장음표시 사용
61쪽
nuo instruitur 1 Rege . qui in comitiis Equites aurei velleris creatranno iii 5.
6 MARGARITA PARMEN SIs, declamandu sententiaeque mordicus asserenda . . quippe SINE scena atque admiratore, frigide partes suas agit ambitio. atque ideo minori pompa,fructuque majori momenta rerum procul a turba conseruntur. Denique in iis coim igressibus in quibus , quia par est omnibus jus, licet impar sapientia , plurium suffragatione superatur perquam iacile esse, ( ut in multitudine; inveniri non paucos aut imperitos , aut idubiae fidei: quorum cum numerus sit ineunt,dus , non autem rationes expendendae , plures iutique, non meliores praevalituros. Ergo instructa in hunc modum Gubernatritice , proventu illi annuo triginta sex aureorum millium attributo , publicam aucturus gratulationem Rex, in iis Gandavensibus comitiis Sodales aurei Velleris in eorum , qui decesserant, locum undecim creavit: tot enim deerant ad unum re quinquaginta, ad quem numerum extenderat equestrem hanc militiam Carolus v
cpm ejus institutor Philippus viginti quinque
collegis Ordinem circumscripsisset initio, post- ea sex additis, ad unum ac triginta produxisset. Postremo agere cum ordinum procuratoribus, eorumque audire postulata Rex instituit. R gis nomine Graiavellanus Antistes verba fecit: Borlutius Gandavensis Orator pro Ordinibus respondit. Granvellanus rationem Regiae in Hispaniam profectionis reddidit : Margaritam Parmensem Ducem i assidebat tunc apud Regem: Belgii Burgundiaeque amplissima cum auctoritate Gubernatricem pronunciavit : de veteri Religione adversus corruptores licertaticos multa disseruit: hujus apprime cust diam, simul de obsequium . erga Regis sororem , dum rediret in Belgium Rex , accurate commendavit. Borlutius vero, post ossicia gratiarum promissorumque erga Regem , erga Gubernatricem et haec praecipue provinciarum postulata proposuit: orare Ordines, ut Caroli patris exemplo peregrinos milites Belgio Rex educeret, praesidiisq; non nisi Belgicis uteretur
62쪽
t retur; atque ad earum consilia Provinciarum Ide externos homines non adhiberet. Quorum cum Minuitque et
oi spem fecisset Rex , pollicitus peregrinos mili se tes, qui supererant, nam fi plerisque iam Belgium liberaverat j educturum se intra menses ex ossiano quatuor; absolutis comitiis, rebusqueu per Belgium omne procuratis, Gandavo in Zeis landiam discedens, e Flissingae portu , secunda - . . . re navigatione , Augusto mense Iblvit in Hispas, Diam. Simul Parmensis Gubernatrix, atque Sabaudusia Sabaudus Regem comitati , hic cum regia spons in Italiam abiit; illa Bruxellas veterem Emmanuelis Belgicorum Principum sedem prosecta. Se- Phi bratu es: ptembri mense hujus anni quinquagesimi noni iii, iupra sesquimillesimum, ad Provinciarum regi D. inen aggressa est.
B LGI COL I B E R S E C V N D V S. Hilippi Regis e Belgio discessus
novo illi rerum statui perincom- modi, i Tu modus accidit. Nimirum quaeli, laet civitatum regnorumque mutatio,velut arbusculae positio aut transsatio , praesenti cura opus
habet , dum comprehendisse , egisseque altius radices animadvertas, Neque ego dubitaverim , quin longe melius contultum Belgio fuisset, si Rex (modo necessitates Hispaniae permitterent: aliquamdiu cunctatus, ouem cursum haberent res a se dispositae spectasset ipse, motumque, quem orbi illi dederat , observasset e propinquo , di non tantummodo ex aliorum seimonibus ambigue cognovisset. Mutat enim plerumque saporem lon is variisque sub terram spatiis decurrens aq ae
63쪽
Iogenii ostenis ratios studia par xium sIgnorario discrimitiis inier principium eccaus in
dum in primis historieo, aperieta Mqueaste feceres tui ac
8 MARGARiTA PARMENSIS, tor , atque is qui ad aquae caput assidet hauri Que de fonte. sane liquidius ac sincerius introspexisset in hominum consilia Princeps , eoqtie minora fuissent ea mala , quae ab ejus discessu magnis diuturnisque tumultibus involvere Bebgium. Atque ut Carolo patre ad coronam Imperii capessendam prolatio in Germaniam, Hispani sumptis in Gubernatores armis continuo
rebellarunt: ita Belgarum Populi, digresso in Hispaniam ad ineundam Regnorum possessio nem Philippo Rege . antestinis illico discordiis inter se Praefectos' ue suos diu agitati, sciisis aliquando Provinciis a Principe descivere.
