장음표시 사용
531쪽
in vinetita comici me , visamque mihi praescribi obnoxiam, de dem, ingloriam, genio certe meo iu-
felicissimam i, e qui ad immortassitatem nominit,
armorum gloria comparandam me trahi natura vi
- sentiam , in eorumque tractatione perflendum meis praecommmem modum, diuina ope eon am. Id autem liberius pra me fero, quod. Regia interesse credam, quaa iste parte: cuique suorum attemperare Neque Au committat. Neque alia fuit Ioannis Aum iam
2 ', o, . sententia de inductis: quas cum postea Caesaris. res' quoque, aliorumque Principum Legati postularent, Ordinum nomine; tanto impensius negavit Austriacus,conjecta ex inselim conatu neri cessitate postulantium. N o vi ,b Et auxit spem opportunus in castra. con P, plurium accessus.. Eodem enim tempore, prae ves Tolh. omnium, opinionem convenere ab Hispa, i,uus. nia Petrus Toletanus Gaxsitae Proregis Siciliis
1 opiui filius : dc Lopius Figueroa Hispanicae legio Fiuta nis Tribunus , quam ipse legionem ex vetera Ie c. nis Italiae praesidiariis secum trahebat: dc M. phonsus Leva sanctii, flius Navarraei Pror gis, selecta cum centuria nobilium sis pani rum, in qua se ter ipse Alpi, si1 Sanctius L va Subcenturionem , Udacus Hurta lus dorius , ejusdem Alptansi avunculus , Signi,
G br. sedi serum agebant. Nec multo ante redierat Ga-heuoui briet Serbestonius, extranetana captivitatem libertatem assertus ii Gregorio XIII commutatione captivorum , qui navalis victoriae reluctui Adri na mole attinebantur : charum in pridimis Austria epi ac partibus caput exactaeque non magi, aetatis, quam disciplinae militaris et exemptrumna: praeserti quod legionem ducebat dia Io. . duorum mi ilium.Italorum . in Mediolanensipsaesectura, Austriaci jussu, contractam. Sed aeque confirmavit exercitum , ac Billii Quia id Ia- reditus ab Hispania , quo illum per occasionem anuem riget Gemblacensis victoriae Aus Dacus allegaverat , nova ab Rege subsidia petiturus. Et re,
532쪽
centa mammum aureorum millia in singulos Is r. menses Rex attribuit, quibus triginta millia peditum, sex equitum alerentur; teiratus hanc esse summam , quam in delgicae militiae usus conferre posset ac vellet, praecisa omni spe majoris auxilii. Parmensi Principi obtulit ite- ad Alexa rum, jussitque accipere annuum censum dum decim millium aureorum , ac stro ejus coni bernalibus , stipatoribusque militibus , duorum millium et pecunia ab eo die. quo Belgium Alexander attigerat, numeranda. Octavium Gonetagam ministrum Equitum confirmavit, stipendio singulorum mensium , quingentis aureis donatum. Christophoro Mondragonio , dc Francisco Ver iugo , Hispanis Tribunis, verdugu . illi aureos octingentos , huic quingentos, re ad Anx. Antonio Oliverae supremo equitum commisesario trecentos conitituit in annos singulos. Praeterea Comiti Carolo Mansset dio sexdecim aureorum millia largitus est, aliaque in Ait. alios donativa distribuit. Quin eisdem diebus tu Italia, ad Austriacum perfertur in Italia , jussu Regis , novum pro Belgio militem conscribi nominatis ab Insubriae Praefecto Tribunis Alphonse Comite Sommajae , Mediolanensi; Vin- sub hisee centio Carata Hungariae Priore, Neapolitano ; Tub'vii, Pyrrho Malvetio, Bononiensi,ac Stephano Mu- tino, Romano ; nobilibus juxta militaribusque viris.Id tamen pupugit Austriaci animum,indi- regre irviligne serentis , exercitus sui duces arbitrio Re- tart Aust. Corumbliuisti orum legi.Itaque properatis litteris, post actas Regi gratias ob pecuniam militesque in Belgium missos, docet haud opus sibi aliis ab Italia copiis , quippe tradito ante
negotio Comitibus Altempsio ac Polvillerio,v teranis fidisque Tribunis, cohortes aliquot dproxima Germania deportandi, partemque ea. Rintriindirum advenisse i stipendium autem sibi definitum aegre copiis iam conscriptis , ne dum comscribe is susseaurum. Sic ille Italici auxilii serae
delectum interturbavit: famam tamen nova- ' rarum mi
rama Italia legion; in inBelgico exercitu jam Y et Praem
533쪽
Hostilini tres exercitus, Foederat
