장음표시 사용
31쪽
DE IMPERIO CN. POMPEI R. 34-36
tamen a me in dicendo praetereunda non sunt quis enim un
quam aut obeundi negotii aut consequenditauaesius studio tam brevi tempore tot loca adire, tantos cui ii conficere potuit, quam celeriter Cn. Pompeio duce tanti belli impetus navigavit γ
ui nondum tempqstivo ad navigandum m3ri Siciliam adiit, s
i meam exploravit, in Sardiniam cum elasse venit atque haec tria humentaria subsidia rei publicae firmissimis praesidiis 35 classibusque munivit inde cum se in Italiam recepisset, duabus Hispaniis et Gallia fΤransalpina praesidiis ac navibus confirmata, missis item in oram Illyrici maris et in Achaiam 16
omnemque Graeciam navibus Italiae duo maria maximis clas- sibus firmissimisque praesidiis adornavit ipse autem ut Brun
disio prosectus est, undequinquagesimo die totam ad imperium populi Romani Ciliciam adiunxit; omnes qui ubique praedones
praesereunda non sunt an hae ange-schlossen, mi de leg agr. 2ῆ102 quae nobis designatis timebatis, a Maecidere possent, consilio meo aerati reprovisa MD erienter in Oeherer und rei terer Form des schliasses fur quam Cn. Pompta eum Lis in esu namgam celeriter rimm brem tempore Wiede aus. belli impetus mussura, in hilhno Personi liliation, die an dio Worte des alien Dieliter Ennius erinnertrabitur uncta earina vesa super impetus undas Macrob. Sat. 6, 1, 51.
intim senariam rei p. nostrae,miaricem plebis Amnaniae nanute, Vere 24 5, aber aue Asrie undSardinien vgl. Varro de re rust. i. A. frumentum locamus qui nobis advehat, qu saturi fiam Africae Sardinis i praesidiis lassibusque glei cheteiti unter seine Legaten, dere Namen App. Mithr.s und Flor. I 40 nichi diligraber-einstimmend mittet len. Beaehra die Variation . I. s. 11 fir m. pr. L
8 duabus msp. citeriore et ulteriore Gis lita, der siste de provincia Narbonensis nebs Liaurien.
αμφὶ δὲ την Λιγυστικήν τε καὶ Κελτικὴν θάλασσαν Μαρκον Πομπωνιον
9MNeum simon, Pomponius Galli eum obsedit, Flor. De Singular Gallia nae dem Plural Hispaniis hal in de Bss. n ussit gen ge-mhri Transalpina, Cisalpina. 10
12 ut, ex quo tempore Bruti isti illos de re p. libros edidisti, hi a te postea accepimus ira un-Mq. p. is, 26 f. o ubique stehi in viassi scher Prosamur so das es
35 fuerunt, partim capti intersectiquo sunt, partim unius huius se imperio ac potestati dediderunt idem Cretensibus, cum ad eum usque in amphyliam legatos deprecatoresque misissent, spem deditionis non ademit obsidesquo imperavit ita tantum bellum, tam diuturnum, tam longe lateque dispersum, quo
bello Omnes gentes ac nationes premebantur, Cn. Pompeius extrema hieme apparavit, ineunte vere suscepit, media aestate consedit
Est haec divina atque incredibilis virtus imperatoris quid it
10 ceterae, quas paullo ante commemorare coeperam, quantae
atque quam multae sunt non enim bellandi virtus solum in summo ac perfecto imperatore quaerenda est, sed multae sunt artes eximiae huius administrae comitesque virtutis ac primum
quanta innocentia debent esse imperatores quanta deinde ini omnibus rebus temperantia quanta fide, quanta facilitate, quant ingenio, quanta humanitate L quae breviter qualia sint
sic mi quisque an in Relativum ode Fragemor antehnt. Es haldistributius, omnibus locis hollektive Bedeuiung. unius huius, einer Milde egen p. 19, 28 ff. Plui. Pomp. 27 ἐπ ἐλπίδος χρηστῆς οἱ
λοιποὶ γενομενοι τους με αλλους δι τευγον vi γεμονας, LIομπηrq δὲ φέροντες αυτους μετα τέκνων καὶ γυναικων ἐνεχείριξον. Strab. 14 3,
ma prope terra --, Dur On ROm,
nichi vo Creta aus. deprecatoresque oordinieri si ad depre- eandum; eig. und gwar', mi P. Flacco 100 provincia, quae pro huius periculis legatos laudatore8que misit lis spem des non ademit, te Metellus, de dori hampste 46 m. Eini. 22 A. 77 Flor 4 adeo saeve in captivos consulebaifus, ut venenos plerique conscerent, alii deditionem suam ad Pompeium absentem mitterent i que atque und sel- tener et nach negativem Salete lassen
das voransgegangen Substantivum,
ferit, inl. 78. 36 dinis atque iner. 33 incred.