Quorum ego malorum causas in praesentia na raturus,fateor nusquam me tumultum bellum .
ve aliquod legisse, cujus de origine tam varie dissimiliterque vulgus senserit,scriptores dissi ruerint. Credo , quod aliqui, cum eas , quae ferebantur hujus belli causae , viderent longe impares esse tantis rerum motibus excitandis , ipsi suspicati sunt alias atque alias , ad historici ingenium , . quam ad historiae fidem .aptiores. Alii pro studio partium ac religionum habuere delectum causarum : iis nempe silentio callide transmissis , quae rebus suis officere videbam tur. Alii demum non tam ut lectorem fallerent , quam falsi ipsi deceptique earum specie causarum , quae ootentui habebantur , ignari quid a principiis differant causae, veram subiis nominibus dissidiorum originem non expedivere. cum tamen id historico in primis incumbat, ut quae pacis, bellique aut seditionum principia, quae horum causae sive origo fuerint, re internoscat ipse , dc lectorem opportune submoneat: ne illi perperam de factis eventisque rerum, ignorato principiorum Ac causarum discrimine, judicium ferant: quaeque est magistra prudentiae , fiat illis erroris occasio. Neque enim otiose alter ii sunt veteres annalium scriptores . Undenam belli, quod Hannibale duce Carthaginienses , cum Populo Romano gessere, origo repetenda esset. quando referre
64쪽
Lis ER SE Cud Pus. gyreserre perplurimum existimabant, ut qui ea
Romanorum Poenorumque facta lecturi erant, in amborum consilia penetrarent, aequa induerent rerum judicia, longeque aliter re foed rum sanctiones, re Legatorum querimonias, re universi jura belli metu entur. His ego magnis exemplis admonitus operae pretium duxi, non ante aggredi ad Belgicos tumultus longe Punicis diuturniores , quam eorum causis, atque principiis partite accurateque investigatis. Praesertim cum in re litteris multorum ac sermonibus diverse arbitrata, ipse ob magna ac propria ad hanc enarrationem adjumenta, potum exquisitius aliquid ac certius polliceri. Haud dubium est, quin libertas, cui aliquamdiu populi assueverint, si quid eis imminuitur re carpitur, magnos plerumque motus excitaverit. Nec iblud est odscurum, Belgarum administrationem prope accessisse ad civitatum liberarum foris mam, beneficio Principum, qui multis liberaliabusque diplomatis eos populos etsi non tota libertate donarunt, magna saltem parte servitutis exemerunt: praecipue Brabantinos, in quorum Provinciam scimus transferre se solitaso vicinis locis parituras mulieres, ut Brabantinas immunitates filiis eo solo genitis acquirerent. crederes ab vicolis eligi plantaria, in quibus enatae arbuscular, primoque illo terrae velut ab ubere lactentes, alio dein secum auferant dotes hospitalis soli. Hinc malorum originem auspicantur scri torum multi, Quod miles Hispanus contra Regis promissa tamdiu retineretur in Belgio : quod novis quatuordecim Episcopis ad pristinos quatuor adjunctis , augeri videretur, contra quam ex Provinciarum privi-Iestiis debuit, Sacerdotalis status : quod conata inducendi novos Fidei Quaesitores, insolena j diciorum servia Belgarum populis imponer tur. se quatenus suerint seditionum seu principia , seu causae, in praesentia mihi cum discrimine re cura statuendum est. i
Et Hispanos quidem milites adhibuerat
Pol b. H,. 3 - orum sequi exempta haud difficile ab arcanis Principum litteris ivstructo. Libertas Reb
or go malorum, quod eam Rex cadi
65쪽
Hispanoturn, Prima occasioc uultuum,
uimulati araorangio, de irritati a licentia Hispa
Inde abalienatio 1 Reage; quae nec tota Belgis,
An ex hoe primo fonte deii ventur, Belgicitum multui.
Episcos 'rum' numerus, s eunda oratio tumultuunt.
