Quid de signis tabulisque pictis senserit Marcus Tullius

발행: 1856년

분량: 90페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

generis istius modi me delectat, pictura delectat 13. Ex qua sententia nobis profecto majus excitabitur desiderium tot nobilium tabularum quas in perpetuum amisimus. Quinquam enim nonnulli nostrarum artium laudatores existimant, nescio qua experientia laeti Veteres artifices, ut in signis maxime excellenies suerint, non tamen in pictis tabulis hujus artis omnem vim ostendisse 2), utpote qui paucioribus coloribus quam nostri utebantur, testem Mersus eos Tullium habemus, quem scimus, praesertim ex oram tione quarta in Verrem, quanta admiratione quanto que studi aut aera Myronis, aut raritelis mamora describat quanquam idem latetur se in tam signis quam pictis tabulis delectari. Neque tamen credamus tabulas ei magis acceptas fuisse propterea quod la mas egregias, aut optima lineammis oeulis praeberent neque eum ad colares quoque respexisse in quibus,

ci mn, p. 324. 2 Vide contra: a Uno momique tolle que la noue ne re- produisti nicessatrament les ches d'ceuvre de la peint egrecque que ous des traiis assassilis, avec des cond'tions imsumsantes la sciene et latureto G destin, la finesse et lapros deur de rexpression, a magio dulcioris, les esset dola perspective deviaeni perdres a cupi siue traduits enma bre mome par de niatas exercees s Moul Rochetis, Io . de Samnis, a 4833, fur de moamque dis vertes

Pompei.

72쪽

ut putant multi, nostrorum artificum praecipua stat Virtus. Nusquam enit reperio Tullium, quod minius ait, credidisse, nempe . sublimitatem picturae esse siquis extrema corporum laciat et desineniis picturae modum includat , Nam Zeuxidis et Polygnoti et i-manthis lamas quidem et lineamenta laudat, sed, Echione Nicomacho, Protogene Apelle, jam persecta

esse omnia judicat. Quin haec . Omnia, s ut quasdam alias virtutes, ita et colorum meliorem usum significent, nemini, credo, dubium erit, praesertim animad-Vertenti, quos maxime probat Aoster artifices tabularum, Omnes non quattuor coloribus contentos, novum

aliquid invenisse quod non ex albis elino, neque ex silaceis Attico, neque ex rubris Sinopide Ροntica, neque ex nigris atramento fieri posset. Nam Echion et Nicomachus ceris pingebant, ut plerumque, ac picturam inurebant, quod ab uno e vetustioribus artificibus laetum fuisse Polygnotollinius affirmat si). Immo emirotogenes quater Ialys colorem inducebat, quae quidem pingendi rati vix a nobis intellugitur, subsidi scilicet injuriae ac vetustatis. De Apelle

jam notum est quo atrament uteretur. Haec Vero cujuscumque modi artificia, judicio Τullii, mulium contulerunt ad omnem tabularum pulchritudinem quae non tantum linearum, sed etiam colorum aspectu efficitur. Quid de hoc ipso sentiret intelligendum est,

73쪽

credo, ex hac sententia quam ab eloquentia licet ad picturam transseras Sod habeat tamen illa in dicendo admirati ac summa laus umbram aliquant et recessum, quo magis id, quod erit illuminatum, exstare atque eminere videatur i). Quemnam autem e clarissimis pictoribus inprimis amaverit ullius nobis parum liquet. Nam Apellis et

