장음표시 사용
371쪽
Hrea mortem eamq; pr eclaram;qualis est,qua in besio σ- petitur. Horum explicario habetur d. 3.q. 3.P. I. cta. C. . Fortitudinis actas sunt,timor, o audacia, antcirca ea,que oportet,is eo modo, quo oportet,is quando opor .rat. Conringit autem ab hac mediocritate per uefectum, se excessum inecedere quatuor modis. quare quatuor sunt vitia Fartimini opposita, Timiditas, Ignavia, Iutimiditas, ,
C. s.Atiqui autus videntur itis actibus. Fortitudinis. eum Fortitudinis actus Gons t. ij sunt i di bire pericula iapropter honorem. vel timorem poenarum,vel coactionem a. a Subire pericula ob spem euadendi, qχε nitatur vel experientia,vel potentia. a. Subire pericula ex passione ira, vel doloris. Φ. Subire ex ignoratione. Hi m sum actus Fortis diis, quia rotio ad isios mouens,non es hono s. d. 3. q. s. .
C. o. Cum Fertitudo is eirca audaciam. ct circa timorε versetur: magis eius tamen species in frenando i ore elucet.Fortitudinis is maxime iucuodωs es', quia m*xime hon6itas: sed ea iucunditas a perpessione rerum acem
harum ias curari solet. quas necessarium est perpeti is ut asilium perueniatur. d. 3. q. 3. P. a. g. a. C. ι o. Summa,is explicatio huius evitis, quod es de , '' Temperantia, habetur d. 3. q. q. Prop.ια. 'C. 1 1. Cum duplex sit cupidita paltera comunis, seu Jectans ad speciem hominis,ut a sestus cibi, ct potMs; altera particularis uniuscuiusq; , v est appetitus, talis, vel talis c bi, vel potus,ctc. Iu prima nou cousingit contra Temperirantiam peccare, nisi secundum exces η u secunda aut contingis variis modis peccare, ut si quis oblectetur de quia
has non oportur, is magis, is non eo modo, quo oportet. Huc θ Etane,que dicuntur d. s. q,-- P. a.f. a. P. G. C. r a. Si intemperantia cum timiditate comparetur,ma
a rem habeι rationem voluntari, intemperantia,qua limia ditan
372쪽
ditas quia delectatio, ex qua oritur intemperantia , ess eundum inclinationem naturalem, tristitia,ex qua oritur istimo ,est contra naturam.Cum ergo natura magno impetis in delectationem feratur cohibenda es cupiditas, is ea Pnda,ut eastigatur pueri. De ratione voluntarii in conis avissentia, ct rimore vide d. r. q.3. P. I. β s.σ.F. De concupiscentia, tristitia, timore, ac modo eas passones cohi
In fine huius libri agi potest De animi palmnibus .
C. I. summam huius evitis, in quo de Liberalitas agitur,is vitise ei contrarijs,vide a. 3. qa. P. S. . 3.θ P. s. s. g. Multa in Aristotele habentur ; qua quia explieationeaeon indigent,non oportuit in hae Introductiona poni.
373쪽
LIBER QUINT V S.C. 2 .Explicatur primum ratio nominis Iustitia GDein stponuntur modi,quibus Iustitis,is Ini uitia diruntur. Pro Bis faciunt,qua habentur d. g. . a. P. r. Postremo agitur de duobus primis Iustitia generibus, nempe legali, is particu-ι Iari is ratio iustitia legalis explicatu .vide ibid. Prop. s. C. a. Probatur dari Iustitia particularis a generali diastincta ibid. Diuiditur Iustitiaparticularis in duo genera, ibid.P.σ. Iustitia commutatiuκ materia explicatur. Uic P. 3.I. . Hic agi poteia de generibus Iustitia legalis. P. r. C. s. Agitur de Iusto,ac Iure,quod intercedit in Iustitia Di tributiva quod ius habet proportionem geometricamin. Explicationem huius capitis via.d. s. .a. P.R.F. Φ. C. 4. Agitur de Iusto,quod es in Tustria Commutativa. quod habet proportionem arithmeticam. vid.ibid. De dique rentia inter Iustitiam Distributivam, o Commutatiuam. ibid. P. s. De iure alteri ibito. ibid. P. .F. 4. De iugitia obiecto ibid.P. a. De diuisionet iuris, ibid.P. s. De ratione formali iustitia.ibid. P. 4. C. s. Non posseserisemper aquale, seu iustum, per reta-liationem. ibid.P. S. g. vlumo. vlfiat in crmmutationibus aqualitas,auendendum esse valorem rerum, qua comm rantur : valorem autem esset atrendendum, non ex naturis
