장음표시 사용
481쪽
offert. Delegatos Funcius aggreditur.
8 IOANNEs Avs TRIA Cus, confidi pateretur in earum conceptione I gum. Simul ut, ubi pacem cum Provinciis compositam videret , illum ad Britannicam expeditionem, uti inter Pontificem Regemque
convenerat, animaret. Verum cum jam reperisset Nuncius, Austriacum subscriptis com ditionibus in Edictum perpetuum consensisse, re rursum turbatis domi rebus , inque bellum propediem erupturis, spem nullam apparere externae trajqta ionis ; quod reliquum erat, firmare inter ea turbamenta juvenem institit non optimis modo consiliis, sed , quod pluris
tunc erat, quinquaginta nummum aureorum
millibus, quam Gregorius summam Britannisco bello destinatam ei statim offerri jussit: subsidium eo sane gratius , quo Duci opportunius a milite , atque a pecunia destituto. Neque Delegatos Ordinum Senatoresque Nui cius praetermisit: sed Bruxellas Namurco diagressus, Pontificias, uti jussus erat, litteras exhibuit, ac benigna Patris hortamenta ad resumendam concordiam , retinendamque pristinam obedientiam erga Religionem ac Rhgem , magnificentius excepta quam obsequentius : scilicet obseptis jam pridem multorum animis ab haeresi, refractario ac pertinaci malo, quodque facilius excluditur quam expellitur. Interea litteris ab Rege jussus Austriacus, si nulla posset iniri pacificationis via, Catholibcam Religionem , Regiamque auctoritatem
strenue tueri , milite non defuturor audit, orangium Bruxellas ab Ordinibus accersitum, Conservatoremque Brabantiae, repetito veteri vocabulo, Ruartem Provinciae creatum. Eratis Magistratus Dictatori Romanorum, aut Leodiensium Manburo non absimilis. quem periclitante Republica designare , partes esse suas, ex introitus laeti privilegiis, dictitant Brabantini. Quamquam tuti apua eorum annales observatum legii prater Antonium Philippi Burgundi Ducis filium, Ioanna Wencellai Du-
cis vidua Dabantiam gubernante delectum
482쪽
F. LiBER NON Vs qua tribus Provinciae Ordinibus Ruartem: ac praeter Philippum S. Pauli Comitem, dissidentibus inter se Ioanne Dirce , dc Iacoba conjuge, ab armatis in Ducem Brabantinis Ruartem quoque nominatum ; non alias ego quidem reperi ea utas auctoritate Brabantiae populos. Horum autem uterque quoniam a Ruartis nomine , ad Ducis dein munus imperiumq; transiere , spes scilicet Orangio ab exemplo intendi poterat, rejectis aliquando temporariae modestiae vocabulis , Brabantiae sese Ducem genti Nassaviae praeiturum. Quo acrius incitatius, que Austriacus ea su per re non destitit , inter- nuncio Caspare Schereio Grobendonchii Domino , civitatem atque ordines increpare.
Quin etiam acceptis haud multo post aliis ab Rege litteris , opera Philippi Sege' sestinatis, s quem per eos dies o Belgiorum in Hispaniam
transtulerat Pontifex pro Ormanetro Nuncium in quibus Rex volebat, ordinum Delegatis edica, arma ut deponerent, Orangium ne admitterent, Edicto perpetuo obtemperarent; Austriacus , misso ad eos litterarum exemplari , serio admonuit, sibi mature consulerent, ac
justam Principis iram in sui patriaeque perni
ciem experiri ne vellent. Sed cum responsionis loco nonnisi querelae ac minae quippe moderante cuncta Orangio j redderentur et ad vim ac bellum animum applicuit, ut multi interpretabantur , non invitus. Frustratus enim
spe pacificandae per indulgentiam liberalitatemque Provinciae : (3uam ille laudem a superioribus Belgii Praefectis amissam recuperaturum se crediderat ubi animadvertit, irritam esse beneficentiam, Magistratuum auctoritatem invaleseere, suam contrahi, ac blane se precario, regere, immo injuriis atque insidiis perditorum hominum caput suum quotidie patere; vir contumeliae insolens , magnisque assuetus exercitibus imperare, cum belli aeque ac domi obligatas sibi manus videret; pertaesus hujusmodi vitam , oblatam occasionem haud illibein
o Octob. Ordinibus quid imperat
Austriacusis Illi non o temperant r& Austriacus ad bellum rem spicit, non ium
483쪽
