장음표시 사용
341쪽
3i8 A L B A N vregnis, in Hispaniam reversus, inspee o nepotis
terat tunc annorum undecimi ingenio, atque educatione , vehementer indoluit. At vero Philippus, emultis Meyuidquam in ea cura pertentatis,hoc quoque acjecit,ut Carolum cum Ioanne Austriaco, dc Alexandro Farnesio, Complutum mitteret: si sorte in illa Academiae celes state, ut corpus coeli mutatione. sic animus nova hominum consuetudine convalesceret. Sed carolus ALIBI magis, quam alius fuit, mentis Sue morbum locus non curavit, cassis nonnihil auxit. Nam e scalis alte prolapsus Iarso non leviter cerebro, mox etiam vita a medicis deplorata, prope erat ut deponeretur ; cum allatos. Didaci ope in morientis cubiculum B. Didaci corpore , vovente Philippo, qui Mantua illuc advolarat, Dissimilitudo enixe acturum se cum Romano Pontifice, ut eius, de Pa- ejus oraculo Sanctorum cultus Didam liberatris, di aversio, decerneretur et repente praeter omnium haec poti&- opinionem vitae restitutus est. Sed non ideonium tuo. mores mutavit inconstans animi adolescens,
i patrique per omnia dissimilis. svo fiebat, ut re Philippus praedurius illum acciperet, resar'-lus nihil haberet patris aspectu molestius. Creovitque cum aetate dissidium, cum offensus tu tidie magis, diffsusque ejus moribus Rex, conjugium siliae Maximiliani Caesaris Carolo destinatae sine hiae disterret: eumque ab rerum cura publicarum procul haberet, eo nimirum tempore, quo Carolus permodeste sese agere putabat, si duorum de viginti annorum juvenis expectaret imperium. Hinc odium ejus in familiares & continuos patris, a quibus observari se , referrique ad Regem omnia, atque eorum consilio di ri nuptias, seque arceri a regnorum cura su tectabat, atque interdum etiam minaciter obiiciebat. Hinc quoque pae
dentius quam trocinium studiumque in illos, quos patri os
, fensos ejectosque sciret : in Belgas praecipue, quorum Legatos Marchionem Bergensem , atque Montinium sollicite complexus clam evo
care ad se , tuerique illorum causam fereba
342쪽
Ligeat. SEPTIMus. 3Istur ardentius , quam par erat: pollicitus iis, is 68. iturum sese in Belgium ad componendos Provinciarum motus. Neque dissimile vero crediderim, illam Margaritae Gubernatricis Suerelam, qua complures litteras ab se gravissimis de rebus ad Regem scriptas, dolebat ab Hispania in Belgium rediisse in eorum manus, contra quos scriptae fuerant; ex hac Principis de Belgarum,qui in aula tunc agebant, familiaritate originem habuisse. Certe cum Albanus ex aula in Belgium' distessurus , Caroli manum osculatum isset, attinuit illum minaci aspectu Princeps, negavitque alium praeter se illuc abiturum. Cumque Albanus a parente prae mitti Couatus rei se diceret, ut Belgarum componeret turbas, Albam
in quas dare se filium Regis unicum Imperii . ,h.
haeredem , haud tutum esset ; ira incensus , ne Belgitata prompto pugione, Ego vero, inquit, hic te ante conladiam : vixque ictum declinavit Albanus, cum iterum peti se , furente juvene conspiaciens, arcte illum complexus per speciem sup- plicantis, ut a vi abstineret erga veterem fidum sue famulum ; quantum poterat, ferocem ac juventa praevalidum coercebat: donec luctantium strepitu exaudito, accurrentibus qui ad velum praesto erant, Carolus in secretiora domus abscessit. Et eoque tempore decrevit in De Humeis Belgium proficisci, parente vel invito, atque inde ad sponsam in Germaniam. Reque cum Ioanne Austriam patruo , ac duobus aliis com- va, , Dum municata, ut se comitarentur, oravit. Austriacus, cum omnia dissicultatibus impedita, atque polirium inexplicabiles exitus ostendens,nihil persuade- rit Ioanni Auret: observaretque, Principem pectinaci animo in id incumbere; ratus haud dubie patrem ab suades: deL- aliis restitutiam , quae praeceps inconsultusque Reei rem juvenis agitaret, occupavit ipse Regis gratiam q*-s promereri: praesertim veritus, ne silendo,iugae particeps haberetur. Rex collaudata Ioannis Austriaci fide,compertoq; dein ex aliorum indi- . .
