Institutiones practico medicae, rudimenta nosologiae et therapiae specialis complectentes ...

발행: 1816년

분량: 363페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

311쪽

FEBRIUM IN GENERE. 299 aut debilitat 3 imo perniciosus, dum vires Oxhaurit, quemadmodum c O li i q u at i vii s Sudor.

903. Sudor Symplomaticus et morbosus in omnibus quidem ante crisini Stadii S, praesertim autem in stadio incrementi ac aestus se-brilis comparet. Sed interdum etiam jam primis febrium diebus, imo quandoque in Stadio primae invasionis febrilis et frigoris observatur. Et quidem frequenter in sebrihus intermittentibus, inflammatoriis , rheumaticis et gastricis 3 rarius ineptari hosis et miasmaticis. Estque vel uni Verinsulis, Vel p arti ali S, qui posterior minUS COD- siderabilis. Quoad materiem est VasOTOSUS, B quo SUS, TOSCidus, viscidias, pinguis, interdum Subsanguinolentus. Quoad temperaturam calidus, frigidus. Quoad odorem a Cidia S, nidorosus, diversimode foetidus. Quoad originem probe distinguendus est in factit tum et Spont Bri eum. 9ο4. Factitius facile exprimitur in certis sobribus calida atmospli aera, Stragulo aut VeSt tu onerOSO, potibuS Calidis , et medicaminibus stimulantibuS, praesertim diaphoreticis. Hic Sud Orabsque molimine critico nunquam febrim levan S,

facile subprimitur regimine obposito, quidquam frigido. 905. Spontaneus sudor in febribus ex numerosis quidem causis, diversis pro diverso febrium genere, oriri potest. Sed generatim Vela nimio circuli humorum impetu, atquΟ Θrteri 3-

312쪽

rum in secernendo activitate nimia 3 vel ex locali solitis cutis irritatione id iopathica, vel etiam svmpathica, praeSertim intestinis diverso Stimulo lacessitis, eXCitatur. Harius in febribus ex laxitate cutis , aut ex aliarum excretionum imminutione, aut ex abundantia laticis aquosi in humoribus proficiscitur. 906. ASt, quaestionem saltem movere lioeat,nn reapse omnis Sudor ex uberiori Cutis Secretiorio proveniat 2 An non in cortis morborum Casibus Sudor SVmptomaticus profusus et roseidus prisOCipitatione potita S, quam exsudatione generetur An non sub certis circumstantiis hydrogenesis super cutim fieri queat 2 Ita quodammodo videtur , Si consideramus ephidrosin in febribus algidis, in moribundis , atque illam tabidorum sum me debilium, quae miro modo sub ipSa evigilatione e Somno oritur.

9o . Effectu S Sudoris symptomatici nunquam boni Sunt, Sed pro divorsitate intensionis symptomatis hujus diverse insonsi organismo et viribus ejus. Hine Sudor arte expreSSUS, ΡΓROSOΓ-tim in initio febrium, quam methodum non pauet medici, atque omnes fere gentes orientaleS Ob imaginariam miasmatis febrilis expulsionem multum obSerVant, sem per damnosus. Subtilissimae Onim humorum Circulantium partes , προ Vllo 'IU0Si sanguinis SiStentes, difflantur, diluente aquOSO vehiculo non facile restituendae siqua enim Commmuni S Non est, quae per sudores eliminatur), de-

313쪽

FEBRIUM IN GENERE, 301

bilitas virium inde vel inducitur , Vel augetur, Cri ses salubres aut praepediuntur, Rut procrastinantur, atque humoribuS Circulantibus inde nascitur dxserasia, unde numeroSi esse tuum effectus mor-

bosi prosiliunt. 9o J. Sudor partialis, qui venit ex parte vel debiliori, vel magis irritata, raro inducit deleterios effectus 3 excepto illo , qui in fronte , jugulo aut pectore apparet, in gustas Collectus et frigidus , atque utplurimum Summa exprimitur anxietate. Universalis vero Sudor Symplomaticus, qui copiOS IS QSt, SiVe Vaporum Sive guttarum forma ComparenS , Semper eSt maluS, quoniam aegrum

semper debilitat; eoque pejor esse Solet, quo oeyus oritur in febribus. Valde malus igitur ille, qui sub ipso febrium initio exoritur, utque per

decursum persistit. Raro enim talis sudor una- cum febre simul exortus saluber esse Solet, qualis observatus fuit in illo mirabili morbo , qui ephemera britani Ca, Vel et sudor anglicus dicebatur , Seculo XVI aliquoties per Europam vi-SO , in quo largi S Sudor Subito manare incipiens, ac per 24 horas pei Stan S, aegrOS le Vabat, profluere autem impeditus trucidabat. Minus periculosus etiam in exordio febrium est Sudor sabur-ralis , proprii OdOriS, qui Vero mere Sympathicus est, ex irritatione in primis viis, ac solorum intestinorum anxietate oriundus. PessimuS Semper

ille, qui viscidus incute frigida, quemadmodum in febribus algidis, et copiosus simul proiiuit, in

314쪽

THERA PIA stad1o febrium qualicunque. Ille summi virium

languori S Vel comes est, vel causa, omni juro colli quativus dictus, et in ipso convalescentiae stadio depascens, atque firmam Sanitatem

non permittenS.