Dii, tanti in Piovincia Mae Pro Austr. N. , .ilitas Sc
Aso I fANNEs AusTRI Acus, ter arripuit, apertumque bellum maluit, quam
miseram intutamque pacem. Et vero magnum offensi irritatique animi argumentum fuit, virum militiae salie non rudem voluisse eo tempore armis de riare, cum vires ei longe impares erant. Nam ex septemdecim Provinciis . quiis Belgium constat, duae tantummodo, Lucemburgum Namurcumque, tuebantur Austriacum. Ex Nobilitare, Sur
que ordine , ac Magistratibus , - si paucos excipias , Omaies inito inter se foedere sequebantur ordinum partes. Non quod Religionem , aut Regis obtic quium exuissent i quamquam ex hujusmodi desertoribus non deerant
oppido pauci sed alii jactatione apud popu
lum libertatis avidum , & dominantibus insensum : pars ab Orangio promissis empla , eique assin talibus adnexa : multi Austriacum ine mem dc fugitivum reputantes, tutiora ordianum arma sectabantur, non pauci etiam h nestiora credebant , rati fictos ab Austriaco metus conjurat onum , quo bellum justius capesseret: eumqtie propterea compositis ad Regem litteris incusaverant , vanis Belgium suspiacionibus implicantem. Vsque adeo verum est, PRINCi Pinus de conjuratione non credi, nisi perenaptis. Nec militia conserenda tunc erat. Siquidem hinc pauca Germanorum signa de industria ab Austriaco retenta in Belgio. revocatique ex Gallia manipuli aliquot Hispanorum ibi militantium , ac delectae praeterea
nonnullae Wallonum Burgundorumque ce turiae, vix quatuor armatorum millia conficiebant : cum illinc non pauciores quindecim hominum millibus jam tum munerarent. qui si, uti delibera' erant, atque a Gemblaco pr j terea moverant , Namurcum illico aggre i essent hali dubie Austriacum militia viribus. sue invalidum, urbe atque arce depulissent. Sed , ut plura inter capita, dum tempus disssidendo in castris terunt, novis sese firmat
di auxiliis opportunitatem Austriaco Pra
484쪽
LIBER No Nus. Ibuere. Nimirum Ruartu Orangius ordinandae Brabantiae posthabebat omnia, quo vicinae H 'llandiae praecaveret. Ille Bruxellis atque aliis circa oppidis novos Magistratus ad Hollandorum exemplar instituebat. Illius consilio arx Antverptae , qua parte prospectabat u bem , diruta est , tanto populi gaudio, operarumque sponte accurrentium frequentia, ut neque primariae contineri mulieres domi possent , quin noctu operi intervenirent : donec ob stagitia in eo compotantium colludentiumque tripudio foede admista, nocturnum opus edicto sublatum est. Sed nusquam effusior gestientium licentia , quam ad Albani Ducis ex aere fusili triumphalem statuam, quam sepositam in parte arcis aggressi, in aream devolvunt , ferro instant, securibus taviunt: rer tanquam ad singulos ictus dolorem incuterent, ac sanguinem elicerent imaginaria caede fruebantur. Fuere, qui lapidum fragmentad comminuta bali domum asportarunt, appenderuntque ceu fracto ex hoste manubias,' ac sumptae qualiscumque demum ultionis ad posteros documentum. Metallum sicut antea ex tormentis bellicis in Albani signum,' sic postea ex signo ejusdem in tormenta resu- sum, ac naturae suae redditum est. aegre id unum serentibus nonnullis, suasi Albanus sane totus ex terrore constatus, ideoque sat formidatus ad eam diem, jam in hujusmodi machinas conversus videretur, quibus vel absens perpetuo Belgium territaret. Exemplum Ant- verpiae non minori ilatim alacritate secuti Gandavenses , Trajectenses ad Rhenum. Insulani, valencenates, aliique, excusta arcium jugo , ceu primos libertatis dies agitavere. Quae quoniam ad rebellionem populorum, re (quod acrius angebat aliquos j ad nimiam Orangit potentiam spectare videbantur, Procerum complures , quibus integra adhuc in Regem fides, praesertim Arescholi Dux ob v terea cum Orangio controversias et de eligem. V a i ta n
Eius con sillo A x Aniverpis et diruitur: in fine mens s. Mar. Dele. Iub.a Tura Belgis magno populi tripudio, praesertiin in Albani statua coufriugeuda: Refusa de-muin in tor meuta belli a. Demollitones.