ciis filii consilio: ac postremum a Raymundo de Talus,regio tabellariorumPraese&,admonitus sestina-
343쪽
auxilium , di a sapieu tibiis viris
3ro A L B A N v s , festinationis, qua Carolus equos poposcerat ad longinquum iter celeriter , commutandos ; in summa animi Sactuatione, per omnia uiciis templa preces ac supplicia imperavit: simul consilium aliquorum insignium doctrina virorum , suibus uti consueverat, exquisivit. Et Martini quidem ab Arpilcueta Navarri Doctoris sententia ( hanc enim tantummodo vidi ex omnibus i haec summatim suit: non 'sse ab Rege. abique gravi animae noxa , negligi salutem regni: negligi autem carolo abire pedimisso. qui procul, eoque confidenter aperteque dissidens a patre, regnum in studia partesque distracturus esset, non minus quam Carolo VII Galliae Regi contigit ex Ludovici filii dissidio, atque ad Burgundos fuga. Sed patris dubitationem exemit filii festinatio, quem p stridie discessurum Regi propere aperuit Ray- mundus. Ergo Rex non ultra deliberandum ratus, Ebolitano Principe, ac Feriano Duce, aliis que duobus comitatus , filii conclave profunda nocte dormientis ingreditur : ereptoque , qui sub pulvino latebat, gladio . surgere illum coim festim jubet: increpitumque, quod patrem l nibus frustratum toties remediis , ad asperiora sed filio opportuna compulerit; scriniis apertis, ac libellis inde subtractis, remotoque consueto aulicorum ministerio , custodiendum Tertis ab se traditis hominibus relinquit. Qua in cust dia infelix Princeps , qui se paulo ante perpetua Procerum ubique apparentium, certatimque adorantium corona cinctum viderat: tunc
a paucis, iisque invisis, ac verba, nutus. prope modum re .cogitata observantibus circumii Plus ; post menses omnino sex , cum nullis aut Europae Principum legationibus , aut Hispaniae. regnorum precibus placaretur immotus pater; ex morbo ob alimenta partim obstinate recusata, partim intemperanter adgesta , nimiamque nivium refrigerationem, super animi aegritudi
nem, (si modo vis abfuit: in Divi Iacobi perabgilio extinctus est. Quarto ante obitum die, cum
344쪽
Lill ER SEPTi Munanimae aeque ac corporis curationem ab aliquo i s 6 8 jam tempore respuisset , mutata divinitus Diu et demente, Confessarium Pnte accersiit, expiatisque magno doloris sensu animae noxis , ac misso qui erratorum veniam stagitaret I patre sacrum manu cereum tenens decessit e vita. e Scio haec uti enarrata sunt a me , non placitura eu diis iis , qui atrociora quaeque avide arripiunt, sine di morte C ullo veri falsive respectu. Quorum si palato servire cura mihi foret, in promptu erat Mau- roasi . Vrorum tumultus , tamquam excitus hoc ipse Mauiorum tempore fuisset a Carolo , sollicitato ob eam si 'r capsam Selimo Turcarum Imperatore per Michelium Iudaeum ex Hispania profugum i ut olim narrare me memini. Moverem ad haec su-jicionem adjutae a Carolo coniuratorum fa- Aionis in Belgio: eamque occasionem inte pretarer fuisse arreptam ab haereticis, in Hispaniam destinandi multa libellorum millia ex Calvinianis Catechismis Hispanice conscriptis et de quibus admonitum 1 Gubernatrice Margarita Philippum Regem supra memoravi: re Lugduni Tolosaeque repertas esse aliquot illo rum arcas, scripsit ad eumdem Regem Pius v. . . s. Nec omitterem I sabellae Philippi conjugis Nou.rcae &mortem, paucis inde mensibus post Caroli obitum secutam : quasi nimia familiaritas inter eos I nam Carolo designata uxor antea fuerat agitata. I sabella.) utriqtie fatum accersierit. Deni- . que agitatum a Carolo de Parentis nece , sive ob regni cupidinem , sive ob Regis odium, docerem ex ipso , qui tunc adeo percrebuit, vulgi rumore , ut in Belgio Ovidianum illud attiam ad hanc rem usurpatum sciam , auctore , ut dunt, Opinero, DLId ante DIeM patrIN InqWrIt In annai: MoLMIII quo dc Caroli sacinus , de mortis ejus annum, litteris numerorum loco positis exprimerent. Sed haec , uti arcana atque inaccessa, facile iis ego icriptoribus reliquerim , qui per ejusmoda oraculorum interpretationes, acuti diviniaque
345쪽
