Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

21쪽

duas tantum classes morbOS OmneS redigere. Plures enim quam duae morborum familiae Sunt,

quae diversissimis suis Charaeteribus, therapiaeque occessariae diversitate se distinguunt. 29. Hinc etiam de logica morborum divisione sere desperum IS. 3ο. Imo, quousque srma Philosophia modica Caremus, omni principiis medicinae rationalis superstructae morborum divisioni scientificae, quae utilitatem practicam polliceri valeret , Supersedendum erit. 3 i. Minimam autem fidem practicam habere possumus illis divisionibus morborum, quae futilibus tantum hypotheticis theoriis nituntur. 32. Carentes igitur scientis a morborum divisione, ac hypotheticam nolentes, illas potius

morborum Classis CationeS praeferimus, quae ex eorum diligenti observatione, ex constantioribus eorum phenomenis Sub omni decurSu animadver-SiS , Hique CauSarum non negleeta Simul consideratione, ergo ex omni morborum habitia, praevalentem characterem ConStituente, ipsamque therapiam dirigente desumuntur. Has merito practicas dicimi S.

33. Tali divisione, qua morbi ordine sere naturali in distinctas familias dispertiuntur, utilisSimum ΠOSologi Cum et vere practicum morborum Sy Sterna exstrui Posse, maximam spem habemus.

22쪽

DIVISIONES 34. Cujus in praxi utilitatem ac necesSitatem

omnium aevorum medici Agnoverunt. Si stet enim non tantum perutilem morborum omnium elon-chum, in quo ObviuS quisque reperiri, et juxta characteres ibi adsignatos ac descriptos incognitus quisque determinari potest, sed et adfinitatem atque disserentiam morborum distincte indicabit,

diagnos eos proinde ac ipsius therapiae morborum, basin dabit optimam, nec non reddet uni sormem terminologiam me dentium adeo adhue con-

35. Plurimi quidem medici systematis hujus

aedificium tentarunt, aSt fructu hucusque insufficiente, ob insufficientes adhuc divisiones morborum. Conamina tamen mirari, laudare , imitari oportet. 36. Inter antiquissimos modi os ipse Hippocrates jam pauca quaedam Verba de morborum rito dividendorum neceSSitate protulit si), atque illorum distinctione ipse occupatus, doctrinae Empedoclis de quatuor elementis udhaerens, CorrespondenteS illi S quatuor qualita

3 . Quod itidem serius, intermixtis Pl a tonis principiis philosophicis, a medicis dogmaticis observatum fuit. ΗοCCe fere aevo praeceteris tamen Mnesitheus magno molimine in classificatione morborum jam desudavit. 38. Fundata dein ab Epic uro corpusculari

23쪽

Philosophia, dogmaticorum Pathologia humoralis

mox derelicta fuit, atque a Methodicorum secta solidis organismi partibus major dignitas addicta. Praevalens in morbis strictum et Iaxum, primariae illorum distinctioni fundamentum praebuit. Cujus quidem distinctionis auctor Themison Laodic eus fuit. 39. Seriori tempore in explanandis morborum disserentiis strenue adlaboraVit, atquC mΟΓ-borum Tito dividendorum necessitatem maXime agnovit Cl. Galenus. Medicos male in hoc negotio procedentes Cum pravis Coqui S Comparavit. Errores , qui in aegrotantium Curatione a multis medieis committuntur, pravae morborum diSiiDCtioni adscripsit. Quidam enim, ut juste adnotat, in primis et Supremis generibuS Stant, quidamus quo ad aliquid dividunt, non tamen usque ad finem perveniunt 3 nonnulli vero etiam vitiosis utuntur divisionibus. o. Ejus divisio morborum doctrinae quidem Dogmaticorum de elementis plurimum innititur, Methodi orum tamen simul principiis haud neglectis , proprioque ingenio diSposita est. Dispescit morbos primo in morbos qualitatum seu partium similarium, et in morbos tempexi ei seu partium dissimilarium, illi dictarum

instrumentalium. Priores more antoCeSsorum in

calidos, frigidos, siccos, humidos, mi X-t os que subdividit; posteriores vero in quatuor itidem genera o distinguit, quo vitia formae,

24쪽

DIVISIONES

numeri, voluminiS, BC ip SiUS organicae compositionis mutationes T Drt.