aliarum ar-cium Vireret. Isse. Proceres in-feusi potentis Principis oraugiti
485쪽
set IOANNES AUSTRIACVS, .do novo Belgii cubernatore verba secerunt se specie quidem firmandi ordinum partes ac cessu majorum virium , re vera ut ipsi subtracti Ruartis imperio , cui parebat aegre Nobilitas , apud novum principem exaequarentur. Cumque ab aliis Angliae Regina , ab aliis Franciscus Hercules Dux AlenZonius frater Galliarum Regis, ab aliis Rodulphi Imperatoris frater Matthias Archidux Austriae nomina-
chidiicem Praeterum et &aex Germauri
Caec& Ma- mimilianum rei conscium objurgauteo sospicio nimbiorum de Caesare non serioveates
retur; facile illam uti haereticam, ac per Vicarium dominaturam, rejecere Catholici: Alen-Zonium vero ob assiduas inter Belgas Gal
los inimicitias , plerique posthabuere Archia
duci, qui ex familia petitus, minus offensurus Philippi Regis animum videretur. nisi forte aliqui, ut Austriacos inter se bello commi teretu, ad Archiducem respexere. Missi Viennam Oratores non difficile persuasere juveni, quod avebat : eumque noctu egressum urbe quam paucissimis comitatum in Brabantiam opinione celerius adduxere , inscio Rodulpho
Caesare, fratremque ubi rescivit) 1 fuga per
insequentes equites mox a proposito per litteras retrahere frustra conato. Quiri etiam tib crepitum peracerbe a Rudolpho Maximili num fratrem , non dubiis auctoribus accepi et quod is communicatum sibi consilium a Ma thia , in tempore non aperuisset; cum tamen Maximilianus jusjurandum objiceret, quo a actus fuerat a fratre , ne rem ea ipsa nocte sibi proditam , cuiquam mortalium detegeret ante vesperum conseqtientis diei. Sed nota ideo Caeliar effugit aliquorum sermones longe secus interpretantium Archiducis sugam.
Certe haud clam fuit , suspicatos tunc esse nonnullos, juvenis consilium in adeunda Belgii praesectura eo spectasse, ut per occasionem Patrocinii, aliquando insereret in stirpem dulphi , Austriacamque Germaniae domum , Belgicum patrimonium et uti de hujusmodi suspicione disseruit , cum aliquot Germanicis Proceribus. Bartholomaeus Comes Portia Pon-
486쪽
Lin ER NON Us.tificius ea tem state Nuncius apud Caesarem. IEt Ioannes ipse Austriacus dubitasse de Rindulphi animo visus est : dum ad Alexand. Farnesium Parmae Principem scribens , inter alia, Austriaci epi-He ut ad me, inquit, tres terno die ab Imperatore V - , citis cum ejus Luteris, qvibtis admonet, de fatrisdscessu , uti suspicatur in Bel tam , se neque gnaro, neqbe probante. Ossensius profecto sum ea re non me- diocriter et Nam etsi non ignorabam , anno superiore id quoque ab Ordinibus attentatum , persuadere m hi tamen numquam potui, aut orchiducem suscepturum hujusnodi protamiam , aut Imperatricem matrem , fatremque Caesarem coosensuros. 2 am- quam de Imperatrice, qaam reor hujus consitit ororsus ignaram,non sane miror et potius angor ejus caca, vereorque ne lebitas filii trisso aliquid apportet matri. De Imperatore quid ud cem, incertus adhuc itari cum ipse non nesciret, non modo negotium nora dispulit, sed neque de eo Regem , titi par erat, ad- obuit. Ego eum primum Archi ducem resciero in festium intulis' pedem, eum ilio , quemadmodum condienire utrique nostrum arbitrabor , sedulo agam, ne se ordinibus a humat imp cetque et rect antem hostis Deo jure habebo. Sed jam ille in hel- MaiihIasai Pium intraverat, non tamen regimini statim me xx x admotus: quippe ordines non satis ante con- ditionibus ac- sulti, atque Orangius moras ex industria ne- MPxu.ctebant, deque conditionibus Archiduci offerendis anxie agitabant. Quibus denisue non paucioribus triginta re una propositis , constrictoque iis Archi luce, ac tantum nonino dinem redacto, fundamenta jaciebant ejus po- a. s. Opularis imperii, Suo idem olim Belgae , divisa ex aequo cum Rege administratione , repebant, regebanturque. In has porro conditiones cum Catholici pariter ac haeretici, novo inter se icto foedere , jurassent; Matthias Antuer- piae primum, postea Bruxellis, supremus Rel- pii Gubernator, magna ludorum gratulatione, Piocoeta in