O MARGARITA PARMENfIS, Philippus Rex adversum Gallos : neque id peI-gae querebantur. Sed absoluto bello cum multos eorum militum extra Belgium: eduxisset, tria millia retinuit, timue Oratagium E montiumque praefecit inani specie honoris r vera ad imminuendam. invidiam externae militiae, gratiosis Ducum nominibus apud suos. V rum non imminuit.Eam ex una parte Dux uter
que gravate sustinere se illud quidquid .erat
muneris, prae se ferebat; Orangius, ut eas libyanorum reliquias Belgae non ferrent, etiam stimulabat : Ex altera parte milites Hispani, ibcentia rixisque ( ut fit ) in limitaneis praesertim urbibus, per quas dispositi erant, non parum irritaverant artimox popularium. Ex quo in eos odium, inque Regem indignatio universo fere Belgio concitata. Quam profecto mutuam abalienationem sicuti numquam ego totam Belgis imputaverim, quippe qui viderent differri pri missa ejus educendi militis,cum quo rixandum sibi quotidie foret et ita nec facile damnaverim Regis moram in eo praesidio apud Belgas continuando. cum Rex partim a sorore Gubern trice admoneretur:Videret,ne Hispanorum misiatione finitimis civitatibus adderentur animi: partim ipse per se , ut erat suspicacis ingenii, eum Belgarum conatum in externo milite ejiciendo suspectum oppido haberet. ut quanto ipsi ardentius , ac plane contumacius promissa repeterent, tanto Rex segnius, atque adeo camtius agendum putaret. Verum quidquid causae aut Rex habuerit, aut Belgae: his certe satisfa
ctum ab illo est, siquidem paulo post annum, quam Philippus Belgio cessit, Hispani transmia
grarunt, motusque ille ac turbae populorum. momento consederunt. Vt sane Belgicorum tumultuum causas hinc deducere levissimum sit. Longe validius telum fuit ad concitandos Belgarum animos auctus Episco rum numerus. Praesertim quod mortuo Paulo IV quae de illorum reditibus is ordinaverat, mutare con
sultius visum est . ac statuendae dotis ea inita est
66쪽
est ratio , quam re Nuntius Apostolicus in Bebsio, re Pontifex Pius IV Romae probavere, V t
in aliquot Abbatum , quos mori contingerer, Iocum sufficerentur Episcopi: nomenque , de proventus, aliosque Abbatum honores ita caperent , ut nihil interim de Coenobiorum cultu remitteretur. Haec autem sive infularum multiplicatio, sive dotis attributio, mirum profecto est quam ex omni hominum ordine paucos habuerit toto ferme Belgio , quibus non ingrate accidisse videretur. Querebantur veteres Episcopi cum Belgici, tum finitimi, quod accessu novorum Antisetum , illi quidem contractiores haberent terminos ditionis : hi vero praeter terminos , etiam Pontificiales fructus tenuiores ;cumpraesertim .definita ea res Romae fuisset, iis, quorum istererat, non auditis. Nobilitas indigne ferebat, Episcopus Abbatum loco corimitia frequentaturos: quippe futuros longe quam Abbates i pro eo , quo essent gradu ) potentiores: ideoque de Nobilium non solum auctoritate plurimum detractum iri, sed etiam de libertate : neque enim ausuros se consilia in commune conferre, iis praesentibus. quos scirent, sacramenti Religione Romano Pontifici obnoxios illuc omnia tracturos. immo neque hoc esse o re Principis , ut in comitiis tantopere dominentur, qui summi Pontificis auctoritatem nutumque jurati sequuntur. Sed nullae, quam Abbatum monachorumque acriores erant querimoniae , quia justiores videbantur et Eripi sibi,contra omnem vetustatis mem
riam, jus potestatemque ex suo ordine Abbatis eligendi. Non debere hominibus religiosis cereum: vitae institutum secutis eos praefici. qui religiota disciplinae essent ignari. Nimirum aes Episcopos trans uras Abbatum opes
auctoritatemque, caeterum sollicitudinem ac molestiam penes monachorum aliquem futura.