Cl. Galenus de disserentiis morborum.

ij I. Haec morborum divisio per quindecim sere secula, quibuS Galeni auctoritas venerata fuit, illaesam defendit dignitatem. Arabes enim et Arabistae, Caeca fide Galeni verbis adhae-xentes, hanc ΠOSologiae Spartham plano non ex

42. Tandem vero deposita a medicis ob Servatoribus seculi decimi sexti et septimi servituto Galeni, ideae morbos practice ae ad melioris therapiae principia distribuendi, magis magi Sque fuerunt explanatae. Quo plurimum contribuerunt Conatus fere primi Fel. Plat e r i, et summi in arte perficienda viri Th. Syden hami, qui Contendit, incrementum medicinae plurimum in eo consiStere, ut ex deScriptionibus graphicis morbi omnes ad definitas ae Certas SpecieS TeVOCentiar, eadem prorsus diligentia et ακριβεια , qua id ob- Servatur a phytologis 43. HOC exemplo tracti, plures dein alii et magni in arte viri insudarunt gravi operi, morbos omnes cognitos in Systema quoddam naturale et practicum ordinandi. Cumque Bolanteorum Sy Stemata ordine Suo prae aliis placuerint, atque Observatum fuerit, quod Joan. de Gortor dicit, morborum Species in natura adeo StabileS QSSe, uti species plantarum ; hinc plerique fere Botarii Corum methodum in concinnandis morborum

25쪽

ΕΤ SYSTEMATA MORBORUM. Systematibus sequi voluerunt, ae obvio S quosvis morbos in certas ClaSSe S, Ordine S, genera et Species distribuere, quo juxta Characteres ibi de Scriptos referri, debito ubi in loco inveniri, atque proinde natura et nomine determinari pos

sunt.

44. De hisce morborum SyStematibuS, Sultem prae Stantioribus, ne C non de Vario eorum pretio et valore disserendum praevie Crit, note quam illud, quod maxime nobis Convenire videtur, in Specie adnotetur. 45. Utilia jam fragmenta ad ConStruendumno sologi Cum Systema contulerunt Fel. Pl a t e r i), qui juxta functiones laesas et qualitates Corporis vitiatas morbos in ordines Sat naturale S redegit ;atque serius J. E. Heben Stre it q), qui idem, respeetu ad CausaS habito, praestare adnisuS fuit.

46. Primus tamen systematis ipsius aedificium tentavit Franc. B O i s s i er de Sau vagos, Professor Monspeliensis, in edito Anno 1731 traCtutulo de classibus morborum si), laudante Conumen summo viro H. Boer hau Vio.

1) Fr. Bois si er de Sau vages Trai te des classes desmaiadie S. Par. I73 I. in I 2.

26쪽

ot practi earum ob Ser ationum collectiones , tardo ac cauto pa8Su ingredienS, Omne Sque Vires per- sotondo huic operi intendenS, magnam Suam

i) Fr. Boissior de Sau vage S No sologia methodica sistens morborum clRSSeS, genera et Species. ΛmSt. 1763. T. V. in B.

48. Quae comprehendit non solum morbo inrum ClasseS, Ordine S et genera, Sed et Species eorum Copio SAS. CluSSOS Rutem Sunt numero X. Distinguuntur scilicet I. V i t i a ex t e r n a. ΙΙ. F e-bres. III. Phle g m a S i a e , cum inissammatione interna aut exanthemati Ca. IV. Spa Smi. V. A n-holationes. VI. Debilitates. VIL Dolores. VIII. V e Saniae, errores scilicet judicii. imaginationis, et adpetentiarum. IX. Fluxus. X. C a C h o x i a Q. Genera morborum Sunt nume-xo 295 3 species cirCiter 2 3Ο. Qui autem numerus in seriori et poSthuma operis editione si,

49. Hoc systema VitiiS quidem non Caret. Familiae morborum nimiS multae enumerantuΓ. Symplomata minus diagnostica, ae indolem morbi non ita, quam formam de Signantia, ad con-Struendas morborum CluSSe S adhibentur. Species morborum Cum VarietatibuS Cominis Centur, a C nimis multiplicantur. Uni ei Sim Symplomatum minus

27쪽

essentialium nimia et tanta ratio habita , ut Symptomatologiae potius, quam NOSologiae methodicae nomine opus dignum Sit. 5o. Ast hujusmodi erroreS Vix evitari possunt in classificatione morborum 3 et ipsum Lin- ne anum SyStema Vegetabilium, adhucdum indiget

emendationibus, quo non ob Stante praeStantiSsimum hactenuS Censetur. Negotium CSi nimis arduum , ΠeC Viri uniuS , ne C UniuS Bevi, omneS morbos juXta essentiales Suos CharaCtereS, ViXOmnes notoS, atque debito ad Causas reSpectu, vix Cognitas OmneS, in ordinem naturalem et Catenam ColloCare.