Protogenis, quorum opera plane persecta esse censet, nomina consociare, ut plerumque solet. Ubi enim apud eum mentio fit Veneris Coae huc statim subit Ialysus, quo in genere nihil eo pulchrius se vidisse ait Neque vero mirum est ei Protogenem ita vehementer placuisse. Nam qui artium fortuita miracula narrantibus aurem tam libenter admovebat, et in omnibus madimoribus inesse credebat vel capita Praxitelia, is merito hercle admiratus est in Ialys hunc canem quem pariter, ut ait Plinius, casus et ars pinxerant. α Cum enim in eo exprimere spumam anhelantis artifex non

posset, iratus arti, spongiam impegit inviso loco bulae, et illa reposuit ablatos colores qualiter cura optabat, secitque in pictura sortuna naturam 23. Utcumque Ialysum ex ceteris rotogenis operibus quem laudaret jure elegit ullius. Haec enim tabularum ejus palmam apud omnes lacile obtinebat. t Venerem Coam, quam pulchritudinis exemplum saepe asseri, non optimis Mellis operibus peritiores artis annumerabant. linius enim, postquam breviter de illa

lite Oratore, lib. III, 26.

2 XXXV, 36, 20.

74쪽

loeutus est Peritiores artis, inquit, praeserunt omnibus ejus operibus eumdem regem Antigonum 4edentem in equo, Dianam saerificantem irginum oboro mixtam, quibus ieisse Homeri versus videtur id ipsum deseribentis l). Num quidem has tabula, viderit ullius, incertum est, quin vero de iisdem audierit nulla dubitatio est. Sed longe absimilis est ejus sermo judicantis ea quae in hoc genere ipse viderit, atque ea de quibus tantum a

diverit. Quare equidem ut de Apelle udietum ita et

do Zeuxide sententias seeum pugnantes sio interpe tari ausim, tanquam ille ea tantum laudet et non semel in exemplum pulchritudinis asserat quae ipse Homet studiosi fuerit contemplatus. Prosecto autem Zeuxidis aut nulla aut paueissima opera aspexit Tullius, qui Zeuxin interdum, ut Polygnotum et Timanthem , suisse ait arte nondum adulta insignem interdum eumdem, ut Aglaoldiontem et Apellem, eum fuisse negat eui quidquam in arte sua

de se videatur. Cujus autem opera tam persecta svs-runt, cur ejus sere nusquam apud Ciceronem mem

rata sunt immo in pririo de Inventi me libro legimus, do Zeuxidis Helena, historiunculam ita narratam, ut vix credas ab ipso aut Zeuxin optimum pictorem tuis in

existimatum, aut ejus Helenam unquam fuisse visam . Is et eiura tabula complures pinxit, quMum nonnulla pars usque ad nostram memoriam, propter M. T. Vide contra XXXV, 40 44. De Venereci,a n Quam diximus Venerem Apellis in majori admiratione

esse quam persecta v

75쪽

sam religionem, remansit , Cum ait Zeuxidis tabulaseomplures fuisse, cur non et puleheminas more suo indidorit 'Nullam aliam habuit causam, Opinor, quam quod aut non eas viderat, aut non reipsa laudandas esse censebat, etsi negavit pictorem eum sui. e cui quidquam in arte sua deesse videretur. Quia vero Zeuxis vic iis in illa certamin uvarum

et lintei Parrhasio palmam eoneedit idcire sorsiim Noster huic picturi primas detulit partes, nec dubitavit, exempli gratia, ut significaret quemdam pictorem excellentem, Parrhasium nominare si . Sed hujus a tisicis opera nominatim laudata apud eum nulla reperias. Quin et habemus aliquam quasi rechusionem 2 tabularum ciceroni magis notarum, inter quas nulla est Parrhasii tabula. Sunt autem illae Venus Coa ,