rerumsed ex homitum astimatione,cuius a simationas regula est indigentia;loco auram Digentia subintutum esse
G.σ. Vt intelligatur qua operatione quis faciens iustum. vel iniustum, dicitur iustus,vel iniustassciendum ci iussae politicum,nempe quod intercedit inrer aquales, esse iustum simplieiter esse aurem aliud iustum herile,aliud paternum. quo non suns simpliciter iusta d. s. q. a. p. p. g. s. C. Ius aliud naturale, aliud legitimum . Duetimum aliud commune,aliud particulare,υι priuilegia.aliud δε-
374쪽
σνetate. vi Iudicis sententia . natuνale, inferdum es ms .iti legitimum semper est mobily.Uid g. 3. C. S Iniuste agere,est sponte agere. fpotate auum agere .sa vere quia e i tu - potestate, O cum cognitione singu- Iarium Ex his inteingitur per quam operat onem quis dic fur iniustas,nemr perfntaneam ex electione, ibid. P. C. s. iniuste quis agat,duo requiruntur, voluntarium ex parte amaris, , inuoluntarium ex parte patientis.ibis. xa In distributionisus, ,.qui plus di Zribuit immerenti, in iuste agit,non is,qui accipit. Nemo seipsum iniurια assiciis quia nun es iumluntarium σx parte patientis.ut quis inimne dicatur vera,requiritur ut stans operetur.iniustum vere luiuae,ex acciderui facile eshax habisu, non est faciati. gnoscere tu M, se sui u saeuudum p axim doriis My. Ius inter eoν intercedis qui boarum sunt parricipes,im 'quibus is exeassum habent, is defectum. C. Eo. AEquitas,seu Episcata inclinat ad non obsequo dum iuri tigali ob maius bonum. Non esI autem contrari suri legitimo, quia eontinetu sub iure naturali, per quoatas luirimum eorrigit. d 3. q. a.P. F. Les. C. er .aeuarit, Ansibi 'si quis iniuriam possit farare Proponit rationes pro ρarae Urmatis . Ressondat nemrauio, se aspra plures rationes. Doeet esse quadam similitudinem Iustitia infer partem rationalem, is sensumi
In sine huius libri agi pote' de mirmissus Iustitia a vibus, is viijs contra*co de Iustitia subiecti. P. s. q. t o.
LIBER SEXT.V3. C. .,ιctum a 3 obiecrum virtutum esse mediserissum. uam ratio recta praescribit. determinandum ergo est in particulari qua sis ratio recta . ad hane determinationem
375쪽
ωufers tale sib/re naturam euiuscumque habitus, Iagae obiectum est mediocri eas a ratione recta pres scripta. , quis athum est de Habitibus miretusum moralium;nιnc dicemaeum do Habitibus intectectualibus. Primum autem sciemaum duas esse anim a partes altera n rationalem. alteram serationarem. Rationalis duas habest partes, alteram .
ιtiua, Bec ratiocinatrix diei potest. Pro his faeiunn nuntur de partibus anime, o diuisione intellectus a. Ad obiectum virtutum moralium stactat ela No autem est appetitio eonsultatνix . ergo principium afficiens re pectu elemonis est rum ratio, tum appetitus. de
bet autem ratio esse recta.o' appetitus rectus. veritas assotionis sumitur ex conformitate cum appetitu recto . Adalectionem autem non est satis ratio oeculatiua,sed requia ritur ratio practica. cadit autem elari is in ea.qua agenda sunt. Agi potest a. De electiona. d. E. q. Φ. P.R-a. D.
appetitu senseruo, is rationali. . I.q. I des s. s. silui sis
Mysteritus rectus. d. 1. q.4. P. I .g. 3. 4. cognitione, quamstuetur appetitus. d. R.q. Φ. P. a. g. r. s De eonformitate rationis cum appetitu recto d. r. q. P. I .g. 3. 9 P. s.