51. Quare etiam huncce laborem non ingrato animo medici SuSCeperunt, imo plerique nonni Si perficiendo huic Systemati summis conaminibus insudarunt. Facile enim ex mendis ejus perdiscere potuerunt, quid pro meliori ordine ac simpliciori observandum Sit, Statuendumque.. 52. Eodem adhuc Anno 1763 ipse Car. Lin-neus in classificandis vegetabilibus adeo felix et

immortalis, in SyStemate quoque morborum lioeceperficiendo vires suas, ast fructu longe minori, tentavit i). CompendiOSum autem SyStema, et Solummodo genericum exStruxit, adeoque praCti-CO USui, et Vero Scopo minia S aptum, utpote quii S e St, ut per nos ologiam sacilior ad formandas indicationes therapeuticas in specialibus morbiS

Sternatur Vict. H Car. a. I in ne genera morborum. UpSalae 376I.

28쪽

DIVISIONES 53. Classes morborum possuit XI, atque di

stinxit: I. MOrbo S e Xanthematicos, febres Scilicet cum efflorescentia Cutis maculata. II. M o r- bos criti Co S, febreS Cum urinae hypostasi lateritia. III. Morbos ph logisti Cos. IV. M o 1 bos dolor OSOS. V. Morbo S mentale S. VI. Morbos qui e tales. VII. Morbos in O-t O r i O S, Seu motus involuntarios. VIII. M o r-b o s subpressorio S. IX. Morbo S e VHC Uutorios. X. Morbos deformes interno S. XI. Morbos viti OSOS e X terno S. Istae ClaSSes in Vari ΟS ordineS, atque genera numero 325 sub divisa C Sunt 54. Et etiamsi non tanta selicitate, nee tanta simplicitate et naturae Studio, ae vegetabilium Sy Stema, haecCe morborum ClasSificatio exstructa

fuerit, ad diversaS tumen Systematum no Sologicorum Contulit emendationes.

55. Anno 1 64 edidit SyStema generum moΓ- horum Diud. Aug. Voges H, Medicinae Prosessor GottingenSiS, a Liniae ano non multum declinans, ContinenSque pari modo ΑΙ morborum classes 3 Sed genera 56O. O mi SSae autem Sunt tres classes Sy Stematis Linneani, SCilicet exanthemata, critici et phlogistici morbi, ac loco illarum tres aliae positae, nempe Iebro S, Hyperae Sthe

In ordinibus vero sub di vi Si S et generibus plurima

mutata Sunt. i) Rud. Aug. Voget desinitiones generum m0rb0Γum. Gotting. 3764.

29쪽

IPE j v s d e in praelectiones 3 cad. de cogno Scendis et curandi S praecipuis corpor. linmani adfectibus Coit. X7 2.

56. Anno 1771 maximus vir GuiL Culi en, Prosessor Edimburgensis, edidit Systema morborum i), quod ΠΟΠΠiSi pro Savvage Siano repurgato ac Simpliciori reddito divulgavit. Modo simplicissimo posuit solummodo ΙV morborum ClaSSes 3 Scilicet: Ι. Ρy rexi as. II. Ae VI OS e S. ΙΙΙ. C ac hexi as. IV. LO Cales morbo S. TO-

cedit 133. Ex quo compendio Si hujuS SyStematis simplicitas abunde et V CCt.

Physicus in Moravia. systema morborum Sympto maticum si), numero illorum multum Ddaia Cto, Communicavit. Non Sollam ClASSES morborum ΡΟ- Suit numero plures, scili et XII, addendo ad Sala vage Sianas Classem EXanthematu in Ρeculiarem, et Sub pr es Si onum eXCretoriarum i Sed etiam generum morborum numerum B duuXit, dum Scilicet usque ad 35 genera ad Scenderit, et ad specie S 25ΟΟ.

30쪽

DIVISIONES

tabulas D OsologicaS. Deflectit autem ab omniante CESSOre , et ClaSSES morborum 1 V statuit sequentes: I. Univer Sales. II. TOpi cos. 11. S e xii a I e S. IV. Infantum morbos. Ordine S 23 , genera Ilio habet.

1, D. M ac bride a methodicat introduction to the theoryand practice of physic. Lond. 1772. T. II.

tis. Ordines Sunt 48, genera 478, specie S 15 7.

13 C. Vitet Table methodique do Classes, Getares et des Especus des mala dieS. Par. I 778.

6 o. Sam. Goll. Og et i , ex pauci S, quas expoSuit , morborum ClaSSibUS , Febrium, Exanthematum, Inflammationum et Profluviorum, ad methodum quoque Savvagesianam inclinare Videtur.