Alexander in templo Ephesiae Dianae δ), tabulae Apellis Max imanthis. Medea imomachi, Mysus Protogenis ejusdem pictoris Paralus 4)et Satyrus 5) His addo et Europen Antiphili 6 , quam sortasse respexit in suo de aliam de in libro, ita loquens T): At me hercule ego dicam enim, ut sentio quamvis

amem ipse me, tamen non audeo dicere, pulchriorem 1 P euι. 4, 2. 2 In Verr. IV, 60.s3 min. HXV, 36, 15 Digili minere videntur ei fial-

men extra tabulam se. D

4 Plin. , XXXV, 20. 5 Id. XXXV, 36. 6 Id. XXXV, 37.

76쪽

esse me, quam ille fuerit taurus, qui vexit Europam non enim hoc loco de ingeniis, aut de rationibus nostris, sed de specie figuraque quaeritur. De pictura satis superque Iam quaenam de signis judicia tulerit oster paulisper perpendamus. illud autem primum in hac disquisitione non omittendum censeo, Veteres nempe signorum amatores, non

solum persectae artis suisse studiosos, sed etiam materiae l). Nam cum signa essent pleraque aenea Vel marmorea, multo pluris signa aenea aestimabantur. Quin etiam eri ipsi, cujus diVersa erant genera, non idem semper honos habitus est. Nam, ut multa alia, aes Corinthiacum, Egineticum atque Deliacum dignoscere callebant artis peritiores, de quibus linius . At mihi, ait, major pars eorum simulare eam sciemtiam videtur, ad segregandos se a ceteri magis, quam

intelligere aliquid ibi subtilius 2).

Ex his unum suisse Verrem jam antea animadvertimus inde vox illa Ciceronis illius aeris temperationem, tu operum lineamenta solertissime perspi-

l si Non aere captus nec arte, inquit Plinius de Catone Signa contemnente. - uiresque tOutes les statues uouvees a Herculanum soni de sital, k exceptio de deu statues equestres qui sont, insi'u'un petit nombre, executsies enmarbre n illin, Diot des beaumaris, iOm H, p. 41. . Debronae di Ereolano, Nap. 1767, pres. LV et Iimna antichisaranno sors meno ricercati de lavor de pennello; ma o. glion in contracambio essere estu finiti, e di gusto miglior :e a scarsegga de mediocri nonch degit ollimi, a che sieno anche pii cari e pii stimati de marmi.

2 XXXIV, 3.

77쪽

cis i)8. . . . Quin haec Noster quoque intellexerit nemini, credo, dubium est cur autem aes pluris secerit quam marmor, causa Subest, pinor, quam nostri homines vix intelligant. Nam apud Veteres non, quod facimus, aes ad simulationem vetustatis pingebatur, sed vari temperament colores varios reserebat 2).Λt qui marmore in signis conflandis utebantur, illud coloribus ungebant et operam pictorum adhibebant δ), inter quos rariteles, qui interrogatus quae maxime opera sua probaret in marmoribus Quibus Nicias manum admovit . inquit tantum circumlitioni ejus

tribuebat 4).

Itaque artifices, quorum menti apud Nostrum praecipua est, Signa sua plerumque ex aere absolVerunt, quibus in operibus nulla artis alienae ope usi sunt. Sunt autem isti Canachus, Calamis, Myro Ροlycletus atque Ρhidias, cujus, etsi inreuticen artem saepius excoluit b), exstabat, praeter Amazonem, ex aere Minerva tam eximiae pulchritudinis ut sormae cognomen acceperit. Ρraxitelis quidem marmoreum Cupidinem laudat ullius, in oratione quarta adversus Verrem; sed in eadem Herculis ex aere simulacrum id esse ait, quo non In Verr. IV, 45. 2 Clarac, GuaL, VH.

3 Vid. R. Rochette : De la peintvr summur Aeacies anciens. Durn des Savanis, ui 1833. 4 Ρlin. XXXV, 40. 5 Delandit Mulaeus, in suo de arce Atheniensium libro, Ρhidiam non quemadmodum ebore et pretiosissimis metallis,