C. 3. De numero habituum intellectualium, , de seism
376쪽
. posect de Prudentia partibus integralibus. . . C. Ta. Sapientiam, ct Prudentiam confarre adfelieis stam. Ex Prudentia diei aliquem agere,qui eum electione .ct ex babitu agit me posse prudentem esse, nisi bonum vιν-. ibid. Prop. R. C. I 3. Non omnis habitus virtus est , sed qui eum Prinrintia's eoniunctus . virtutes connaxionem habent inter se ratione Prudentia, cum quasunt coniun D. Prudentia sapiensia deseruitve meliori. Agi hoc in loco potes r. Da principio Prudentie,ae virtutum moralium, de quo d. I.q-
4.P. ., d. 3. q. T .P.4. a. De connexione virtutum. d. s. q.
T. P. T. 3. De aqualitate virtutum moralium. ibid. P. F.
C. r.Tria sunt contra bonos mores. Vitium, Inrantiam .ia, Ferisas. Vitium virtuti opponi ur, estq; malus hahirus ex electione. Ineontinentia non eis ex electione. Feritas est. σμ in malisia exeeduntur limites humani. huic opponi-rur virtus heroica,cum in virtute exceditur modus ordinarius haminum.De ContinDia,ct Ineontinetia nunc age aetam . Ineontinens cognoscens praua esse, qua agit, agit tamen ex passione. C. a. Proponuntur sex Abirationes. r. An incontinens sat Acienter. a.An possit agere eum prudentia. 3. ARM confinem habeat remperantiam. . An continentia μidem,quod permanere in aliqua opinione: is Incontinenti sit idem, quoi relinquere aliquam opinionem. s. An i σontinentia melior sit,quam intemperantia. α An conti--ntia, is ineominentia versDur circa omnem materi mν G. 3. Soluitur trima dubitatio, An incontinens agat sci steν. Agit cum scientia uniuersalis, sed eum ignorantia p rricularia, quam eausat viaemens passio. C. . Solutear sexta duretatio. di de uarici mentia a
377쪽
e, inrantisentiam non cirea omnam materiam , M errain eam proprie versari,circa quam remperantia, ct inrem'ineanda versantur. ' G. s.Hoe idem eonfirmatur. O exeluditur ab inconi nantia proprie dicta,incontinentiaferina, is morbosa. C. σ. Insontinentiam circa concupiscentiam tu prorem esse,quὰm incontinentiam circa iram. esses isiam absolutasneontinentiam Heendam. C. 7.ct S. Tertia,ct quinta dubitatio c. atropostuso mituν . Fit autem comparatio inter continentem , tempe- tum,ct em antem; is inter incontinentem, intemper Eum,di modem . G.y.Ruarta dubitatis e.a.proposisa soluitur. Coparatur sontinens cum pertinacl. enditur continentia versararirea medium, militudinem habere eum temperantia. C. ro.Sotaiων secunda dubitatio; is ostenditur quomodo se habear inccntinens ad prudentiam. Horum capitumsumma habetur a. 3 q. P. Continentia,, P.σg. . de Incontinentia.In c.σ.ugi lotes
C. r a. Agitur de delecta:ionibus, ct tri tys, circa qna dictum est continentiam, is ineontinentiam versara. Primum ainem proponuntur opiniones impugnantium dei
C.r s.cinenditur contraria veritas,prιmum offensu in deinde ducendo ad inconueniens.
G.r Φ. Delectationes corporales non esse expetibilos . nisi ad quandam mensuram. - Hue asserri possunt qua Heuntur de Delectatione, O ri sitia a.3.q. a.P.a. s. p. ct s. is qua ἐν voluptam d.a.q.δ.
378쪽
alem amicitie proponit. ibid g. r.. , C. s. De ινipliei amiciti e genere.ibid. Φ. x cC. A. Amicistam maxime proprie esse honectam . ct qaia Ater bonos inrere it. ibid.πω agi potes do amicitia sit -.ibid. g. 3. C. s. Di; gute amicιtiam peν habitum,ct actum. D aer quosdam priuari amicitia ex defectu actus. Ais bon sum amicitiam esse maximam ex rastiona ipsius actus ami-σitia. ia de quorundam ineptitudina ad mmicitiam. ασ. Amicitiam honestam non faesta eontingere inu .multos.ibid.La. Amicitiam delectabilem esse potiora i ααν Distinguit species amicitia, qua est inter inaquales. Freponit quid requiratur,vi ha amicitia conseruetur.UM , La. O s. C s. Probat amicitiam magis positam esse M amare, quasis amari.Comparat amicitie species quo ad firmitarem. C. st. ι o. Ir .Ex multiplici socieratum generae multiplex amicιtiarum genus colligit.ibid. g. , C. aa. Oniendis quid obseruari oportera ἰα amisista Ad Marimonias vitandas is vibus amisinjssint querim Maa.Uid g. σfol. Es y. C. I s. Agis da querimoniis,qua contingunt ita amicitiis sua sunt fecuudum superex sientiam: o de modo tolti L ..., componenis querimonias. . .