ac div. gl. 10 divino consilio ae singulari virtute Nach de militarischen eis Cic. nun auch dis aligemein menschlichen Elgenscha ten, die erson einem volt hommenen Feldherr vertangi, in Pompeius nach; u p. 46, quid mi 12,
numerat' - ceterae vero p. Plancio
omnibus rebus temperantia meteris in rebus 40 l 13 artes Iur virtutes: Hor Carm. 3, 3 9 hac arte taliuae et vagus Hercules enisus arces attigitisneas. Sallust. artes malae, bonis
32쪽
M. TULLI CICERONIS. D IMPERIO CN. POMPEI R. 36-40
in Cn. Pompeio, consideremus summa enim omnia sunt, Quirites, .ed ea magis ex aliorum coistitione quam ipsa per sesecositiose atque intellegi possunt. Q Quem enim imperatorem possumus ullo in numero putare, si situs in exercitu centuriatus veneant atque venierint quid ii une hominem magnum aut amplam de re publica cogityre, qui pecuniam ex aerario depromptam ad bellum administrandum aut propter cupiditatem provinciae magistratibus diviserit aut propter avaritiam Romae in quaestu reliquerit vestra admurmuratio facit, Quirites, ut agnoscere videamini qui haec o secerint: ego autem nomino neminem quare irasci mihi nemo poterit, nisi qui ante de s voluerit confiteri itaque propter hanc avaritiam imperatorum quantas calamitates, quocunque 38 ventum est, nostri exercitus serant, quis ignorat itinera quae
M eontentio quaedam et compara tiomu 152 p. Planc. 5 .
minem enirn integriun et eas tum et
qiui omnia de re p. praeclara atqrιe egregia sentirent De Infinitivhano vo possumus putare ab, men gleic die Bedeutun vonputare sic Enderi. provinciae
se retinendae; in quaestu, Ruf
stimmun et dem a Cic. sagige me in t ira ante quam irascatur, seinen orninusseri, mitisine dem
πεμπον μὲν καὶ να-ικα καὶ τρατηγους . ., ἔπραττον δ' υδέν, ἀλλακαὶ πολυ πλείω τους συμμάχους δι' αυτων ἐκείνων δεαλαιπωρουν.
per hosce annos in Italia per agros atque oppida civium Romanorum nostri imperatores secerint, recordamini tum facilius statuetis, quid apud exteras nationes fieri existimetis. utrum plures arbitramini per hosce annos militum vestrorum armis hostium urbes an hibernis sociorum civitates esse deleta. neque enim potest exercitum is confitiere imperator, qui se ipse non continet, neque Severus esse in iudicando, qui alios in se severos esse iudices non volt hic miramur hunc hominem tantum ex-39cellere ceteris, cuius legiones sic in Asiam pervenerint, ut non1 modo manus tanti exercitus sed ne effigium quidem cuiquam pacato nocuisso dicatur L iam vero quem in modum milites -- - hibernent, cotidie sermbnes ac litterae perseruntur: non modo
ut sumptum' faciat cim militem nemini vis adfertur sed ne cupienti quidem cuiquam permittitur hiemis enim, non Vari-
1 tiae perfugium Maiores nostri in sociorum atque amicorum tectis esse Voluerunt. ia
Age vero, ceteris in rebus qua ille sit temperantia con- siderate. unde cillam tantam celeritatem et tam incredibilem
ecteris nux pl. l mi principibus 4 Ε. omnibu terris antecellat 14.Ε-S. 158, 2 anteire non modoohne non, mei das gemelnsa me adi ha nach ne, quidem folgi. Ε-S. 349 Α. . ne vestigium .dalso de Pompeius Soldaten habenselbs die Feldor aut dem ureh-marach versinoni lo pacato ad-jehtivisch, Wi 67. Liam vero, 29. 12 hibernent, damat in illhion; P. 20, 21. De Nachsat is locher
3 non modo invidiae meae, verum etiam vitae periculo subeundae, amittendae) non p. 32, 5. ' esse
Vorglinger Q. Metellus ius in Spanien p. 16, 23). Sall. h. ΙΙ54 G.