Praeceptam , abunde aluit, quo metum hosti-Dus , animum suis adjiceret. Et sane Regiis haud minori opus erat alacritate ad ea quae phrabantur. Nam ex Germania collectum jam exercitum , Ordinum nomine , transiisse Misam , atque apud Noviomagum consedisse: re Galli Regis fratrem Alemonium Ducem l de suo multa in loco memorabimus i cum Gal- .lico . exercitu Montes , praecipuam Hannoniae urbem , adventares: dc Ioantium Casimirum magnas trahentem copias Noviomagum verasus, per Getariam iter instituisse, certi undique nuncii detulerant ad Austriacum : qui rogatis Ducum sententiis , partem hostium invad re , atque ad pugnam elicere quamprimum statuit. Sed aut hujus cunctatione , aut hiastium celeritate factum , ut prius foederat rum copiae cum, auxiliaribus Germanis prope Lyram Mechliniamque convenerint , quam Austriacus revocatos o praesidiis milites adsigna cogeret , lustraretque. Tamen congrediendi cum hoste opportunitas , non voluntas Austriacum deseruit ; praesertim cum habito rursum belli senatu, pronos videret in eamdem pugnam reliquos Duces , praeter Alexan-- drum Principem, non sine omnium admiratione dissentientem. Quod Alexander animadvertens , sententiae suae rationem attulit in hunc modum, uti ipse iisdem plane per bptam verbis ad Samantegum misit in Hispaniam: Video, boui Proceres, Mamrationi fuisse vobis
dissensionem meam,:quippe hominii. , quem conside ita intersi musti, timoris quidem certe nemo adhuc arguerit. aequitiae est otimare vos, maginis ut
que me eatim ac tum, hoe proelio prater solitii abhorrere.. Ead ego eausas, quam ii agendo quam disceptando promptior', in praesentia paucis expediam. Hostem in adimus numero validum, situ ac subsidiorum opportunitam tutum, munitione mactarum,sidiis alacentibus inter tum. Si, ubi m- spectam venerimus sie nostri securus, que adeo con-
534쪽
vi ad pugnam, qua extrahemus arte ' Huodsi ostentato tantum exercitu , a tque ante hostis oculos transeducto recedamus; quid profuerit illic tanto incom--odo contendisse,atque urbes praesidiis nudatas,eque iuvat Eafi liorum aggressionibus obsitasse ' ot i sis pugnae detrectatio minores ostendet. Et cur non ' tius irritus nostrorum conatui disces sique, inexpu gnabiles praedicasst y .Addo, NuMQvAM sine alio- quo disirimine revocari exercitum, ac receptui gnum dari, quambis id scite O militariter peragatur. Sed defendat hostis, uti optamus, ultro ad pugnam et aut a nossi orum Pirtute ta ris ipsis in-- datur. Numquid si leo nobis Dictoriam pollicebimuryProfecto sapientis est Ducis, non sua tantum Pota
viresque, sed di hesii expendere : secumque sedi do, di quasi subductis rationibui reputare, quem staquem h*ifluctum asserre possit fecunda aut impro-ssera bellifra. Equidemsic arbitror,non eandem hoc tempore nostra di istorum esse conditionem. In Regio exercitu, quem hie subsignis habemus, dis nostrasita est omnii:eo pro stato,quod Deus omen in hostes de tat, quonam milite contra biectorum arma dose ab mus hoc reouum Belgii ' Iliis vero non tantumdem actura timendum est ab a es pugna fortuna:cum
exuti illo, in quem nunc vadimis, exemitu, redint nare continuo bellum queant, hine Moneonii copiis,
inde Ca iri legionibu), ct Germanicis, qua in dies accrescunt, auxiliis. Sed De (quod si Dei bonitate, nostrorumquefortitudine peramdum est Cathol orsi
exer citu, ut causa, ita certamine superaturum,quam
to nostrorum sanguine, quanta metiorum actura n ecp est constare nobis Pictoriam pugnaturis ante ipsorum castra eum recentibus inde copiis integri que. Si od si nos debilitatis in hune modum vir
bus Dictores, Gallus in occasionem intentus a ur diatur ; quam vereor, ne victoriam hanc nostram longe majus excipiat infortunium:ae proelii fama penes quidem novi, si Actui autem penes alios mansimae sit : atque, ut Perbo complectar uno, ne pugna vis res, bello nincamur. Quamobrem cum in hac, quam
sanie ,sicipimus, expeditione , par prope discrimen habu seu victu, seu victoribui timeri merito possien. Y 3 censeo
535쪽
Ves cum Aust. sentinui iuvam dendum hostem. Pet.