salutatur. Viceruntque Orangit affectae et ut tuanen ratur:
Archiduci. adderetur ipse , qui juveni non--vi' dum vigesimum annum supergresso , rudi-
487쪽
natus hostes Pronuntiat Io. Ait striaci asseclai; dc ipsum Austri
IOANNEs Avs TRIA Cus, que rerum Belgicarum, Vicarii nomine mox
Primum facinus novi regiminis fuit mutatio secretioris Senatus , abdicatis dubiae in Ordines fidei Senatoribuo , novis adlectis : a quibus statim laostes patriae renunciati quicumque Austriacum sequerentur et mox ipse Austriacus ejusdem poenae interminatione compellatus , ni Belgio exceneret: postremo ab eodem Senatu ordinumque legatis compisit lim jurisjurandi carmen , quo sacer juxta ac prosanus ordo persancte pollicerentur obtemperaturos se orchi suci asarthia, supremo
se A. Praefesto , eumque fortunis ac fungui fensuros, donec alius ab Rege atque ordinibus erraretur; cum Ioanne autem OAustriaco, uti cum h
se , acturos. Haec vero proposita lex, atque alia cubi im Potenter exacta, non paucis Nobilium fraudi fuit , aliquos etiam affixit. Principiam Aniver piae sumptum ex Patribus Socieratis I E S v, ut quorum magna erat ea in v be auctoritas eorum aut exemplum , si ad partes accederent, alios invitaret: aut, si a niterent, animadversb deterreret. Urgebantque
. id inprimis haeretici, non dubia me , Patrest quorum chnstantiam semper oderant , hic amabant) per eam occasionem, quam sibi laudi vertere consueverunt , e Belgio interim amandandos. Negotium itaque in se suscipit Gulielmus Hesius : aggressusque Balduinum ab Angelo , qui Societatem in Belgica Provincia temperabat, hortatur , ut in concepta legis verba, nomine suorum , juret. Is, qui sciret illam jurandi formam ab haereticis compositam adversus Catholicorum partes , excusata instituti sui ratione , qua Patribus interdicitur civilibus hisce curis firmatus animi sacramentum ejusmodi respuebat, neque minis adigi ad illud poterat: eoque, cum per aliquot dies assiduis haereticorum injuriis atque incommodis exagitarentur Patres , tandem ipta die Pentecostes, armato haereticorum globo templum
488쪽
itares: sacra , profana. omnia diripiuntur , Pa- i xxv tres domi impetu exturbantur, atque Hollan- 'ibi hi uedorum cymbis impositi, magno furentium lu- tabe
dibrio alio transmittuntur. Acciditque inter - . noec facinus memoratu dignum. Ejiciet bantur e pium uritia .esoribus Patres, sciopisque in pectus obversis, societ. Ie v.
ne quid asportarent et excutiebantur: cum CXiis unus Ioannes Boccarius idecet enim viri
nomen egregie sortis ac pii posteris tradere admiratione sui Catholicos haereticos ite in se convertit. Cum enim subiisset animum , in ara maxima sacrosanctam Eucharistiam argenteo in vase relictam ; repente militum se proripit oculis , templumque ingressus haereticis debacchantibus refertum , constanti gradui ac
vultu ad aram accedit, adoratumque de genu Dominum o loculamento reverenter extrahit:
sed inspecto vase brevium hostiarum pleno,
cum tam multos illico absumere arido atque hiante ore non sustineret, vir praesentis animi fideique, argenteam pyxidem manu elatam per media sacrilegortim arma, nullo eorum quidquam auso, asportat ad Socios; sive attonitis haereticis miraculo considentiae, seu potius Deo conceptam de se spem. pietatemque m. I ti. . Ghominis comprobante. Nam si Romanae scri- simileqilia
pior historiar, Caji Fabii non absimile facinus veri x commemorans, civi ex obsesso a Gallis Capitolio, per medias nostium stationes egressus in Quirinalem collem abiit red sitque sacra manibus gerens , addidit, Sperasse illum atropitios sibi Deos fore, quorum cultum ne mortis quidem metu prohibitus deseruisset; quidni ego non paulo sapientius disterii erim, Et hunc ce to sperasser, affuturam sibi in eo ministerio coelestem opem , qua ope ille ipse Dominus in Hebraeorum olim conspectu , cum voluit, inobservabilis , tunc quoque similium inimico- .rum oculos , aut certe manus eluderet & simul Dei beneficio remunerantis excellentem viri fiduciam factum esse . ut unus trecentos
