Disputatio de Socratis magistris et disciplina juvenili

5쪽

SERENISSIMI ET POTENTISSIMI PRINCIPIS

FRIDERICI GUIL EI MI

PRINCIPIS ELECTORALIS, CONSORTIS REGIMINIS ASSIAE te. LAETANTI PATRIAE SACRUM

DIE XX AUGUSTI

INDICIT

Iuest disputatio de Socratis a istris et disciplina juvenili.

TYPIS BAYBIIOFFER ACADEMICIS. MDCCCXXXVI.

7쪽

ὶ eminem fugit, quantis studiis contentionibusqtie et olim et ad hunc usque diem agitata sit quaestio de ingenio et doctrina

- Socratis Sophronisci filii Atheniensis quem quum in Ore Omnes tam mentis egregia indole et disserendi facultate haud mediocri, quam prudentia, gravitate, innocentia principem inter aequales suos locum obtinuisse profiterentur, in existimandis tamen

ipsius placitorum causis omnisque ejus disciplinae rationibus ac meritis in diversissimas partes abierunt. Quippe alii vanas declamatione captantes ex praestantissimi viri laudibus sibi quoque aliquid gloriolae quaerebant, alii, ut est invida et malevola hominum natio, in eo sibi plaudebant, si de ejus honore, in quo

celebrando ipsum genus humanum concinere Viderent, quippiam detraxissent dumque alii, neglecta temporum memoria, nescio quam universae Umanitatis Ormam secuti, non Veri studio sed suae qualiscunque opinionis comprobandae ardore ducebantur, alii literarum vestigiis adstricti ad interiorem ejus notitiamne adspirare quidem audebant; unde factum est, ut quem alii velut dato negotio circa imae plebeculae subsellia haesisse neque ultra vitae quotidianae fines evolasse jactarent alii arcanam quan-

8쪽

dam disciplinam familiaribus suis tradidisse affirmarent, cujus

vel apud Platonem tenuia tantum VeStigia exstarent, quemque alii ipsi sanctissimae nostrae religionis auctori divino comparare non dubitarent, alii non multum abfuerit quin inter praestigiatores imposioresque generis x mani rejicerent, tandem denique

alii omnis sapientiae facile principem, alii vix dignum iudicarent,

qui in philosophorum numero censeretur atque etiam si nostrae aetatis sobrietas ab utraque parte aliquid relaxavit et concessit, nondum eo perventum est, ut de loco, quem ei in philosophiae historia tribui oporteat, idem omnes sentiant. Quamvis enim fontibus diligentius excussis, qua in re nostra conditio melioreSSe idetur, apparuerit, nec summas nec nulla Socratis partes

fuisse in eo orbe, quo sapientiae semina Delphici illius tripodis

instar per Veterum philosophorum manus divina lege tradita sunt, ipsi sontes tantum abest ut eodem omnes conducant, ut qui Platonem audiat, Socratem acerrimum sophistarum adversarium, qui Aristophanem, ipsum maximum sophistam inveniat, qui nihil ei praeter morum emendationem tribuat, Xenophontem, qui prima scientiae elementa ab eo repetat, Aristotelem auctorem prae se erat, utque haec inter se conciliari posse concedamus, illa semper controversia manebit, utrum eum suo sibi ingenio viam muniisse an antecedentium vestigiis inhaesisse arbitremur; quorum etsi prius ipsa veterum testium auctoritate commendari videatur, qui eum primum, missa naturae scrutatione

9쪽

spinosarumque quaestionum argutiis abjectis, quasi e coelo philosophiam devocasse et de vita humana rebusque bonis ac malis disputare coegisse narrant, tamen et alterum inventi sunt qui antiquis testimoniis confirmare conarentur ), idque vel diversarum partium studiosis ita persuaserunt, ut juvenem certe Socratem his quoque studiis operam dedisse, senem demum factum, quum minus ei satisfacerent, ad moralem philosophiae partem transiisse conjicerent' quo facto striam cuique judicium de summa rei propriisque philosophi meritis integriam manere Videbatur. Ego Vero quum Platonis illustrandi causa in Socratis quoque memoriam diligentius inquirerem, hoc mihi intelligere Visus sum, nisi comperta via atque itinere, quo quisque ad suae sapientiae culmen pervenerit, nullius philosophi rationes recte existimari posse, longeque aliud non modo de laudibus Socratis sed etiam de placitorum ipsius indole et natura judicium ore, si ejus ingenium prima doctrinae Semina in se gesserit nec nisidia luminis aura ad ea procreanda indiguerit, ac si aliunde concepta suis viribus promoverit tantum atque auxerit ' neque in iis tantum subsistendiam ratus, quae ad ipsam philosophiam

CL F. Λ. Wolfium in Interpr. German. Nubium Aristoph. Beri 18ll. 4), p. X sqq. Reisi-gium in Praes ad Aristopli. Nubb. p. XII sqq. Fritκschium in Quaesit Aristoph. Lips. 853. )p. 126 sqq. 2 CL Rotseberi librum qui inscribitur Λristophanes und sein Zeitalter Berlin I827 8 p. 298; Brandi Grundlinien de Lebre des Sol rates, in Niebubrii hein Mus. . I, p. l20 sq. I Gesebielite und System de platon Philos T. I, p. 255.

10쪽

rerum pie cognitionem pertinerent, ipsaque rei novitate inductus, quia neminem adhuc data opera hanc quaestionem tractasse videbam q), redeunte cum optimi Principis natalibus scribendi opportamitate, quidquid apud antiquos de disciplina Socratis juvenili magistrisque quibus in quocunque artium genere usus esSet traderetur, ita colligere institui, ut jam detractis externis augmentis quantium sibi isse debuerit clare appareret quod quomodo mihi successerit, aliorum judicium esto; argumentum certe tantorium solemnium majestate Vix dignius eligi potuisse arbitror. Sive enim magnitudinem rei Spectamias, haud scio an nihil magis ad omnium eruditorum notitiam pertinere videatur, quam ejus hominis incrementa, unde totam posterioris aevi sapientiam originem cepisse constat, sive difficultatem, ne hac

quidem in causa antiquos testes inter Se consentientes habemus, quorum qii im alii Socratem Omnia quasi divino munere actum esse velint, alii magnum Praeceptoriam numerum recenSent,

quos in variis disciplinarum generibus habuerit, quemque Cicero amrmat lotius Graeciae judicio quum prudentia et acumine et

4 Obiter tantum attigerunt, qui de Socratis vita placitisque in universum scripserunt, Charpentier la vi de Socrate, insterd. 1699. 8, p. 3 sqq.), Brucherus Hist crit philos . . I, p. 24 sqq.), acherus imago vitae morunaque Socratis e scripti. Vetustis exΡressa, Viteberg. 378l. 4, p. 19 sq.), einers Geschielite de Ursprungs, Fortgangs uti Versalis de Wissen-schanen . II, p. 348 sqq.), Stapserus de philos Socratis, Bernae 780 8, p. 90), Wiggers Sol rates Is Menseti ais Bilrge tuid ais Philosoph, Neustretit 18ll. 8, p. 16 sqq. ete , quorum tamen dici non potest quomodo alter alterius vestigia secutus errorum quoque longam seriem

traxerit.