feta. Oct.Goraret in Praesertim audita ini- inicitis C impluit cum orare.
eo ab hujusnodi aggressime temperandaram .mque hoste spiritua, magnos potius quam utilis, iaprasentia contrahendos. Haec Alexandri oratio vera magis , quam magnifica Ioanni Austri co visa : ideoque illam , praeter Gabrielem Serbellonium, quem tamen re parentis appellatione colere, x consilium ejus prae aliis habere consueverat Austriacus, ex omni illo Procerum caetu secutus est nemo , praepotuitque Ducis propositum invadendi Orainum castra,
antequam novis copiis augerentur. Quippe ad Regii exercitus pertinere saniam Mansieldius egcastrorum Praesedi us existimabat, si intra iP
sa latibula scrutarentur hostem, loco malis atque armis , quam animis communitum. Addebat equitum Magister Octavius, obsequendum alacritati militum , priusquam mora languesceret ; sequendum victoriae omen , illo pugnandi ardore , consensuque monstratum. Et erat cur eo potissimum tempore prosphra omnia sperarent ab hostium dilcordia. Nam Federicus Perenottus Campinii Dominus , Orangit jussu . Gandavi in carcerem tractus erat, ejusque Domus Bruxellis dirept*: quod rediturus inRegis gratiam diceretur,qu
si 1 Granvellano Cardinali fratre sollicitatus: ac simul offensus Orankio , a quo contemni se prae Aldegundio querebatur. Idem in Gulielmum Henum, idem in Glimaeum ab Orangi sed inistra, tentatum. Dicebanturque hi a dita orangit caede (cujus rumorem spargi laese per satellites suos, malo scilicet omine, curaverat , exploraturus aliquorum fidem ) non dubia laetitiae signa praetulisse. Itaque exemplo
Gemblacensis pugnae in consimili partium cordia susceptae , aggrediendum esse quam primum destitutum nisce Ducibus, scissumque exercitum: expectandumque a Dei clementia parem exitum conficiebat Austriacus. Ergo decreta jam pugna, Mutius Paganus , dc Am tor Abadiensis , equitim duriores , explor tum inuictostium castra , locumque certam, ni -
536쪽
LI AER DECIMus. So 3 ni opportunum , reserunt, ordinum copias haud procul Mechlinia castra posuisse: eorum terga , Rimenanta pago; latera sinistrum dex- . trumque silva dc saltibus; frontem praestructo inter utrumque Iatus aggere defendi ; ante aggerem patere amplissime campum, eliciendo
ara pugnam hosti accommodatum. cexerum aggrediendo pago aditum apparere nullum, . . nin viam prope lanistrum nemus, sex septem- . . te hominum capacem. Rebus ita explorati
Austriacus , remissis aliquot militum manipu- dis ad praesidia in limite adversum Gallos , Tillemonte signa convellit: ac traducto per Aresciati pontem exercitu, secundis castris in ostium conspectum venit: agnitaque plani- tie , quam retulerant exploratores, aciem il- .lico instruit , duodecim millibus peditum , quinque equitum constantem. Tunc Alexander ordinanti exercitum Austriaco enixe institit, poscitque locum in acie , si collatis eo die agnis decerneretur, ante militum Tribunos , in fronte agminis Hispanorum peditum, 1 quibus proelium inceptandum erat; ostensurus, opinor, sibi tantumdem animi esse ad eam expeditionem promovendam , quantum consilii antea fuerat ad improbandam. Miratus . Gue Austriacus pugnacem usque adeo virum , , tuique semper impavidum, tergiversatus initio, ad extremum annuit: Quod plurimum reser, re intelligeret , cuius ductu pugnam auspicaretur illud agmen, ex quo vi riae omen capiendum esset. Dum tamen proelium ab acie non committeretur, equitare apud se , sibique adesse voluit. Ipse interea paratas cereamini copias in campi aditu explicat, ac talito tympanorum tubarumque cantu hosti bellum in- dicit.Expectatoque trium horarum spatio, cum ille se castris , nullo invitamento lacessitus contineret; advocato ad se Alphonta Leva, i qui pedites siclopetarios expediti extra ordirem agminis ducebat: inquit, inpho e . . in angust. in illum, quem Mara. tramitem, inter FD
Situs hostlilium castrorum a Regiis exploratiis. Movet istae Austriacus 'immo aciem lusib
sibi depotat Alexander. Ad pugnatu
provocat Austriaciis hostem non respondentem
537쪽
Proelium initio te et crescit magis, ac magis. Alexander locum inter Pri mos adit. R est propellunt hostem. Irrumpunt in aggerem.