Adhibitos tunc quidem esse ad ea munera viros doctrina re vita conspicuos, mox o conmitatu Principis assentatoribus asseclisque tam. C 6 opulenta
veterum Episcopom de quo qucri
67쪽
;E MARGARITA PARMEN SIs, s v. opulenta sacerdotia praedae cessura. Praeter haec quae varie jactabantur, duo in ore ferme om uiuis a se Dium tunc erant , Ea novorum Antistitum crea- deuiium Bra- tione re Brabantina privilegia violari, dc HDhaolint privi- spanicam inquirendi de Religione severitatena paulatim induci. De suo posteriore , quoniam adieculiares turbas excitavit, seorsim dicam; tDud quamquam apud omnes serme scriptores
quae tamen sint ea concepta diplomatum veroa , quibus obstringeretur Rex , ne ea ratione augere Pontificum numerum liceret,
nutauam apud historicos lego. Nam quod aliandae haec es qui scribunt, Iurare solitum inauguratum Prii 'Mi P iv iv cipem , Ab se Mn amplificatum iri Ecclesiastiacum statum; id non utique bona fide reserunt, cum non nisi super ea amplifitatione Princeps id affirmet, qua negat permissurum se, ut lai- -- corum bona ad Eccleliasticas personas, Suas
manui mortum vocant, absque certis conditio-
nibus transserantur, procul est ab instituta comtroversia. Quare inter eorum tabulas amplius scrutandum ratus, unum reperi, in quo aave
sus hanc ipsam augendo um Antistitum rationem caveri videatur. Quam ego privilegii camtionem , nisi me ad historiae normam ubique componerem , dissimulare tuto poteram, Cum
naeue ipsi meminerint, quos odio in Hispa-
Iis a Ado. nos multa scripsisse certum habeo. Etenim Phia adlvium in- Impus Rex a Carolo Caesare parente renuncia-.bu 'tus Brabantiae Dux . inter alia, quibus eam adii. i . Provinciam in laeto illo Introitu donat, privilegia, hoc quoque memorat: Curaturum se, ne vim ic. Abbatum,Antistitum,aliarunNue sacrarum per- di quomodo senarum praefecturae, fundique ac census cuia vivi reu rum , quam in posterum, Commendationis i quod Epistobo, Junt j nomine per Brabantiam tradantur. Atqui auseudo. dum, curante Rege,novis Episcopis attribuebatur Abbatum desuntarum locus,nimirum exui videbantur immunitatibus suis Brabantini: d . haturque proinde in vulgus occasio , ut quam . rem privatis quisque utilitatibus oderat, eam
moneso violatorum privilegiorum nomine d
68쪽
LIBER SECvNDv s. s 3 testari palam posset. Quare mirabantur aliqui, quae mens,quodve consilium Regi foret, novos Antistites, nempe rem plerisque ingratam, inducendo,ingratiorem multo iacere,atque odiosiorem ob eam ex Coenobiorum proventibus translationem. Addebantque propterea, si Rex pergeret populorum privilegia libertatemque minutum ire , Brabantinos haut injuria tumultuaturos; quando meminisse de rei Princeps, in eodem diplomate consentire se, ut sibi nulla obsequiu clientelae, ac obedientiae officia deferantur a populis , queis ipse eraestare nolit integra, quae solenni religione spoponderit. Non deerant tamen , qui contra sentirent, qvntoque haec videbant Regem moliri minore suo commodo , majore periculo; tanto sincerius extollerent Principis Religionem , qui ea in re, praeter populorum salutem nihil propositum habere in animo posset. Nec satis apparere , quid in eo homines cudarent: auctumne Pastorrum numerum , an attributa illis alimenta ; perinde quasi auctore Pontifice Romano non liceat in Belgio secere, quod in Germania, quod in Gallia , inter quas medium jacet Belgium . dudum licuit. Nonne Bonifacius Mo-guntinus Episcopus , Apostolicae Sedis in Ge mania Legatus , abundante alicubi Christian rum multitudine , tres novos Episcopos , auctoritate Gregorii III, re Zachariae Pontificum . ad reliquos addidit v atqui persimilem quoque causem praeter alias esse in Belgio. Quid apud Gallos S Sacram Toloseni Episeopi praefecturam, quod amplissime pateret, nequiretque unus pastor inspicere ungulorum vultus , in quinque Episcopales sedes partitus est
Ioannes XXII. non m o nulla aut Narbonei sis, aut Bituricensis , aut Cadurcensis Antistiatum habita ratione , a quorum ditionibus a
strahebantur re Ecclesia Tolosana , dc ex novis civitatibus aliquae, sed magna etiam redituum jactura quam facere necesse fuit Tolosenum Antistitem ex ea Diae seos suae, quae tum erat