-tia conseruetur. C. a.Singulis,ut conuenis, neficia esse rependendσ.
C. s Amicitias interdum esse dissolue udas quid agenda πω si,qui suo ur amicitos amicitia solutionem.
379쪽
C. . ectus amiciria, seu quid agendum eum a ea colligi debere ex ise, qua vis bonus p sat erga seipsum.
M. in solis bonis reperitur perfecta.d. a. q. a. P. σ g. st odad Beneficentiam attinet,magis amant qui beneficia conru urunt, quam qui acceperunt. opus enim proprium musis matur; is honestum magis, quism mille; ct id, quod fuisnobis laboriosum. hae aurem contingunt et,qui benesia s certium ei, qui aeripit.ibid.C.s. Distinguis duplicem amorem suis alterum,quo vula sibi voluptates eorporis,pecuniam,honoressalterum, quo A. vult id,quod honeritum est. Probus vir scando amoris ae nere maxime sui amaων sequia prae honestate cetera non curat,facileq; eu alijs conradit, visibi mutus honestatis bonum reseruet, quod contingis ex eo, quod ceum abis comoedii. Hu agi pots de Amore. d. Indicem rersi v.Amor. O d. a q. R. Rσ g. F. . C. s. Amicitiam conferre ad felicitatem. tum quia bonis quoddam sunt amici, ergo non sun/ negandi homini falicia o sum quia homo ea animal sociabile. ergo non debet se asse solitarius . tum quia iucundissimum est operationes bonas contemplari, quod accidit eum amicos intuemur. tum quia amisorum consuetudine operationis continuare t edis Duarum is occasio datur exercenda virtutis. eum quia vivere , O sentire se Uuere proraim vita felici. maxime naturale, ac proinde iucundum' cum autem amicus amico sit alter ipse, amicus se maxime sentia: felicem in amico.d. a.q. a. P. O.53. Θ 1σ.fr3S.ctg.vof I a. 'C. I o. Amieos tor eo debere, quot amisitia conseruatis requiri ibid.g.a. C. II. Esse amicorum praesentiam expetendam tum gar is
380쪽
α a. Amicos amicorum prasentiam,ct consuetudinam maxime expetere ibid. σ.
LIBER DECIMUS.C.r . Asseruntur rationes cur de voluptate agendum M. C. a . Propouunmr opiniones dicentium voluptatem esse - geuere bonorum, is id negantium. C. 3. Confutantur ristiones Platonicorum negantium voluptarem esse ex genere bonorum. C. 4. Voluptatem non esse motum. esso parfectionem operationis . eam se habere ut formam. eius causam esseim- rem esse poteneram bene di onsitam, o obiectum τι moria. um. explicamur hilc d. a. q. a. P. T. C. s. Tor esse genrra voluptatis, quot operationis. Iecundum opinarionum dissarentiam disserre inter se voluptates bonisaie,o malitia. Eo etiam diuersas Eperie ratione su- lectorum , in quibus resum. ex honestis voluptatibus eas os hominis proprias,qua operationes consecatur, qua beati viri sunt propria. C. σ.Felicitatem positam ossa non in habitu,sed in operastione,eaq;,qus per se experitur,non propter aliud,qualis es veraxio, qua ex virtutem. ideo excludendus a ratione δε- Leitatis lusin. d. a. q. I.P. l. a C r. licitatem esse operationem virtutis optima. Pr bar eam esse operutionem intesiectus quia ea proprietates s licitatis maxime haser nec ordinatur ad aliud,vr eo tangi ' operationibus activis, quales sunt bestis,ae ciuilesciti P. 3. C. s. Secumdum felicitatis locum obtinere actiones mora-ιes, id est, qua ex virtutibus moralibus proficiseuntur . eapeum contemplatio'e compurat,quam son iι esse perfectiorem. ibid.P. 4. C. Necessarias eg legas ad dirigendas actiones. Neresertis proinde esse bonos tersa res. Maxime autem nece