vam ct 'arae is, . cohortes tum di iee i. quasi per hostis bo temptam intraturui passum. 3 curret haia dia te hostis e tu es urrentem , sensim' recedendo , Im campum inrahes Sinruit Marchiotii a Monte imperat , . eum tribus equitum loricatorum sac lanceariorum signis , eodem incumbat , ac sLevae cohortes a rergo fulciat. Moderabatur, i Archi lucis Ordinumque nomine universo em ercitui Maximilianus Henninitis Bossuvii C mes , vetus cautus uo miles. Hic quoniam decreverat Austi iaci conatus aist spectando elud, ire, aut astu intercipere i jubet Ioannem Nori- icium Anglorum Tribunum i qui aditum illum ituebatur , obviam hosti procedereri: ita tamen, iut noli inde longius abripi se pugnando patere- ltur. Ergo inter Hispanos Anglosque proelium initur , perleve quidem initio . nam neque Levae . neque accurrenti Noricio ultra progrediconalium erat, donec ad Anglorum a cilium, quoniam hi plures cadebant , linserenti se Eo, montio Comiti cum delectis uitum turmis , illaeo silium Montius equitatum opposuit. Quin re adversus Robertum Stuartum cum aliquot Scotorum peditum manipulis accedentem , Austriacus Ferdinandum Toletanum cum reliquo expedito agmine, cujus ductor erat, immittit: additque qui pone sequere- tur, Camillum a Monte cum duobus equitum signis , ipse aciem , uti erat instructa propius 'admovet, spe conserendi signa cum lacessito iljam hoste. Simul Alexander Farnesius equo de- isiliens , quem des poscerat inter Hispanos pe- dites locum adivit, atque antesignanis immi- stus, primo in ordine , miles hastatus apparuit. ii Iamque 1 praemissis utrimque copiis non veli- l tantium more, sed quasi de summa rei, summis pariter animis agebatur. Cum Leva , sci petariis suis inter a usta fellaitpr collineanti- Dus, sinistro nemore potitur.aditumq; raro jam idesensere ingressus Toletanus, uterque magnora impetu , equitatu adnitente, aggerem irrumpunt , hostemque modo recedentem ., modo
538쪽
re' ato pede pugnam instaurantem, ad extremum qi tanta vi possunt, in pagum usque compellunt. Neque ibi constituturus videbatur a iuga, sed, quod casas. unde abibat, incenderet, haud dubie relicturus castra pagumque credebatur. Tum vero Toletanus ac Montius, misisComite Caesio , Austriacum admonent, festinaret cohortes immittere . victoriam in manu esse. Sed Alexander quoniam observaverat, ho-' stem nimis quam facile castra deseruisse,isu- gamque com posite re quasi ex meditato captasse: suspicari coepit,non necessitatem illam, sed dolum esse. Itaq; propere Austriacum convenit: utque dubitantem reperit de submitten
do milite, suspicionem auget: exponit, 3bi
certum videri, ea castra, quae tam expedite ho- stis reliquisset, nec ullis, uti fit, tormentis cam-
pestribus ante firmasset, callide ab eo in seeciem delecta , ad Regium exercitum inani spe victoriae captandum , atque in insidias, fugae
simulatione , deducendum . quare optirnum factu , si anteaquam explorare locus aestimetur , milites ab hoste insequendo sistantur. Et ibat Caesius, ab Austriaco, qui suspicionem hauserat, imperaturus militibus moram Sed jam illi pagum praetervecti, hostemque effuse fugientem insectantes , campum Mechliniam verius intraverant, hinc Demera fluvio , densa inde silva circumseptum ; tantoque pusnandi ardore ferebantur , ut aspectum praeripiente pulveris nube, ante intelleliam fraudem , pro- currisse se ad vera hostium castra conspexerint.. Erant illa in tumulo sita inter amnem & Bl- vam, vallo circumducto tormentisque in fron. te dispositis valide munita. Ibi suam armorum sedem hostes fixerant, non pauciores duode-l cim peditum millibus, septem equitum , int agmina Mechliniam usque distributi. Nec ideor cessere animis Regit: sed cursum inhibentest inamque Noricius milite auctus o vicinis castris provolante, suos a fuga revocaverat,) am ineo utcumque componunt, raptim instruunt
Dubitat Alexis de fugiemium dolo. 8canctor est Austriaco, ut sistatiuos sed illi ante
vera hosti uincastra perve uerau Castrorarinsilui Et numerulhostium
