat munus
tuum, fidem Regi, ipsique Gubernatrici in
hac expeditione obligatam , adversam de illo suspicionem multorum, cujus aut alendae aut prostigandae in manu esset occasio. Cum ecce novus repente motus avocat alio Gubernatricis
Nunciatur Gheusios foederatos nova moliri, eosque scirciter duo millia ) conventuros Tru- donopolim , in eaque Leodiensis Episcopi urbe deliberaturos , an arma suscepturi sint, animato ubiq3e populo. De armis falso nunciatum : c 'nsilium conveniendi certum erat, scripsitque ad vicinas ea de re litteras , exeunte Iunio, Brederodius , ac reliqui conjurationis Duces, conventu ad pridie Idus Iulias indicto. Susceperat partes rei conficiendae cum Episcopo Ludovicus Nasiavius , misso ad eum villerit Domino. uno ex foederatis, qui de Ludovici re s.ciorum nomine Trudonopolim habendo conventui impetraret. Leodiensis, excu-
Iaxia caesareis levibus, quibus bHesiodi coe-
228쪽
Li3ER QS i N T v s. 2o tus per urbes Imperii vetantur, rem totam Is 66. Nargaritae significat: secretis litterarum notis qui uerat: occultatam: simul oppidi Praefecto mandat, ne evenientes admitt't. Sed oppidani, metu ne illi, si prohiberentur, insensi messem corrumperent, sed oppida-- re villas re casas per agros incenderent; Br derodium , ac reliquos sine contentione oppi- do accipiunt. In hoc conventu , qui medio Iulio mense coeptus , extremo absolutus est , duo; agitata. Primum qua securitate cavere sibi de- conventu berent, si forte Rex ulcisci quemquam eorum vellet S deinde, petendumne aliud quid esset de securitate
ab Rege , praeter id quod super Inquisitione atque edictis postulaverant Aprili mense J Et TI .
securitatem quidem postulandam esse a Margarita , censuere omnes , in altero dissensere :cum alii affirmarent, nihil ultra moliendum , impetratis iis, quorum causa conspiraverant:
alii, quando prima succedebant, porro per- gendum , postulandumque , Ne certa populisi Religio praescriberetur, sed liberum cuiquei foret, quam vellet, sequi. Verum multis tur- dh I bestatepi illa sententia vehementer offensis, eoque religionis paulatim abeuntibus a scedere. t inter quos Ca-
. rolum Mansfeldium Ernesti filium fuisse com- perio ) nihil certi definitum est. An vero internaereticos ipsos , clam ceteris, agitatum sit de ea, quae per Belgium secuta est, violatione sa- crarum Imaginum, a nobis in loco memorabi- mul, tur. Dum haec agebantur , Orangium atque . Egmontium qui conjuratos ab hujusmodi cin- eou. iiii 'tibus absterrerent, miserat Gubernatrix; non mittuntur quod ignoraret, quantum utrique credere de- Gub amberet, sed ut ea significatione, fiduciae , rerum--, que communicatione, sibi eos devinciret, iisse montius: i . Sue occasionem praeberet rei bene gerendae, i ideoque promerendae Regis gratiae. Illi Brede- i rodium , ac Foederatorum praecipuos ad coli quium evocant in pagum Antverpiae vicinum , qui stedere Dussam appellant: . atque inter alia Gubernai tricis nomine eos hortantur , Ne hujusmodi moueat,
coetus aliquid novi agitent, dum super ea re
229쪽
ce ni illa fies gitauta Ipsa respon- fiouem disi fert as Aug. Coercendae Aotverpiae Gubernat rem se nominari cupit orangitis, denominatur impetratis etiam corpori a custodibus, non fiue concedentis cui Pa.aog MARGARITA PARMENSIS, integrum Regi; judicium expectatur : quin tpotius populum in dies contumaciorem , ipli ituti spoponderant: pro sua apud multitudinem l
auctoritate coerceant. Brederodius ejus col- i s loquii capita . novem erant, litteris commissa iTrudonopolim ad socios desert: visumque om- snibus , Ludovicum Nassavium cum duodecim i Nobilium comitatu mittere ad Gubernatri- icem , eique libellum novem quoque capiti- ibus constantem offerre : quo partim se perpur- .