9O9. Ita ex Sudoris Symplomate progno Sis etiam varia habetur in febribus.

91ο. Quamprimum Sudor febrilis copiosus nullum seri levamen, aut et ipsaS vires aegri ΠΟ-tabiliter consumit, medicus illi obponere debet auxilia, quae pro diverSitate Causarum etiam diversa esse debent. Therapia specialis igitur in principem characterem febriS erit dirigenda, cujus symptoma Sudor est, atque juStum motuum febrilium moderamen, primarium Semper auXilium praestabit. Sudor ex actionibus vaSΟrum nimiis indiget adparatu temperante, ille ex Saburra Primarum viarum remediis evacuantibus materiem irritantem, sudor ex laxitate et debilitate cutanei textus, qui in febrium initio rarus est, xemediistonicis aut et incitantibus Vasa cutis. 911. Quae Si non Sufficiant, aut tuto adhiberi nequeant, Cur a Sympto muti Ca requiritur, aliaS praeCipue excretiones, et prae Ceteri Sillam urinarum, quae omnium minime debilitat, auget S. Generalia Vero Contra hoc Symploma

auxilia, plurimum ex adparatu diaetetico petenda erunt. Talia Sunt: potus levis, blandus, egelidus , temperatura aeriS moderata, Stragulorum PonderoSorum et Onerantium SubtraCtio, Surrectio

315쪽

FEBRIUM IN GENERE. 363 e lecto, versatio diuturnior in sedili, vel, si vires hoc non admittant, Cubatio Super torum non plumeum in levi vestitu. Omnia haec tamen caute et gradatim Sunt inStituenda , ne repentine sudor subprimatur, qui utut mere SymplomatiCUS , nimis repente di Sparens alia et majora in febribus mala producere poteSt. 912. Reconvalescentium et languentium suo dor, tabis periculum minitanS, petit, nisi cauSadirecte amoveri Sciatur, remedia leviter tonica,

infusum Corticis perlaviani, QuaSSiae, Salviae,

aquas chalybeataS, vini moderatum HSum, Cor poris modicum eXercitium, ruSticationem. 913. Contrarium Sudori profuso vitium in se-bribus est siccitas et ariditas cutis. Occurrit non raro in paroxismis febrium intermittentium, et quidem in Stadio caloris, ubi futurum et levantem Sudorem anteCedit. In febribus con-

tinuis, praeSertim CatarrhOSiS, frequenter inducit

rico. Hine etiam in febribus nervosis et typhosis frequentiSSimum e St Symploma. Sed et in aliis acutis diversae indolis sub anomalo decursu ob

914. Nisi via tum debilitas Urgeat, non Seminyer petit uSum Stimulantium remediorum. Melius saepe movent inhibitam tranSpirationem potus theati calidi, frequenter sorbillati, sub regimino quoad stragulorum conditionem et aeris tempera-

316쪽

turam calidiori. Coadjuvant quoque frictiones, lamentationes humidae Calidae , aut ipsa balnea ;sub majori virium debilitate irritationes cutis per

rubefacientia aut vesicantia. Ubi mordax simul Comes est Calor, Suadetur ab aliis etiam lotio cum aqua frigida. Atque compertum TectΡSE CSt, ΡΓaemisso valido sed brevi frigore, cutem melius dispositam fieri in liberalem transpirationem 3 Hama minimo calorico dein efficacius adficitur. 9 15. Sed nisi critica accedant molimina, haec ariditas cutis non facile emendatur in febribus ;atque Sub actu critico, si debite dirigitur, sponte dein Cessat, ac Solutis Spasmis ostiolorum Salubri transpirationi via aperitur.

EXANTHEMATA FEA NIL IA.

317쪽

916. Exanthemata juxta vim vocis sunt efflorescentiae, Satius autem eruptiones humorum in cutem pullulantium , eamque Vel Scabram, vel maculosam ac divei Simode decolorem reddentium. In morbis acutis ac febrilibus frequentissime cominparent , minime tamen deSunt etiam in chronicis 3 imo pi oprium ibi genuS Cutaneorum moΓ- horum Constituunt, quod autem impetiginum potiuS , quam eXanthematum nomine dignum eSt. 917. Nonnulla eorum di VerSaS moleStiaS, pruinritum, ardorem, tenSionem, alia tamen et nul lam Sen Sationem producunt. Notabiliora univer-Sim sunt in SubjectiS, quibus major Cutis tene