539쪽
Pugna redis integratur manis umtraque pMguantium
Austriacum Pro auxilio. primam ii acua ora to
aciem , pugnam novo ardore capessunt. Eranthi pedites quilaquies mille , scio tarii omnes, ac fere Hispani: equites ex Italis Hispanisque
ac Belgis circiter sexcenti, lanceis aut selopis armati: hostes peditatu pares videbantur,equitatu superabant. Sed utraque acies majoribus, quam pro numero, viribus dimicabat: re animi supra vires erant. Illos fraudis siccessus,&castrorum vicinitas , hos ex ludificatione dia
cus , re quaedam quasi desperatio projectiores
ad pugnam animolioresque committebat. Se ctaculo fuere manipuli Scolorum , qui sive ostentatione audaciae, sive potius aestus intolerantia , quem dc curta, re dies caelo ardente flagrantivimus intendebat; rejerus vestibus, solo indusio contenti, aliqui hoc etiam exitio .atoue ad femora contorto, nudi inter armatos volitabant. nec erant inde plerique eorum minus tuti, quam ceteri armis tem , atque ideo straves : qitos re declinandis telis impromptos ,re a casu tardiores. dc in receptu postremos, saepe hostis aut ictu caederet, aut equo Procubcaret , aut manu caperet. Sed male Regios habebant hostium tormenta E stationibus crebro tutoque fulminantia : a quorum pernicie cum tueri se nusquam possent, quod nulla fere pars campi extra ictum laret, una salus videbatur , si in castra extremo conatu contenderent. Sed de illae contra vim munita , re ipsi vix sustinendo , nedum aggrediendo pares erant. Retulerat Caesius ad Austriacum suorum statum , atque oraverat, ut quando illi ne retrahere pedem sine certa ab insecuturis clade , nec sustinere campestrium machinarum impetum diu possent; festinaret ipse auxilia , cum iis haud dubia spe stationes hostium invasuros. Austriacus dolore atque ira rreptus, quamquam abruete negavit , vel unum 'tilitem semissurum au illos , sui lo ius, quam fimper tum fuerat,profecti,in eas sese plagas di nexus induerant . cursim tamen audire sententias
libuit Alexandri Principis, Octavii Gonetaetae
540쪽
. LIBER D E C I M v s . so re Comitis Mans idit. Qui cum una sentirent omnes , tutum quidem non esse, alios si semittere, talos periculi magis quam auxilii futuros: haud tamen deserendos videri tales viros, tanta cum militum existimationisque jactura :-d inspecto propius loco, consilium in re praeienti capiendum. Idcutae Alexandro datum :qui eo celeriter invectus , pugnantium discrimen campique recessus omnes oculis contemptatus, animadvertit, in planitiei flexu, intersepimenta hortosque consitos, patere aditum, qua posse pedites extrahi non desperaret. Con. filium cum Austriaco dc Gongaga communicat, anceps quidem illud, dc , uti non negavit, Prope temerarium et addidit tamen,in praecipiti malo . temeraria interdum remedia n'n imperite a medicis adhiberi. Laudato consilio , ipse . revocandi milites negotium , aliis facile concedentibus, in se recepit, consecitque in hunc modum : Capita saepium sicloperariis attribuit, iussis insequente:n hostem subita glandium procella inde remorari: simul Gonetagam admonuit , collectis equitibus animatisque terga recedentium tegeret , atque acriori pugna, tum recepto inter sepes peditatu , ipse cum equitibus, via qua intraverant intra pagum re. silvam , angusta quidem illa , sed expedita , re
equitibus apta , rediret ad suos. Nec minore interim cura exercitum circumvectus Ioannes Austriacus, Tribunos ac Centuriones hortabatur , continerent loco militem redeunte
que a certamine socios servatis ordinibus reciperent: ne , quod hostibus exitio fuit in Gemblacensi pugna, dum illorum equitatus' actus in fugam, peditatum omnem interturbavit, affixitque . idem Regio exercitui sorte contingeret, si ex accessu commilitonum , distractis .agminibus percussum , superveniens hostis ex aniena trepidatione serox invaderet. Rebus ira disphsitis, Alexander, antequam pugnantes revocaret, jussit pedites partim veluti cedentes, partim evolvendo ivilitariter orbem