Pro Re e alii scutiuuta differant a
exemplo finiistimarum pro vinciarum, adversus qu
69쪽
s MARGARITA PARMEN SIs, I s s s. opulentissima, divissione.Vt sane non oportuerit evocari propterea Romam, audirique finitimos Belgio Pontifices , quorum rationes ad propria
demum commoda quaestusq ue reserendas , sa- et Nobilium, tis constaret. Neque alio spectare Nobilium nonnullorum querimonias. Nempe aegre eos
ferre . quod in comitiis impune de Religione. de Rege disserendi licentiam coerceri sibi plu
rimum videret importuna eorum praesentia, quos tanquam Patres , sacrorumque Principes venerari , re tamquam eorundem sacrorum vindices vereri deberent. Nam quod dicerent,
se Regi timere a Pontificiis consultoribus , nutas eue pueris vendibiles. sibi eos timere , ne i quid adversus Principem disceptarent, testes atque adversarios haberent eos, qui pluram quam Abbates ab Rege accepissent speraren
que. Porro querimonias Abbatum monach rumque aliquanto acerbiores esse, quam eos condeceret. non absque exemplo fieri, quod
si isu, is Abbatis loco substitueretur Episcppus. Aspic iitra Frisc. rent ad Galliam: reperturos Condomit, Va- brinci, Lomberiae t ut alii sileantur i Episcopos a Ioanne XXII in Monasteriis institu- tos. Ac, si careret ea res exemplo , cum id imia petraverit Princeps a Pontifice , qui monachisia imperare posset, esse eorum modestiae, praebere cae teris obedientiae adversus Pontificem documentum. Memiuisse eos debere, pleraeue illorum praediorum proventuumque a Belgii Principibus tributa esse coenobiis. Quo aequius . videbatur , ut Rege eos reditus derivante, , non in questum re compendium suum, sed in illarum Provinciarum fructum salutemque, ipsi quoque Abbates cum Principe consentiarent , iuvarentque populorum ne Statem . tanto impensius , qnanto ea cura propius attingit religi'sum institutum : nec importunis
vociferationibus rem optimam corrumperent,
populis offensioni forent, Pontificis simul ac S Regis animum ab ipsorum patrocimo abalienarent. Nam quod privilegus ininstetisse Prina cipem
70쪽
ar cipem tantopere lamentarentur ; primum non I s s v. na satis eos intelligere , quid inter commendatio- ii, nem sacerdotalium bonorum, re eorumdemi, conjuctionem intersit : illam instar depositi
et Commendatario concredi, hanc absoliste tan-:ta quam Domino attribui. atque adeo , quae cubra quam commendantur, si vita is abeat redire , ad Depositorem seu primum Dominum , nisi in rursus in alium nova commendatione transfe- ratur. Ad quae conjunguntur, non redire , sed ea successori in eo munere, cui adjuncta semeleti fuerant, perpetuo manere. Nebue hac rationes plus a monasteriis per conjunctionem auferri,ia quam per commendationem ablatum fuisset: e cum non magis ad monasteria non redeant quae a conjunguntur , quam quae colliniendantur. sis suidem semel commendata, in alios atque Medi letos a Pontifice, ad quem redeunt, subinde conti feruntur. Immo cum bona commendari etiam et procul agentibus Sueant senequeant autem quaea Episcopalibus adjunguntur (haec enim longes, religiosius Episcopi phaesentiam , quam illa, Commendatarii requirunt Belgicos proventus,
i, qui commendatione exportarentur ad exteroS, conjunctione in Belgio retineri. Itaque Regem. ex qua em I dum curaverit,Abbatum praefecturas non com- hor. utrum ilio mendari Episcopis,s id quod privilegio cavetur ium. sed Episcopalibus adjungi, profecto neq; jurata nuhi in Belgii commoda quidquam admisisse. Quam- quam quidem opus esse pluribus i cum , hac iras deis ipsa controversia ad Lovaniensem Academiam et . relata, expensaque a viris re Theologiae de Iuris Addutii ro.
utriusque consultissimis , responsum denique vaniensemcti sit, Eam conjunctionem bonorum, uti & nova-o rum Sedium institutionem, nec juri nec dicto ,- vii et ab Reee sacramento repugnare. Deinde , repu- piis poeti a. tare illos secum debere, alia tunc esse tempora, cis alios mores. Religione incolumi, nihil Regems mutasse : ea periclitante, nulla esse privilegia,
x quibus jure teneri Princeps debeat, ne Provin- ibi ciis sitis pessumeuntibus iubveniat. Pastorum humerum opportunum esse remedium ad tuema dum