918. In febribus diversae indolis, febrium,

que diversi S StadiiS, tempore mox fixo, mox in- Certo erumpiant, ortu, loco, forma, esseC- tu multum diverS9. 919. Quo ad originem exanthematu omni una primo distinguuntur in es Senti ulla Seu S pecifica, et accidentalia Seu Communia. 92O. Essentialia exanthemata genexantur proprio , et quodvi S eorum Specifico miasmate, quod Contagio diSSeminatur, atque in hominum organismo debite dispoSito, Sui simile produCen S, Semper febrim propriam et Sui generis identicum) excitat, cujus essentiale ac ii Separa-

318쪽

licem de urSum AbSolvere nequit. Haro pluries in vita infestant hominem. Talia sunt variola, varicella, ACCiria, morbilius et scarlatina cum suis varietatibus, atque typia OSae eruptioneS. ΕΟ-xum diligentior explanatio Spectat omni jure ad specialem febrium doCtritiam.

nis , etiam obpositae indolis adSOciari, imo ipsis essentialibuS exanthematibus quaSi parasitica adhaerere, atque eundem hominem pluries invita infeStare poSSunt. Sistunt summe variabilia febrium Symplomata, quBe in quavis Sine distinctione febri quidem adeSse, sed etiam obeSSe po8Sunt, utpote ab accidentalibus seu adventitiis circumstantiiS pendentia. Talia eXanthemata Summe communia omni febrium generi sunt: Sudamina, miliaria, petechia et C. 922. NOS O genia utriuSque generiS CXaN- thematum plane diverSa ergo est. Essentialia et mi as m ali Ca ex proprio ae specifico somite Contagioso originem trahunt, qui ut videtur, Sub forma proprii Ga S extricandi data occasione), vel muco animali inclusus, vel ex ipsis aegris Sub aestu febris exhalans, in disposito, Cui Communi CAtur , organiSmo Sano, excitata specifica febre

multiplicatur, atque simili Specifica progenie in

cutem ultra effloreScit. Ita variola . morbilluS,

319쪽

FEBRIUM IN GENERE. 3o

SCarlatina e te. generantur, et nonnisi continuata generatione propagantur. ACC identalia et a disv e n i i t i a exanthemata autem nisi quis vellet adsentire opinioni H , omnia ex9nthemata eSSe ZOOphyta, et quasi parasiticos Super cutem lichenes), minime 9gΠΟSCunt Specificam Causam, atque in omnibus sine distinctione febribus possunt genexari, num pro materie habent Solummodo aliquid, quod textum Culaneum ex ratione sebri S univer sim laedit, ae normalem illius integritatem mutat 3 Codem fere modo, quo ex constrictione superficiei SpaSmodica Cutis anserina , atque ex Sta Sibus humorum in vasiS minimis, divorsae aliae aliarum formarum Congestiones in cute fieri possunt. Quo quidem, dum in febribus paSsivo modo humoreς raro ruunt ad Cutem, irritatio diversa culanei organi plurimum Confert.

Irritatio autem Cutis morbosa dupli i modo fit: vel causis dire te ae immediate in cutem agentibu S , Vel a prOCul, Sive per Cora SenSum, Sivo per Continuitatem aliorum organorum, prae SCΓ-lim intestinorum. eam ad Cientibu S. Unde exanthemata juxta hanc duplicem originem in i di o- pathica et sympathica distinguuntur. 924. Idio pathica progenerant: diathesis universalis morbosa diversa in pathologicas Cuti SSeCretiones niten S, Stases se Cretoriae in Cute, Calori cum intensius, aeris conditio diverSa Cutim

320쪽

laedens , Sudor aCer, Sordes, atque Stimuli numeroSi, tum mechaniCi, 'tum Chemici, . Cutim immediate irritantes, rubefacientes, inflammante S. Sympathica vero producunt irritamenta H procul in Cutem agentia, ut plurimum in visceribus abdominalibus hospitantia, in hepate, Utero, quam frequentisSimo autem in tubo inte-Stinali , qui cum integumentis CommunibUS ΠΟΠsolum Continuus, sed et intima familiaritate Con-HexuS QSt. Hinc biliosa, ranCida, VerminoSA, Hlque diverso alia primarum Viarum Saburrct, ΡΓcte sertim in febribus, frequentia et multifaria excitat eXanthematu. D. IV o it i Diss. de exanitiematum sonte abdominati. Got. 3784.

926. Denique antago Stico etiam modo, id leges Secretionum ViCariarum, eXanthemata oriuntur non raro ex SubpreSSa SeCretione et excretione bili S, Urinarum, Catamentorum, UlCCrtim habitualium etc. modo tum SympathiCo, tum etiam plano Symplomatico. 9 et . Sed ad horum omnium etiam adventitiorum exurithematum generationem requiritur1'rΟ-

pria dispositio individui febricitantis, quae

interdum haereditaria est, Cum peculiari in CiataneaS eruptiones proclivitate, multo SaepiuS adquisita, Vel neglectu culturae Cutis, vel QContrunimia sollicitudine in abstergendis imaginaritS Sordibus , vel Praegressis morbis lymphaticis etc. Universim aetas infantilis. soxus semineia S. CΟΠ

SEARCH

MENU NAVIGATION