78쪽

cile dixerit quicquam se vidisse pulchrius. Reseri etiam Venerem marinoream si), ejusdem artificis opus, quam Cnidii, vel magno pretio, Nicomedi traderem luerunt. Nonnulla alia perstringit aeque marmorea, ut lacchum et Cupidinem, propter quem Thespiae visebantur; sed multo studiosius describit duo signa aenea,

non maxima, Verum eximia Venustate. . . Cane orae

ipsae vocabantur 2). Nec sine quadam marmoris aspernatione Chiis muros marmoreos stentantibus ii Multo, inquit, magis mirarer, si Tiburtino lapidesecissetis 3). Si quis autem dubitet an materiam Noster in laudandis signis respexerit, aut id respexisse insulsum esse existimet, Videat ne animos veterum in se omnes concitet. Nam Quintilianus, qui harum rerum non imperitus suisse suis ipsius verbis non semel proditur 4), haec scribere sustinuit 5 Et si raxiteles signum aliquod ex molari lapide conatus essete culpere, arium marmor mallem rude At si illud idem artifex expolisset, plus in manibus suisset quam in marmore. . . nihil ars sine materia, materiae etiam sine arte pretium est 6). . Quod recte ab eo misso

3 Plin. XXXVI, 5. Inst. r. lΙ, 14 et XII, 10. 5 II, 20. ' Vide tamen de anaglyphis figulinis Winchelmann Hist.

79쪽

judicatum nostri homines Ortasse non putarent, qui statuas lapideas, magis quam marmor vel pulcherrimum, quod sit rude adhuc et illaboratum, saepe mirantur. Idcirco, ut Opinor,ihidias, ille clarissimus artisex qui pretiosissimam quamque materiam elegit quo suis operibus decorem adderet, non, 'sicuti suis civibus, nobis quoque, nimia artis magnificentia, sorsitan pla

ceret.

Iam ipse Cicer quae sunt ex aere, nullis ex alio metallo signis inseriora esse, existimat. Quemnam Ver signorum artificem ceteris praetulerit, non levis est labor dignoscere. Nam etsi Myro-ronis Herculem et Buculam i laudat, et, ut brachia Praxitelis, pectus Polycleti, ita et Myronis capita aliis exempla esse significat, tamen non satis ad veritatem adducta ejus opera esse dixit 2). Omissis vero Canach et Calamide, quorum ars rudior non magni aestimanda est, supersunt olycletus atque Phidias, inter quos haeret suspensum Nostri judicium 3). Quemad-

1 In Verr. N 60. 2 Brutus 70 et 75 Tamen illius Naevii quem in vatibus et faunis enumerat Ennius, Bellum unicum, quasi Fronis opus delectat B 3 Attamen midiae opus quod laudaret potissimum elegit:

80쪽

modum enim Apellem et mingen6m ambos plue ludinis in pictura auctores asseri, ita in arte statuaria, olycletum et Phidiam quasi communi laude conjungit. Ubi enim laus est apud eum Iovi Olympio m Minervae, occurrit pariter laudatus Doryphorus, perinde ac si in his quatuor operibus, nempe in Venere Coa Ialyso I- Olympio, οπμο , Omnis artium staret pulchritudo Attamenilinius censet at tuariam etiam artem ultra processisse, cui plurimum ait contulisse Lysippum n capilluni exprimendo, capita minora laciendo quam antiqui, corpora graciliora siccioraque, per quae proceritas ignorum major videretur i). At Ciesroni novitatem illam non admodum placuisse, non immerit fortasse credideris. Etenim Lysippi

nomen saepius assert quam opera quae, ut minus grata, memoriae ejus tardius Occurrunt. Quin etiam genus

illud signorum sublime, simplex, quadratum, quod fuit hidiae et Polycleti 2), magis, ut supra dixi quam illud gracile siccumque Lysippi, laudandum

Ρost hos insignes viros, supervacuum est dicere de Scopa, Alcamene, Silamone Boetho 3), quorum nou Nam Q. Hortensii admodum adolescentis ingenium, ut Ρhidiae signum, simul aspectum et probatum est. Brutus, LXIV, 228.

2 Clarac Catal. p. 380.3 In Verr. IV, 5T IV, 14.

SEARCH

MENU NAVIGATION