33쪽
curauit invenium putatis non enim illum eximia vis remigum aut ars inaudita quaedam gubernandi aut venti aliqui novi tam
celeriter in ultimas terras pertulerunt, Sed eae res, quae ceteros
remorari solent, non retardarunt: non exitia ab institiit cursu ad praedam aliquam devocavit, non libido ad voluptatem, non amoenitas ad delectationem, non nobilitas urbis ad cognitionem, non denique labor ipse ad quietem postremo signa et tabulas ceteraque ornamenta Graecorum oppidorum, quae ceteri tollenda esse arbitrantur, ea sibi illo ne visenda quidem existimavit. 41 itaque omnes nunc in eis locis Cn. Pompeium sicut aliquem id non ex hac urbe missum, sed de caelo delapsum intuentur; nunc denique incipiunt credere, fuisse homines Romanos hac quondam continentia, quod iam nationibus exteris incredibile ac salso memoriae proditum videbatur; nunc imperii vestri splendor illis gentibus lucem adferre coepit nunc intellegunt i5
non sine causa maiores suos tum, cum ea temperantia ma
gistratus habebamus, servire populo Romano quam imperare
G Iam vero ita saeiles aditus ad eum privatorum, ita liberae querimoniae de aliorum iniuriis esse dicuntur, ut is, qui dignitate soprincipibus excellit, facilitate infimis par esse videatur Iam
quantum consilio, quantum dicendi gravitate et copia valeat,
naehdrachlic Wiede aut Zu P. 62, 7 u. 57, 5. II de eaelo delapsum, is inen41Ηalbgoti ad Q. D. I, I, 7 Graeci quidem si te ita viventem intuebuntur, in quendam ea anniatum memoria aut etiam de eaelo dininum hominem esse in provinciam delapsum putent i a nune denique
de qua nunc ipsum dissero. 15 Iurem Hotamigi,schim mer s. 33.16 cum . ha bum,' Is i. A.
Is ita, p. 39, 11 D liberae, non 42 impeditae. 4 eae. , p. 53 s. Ἀ--
eviris, Wie Hor carm. 3, 27, 5
rumpat et serpens iter insti-- l amoenitas mi immer in deratas. si schen Prosa onmat schdnheli. ad eognitionem, gur Besicht ung; Pluti Pomp. 27 ἐπειγομενος --ρ καὶ πιxραπλέων τας πολεις - σπουδῆς ομ- ου παρῆλθε τας ' θητας, αναβας δὲ καὶ θυσας τοις θεοῖς καὶ προσατορευσας τον δημιον, εὐ- απιων ανεγίνωσκεν εἰς αυ
einmalin daraus suhri Postrenio nochesne neue Begri ein nat deor. 1 g 104 quaero vester dem primum ubi hin es deinde . . porro. quido MM; ad quum denique rem motu voti a ratione usuum postremo quo modo Mouus sit, quo modo aeter . catil. 2 g 25 ves. 4 5 m. signa et tubulain, einea ieb- habere deradmischen Grossen, der
in quo ipso inest quaedam dignitas imperatoria, vos, Quirites,
hoc ipso ex loco saepe cognovistis fidem vero eius quantam inter socios existimari putatis, quam hostes omnes Omnium generum
sanctissimam iudicarint humanitate iam tanta est, ut difficile dictu sit, utrum hostes magis virtutem eius pugnantes timuerinta mansuetudinem victi dilexerint et quisquam dubitabit, quin huic hoc tantum bellum transmittendum sit, qui ad omnia
nostrae memoriae bella conficienda divino quodam consilio natus esse videatur P
io quoniam rauctoritas quoque in bellis administrandis li
multum atque in imperio militari valet, certe nemini dubium est quin ea re idem ille imperator plurimum possit. Vehementer autem pertinere ad bella administranda, quid hostes, quid socii
de imperatoribus nostris existiment, quis ignorat, cum Sciamus 1 homines in tantis rebus, ut aut contemnant aut metuant, aut oderint aut ament, opinione non minus et fama quam aliqua ratione certa commoveri quod igitur nomen,unquam in orbe terrarum clarius fuit cuius res gestae pares de quo homine vos, id quod maxime facit auctoritatem, tanta et tam praeclara
cons. - prudentia dicendi copia, Plut ebd. πιθανοτης λογου. Brut.
23 maiorem dicendi gloriam habuisset, nisi eum maioris gloriae eupiditas ad bellicas laudes abstra-aei et erat ratione satis amplus, rem prudenter videbat actio vero eius habebat et in voce magnum splendorem et in motu Summam
tes O. Omnium generum, s. 28 E. u. P.
gWeter Demonstrativa, nichi hoc magnum; . 53,18 g 634. Α transmittendum, gl. 1 dam committamus 50. bellum conficere exhelar einen Kriegieendigen'; b. finire steht in klassi scher rosa nur ei Caes. b. c. 3, 51, 3, an belLivius.10 et quoniam ander at 74. A. 43 auctoritas, das destio Ersordernis eines volikommenen Feldherrn 28). 12 ea re, i. e. auctoritate, in die- se Begiehung' gu p. 45, 2. vehementer esentilich; H. 69i. Α. ad lam. 8, 8, 10 rem, de qua misi,
velim curae habeas; nam quam vehementer ad me pertineat. peracripsi.