489쪽
s6 IOANNEs AVSTRI ACvS, inter armatos (neque enim pauciores erant, qui . templum, quique templi aream strictis gladiis
obtinebant i Eucharistiam ab haereticorum contumeliis , argentum a militum rapacitate tan- servaret y Additur ad haec aliud , quod attexere hoc loco, Religionis intererit. Ejectis utabe Patribus, inter eos qui vacuas eorum sedes invisebant partim avide inspecturi,ut fit, alienas domos , praesertim Iesultarum ; partim snamque horum plerique haeretici erant usurpaturi oculis gaudiuta ex inimicorum in riunio, fuito Calvini trivio scurra, ut sibi videbatur , non infacetus et qui ludum populo daturus, hasce aedes ingressus, fasciculum straminis , albae innexum virgae pro foribus e fenestra suspendit, quasi populum domestici funeris ac pestilentiae , more gentis, admoniturus. Movit ea species praetereuntibus admirationem , nonnullis , risum, quo Calvinianus Apelles ceu post tabulam fruebatur , atque ex is uni fores importune pulsanii , ille intus exclamans, malunt, hic pulsas ' inquit, non praefixa mortis , Dirgam ct stramen inspicis Q- orire hasce incolebant ades , pestilentia sublati sunt. Mirum dictu : eodem die , cum nusquam esset in urbe contagio , impii derisoris domum pestis invasit. coegitque illum domi suae stere id, ex quo risum in aliena captaverat. At Societatis Patres non dissimilia his , quae Antverpiae acciderant, Tornaci, Brugis,acTrajecti ad M sam perpessi, ex iis urbibus exulare ob eamdem causam coacti sint; habueruntque exilii comites alibi Franciscanae familiae Patres , alibi honestissimos Sacerdotes,ac Pastores animarum : quorum abscessu quantum Catholica res illico cecidit , tantum grassari coepit ubique praecipiti cursu haeresis; patuitque,quam magno cum publicae rei bono adessent ii, quibus absentibus tantum mali certatim prorupit: ausis
non post multo Calvinianis, libellum Archi duci atque ordinibus offerre pro religionis in Belgii Provinciis libertate firmanda. Et quam-
490쪽
LIBER NONvs. As quam primo rejecti, adnitente tamen Orangio, novis libellis majori confidentia conscriptis , eamdem libertatem simul exposcere , simul
exercere, occupatis aliquot Catholicorum templis , occeperunt. Adeo, ut Ordines turbarum metu ob eam causam enascentium, urgente praesertim belli negotio, quo versae erant omnium curae; liberum promiscuae religionis 'rbitrium in miliis Beabantiae , Geldriae que, ac Flandriae civitatibus aliquando permittere, Archi luce Catholicisque incassum reclamantibus, coacti sint. At vero Ioannem Austriacum , exeunte jam anno , Alexandri Farnesii Parmensis Principis adventus cum veteranis ab Italia copiis, magnopere confirmavit. Iussi erant a Philippo Rege Hispani milites ex Genuensium finibus, quo septem ante menses ab Austriaco mis Us esse inemoravi , Belgium quamprimum repetere, magna utique Tribunorum ac Centurionum alacritate , nempe revocationem illam ad Regis gratiae, existimationis ite suae redintegrationem referentium. Quamquam repentina Iuliani Romeri , veteris primaris Que Tribuni mors, qui, dum milites ad diascessum instruit apud Cremonam , equo dilapsus , illico expiravit; Hispanorum laetitiam, uibus perquam carus suerat, aliquantulum snterturbavit. Hae autem copiae, aliaeque in Italia conscriptae . (namque ex Hispanis non pauci obierant ) Alexandrum Farnesium, ut erat ab Rege irriperatum, partim praecessere, partim subsecutae sunt. Ad celeritatem enim, Provinciarumque securitatem, per quas iter agendum erat, satius visum est, per manipulos separatim quam instructo agmine , exercitum ex armatorum millibus constantem incedere. Ipse autem Alevander, exiguo comitatu, iussique Fabio Farnesio cum parte familiae subsediti, magnis itineribus Lucemburgum advenit Decembri mense. Cujus causam adventus antequam expediam , operae pretium existimo,
templis oecuisparis ab hae reticis.& libertate religionis extorta: