장음표시 사용
511쪽
v ctores ab Auiti iaco laudamur. Farn sinsio primis,
Religionem ac Regem suum impie rebellant. uno illi prati successu , pro stato a patre imis tanto exercitu , condoceri eos utique posse , quantum sit cordi
Deo usta Regia infestatis causa. Nec ille aliud, nisi se quidem numquam arma contra Religionem induisse respondens , cum aliis captivis amotus est. Inde Austriacus ad suorum praeconia conversitis, unumquemque Ducem ac primariorum militum comiter appellando , suam cuique virtutem , suum facinus grandibus verbis , plenisque gloriarum magnifice repraesentavit. Qitos inter Alexandro Farnesio primas deberi non ignorabat ; tamen quanto magis intentis in eum oculis , decantari martialem viri vigorem ab exercitu cernebat, tanto impensius existimabat, caritatis suae imperiique partes esse , ejus fortitudimen , cui favebat simul timebatque , non sine cautione re cura commendare. Ideoque revocato illi in memoriam navali discrimine , Ducis officii eum admonuit: missum illuc ab avunculo Rege ad rem bellicam non manu re militari gregariurum periculo , sed consilio ductuque administrandam; respondentemque Farnesium,Existimasse profecto se, Ducis munia impleri non poste ab eo , qui prius militem sto tanto praesertim Imperatore sortiter non egisset; miliatum plausus, re ipsius Austriaci complexus emcepit. Sed Alexander in Austriaci laudibus ad Regem sine ulla exceptione scribendis , multo (non tamen ultra merita j liberalior fuit. Cum litteris enim Gemblacensis victoriae nunciis , ad Argentonam iniistis ab Austriaco, suas conjunxit, Gratulatus ejus Majestati victoriam illi a Deo partam , ac secundum Deum Ioannis Austriaci prudentiae virtutique debis tam , quem sicut iv certamine fressimum Inserarerem experti si hostes, ita positis armis Victorem Hementissimum is usque Iajestatis imitatorem subacti senserint. Ideoque sperari, eam dictoriam, quanusiam in Bestio majorem aliquando relatam omnes acti erat , expugnationes mustarum urbium
512쪽
Lia ER N O N v s. 'scerem brem tracturam. Ejusdem victoriae nun- r; et g. cium cum aliquot Hispaniae Proceribus , 'ui- 3c ad alios .huscum familiariter olim egerat , osticiose communicavit: singula vero ad matrem Au- .striacam fuse composuit : paulo contractius ad Octavium patrem , patrarumque AleXandrum Cardinalem, in quibus eadem semper de Austriaco, de .se nihil umquam addidit, is Dbr. sive magnitudine animi, quasi majora promittens , qui haec uti parva sileret: sive non ignarus ad eosdem cuncta perscribi ab aliis multo sibi gloriosius. At vero Bruxellis, nondum audito suorum infortunio, consultabatur co- v eloti, ram Archidiice , invadendiisne Austriacus , ignari clanan expectandus cuncto exercitu , an distributo decernendum Cum tristis repente tota urbe rumor invalescere, Pugnatum infelic, ter cum Austriam , cladem acceptam , quantam Hispanus cruore satiatus voluerit. Id,, cum ab aliis atque ab aliis in urbem sese ex pavore ac fuga per intervalla recipientibus confirmaretur; addereturque, hostes Gemblaco potitos, captum exercitus Legatum , pedirtes internecione deletos: nec deessent, qui ac firmarent (ut PROPIOR A sibi mala fingit timori Austriacum victore cum exercitu mox diri clade. ad portas affuturum; adeo Bruxellis trepid tum est ut, stero die,relicta urbe praesidio utcumque firmata, Orangius cum ArchiduceAnx- A ehiaue . veffiam , traducta illuc Aula Senatuque, con- & Otaugii cesserit. Et alienus utique non erat Austriacus a sui . Bruxellensi aggressione, deque ea in bellico Senatu verba fecerat. Sed obstante exiguo mi-itum numero quem augere nisi missa ab Rege pecunia non possent; visum est, antes uam seu metu colligerent hostes , huc atque illuc arma de victoriam in celeritate positam circum- , serre potius , quam militum alacritatem obli- dionis mora consumere. Iubentur itaque Octavius Gonraga, selectis quingentis equiti- bus , re aliquot peditum cohortibus. Lovanium ac Mechliniam,pronas in Austriacum civita- '