34쪽
44 iudicia seeistis an vero ullam usquam esse oram tam dese tam putatis, quo non illius diei fama pervaserit, cum universus populus Romanus reserto soro completisque omnibus templis, ex quibus hic locus conspici potest, unum sibi ad commvno omnium gentium bellum Cn. Pompeium imperatorem depoposcit itaque ut plura non dicam neque aliorum exemplis confirmem quantum huiusJ auctoritas valeat in bello, ab eodem Cn. Pompeio omnium rerum egregiarum exempla Sumuntur: qui quo die a vobis maritimo bello praepositus est imperator, talita repente vilitas annonae ex summa inopia et caritate rei otiumentariae consecuta est unius hominis spe ac nomine, quantam viri ex summa ubertate agrorum diuturna pax efficere 45 potuisset iam accepta in Ponto calamitate ex eo proelio, de quo vos paullo ante invitus admonui, cum socii pertimuissent, hostium opes animique crevissent, satis firmum praesidium is
provincia noti haberet amisissetis Asiam, Quirites, nisi ad ipsum diserimen eius temporis divinitus Cn. Pompeium ad eas regiones Artuna populi Romani attulisset huius adventus et Mithridatem insolita inflammatum victoria continuit et Tigranem magnis copiis minitantem Asiae retardavit et quisquam dubitabit quid ovirtute perfecturus sit, qui tantum auctoritate persecerit aut
eae summa inopia temporal, eae Sumnia ertate hausal l 1 hominis v spe objektiver, et nomine possessiversenetiv.
tighei de vora gehenden orte eindringlic hervor ipsum dis-erimen eius temporis, gerade idementscheidende Zeit punkt ad tempus non venit Sall. Ιug. 70, 5 tudicio tuo, non casu, in ipsum discrimen rerum e tulisti tribunatum tuum, ad lam 2, 7, 2. - II ad eas
quam facile imperio atque exercitu socios et Vectigalia conserVa intum sit, qui ipso nomine ac rumore defenderit age vero, Willa res quantam declarat eiusdem hominis apud hostes populi Romani luctoritatem, quod ei locis tam longinquis tamque diversis tam brevi tempore omnes huic se uni dediderunt quod
Cretensium legati, cum in eorum insula noster imperator Xercitusque esset, ad Cn. Pompeium in ultimas prope terras venerunt
eique se omnes Cretensium civitates dedere velle dixerunt quid 2 idem isto Mithridates nonne ad eundem Cn. Ρompeium legatumio usque in Hispaniam misit Deum quem I Pompeius legatum semper iudicavit ei, quibus erat molestum ad eum potissimum esse missum, speculatorem quam legatum iudicari maluerunt. potestis igitur iam constituere, Quirites, hanc auctoritatem, multis postea rebus gestis magnisque vestris iudiciis amplifi-
1 catam, quantum apud illos reges, quantum apud exteras nationes valituram esse Xistemeti S.
27 vgi et tantam vobis imperii gloriam tradere i huius se imperio 35 vgl. 21 alios se rege ; se illum sua 2 nuli ipsi iniuri 14. in
ipso os spem habituros 59 e sibi ille ne visenda quidem mistimavit 40 vgl. nostri cum illo reges imperatores satis mihi multa verba fecisse videor 27 mea me voluntas I vestrum ab illis de eodem iudicium 3; hae non eodem labefacta motu is quidquid est in me studii 69 VH auctoritatis in me tantum sit 2. Wo auces die regelmlisfige Trennun des Genetius vom dem
re misit eum quem . . maluerunt 'oder, Mit grossees AbschWlichiangde Gedanhens eum quidem dereisi, suem . . ia mun ruber nach
35쪽
DE IMPERIO CN. POMPEI R. 47-50
4 Reliquunt eis ut de felicitate, quam praestare de se ipso
nemo potest, meminisse et commemorare de alter possumus, sicut aequum est homines de potestate deorum, timide et pauca dicamus ego enim sic existimo, Maximo, Marcello, Scipioni, Mari et ceteris magnis imperatoribus non solum propter Vir stutem sed etiam propter sortunam saepius imperia mandata atque exercitus esse commissos sui enim prosecto quibusdam summis viris quaedam ad amplitudinem et ad gloriam et ad res magnas bene gerendas divinitus adiuncta fortuna de huius autem hominis selicitate, de quo nunc agimus, hac utar mode Ioratione dicendi, non ut in illius potestate fortunam positam esse dicam, sed ut praeterita meminisse, reliqua sperare videamur, ne aut invisa dis immortalibus oratio nostra aut ingrata 48 esse videatur. itaque non sum praedicaturus, quantas ille res domi militiae, terra marique, quantaque elicitate gesserit, ut is eius semper voluntatibus non modo cives adsenserint, socii ob-
men timide verecunde, modeste,
merus sisti essi C. hier aue die sibrige Vertreter de Sache unddas gustimmende Volcein, gl. 70;p. Lig. 20 sed ut omittam communem cauSum veniamus ad nostram de oss. 1 ga a. m. o ne aut . . Manstat de hdchst fellenen me . . neve Dagege Wir ut neve . . neve
sistertebrauehi; deiff. II 141 m. invisa, si dicam ingrata, si neque
14 non sum praedicaturus, in de 48Figur de praeteritio de Oecuἰ- tutio, cum dicim- nos praeterire aut non scire aut noli dicere id quod nune maxime dicimus' ad Ilerenn. 44 37. gl. 25. 60 33. 15 domi militiae terra marique, gwei Gliederpaare, eines asyndetisch, das andere mi Verbindvng, s.
Niseisbae Stil. 173, 2 a d agegenSall. Cat. 53, 2 domi militiaeque, mari atque terra; auch in dilue Form mare noch dglich. t ut
eius - ωhi parallel et quantastilla , ut also fragend. ' assenserint neben assensi unt, Eum
und in deni iesen. ber die Figue temperarint, hostes oboedierint, sed etiam venti tempestatesque obsecundarint hoc brevissime dicam, neminem unquam tam
impudentem fuisse, qui ab dis immortalibus tot et tantas res tacitus auderet optare riuo et quantas di immortales ad Cn.
Pompeium detulerunt quod ut illi proprium ac perpetuum sit, Quirites, cum communis salutis atque imperii tum psin hominis causa, sicuti facitis, velle et optare debetis. Quare cum et bellum ita sit necessarium, ut neglegi non possit, cita magnum, ut accuratissime sit administrandum, et 1 cum ei imperatorem praeficere possitis, in quo sit eximia bell1 scientia, singularis virtus, clarissima auctoritas, egregia fortuna,
dubitatis, Quirites, quin hoc tantum boni, quod vobis ab dis
immortalibus oblatum et datum est, in rem publicam conServandam atque amplificandam' conferatis quodsi Romae Cn. 1 Pompeius privatus esset hoc tempore, tamen ad tantum bellumis erat deligendus atque mittendus nunc, cum ad cetera Summa utilitates haec quoque opportunitas adiungatur, ut in eis ipsis locis adsit, ut habeat exercitum, ut ab eis, qui habent, accipere statim possit, quid exspectamus aut cur non ducis bus dis immortalibus eidem, cui cetera Summa cum Salute rei publicae commissa sunt, hoc quoque bellum regium Ommittamus 2
VH. 2 p. 36, 16. in venti tempesta
brevissime dicam, nur dies Verr. 5 140 tantum brevissime dico, mur
sic versilirhen; cum Sen. gr. egit
gwischen fretende ut ausguschliessen. or. 14 ut aut . . aut ut P. ROSc. Am. 82 ne aut . . aut ne de n. 2. go si aut . . aut cum i ita ,
204 Α. ' dubitatis in de Gegen-wari nochy liber dubitabit 2 42. de leg. gr. 2 et vos non dubitatis quin vectigalia vestra vendatis s. 68. Ε-S. 264, 2 A. . lhoc tantum boni, diesen grossen gu 2 E. Vorteit, einen Olchen Feldherr et bestigen. Q in stati ad ei eonferre in klassischer Prosa
36쪽
. TULLII CICERONIS 51 At enim vir clarissimus, amantissimus rei publicae, vestris beneficiis amplissimis adfectus, Q. Catulus, item tu summis
ornamentis honoris, fortunae, virtutis, Ingenia praeditus, Q. Hortensius, ab hac ratione dissentiunt quorum ego auctoritatem apud vos mitis locis plurimum valuisse et Valere opor olere confiteor, sed in hac causa, tametsi cognoscetis auctoritates contrarias viromam sortissimorum et clarissimorum, tamen omissis auctoritatibus ipsa be ac ratione exquirere possumus veritatem, atque hoc facilius, quod ea omnia, quae a me adhuc dicta sunt, eidem isti vera esse concedunt, et necessarium beΙ- istium esse et magnum et in uno Cn. Pompeio summa SS Omnia.
52 quid igitur ait Hortensius si uni omnia tribuenda sint di
gnissimum esse Pompeium, sed ad unum tamen omnia deferri non oportere obsolevit iam ista oratio, re multo magis quam verbis refutata. nam tu idem Q. Hortensi, multa pro tua bsumma copia ac singulari facultate dicendi et in senatu contra virum sortem, A. Gabinium, graviter ornateque dixisti, cum IsD IMPERIO CN. POMPEI R. 51 54
ose'. ἄλλως καλως ἔχε ' ου τε συμφέρει is τινι τὰ πραγματα προσ
s p. Quinctiora Q. Hortensius, cui summam emium faculta temque diem iri natura largit est ira virum fori go nem ii Cic. auch or.
de uno imperatore contra praedones constituendo legem promulo asset, et ex hoc ipso loco permulta item contra eam legem
verba fecisti quid 2 tum, per deos immortales, si plus apud 53 populum Romanum auctoritas tua quam ipsius populi Romani salus et vera causa valuisset, hodie hanc gloriam atque hoc orbis terrae imperium teneremus an tibi tum imperium hoc
esse videbatur, cum populi Romani legati, quaestores praetoresque capiebantur cum ex omnibus provinciis commeatu et privato et publico prohibebamur 2 cum ita clausa nobis erant 10 maria omnia, uo neque privatam rem transmarinam neque publicam iam obire OSSemus 18 Quae civitas antea unquam fuit, non dico AthemenSIum 5 quae satis late quondam mare tenuisse dicitur, non Karthaginiensium, qui permultum classe ac maritimis rebus Jaluerunt, 1 non Rhodiorum, quorum usque ad nostram memoriam disc1plina navalis et gloria remansit - quae ci VitaS, inquam, antea tam tenuis, quae tam parva insula fuit, quae non portus uos et agros et aliquam partem regionis atque orae maritimae
per se ipsa defenderet at hercule aliquot annos continuos
Gegensaiges Wege vor si gestelli. vera causa, sein, res Interesse,
13 satis late Dionys Halic Ant. 54ROm. 1, 3 αυτης μονον ηρξαν τῆς παραλίου δυειν δέοντα βδομηκοντα λη, καὶ ουδε ταυτηὶς ἁπάσης, ἀλλα τῆς εντις υξείνου τε ποντο καὶ τοὐ Παμφυλίνυ πελάγους, τε μα-
λιστα ἐθαλασσοκράτουν seit 4743.
mare tenuis8 - imperium maris i. Diaritimum, te anderWaris rem P.
diorum: Strabo 14, 2, 5 θαυμαστηδε και et ευνομια καὶ ar επιμελεια προς τε α ὶν ἄλλην πολιτειαν καὶ την περ τὰ ναυτικα ἀφ τὶς θαλαττοκράτi σε πολυν χρονον In dentelette Jahrh. v. Chr. disciplina navaliS, ναυτικη τεχνη . te disciplina militari nobilitatus est ep. Iphicr. 1, 1 lo inquam stat des
37쪽
DE IMPERIO CN. POMPEI R. 54-57
iuite legem Gabiniam ille populus Romanus cuius usque ad
nostram memoriam nomen invictum in navalibus pugnis periniuiserit, magna ac multo maxima parte non modo utilitatis
55 sed dignitatis atque imperii caruit nos, quorum maiore An
tioelium regem classe Persenque superarunt, omnibusque nava olibiis pugnis Karthaginienses, homines in maritimis rebus Xercitatissimos peritissimosque vicerunt, ei nullo in Ioeo Iam praedonibus pares esse poteramus nos, qua antea non modo Italiam tutam habebamus, sed omnes socios in ultimi Oris auctoritate nostri imperii salvos praestare poteramus, tum, cum o
insula Delos, tam procul a nobis in Aegaeo mari posita, quo
omnes undique cum mercibus atque oneribus commeabant, releria
divitiis parva, sine muro, nihil timebat, eidem non modo PrO- vinetis atque oris Italiae maritimis portubus nostris sedi
permanserit in adversativ-hausalem
32 sauei enim atque admodum paues . . ein rigere possum utilitatis, illi itasis, uis . arum Cic. Her noch imperii hesondera neunt,
verwsistet morden Pausan. 3, 23, 3 Μηνοφαννὶς Μιθριδάτου στρατηγος, ατε χυσης χιτειχίστου. sine muro τῆς Ληλου καὶ oπλα ου κεκτημένων
etiam Appia iam via carebamus et eis temporibus non pudeb/1 magistratus populi Romani in hunc ipsum locum escendere,
cum eum nobis maiores nostri exuviis nauticis et classium
spoliis ornatum reliquissent 1s Bono te animo tum Q. Hortensi, populus Romanus et 50
ceteros, qui erant in eadem sententia, dicere existimavit ea quae sentiebatis; sed tamen in salute communi idem populus Romanus dolori suo maluit quam auctoritati vestrae obtemperare. itaque una leX, unus Vir, unus annus non modo OS
10 illa miseria ac turpitudine liberavit, sed etiam effecit, ut aliquando vere videremur omnibus gentibus rac nationibus terra marique imperare. quo mihi etiam indignius videtur obtrecta 57
tum esse adhue Gabinio dicam anne Pompeio, an utrique, id
brauchi l earebamus, musa tenmeiden, WimanderWliris patria, provincia, domo caruit. 54 . Plui. Pomp. 24 πλειστα 'Pωμαιοις ἐνυβρι- σαντες δε καὶ τα ὁδους αυτων ἀναβαίνοντες ἀπ θαλασσης ἐληDζοντο καὶ τα εγγυς ἐπαυλεις ἐξε- κοπτον. t et in unWilligem Ausrus, 2 p. 55, cum eum natM- licher mare quem l e vii nau
annus P. 20, 6 Q 11 videremur, gu 47Ε. videamur. 67 m.