Philippus de filii eustodia quid scripse-
3rr A L B A N v S., sue famam aucupantur. Mihi, super id quod incomperta sunt, etiam veris dissimilia viden.etur. Namque, ut omittam illud de caroli amo.etibus: ad quos distrahendos, si qui fuisIent. non utique distulisset Rex filii nuptias cum Germana vi si moliri aliquid adversus Patrem Carolo insedisset in mente , prosecto aut ipse quotidie
per se suaque manu conficere potuisset, juvm nis videlicet firmatusque animo contra impara- tum ac senem: aut si tumultu excitato , adsci- ataque aliorum opera decrevisset uti, multorum haud dubie manibus eguisset. cadente igitur lCarolo, non stetisent, opinor, reliqui: cuna ta- lmen Principis mortem nullius exitium conse-cii Vim sit. Quin Rex ipse ad minuendam ex filii tum custodia tum morte invidiam , qua tunc laboravit apud multos,praesertim apud Mariam
Augustam Caroli amitam , quae filiam libemti sume de ponderat tot regnorum haeredi; nonne tam severae animadversionis causam in scelerata filii consilia retulisset Et tamen ad leamdem Imperatricem scribens , negat filium ullius sceleris compertum, sed ob ipsius, certe ob regni bonum custodiri debuisse. Et paucis post filii custodiam diebus, misso ad Archiepi-icopum Rossanum Pontificis Nuncium, Concilii Castellani Praesidem, suo Rex nomine illum ledocuit, Novitatis ejus causam non esse aliam ut Nuncius ipse ad Cardinalem Alexandrinum scribit, praesidis verba referens ) quam quod Religionis populorumque conservati nem sanguini suo praehabere voluerit et co ctumque propterea se . filium sibi unicum ea Tatione propemodum sacrificare et ne , quibus affuebat , Deo, beneficiis nimis quam ingrate responderet. Immo addi Rex postea jussit in litteris ad Principes, ad Regna , Rumorem alicunde increscentem , Carolum filium agitas se aliquid in regis caput, ex vano ac fallo esse. Sed fuerit hoc duobus Carolis, avo re nepoti proprium: alterum in deponendo, in admittet do alterum Imperio, scriptorum ingenia fa
346쪽
tigasse. Ergo externo domesticoque rigore pariter exterriti Nobiles, populusque Belgarum, ut qui ue culpae propior , furam late capessere, pauci sperare veniam , plures vim ac vindictam cogitare: parum qite abfuit, quin Albanus ipse an Monasterium Vallis viridis , religionis causa proficiscens, structis per silvas insidiis, caperetur a Risbrio Nohotio et mox in ipso monatherio a Carloio Risorii fratre, monachi vestem quasi ob Albani metum induto, necaretur. At vero Princeps Orangius hostem jam professus, iti Germaniae Principibus, ac partim religionis partim propinquitatis gratia ad arma concitatis, praeter Belgas dc Gallos, itarem composuerat . ut tripartito Provincias invaderent. Ex Iuliacensi agro transmitterent Mosam Nohotii fratres, Dulus, Villersius, aliique, ductore Hochstratano. Francisco Cocque- villo , qui aliquot signa ex finitima Gallia ad exules Belgas adjunxerat, Artesia attributa est. Frisia Ludovico atque Adulpho Principis Orangit fratribus cum Iusto Schouwenburgio commissa. Ipse post haec Principia, valido cum exercitu secuturus , Brabantiam rerum caput sibi delegit: magna multorum spe, brevi Albanum Hispanosque E Belgio ejectum iri: Sed Hochstratani copiae a Sanctio Avita trans M sam rejectae primum. commissoque dein proelio caesar; Villersio ac Duio Mptis. Cocquevillii exercitus , in quem Albani rogatu Cossarum equitum Tribunum immiserat Carolus Galliae Rex , intra oppidum Sancti Valerii compulsus expugnatusque, ac Duces Lutetiam traducti,gi didque percussi. Sic dc ab Rege Carolo reddita est Albano Duci gratia, ob Arembernium cum auxiliaribus copiis missum in Galliam : dc conceptum Bajonae foedus utrimque religiose habebatur. Longe tamen aliter in Frisia coepta res est. Intraverat eam Provinciam Ludovicus Nassavius, cum Adulpho fratre, sicque Ducibus, ac Dammo oppido , vicisque ali-Quot occupaxis , consederat prope sinum D Jutuma
ex Germania in Belgium. Praemittuntur cui belliun tuis
Ex Iuliacensi territorio. ex Artesia.ex Fris i. Sed vinenutrierimi ab Aviis secundi a
Aremb. ac Liridovici Naiolavit.
347쪽
3r A I. B A N v s, larium : quem olim sinum memorabili clade, tribus ac trigida pagis simul haustis , effecerat mare. Duc, ne progrederetur , occurrerat
Fritiae Praefectus Arembergius cum Sardoa Hispana Consalvi Bracamontii levione, suoque cum agmine Germanorum et quibus addiderat aliquot vexilla Hannoniae atque Artesiae nobilitatis , reducta per id tempus ex Gallia. Et primae quidem velitationes feliciter obvenerant: animatique in primis Hispani ad Dammiconspectum , lex quo ante annos triginta Gel-drum ejecerat insigni relata victoria Caesari mis exercitus j oppidum pari fortitudine recuperant , fugatis Nassavianis. Quos postera die assecutus Arembergius, exercitum continuit prope Win scholum , dc Hillige laetam coenobium ; gnarus latere inibi caecos passim hiatus , levi solo foras obductos , intus aquis r stagnantibus fallaces. Ideoque quoniam re t co dc equitatu erat insertor , levibus praeliis contentus, oblatam a Ludovico Nassiavio universii exercitus pugnam sedulo differebat, dum Comitis Megani copiae , cum Martinenghi equitatu, quae Groningae substiterant, advenirent. Sed ob eam moram cum Arembergius, tamquam cum Nassavio tacite colluderet, palam carperetur ab Hispanis pugnae cupidis; impar invidiae Dux, testatus omnia in discrumen ea festinatione dari, salutem rumori posthabuit. Eductoque milite , aut verius militem secutus , paludibus quantum licuit evitatis. sed
insidiis a Ludovico sub imo colle dispositis
tantumdem admotus , aciem instruit, pugnam capessit: ac certus aliquo documento redarguere obtrectatorum voces , conspicatus Adul-phum Nassavium strenue redintegrantem ex
adverta proelium, quanta vi potest , in eum vadit. Et suam nam pila exceptus , inde tamen ferocior , sclopeio primum , stricto dein ferro, Adulphum trajiciti simul ipse infestis ab Adulpho vulneribus petitas, s renovato Bruti ac Tarquinii Aruntis exemplo conso prius
348쪽
Li3ER SEPTIMus. 3rs prius equo, exanimis concidit, Adulphoque
non procul expirante commoritur. Reliquus Arembergii exercitus , dum locorum ignarus in liuidias sese induit , a Nassavianis circumventus, ac magnam partem aut caesus, aut saucius , intempestivae fortitudinis poenas dedit. Et quamquam stos ibi cedidit Hispanae legi nis, septem ejus Signiseris, quinque Centurionibus interemptis: ac praeterea sex Groningensibus tormentis , quibus nomen a primis Musices elementis indiderant, ac multo aere ad stipendia militum amissis; unius Ioannis Arembergit, quam reliquorum omnium, jactura major fuit. Erat is familia Lignia, Barbansonii Dominus ante appellatus,quam in Comitis Arem. hergii nomen ex dote germanae uxoris immigraret : belli, si quisquam alius , fideique praeclarus et eoque donatus aurei Velleris torque a
Carolo Imp. atque a Philippo filio FrisiaeTrans iselaniaeque Provinciis impositus , ac postremum a Maximiliano Caesare inter Imperii Principes adlectus. Ducis tamen constantiam, quam ille semper in bello tenuerat, in supredimo hoc certamine, conviciorum impatiens amisit. Quaeque causa paucis ante hanc pugnam meimbus Momorantium Galliae Comestabilem, virurn summis parem , exitio dedit, scilicet ne videretur , uti Hebam, assini Cmdam, cognatisque Coliniis sarcere ;- eadem Arembergium periculi certum, ne fidei dubius haberetur, animosius quam prudentius in certamen ac mortem extraxit. Scio id a non nemine aliter enarrari, atque infelicis exitum pugnae Arembergio tribui: qui sive contemptu no-.stium ex pridiana velitatione concepto, sive cumpidine gloriar, quam cum Megano communicatam nollet; satum sibi atque exercitui properaverit : sicuti re vulgo scriptum esse, mortem
ejus non manu Adulphi Comitis , sed gregarii militis contigisse. Sed ego praesentes pugnae auctores secutus sum. Illos autem facile fallas
arguerim, uni scribunt, paucii interjectis diei s 68.
Exercires Hisp. caesus Redi sit,
Elarium Atembergit. Mors eius aliter ab aliis dicta. Thu v. l. i se alii. Memni mora
349쪽
Nobis. ab Minuos Dissuadent ii, Ia amici, Ipse non tu votiva a Im i.
326, A L n A N V S , bus , dum Nassaviani victores a Gmningensi obsidione submoventur, selopo ictum obiisse Comitem Meganum, qui tamen anno ab hac Pugna fere quatuor, Albani jussu , Frisiam gubernavit, Arembergii extincti loco, legiturque Caroli Brimaei Comitis Megani nomen votivo monumento, quod ipsis Frisiam moderante positum est Leovardiae post enormem illam anni
septuagesimi primi pra sesquimillesimum,
aquarum eluvionem et ac non ante sequentem annum ab ea exundatione, sexto Idus, Ianuar.Swollae , ut Frisiorum annalibus consignatum reperio, Carolus Brimaeus occubuit, vir belli sane sciens , dc consiliorum opportunitate Gubernatrici Margaritae apprime carus. Haec porro Arembergiana clades non magis extulit Orangit ac Foederatorum animos, quam stimulavit Albanum Ducem , ut festhaaret ipse in Frisiam cum exercitu , Ludovici conatum , ante tuam cum Orangio consociaret copias,impediturus. Sed veritus, ne per absentiam suam tumultus cieretur aliquis , captivorum Nobilium causa , eo se metu liberare statuit: ira praesertim accensus ob Arembergii cladem , irritatusque praeterea , quod inaudisset, a Ludovico Hispanos quamplurimos suspendio necatos ob dolorem ex Adulphi nece. Et Iumvis amicorum nonnulli, suibus haud pe inde probabatur Albani consilium, persuadere homini adniterentur ; Frustra timeri . Belgarum tumultum, a quibus ipse haberet securitatis obsides, dum captivos haberet. Neque enim magis verendum , ne Belgae, studio in reos Dynastas, vi attentarent illorum liberi tem : quam sperandum, ob eamdem benev Ientiam nihil eos moturos, ne populari culpa privatam Procerum causam praegravarent. His
tamen Albanus facile contemptis , qnippe adiuturna rerum experientia suspicax , M suopte ingenio ab aliorum consiliis, si ultro praesertim
offerrentur, aversus , ac sidus plane retrogra
dum : ipsis Ralendis Iuniis, undeviginti ex N bilibus
350쪽
LIBER SEPTIMus. Prbilibus conjuratis. Duodecimvirili judicio. per-:i s 6 p.
duellionis damnatos . Bruxellis in foro arena- Plectit pri-rio, capite plecti jubet. Octo ex his Catholice
religioseque , reliqui undecim, ud erant haeresim complexi pertinaciter obiere : eoque illorum cadavera humo contecta horum vero praeter q*atuor primariae nobilitatis stipitibus alligata luper affixis capitibus , per agros relicta . .
Idque secutis quoque diebus servatum est. Victa s. diamque postridie eodem in loco, eodemque supplicio Nobiles quatuor damnati. Ex quibus villersius , ac Duius , qui nuper in Iuliacensi proelio Duces capti fuerant, etsi pari utersiae, .noc est integra religione , non pari tamen sensu /decessere. Villersius enim palam testatus est, . se quidem ob benefacta ab Albano damnatum, sed illum non diu vindicta cariturum. Contra vero Duius, actis Regi Albanoque pro eo sine gratiis, populum oravit , sibi ut ignoscerent, ac divinam tunc maxime clementiam precibus conciliarent. Adluec, Vilvordiae , ubi Anto- & allos. Dius Stralius Antverpiae nuper consul, Casem-b otius Egmontii aulicus a secretis , aliique eamdem ob causam attinebantur, consimili per c, ut eos dies poena finiere. Praefuitque horum sue- spes, pliciis pro Albano Ioannes Spellius, celebris ea tempestate per Belgium Quaesitor capitalium causarum . quem paulo post multorum criminum reum, Albani jussu in furcas actum magna Belgium gratulatione spectavit. Verum hisce suppliciis praeludebatur duorum Comitum neci , qui supremum suilestii simae tragoediae actum, magno hominum terrore, de majori (quod auctor nolleti indignatione complerent. Novem jam menses in arce Gand vensi custodiebantur Egmontius, atque riornanus. Quo tempore apud Albanum, Regem, Caem Pro Remo sarem, Septemviros Augustales, omnes ubique rio, ac HGr-
locorum aurei Velleris Collebas .(quibus vide- ' Tlicet inconsultis damnari poste neminem ejus auot Phidordinis asseverabanti nulla pro r is praetermissa comperio ossiciorum genera : praesertimab