513쪽
IOANNES AVsTRIACVS, tes, extemplo aegredi: re meidius Barlamon tius cum Caroli Mansseidii Gallica legione, quatuorque Wallonum signis , Boviniacum petere. Et Lovanium quidem , non expectato qui deditionem imperaret, ejecto Scotorum praesidio, sponte Gonga gae. tradidit. Idem fecere de Iudoignia oppidum salubritate caeli, quam soli munitione nobilius, ideoque alendos illuc mittere liberos suos Brabantiae Ducibus
mos olim fuerat: dc Tillemon si re aliquanto post, nec sine vi, Areschotum. Mechliniam atque Vilvordiam novo ordinum praesidio munitas Gonraga sero tentavit. At Boviniacum, urbs bellicis aggressionibus assueta , hostiumque injuriis numquam frustra tentata, saepe etiam diruta , semper tamen popularium constantia restituta; non ante, quam magna murorum parte labefactata , certis conditionibus Hiergium accepit. Austriacus, dum res ex sententia succedunt, in reliquam Brabantiam progressurus , Die-stemium Orangit Principis urbem Alexandro invadendam committit. Ille cum parte copiarum eo profectiis , ne a tergo Sichemium relinqueret Diestemio proximum, arce tum quidem , snam postea diruta est cum magna oppidi parte) ac Demerar fluvii opportunitate non contemnendum a mittit illuc cum Germanica legione Lancellotium Baria montium Megae Comitem. Sed Sichemienses & loco, quem haud inscite munierant, re numero freti, rejecto de deditione colloquio, defensionem
sedulo parabant. Cum Alexander eo accurrens , veneratus ante in vicino colle Dei Matrem e quercu jam tum mira prodentem; Sbcbemum ipse perlustrat, superque veteri hortorum muro contra Lovaniensem oppidi potatam, octo semimuralia tormenta dis sinit. tum coepta sub primam lucem non acri minus, quam constanti ad medium usque diem verberatione, apertaque multis jam locis turri ; ad oppugnationem instruit aciem, nationum semu- Iatione
514쪽
Iatione validiorem. Germanos Megant Comitis contra portae aditum medios locat: ad dexteram Hispanos , ad levam Lotharingos , sub Tribunis Mondragonio ac Samblemontio distribuit. Praeterea manipulos aliquot wallonum scalis armatos jubet, ubi signum audierint, ad avertendos hostes, in contrariam murorum partem scalas circumferre. Tum signo dato , ansmatisque militibus non tam a gloria praedave, parvo ex oppido non magna utique expectanda , quam ab ira in praeposteram confidentiam, atque a dedecore victoris exercitus, si apud Sichemium haesisse diceretur;summa utrimque contentione pugnari coeptum. Dumque hi nullo suorum juxta cadentium metu in muros emicant . illi ruinis superstantes, objectu corporum morantur subeuntes , dubio parumper eventu concertatum est , sed qua parte curabant Hispani, amissis duobus Centurionibus, tanta eos ex dedecore indignatio ac furor incessit, ut acuente vires ira, conjectis in fugam defensoribus, in oppidum penetraverint primi. Simul alibi non ultra sustinentes invadentium vim oppidani, exauditoque Wallonum ex adverso scandentium muros rumore perculsi, defensionem una omnes omisere. Et oppidani
quidem milites, positis armis, plerique dedidere se et a praesidiariis vero, intendente se jam nocte, alii (hi fuere circiter ducenti recepere
se protinus in arcem : alii serme centum quinquaginta , per eas tenebras ac ruinas elapsi , in equitatum trans fluvium propterea ab Alexandro dispositum incidere , omnesque , ne uno
quidem superstite, contrucidati sunt. Oppidum pr*dae militum , uti hostibus minatus
erat, tradidit Alexander : salvo feminarum pudore, sacrarumque Virginum Gynaeceo , praesentia sua custodito. In oppidanos veniam aut
gladium adhiberi voluit, prout ipsi cedendo
aut repugnando alterutrum eligerent. Restabat arx non alio magis secur, , quam pervicacia defensorum. pervicaciam spes alebat, haud
515쪽
sed Alexidider inuniti nerii diruit, ac novam eri.
8r IOANNES A v STRI Acus, lposse obturata oppidi porta ab aggeris obje- J ctu, tormenta illico induci; ideoque nec arcem lequati , nec se ad deditionem tam cito cogi, ut non interim subsidium mitteretur ab Dieste- mio. Et fovebat obsessis inopia sestarum fabro- rumque, quibus aperiendo aut exaequando ag- rgeri opus erat. Seu Alexandri celeritas pervicit Somnia r comportatis enim quotquot in exerci- tu erant hujusmodi serramentis , arrepto ipse ligone, intuitusque praecipuos, qui aderant, co- ipiarum Duces , moliri terram primus occepit. 'Ac statim facinus aemulatos ingenti alacritate rnobilissimos quosque ordinum Dinstores , tur' demum Centuriones , ac reliqui milites; qui aversari opus initio videbantur, tanta contentione secuti sunt,ut ea ipsa nocte, quamvis fati- gati diurna pugna, quatuor horarum spatio non modo tumulum , portae obicem , depresserint. ssed illa eadem aggesta intra oppidum terra ,
munitionem adversus arcem collocatis in ea itormentis extruxerint. At defensores mane con- rspectis ab arce in nova munitione tormentis, i admiratione metuque exanimati, protinus se iPrincipi Alexandro, implorata victoris clemen- .
tia, tradidere et sed frustra. Quod enim ii om- i nium primi contumaciam nonnisi expugnati . fractiq; posuissent ; quodque eorum plerique, contra fidem in Gemblacensi pugna jurejuran- ldo firmatam , arma iterum induissent adversus l: Regem; Alexander, omissa intempestiva tam- linitate , in perduelles animadvertendum ratus, tarcis quidem praesectum, re militum primarios iincentoresque ex ipsa arce luce palam sulpen- di , reliquos (centum circiter ac septuaginta noctu jugulatos in subjectum amnem projici ijubet. Sic hostilem perfidiam ulciscens Dieitemio documentum ex alieno periculo proponi ibat. Et movit exemplumi Diestemienses: juin renim deditionem facere , licet initio recusaverint spe auxilii ab Antverpta Lyraque ubi ta- men sparso trans numen Regio equitatu , ac munitis aliquot agrestium domibua , vident . eam
516쪽
LIBER No Nus, q83 eam teneri ab hoste parte unde sperabant ex- I s Tternam opem: simulque ad alteram partem summa celeritate cis Rumen aggeres attolli, ac tormenta comportari , vicinorum infortunio admoniti non sero sapere , transactis cum Par- Deliter. mena Principe conditionibus , Regi se urbemque restituunt. Et Alexanter, ut inter horum ci-- h et obedientiam , aliorumque contumaciam dis- accipitur. crimen haberet, Diestemienses quam humanissime susceptos , incolumes integrosque esse voluit, ne una quidem imminuta illorum do- . mo. Milites vero strecenti circiter erant, plerique Wallones) cum armis ac supellectili, reli- militiam ii ausetis tamen vexillis, uti convenerant dum dimit- Qtibit AI teret, aestimata ex Vto firmoque corpore mili- taris animi nota, lignificandum eis curavit
posse inter Regios accipi, si vellent: assentientes, Regi novo sacramento obligati, receptis signis, legioni Wallonicae immisti sunt. Nec alius, quam Diestemit,exitus Leviae fuit. Quod Leviam reci oppidum inter Tillemontem ac Diestemium ab Austriaco jussus aggredi Alexander, eo quo advenit die , iisdem quoque conditionibus recepit : eorumque militum centuriam alteram vexillo adempto dimisit, alteram in Regis militiam sacramento transcriptam, reddito honoris causa vexillo, retinuit. Captis intra septem dies tribus hisce oppi- NIVELLAM dis, Alexander reducto victore exercitu ad Ioannem Austriacum, cum eo Nivellam prosectus est , urbem in aditu Hannoniae sitam ad Brabantiae fines , quam Iustus Villersius cum pexpeditum, duobus equitum signis , pro Ordinibus obtinebat. Miserat illuc Austriacus cum e 'Gastica legione Comitem Carolum Maias sel-dium : qui re tormentis, de consertis manibus illam aggressus, bis repulsus a moenibus fuerat, improspere magis, quam instrenue. Sed advenienti Austriaco cum Alexandro Farnesio reli- cum Authia'
quoque exercitu, impares tot copiis Nivellen et Nieellenses.ses,compositis ad Austriacum litteris, Excusant deditionis moram , non contumacia in R
517쪽
dedunt Armis exuti climiti tutur
8 IOANNes Aus TR IACVS, gem , aut Regis fratrem, sed odio adversum
Gallos : quibus ob veteres cum gente contentiones succumbere indecorum videretur. Dum hiner conditionibus disceptatur, in Austriaci castris turbari coeptum, causa ab Germanis orata. In eorum legione , cohortibus aliquot debebatur mensium duorum triumve stipendium: nactus inde occasionem ferocire miles , mistb-que ad Austriacum nuncio , nisi urbis praedam pro stipendio tradat, seditionem superbe minari. Austriacus , qui clementer urbem accipe-rq decreverat, dissi inulata indignatione , dimittit non sine spe nuncium: tum segregaturus a contagione seditiosarum cohortium reliquam legionem , jubet Comitem Meganum legionis Ducem , fidum strenuumque , eum hac parte quae culpae immista non erat, assumptis aliis militum manipulis , protinus itinera Bru-xellas atque Antverpiam versus, quasi hostes inde timerentur , infidere. Qua abeuntium fecessione nudatas sociorum ope cohortes omnis statim exercitus infestis armis circumsistit. Ac primum arma deponere, dein seditionis auctores illico tradere jubentur. Duodecim tradidere. Ex his militari sortitione secernunturoisto : ex quibus eodem fortunae arbitrio, quatuor neci adjudicantur, tot enim plecti Austriacus imperaverat, variarum tamen ambitu nationum pro singulis deprecantium, 'duobus emortis confinio liberatis, ad duos denique supplicium sortito contractum est. Sed horum altero , veteri sane milite fidoque ad eum diem,
dum ad necem cum ignavissimo compositus, cicatrices ostendens , ac merita non falso commemorans raperetur; exorta omnium commiseratione , nobilibus aliquot Hispanis deprecatoribus condonato; una demum hostia scelus omnium expiavit, seditionemque compressit. Inde ad conditiones cum Nivellensibus rediatum est: quae facile firmatae in hunc modum. Cives salvis omnibus in gratiam recepti; praesi
diarii relictis (praeter stadium) armis telisque,
518쪽
atque omni irripedimento, abire permissi. Ea Iporro arma , de supellectilem dono dedit Au- Arma donat striacus Gallorum cohortibus, solaturus illo- bu,rum jacturam in urbis aggressione saetam: si- s. mulque urbis praedam, ad quam inhiaverant,
utcumque compensaturus. Exitio tamen multis shahi haec suere dona. Naseque Galli certatim in Ma- Gallis fuere. gistratus curiam, ubi illa servabantur, irrumpentes . in iisque diripiendis , spreto Praefect rumjmperio. digladiantes, non pauci vulnerati sunt. de decidente forte scintilla e selope ta- rii militis igniario funiculo in vasculum silliu- rei pulveris , subitaque illa stam ma succensis foculis scioporum, quos acervatim congestos, plerosque insertis pilis temperatos reliquerant hostes ; centum ferme ac viginti aut
protinus intersecti, aut misere debilitati, re- η
pentina demum strage funestantes temeritatis ac praecipitis avaritiae poenas luerunt, Renovato mora-- A . plane infortunio , 'uod in eadem Provincia, similitudo Gallis quoque militibus acciderat, qui, dum tofortimilis eorum Duces de Cimaci deditione cum oppi- i' dani, agerent, in moenia sest inato ad praedam aggressit perrumpentes; in ipso captam per lib. 3- arcem discursit, tormentario pulvere ignem concipiente , prope ducenti ex praedabundis malitibus conflagrarunt. At vero ad Nivellam cetera Gallorum lUio , incertum qita potissimum de causa. missionem ab Austriaco flagitavit: sive sibi ipsis insensi, quod re infeliciter
gesta in urbis oppugnatione, commilitonum conspectum ferre non possent, quasi tacite exprobranti urn : sive spe frustrati depraedandae 'civitatis, cujus causa aggressionem ante adventum exercitus soli festinaverant; ideoque Austriaco indi nati, qui transactis tiroi ere conditionibus, ad colligendam scilicet clementiae fa- mam. urbi merito suo expugnandae pepercisset: 'sive denique i uti potius crediderim i inducti ab Ordinum emissariis , qui venturo in eas Pro- vincias adversus Austria cum Aleiaconio Duce
Regis Galliarum fratre, facile Gallis eam mi-
519쪽
Redeuut Galli contra austriacum Pars eorum improviso timulatur tPa's arce se tenet,
relectis conis ditioniblis sese dedendi.