38쪽
DE IMPERIO CN. POMPEI R. 57-59
quod est verius, ne legaretur A. Gabinius Cn. Pompeio expetentia postulanti utrum ille, qui postulat ad tantum bellum lega
tum quem velit, idoneias non est qui impetret, cum ceteri ad expilandos socio diripiendasque provincias quos voluerunt legatos eduxerint, an ipse, cuius lege salus ac dignitas populo Romano atque omnibus gentibus constituta est, Xpers esse debet gloriae eius imperatoris atque eius exercitus, qui consilio 58 ipsius ac periculo est constitutus an C. Falcidius, Q. Metellus, Q. Caelius Latiniensis, Cn. Lentulas, quos omnes honoris causa nomino cum tribuni plebi suissent, anno proximo legati esse ist
potuerunt in uno Gabinio sunt tam diligentes, qui in hoc bello, quod lege Gabinia geritur, sin hoc imperatore atque
exercitu, quem per vos ipse constituita etiam praecipuo iure esse deberet de quo legando consules spero ad Senatum rela
turos qui si dubitabunt aut gravabuntur ego me profiteor 5
tomen. an gelidri logi schis in M.
G. sunt tum dilisentes. Die Personen sin unbehanni una haumunter de Pompeius Legate gusuehen, Wen gleic darunter in Metellus und in Lentulus genuunt merden, aber noch Iebende Zelige-
fuissent de Vollistribune hannmohl eine Legate telle immachnen
Wesen sei nuraei einem Feldheren, gidessen Emennungrate ruit gemirhthai te und de seine Stellun vor Ablaut thres Amisjahres antrat. de log agr. 2 g 2 Licinia est eae et adtera Aebutia, quae non modo eum, qui tulerit de aliqua cura tione
ac potestate, sed etium collegas eius, cognatos, affines incipit, ne eis ea potestas curatiore mandetur lo in
Gabinio in dem ali des G. be G.;62 E. 63 m. gl. 154. A. diligentes:
i. e. praeter alios, potissimum; 88G
relaturum, neque me impediet cuiusquam inimicum edictum, quominus vobis retus vestrum riuc beneficiumques defendam; neque praeter intercessionem quicquam audiam, de qua, ut arbitror, isti ipsi, qui minantur, etiam atque etiam quid liceat si considerabunt mea quidem sententia Quirites, unus A. Gabinius
belli maritimi reriimque gestarum Cn. Pompeio socius iures ugeribitur, propterea quod alter uni illud bellum suscipiendum
vestris suffragiis detulit, alter delatum suSceptumque consectLq.,
Reliquum est ut de Q. Catuli auctoritate et sententia di-59
30 cendum esse videatur. qui cum e vobis quaereret, si in uno
Cn. Pompeio omnia poneretis, si quid eo factum esset, in quo spem essetis habituri, cepit magnum suae virtutis ructum ac dignitatis, cum omnes una prope voce 'in ipso Jos spem habituros esse dixistis. etenim talis est vir, ut nulla res tanta
edictum, et a de Erlas ne quis de ea re ad senatum referat, thrvorbeugen Das derglei chen Verbola angemandi undondererseits
beneficiumque Zu . 63 12 m. te 68 51. 71. 69. intercessionem sive consularem sive tribuniciam. Sis
Die iderlegunides Catulus, den
168 si ignoraret, tum, si ita tibi videretur, hoc constitueres. 44 10 si quid enale habuit, si id tanti
venderit, desino quaerere iurene emeris. P. Osc. m. 2 m. NEgelsb.
149, 2 lo cepit fructum, s. 2;
14 talis est vir Plut Pomp. 16τὶν μεν ἐν ἀξιωματι σωφροσυνης καὶ δικαιοσυνης μεγιστος τῶν τοτε 'Pωμαιων ἐδοκε δε πολιτικῆς ηγεμονιας μαλλον ν στρατιωτικῆς οἰκειος ναι Cic. de offa I neque Q. Catulus Cn. Pompeio cedere videbatur parvi enim sunt foris arma,
39쪽
M. TULLII CICERONIA sit ae tam dissicilis, quam ille non et consilio regero et integritato tuom o virtute conficere possit sed in hoc ipso ab ovolaementissime dissentio, quod, quo minus certa est ii ominum ac minus diuturna vita, hoc magis res publica, dum per deos 60 immortalos licet, frui debet summi viri vita atque virtute. . At sonina ne quid novi fiat contra exempla atque instituta maiorum'. non dicam hoc loco, maiores aiostros Semper in pace conSIetudini, in bello utilitati paruisse, semper ad novos casus temporum novorum consiliorum rationes accommodasse non dicam
duo bell a maxima, Punicum atque Hispaniense, ab uno im ioperatore esse consecta duasque urbes potentissimas, quae huic imperio maxime minitabantur, Karthaginem atque Numantiam, ab eodem Scipione esse deletas non commemorabo nuper ita vobis patribusque vestris esse visum, ut in uno C. Mario spes imperii poneretur, ut idem cum Iugurtha, idem cum Cimbris, is D IMPERIO CN. POMPEI R. 59-62
msi si consilium domi. p. 54,22. Petit
idem cum Teutonis bellum ad ministraret in ipso Cn. Pompeio, 61 in quo novi constitui nihil volt Q. Catulus, quam multa sint
nova summa Q. Catuli voluntate coii Stituta, recordamini. Quid tam novum quum adulescentulum privatum exercitum I
s difficili rei publicae tempore conficere confecit huic praeesse 2 praesuit; rem optime ductu suo gerere gessit. quid 'am
praeter consuetudinem quam homini peradulescenti, cum aetas a senatorio gradu longe abesset, imperium atque exercitum dari Siciliam permitti atque Africam bellumque in ea provinciat administrandum sui tu his provinciis Singulari innocentia, gravitate, virtute bellum in Africa maximum confecit, victorem exercitum deportavit quid vero tam inauditum quam equitem Romanum triumphare ut eam quoque .r m populus Romanus non modo vidit, sed omnium etiam Studio Vi Sendam et con
i celebrandam putavit. quid tam inusitatum quam ut cum duo 62
suo suis imperiis 28 Sall. ep. Pomp. 1. praeter confretudinem vertritt
sentitorio gradu ais aetas senatoria
omnium studio, mi aliseitiger, all- gemelne Teilnahme, te omnium fama consentiens Cato M. 61. Sermonem omnium Verr. 5 6 46 . .