gabant adeo non timide , ut oblivione , prae- teritorum , quam Gubernatrix polliceri vide- ibatur omnino respuerent, dicerentque , quae t lipsi perpetrassent , praedicatione quam taci- i iturnitate digniora esse : partim exposcebant, ij ut Gubernatrix publicis litteris tum suis , tum
Procerum aurei velleris , securos eos a vi armisque redderet, quae contra eorum secietatem parari vulgo dicebantur : praeterea ut Oran ium,Egmontium, atque Hornanum summa cum auctoritate praeficeret curandis Foederatorum rebus, componendisque cum Rege :ut denique generalis Belgicorum ordinum conventus indiceretur. sic enim restitutum iri pristinam Patriae tranquillitatem certoespondebant, alioqui externa remedia quamvis invitos postremo quaesituros. Gubernatrix perle- i
ctis in Senatu litteris , auditisque eorum qui aderant sententiis , Ludovico sociisque t qui vulgari. joco duodecim Apostoli dicebantur
respondet, Septimo Nalend. Septembris Bru- xellas adiuturos Equites aurei Velleris , at- que una cum illis sit per ea re consilium inituram. Inter haec Antverpiam risersus Oran- pius , cum remedii nihil ea urbs admitteret , Gubernatricem monet, sollicitari se a civibus, ut urbis administrationem capesseret, ad ejus que securitatem praesidiarios milites pro impe- .rio adhiberet. Annuente Gubernatrice , non modo milites scribit, sed etiam corporis custodes ab eadem postulare ausus , impetrat: u
bisque Gubernatorem laetus agitimox re Prii
230쪽
cipem acturus. nimia prosecto Marraritae in- Idulgentia,dum per haec benefacta studet orangium aut efiicere, aut saltem credi Regiarum partium. Sed auxilii tamdiu ab Hispania flagi- aegii litteristati desperatio ut metum . ita indulgentiam Gubernatricis intendebat. Cum tandem, Moiam Tubdinii illinii opera apud Regem agentis, litterae ab Hi- cis,spania perferuntur, quibus quae tria toties po- poseerat Margarita , ea Rex omnia, sed certis conditionibus, dabat. Nam Ecclesiasticos Quaesitores removeri permittebat, modo Epistopis l. in suas sedes ante inductis et certum enim sibi fixumque , Religionem nudare illorum praesidio nolle , qui ejus causas cognoscerent , injurias vindicarent. Edictis Imperatoriis adhiberi , eondaeon placebat modum aliquem a Belgico Senatu, *M sed ab Hispano cognoscendum probandumque prius , quam Provinciis promulgaretur. Denique ajebat concedi veniam posse coniuratis aliisque, sed post illa duo in tuto posita. Verum re metu haec remedia sero proveniebant ab Hispania, cum jam in Belgio , mutata rerum facie, haereticorum ac popularium furori in templa re sacra omnia palam invadentium , alia nempe via
Et ea quiden clades qua profecto, si quis ueg et g mrepentinam Religionis injuriam , si festinan- PLOR Tritium rabiem, si eorundem paucitatem obscuritatemque consideret, haud facile ullam legerit 'aliquando lanestiorem ) quibus h locis , quorumve consilio importata sit in Belgium, non aliter , qnam de causis principiisque exortae subito pestilentiae dubitatum est. Ego ex multi merum litteris, propius vero crediderim, id malum ab Calvinianas Genevatibus illatum esse a , i propinqua Gallia digressis, an ultro immissis 3 monimex- sic enim Petrus Ernestus MahsSldius Gubernatricem docuit,haec Regem; sic eamdem clam admonuit Petrus c/balius Hispanus vetus
Centurio. Condaeum Principem, tresque Colia inios fratres Hugonotorum Duces, ut dominan-