86 IOANNEs Avs TRIA Cus, litiam persuaserint. Certe horum plerosque, duobus post mensibus ex Gallia hostes rediisse, Hispani experti sunt. Sed quae ea cumque suerit causa, libenter abire illos Austriacus est passus: quibus etsi strenuis militibus , disciplinae tamen sub Hispano praesertim Duce intolerantibus,aegre moderabatur : cupidisque ac magna poscentibus,ipse, ut fit, ad suspiciones averteneas , plus interdum dabat , ne mjnus dare videretur. Sed horum ferme sexcenti, qui non post moto hostes e Gallia rediere , non meliore utique successu , quam consilio usi sunt. Nam pagis aliquot in aditu Hannoniae occuparis, dum hostium securi epulis indulgerent, aggressus inopinato Camillus a Monte , qui adceleritatem trecentos equites , singulos post sesclopetarium peditem vehentes adduxerat , illata prius caede quam pugna, ex iis circiter ducentos interemit,reliqui vicinam in arcem Avenensem strenue dimicantes recepere sese , ductore Pandulpho Cenamio Lucensi. Ad quem missus a Camillo Laurentius Tuccius , ut pro veteri amicitia scontubernales enim in Gallia cum Sarra Martinenso re Sacromoro si iraso militaverant j homini suaderet arcis dediti nem ; post breve colloquium non sine jurgiis abruptum, hostilem in modum a Cenamio, quamquam saucio ac sanguinem perpluente. iud vitam prius dediturum quam arcem clamitante , rejectus est. Ex quo iratior Camillus jam milites ad oppidi aggressionem educebat, cum arce novo Gallorum subsidio firmata, non
ausus absque muralibus tormentis oppugnationem , copias suas ad exercitum reduxit, eodem tempore per Hannoniam mira celeritate victorem.
Etenim post Nivellam captam , dedidere se Regi intra quindecim dies Arces ejustiem Provinciae complures et Bincium Mariae Hunnariae Reginae olim deliciae , Henrici II Galliarum
Regis odium expertae. seruntque repertum in
ibi saxum, quod Henricus villae suae a Maria vastatae
520쪽
. Regina, F embraum memoria repete. Ad haec Mal pol histbraeum
ii bodium Sabi impositum : Reuxium, Bellomon- Malbodium. il lium, Soigniacum , Barlamontium, aliaque op- l pida modica quidem illa , sed explicandis per Solutilaeui. Hannoniam copiis opportuna: Cimacum Are- Baria montis i scholi Ducis Principatus , vi captum , arx iphasce conditiones dedita, Vt arcis Praefectus in , , 'equo cum gladio ac pugione , milites t sex- Arx deditur. centi numerabantur ) eodem ornatu , sed pedi-: tes , relictis ceteris armis ac supellectili, inco-i umes abirent. At vero ad Philippopolim , Phi3 iremiae.. novam quidem Hannoniorum urbem , nec nisi Ir.e si . .: treS ac viginti annos natam , sed situ operaquei adversus Gallorum incursiones apprime vali: dam ; multo quam alibi operosius ab univers. . exercitu laboratum. Iacet planitie in magna, humo paulum extante , Philippopolis , ambitus erexigua, sed quinis porrecta propugnacuis , incine a moenibus perquam altis , terra, i que ad eludendas pilarum emissiones late opi pletis , ac praelarga circum fossa communitis. i Haec aestimanti Austriaco visum est , omisi ai oppugnatione , hostem adoriri ligone muris admoto, nempe vetere ac fido expugnandisi , arcibus tormento: quo nec hodie , postquam in mutuam perniciem ingeniosi auximus sui pra omnem antiquitatem instrumenta mortis , certiorem moenibus ruinam parare solent beli dorum duces , minus plerumque sermidandi , fulminantium tonitru machinarum , quam abi lento hoc surdoque fossoris telo, invaluitque militare proverbium , L I G o N E M palam- que esse demum illa, quae arceta extruant de-vruantque. Ergo post circumducta oppido castra, vallumsue non procul a fossa promotum, jubet Austriacus fossores oblongis crassisque sub tabulis in testudinis modum consermatis ,: , crudo corio contra ignes intectis (vineas in udos
i olim ac porticus appelliuant ) lassam mirare, ac ligonibus dolabrisque murorum ima sub- '