concelebrandam, durch Keierkleider,
Krlinge, Acclamationen. 15 inusitatum , conti morem, 2
40쪽
M. TULLI CICERONIS DE IMPERIO CN POMEDOR. 62-64
consules clarissimi sortissimique essent, eques Romanus ad bellum maximum sormidolosissimumque pro consule mitteret 2 missus est quo quidem tempore cum esset non nemo in senatu qui diceret, non portere mitti hominem privatum pro consule, Ii Philippus dixisse dicitur, non se illum sua sententia pro consule sed pro consulibu mittere tanta in eo rei publicae bene gerendae spes constituebatur, ut duorum consulum munus unius adulescentis virtuti committeretur quid tam singulare quam 9 ex senatus consulto legibus solutus consul ante fieret, quam ullum alium magistratum per leges capere licuisset quid id iam incredibile quam ut iterum eques Romanus ex Senatus consulto triumpharet quae in omnibus hominibus nova post hominum memoriam constituta sunt, ea tam multa non Sunt quam haec, quae in lio uno homine videmus.
mum ira quo quidem tempore ist dis regelmiissim Stellunt Verr. 1448
mi eouocare de or 14 25 su das
geW6hniiche13onere, s. 60 Ε. p. Flacco 3 Salutem. . spem . . in hoc itιdicio positum esse ies Minoeam putetis ut , 29 d. ait Sall. p. Pomp. 1 contra aetatem proiectus ad bellum is seu consulto, Eint. 20 . Im
blos mag. curialem. dr den Antritide quitatur War ais Altersgrenge damai das T. Jahr anges et Zi, p. 67,8), ahrend Pompeius, is ericonsul Nurdeia. 70), nurdast 36 Jahruit War Mommsen R. St. R. 1, 549 s. 551 l 10 licuιε set, P. 52, 12.32, 16. incredibile factum esse de fieri potuisse ut Ter Andria 625 hoeinest credibile, tanta recordia innata quoiquam ut ι et, ut modis gaudeant. Ε-S. 290 A. 3. Haache St. 6 5, 3 p. 256. Q iterum et tr. P. 18, 1 s. Die austerordentlichen Imperia, die Pompeius schon gelahrt halte, ver-
Atque haec tot exempla tanta ac tam nova prosecta sunt 63
in eundem hominem a Q. Catuli atque ceterorum eiusdem dignitatis amplissimorum hominum auctoritate. quare videant 22 ne sit periniquum et non ferundum, illorum auctoritatem de Cn. Pompei dignitate a vobis comprobatam Semper SSe, Vestrum ab illis de eodem homine iudicium populique Romani auctoritatem improbari, praesertim cum iam suo iure populus Romanus in hoc homine suam auctoritatem vel contra Omnes, qui dissentiunt, possit defendere, propterea quod eisdem istis se 1 reclamantibus vos unum illum ex omnibus delegistis quem bello praedonum praeponeretis. hoc si vos temere fecistis et rei pu-64blicae parum consuluistis, recte isti studia vestra suis consiliis regere conantur Sin autem vos plus tum in re publica vidistis,
vos his repugnantibus per vosmet ipsos dignitatem huic imperio,1 salutem orbi terrarum attulistis, aliquando isti principes et sibi et ceteris populi Romani universi auctoritati parendum
Atque in hoc bello Asiatico et regio non solum militaris
tote dies Optimate uni s mehri ino Vorlangeriin und Ermeiterungiter ausserordentlichen Gewali die de Pompeius urch die lex Gabinia ubertrage War Eini. 22 i. A. 63 1 haec tot dies vi elen, Wie 2
4 Caelium praeposui provinciae . . inque erat . . quem pruincerem und
me vidisse plus fateretur, e Peravi e meliora. Z p. 68, 14 60 14.