De bello et pace oratio. In qua de origine, natura & incommodis belli, item de pacis encomio disseritur, ... recitata Gardelegiae Senonum, jam verò denuò excusa

발행: 1655년

분량: 39페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

31쪽

Martini templo tibi occlusissetit,&superstitioso cultu illud profanassent. Sed DEus pro infinita sua misericordia, cum iaci eum modum pessime nexa essiet fabula,& de religione,hno de capitibus nostris comitia haberentur, Baittebat libertatis

Adsertorem, O ε αγίοις, GilSTAVUM ADOLPHUM,

cuius adventu omnes cleri Pontificii conatus,omnia coli ludi fumos Sc ventos abibant. Verum quid templis terimus ali mrum malorum recordationes quid mali sola nostra GARDELIGI A est expertad quas tempestates' quos bellorum4stus,tanto sane, destam varios, ut quid primo, quid postremo loco dicendum sit, equide nesciam. Anno 26 currentis seculi semina apud nos spargebantur,futuras bellorum tempestates denunciantia. Hoc enim anno GEORGIUS ' ILHELMuS

b. m. ELECTOR BRANDENBIRG Dominus noster

Clementi mus,milites praesidiarios ad nos mittebat. Quos tumultus, quas turbas non multo post anno nimirninas. m.

Ian. Comes PAPENHENIUS urbem nostram ingressus,d derit, non sine ingenti cordolio recordabimini. Quae ceri mina,quos ludos instituerit nostris sumptibus omnes norunt, qui PAPENHEIMIUM norunt, dc gnathonem ejus apita iacum Iven, depeculatorem tonorum nostrorum expilatorem egregium. Ubliti estis' Aliquid oblivisceremini liiiiii circumspectatoris oculos emissilios habentisin doctis dolis, ac facetis fabricis prae aliis instructissimi ,hujusanquam, auspieio ductu pileis colligi, vel ut verius dicam, extorqueri a nobis pecuniam, imo pecunia massas, sacco ad PAPENHEla

Mi M deferri. O si loqui posset platea nostra,quam Magde- . bur ensem vocamus, quid illa tunc temporis lapidibus nudata,quos ludos,quas exercitationes bellicas,non sine juventutis AtDeio: calamitas cardeleritarium. Σ

32쪽

dccastarum Geminarum scandalo habitas,narraret. Quae palatia, quas aedes magnifice exstructas miles ejus destruxerit, nauit nostrum non sine damno, quidam etiam non sine lacrymis experti sunt. Nec fatis erat auro: argento omni nos

emungi, sub LUNEBURGICO DUCE, PAPENHEIMIO, HOLCKIO COMITE DE si 'senilem Κsideritio,&aliis

Iliam tot dominorum fuimus mancipia nisi Capitaneus qui

clam Suecicus, infelici sydere ad nos missus, cui nomen Neo-rath, quod nomen an fato quodam, a novo pecunias extorquendi modo&cossilio huic homini tributum, an a maioribus tractum, equidem dubito, aliis inuidem miserrimis modis nos tractasset. Cum enim intellexisset antecesibres suos, vix trium dierum comeatum,ac ne vix quidem reliquisse nobis,illa de se tuis sollicitus, non sine urbis & totius patriae nostrae dispendio, omnia vasa aerea,ferrea ,stannea,plumbea, cuprea, praeci pue vero majora illa quibus cere visiim coquimus ele rime comportari jussit, minis, vi, dc verberibus eo Senatum 'adegit& cives, ut collo illa vasa Hamburgum missa, Venderentur,ac sibi pecunia numerata traderetur. Qia' facto, obsides quosdam,quos secum asportaverat, restituit quidem, sed civibius: illorum liberis, nil nisi inanias Icaraneas vix puraesementa reliquit. Quis talia fando Suecicorum aut Caesa-ueanorum militum temperet, lacrymis Neq; tamen hic fi- lus malorum fuit, sed semper aliud ex alio malit,e Scylla semper in Charybdin prolapsisimus,4 subinde venerunt, qui ci-

catricena rubentem adhuc hiantem refricarent. Eodem enim adhuc anno nempe 36 integer exercitus Suecicus ad portas nostras castrametatus est, qui equitatu peditam suoi libem iitra eatra adeo exhausit,& tantam annot cari tatem

33쪽

tatem effecit, ut Omnibus nobis res ad restim rediret, &αὶ de nobis esse videretur Tum vexo aratra nostra convert arma, vomeres in sagittas, simplicitas in malitiam, chalin crudelitatem, justitia in violentiam. Ut jam nihil dii de peste eopse anno tum hic, tum alibi grassante. Fugi sed quorsum Dextra urbem miles omnia obsederat, undi undiq; armorum strepitus. in urbe dira fames Sc saevi

pestis duo maxima omnium inalorum abominament loquitur Orositus Heu animus meminisse horret, luctu, fugit, lacrymae domi, querelae in curia& plateis, luctus iimis, gemitus in pectoribus, ut pleriq; vitam morte commiUre serio exoptarent,tantum gemiti uti Plautus is cm

moestae moestitiae nobis offerebat hic annus. Sed texamii Orro hujus tragoediae telamo varias obstidiones deditione, ut quae illarum praecipua fuit Machtianam videamus. Cum

nini R OCHOVIUS equitum magister insequente anno

urbe exire iuberetur,4 Caesareanis portas pandere, illoructante, scio tis ab utriq parte, quin&tormenti actu I Lia i&eximiae magnitudinis globi in urbem traiecti,donec restandem eo deducta est, ut per αμνηQm quandam. ciu μν ' κακουν ς ingratia redirent, urbs nostra obsidione libe itur. Quid dicam de STRALENDOR FII legione, ei sui monumenta reliquit de xRANGELIO, qui ruptis fidei repagulis,quibus eum SERENISSIMUS NOS ELECTOR sibi obstrinxerat Suecis dedit ardelegia

stram denuo postidendam. Quid alios memorem quas runos,quorum crudelitatemvi in exigendis pecuniarum tributionibus miram industriam melius novistis, quam eῖO. Valeant interim , cliibeant, nς querelae finem facientes me

34쪽

nroriam malorum quae perpessi stimus, iucundissi imae Icdesi Zο, deratissimae pacis consideratione abolebimus, si prium hoc unicum monuero, quod omnia quae dixi, Historicorum more.

quorum haec sunt requisita Ne quid falsi dicere audeant, s eundo ne quid veri non audeant, tertio ne qua suspicio gratiae si in scribendo, ne qua simultatis prout audivi I vidi absq; affectibus irae vel odii recitaverim: pronunciaverim ne vide- Iicet tomus aliquis habeat,quod theonino delite rodere posthac valeat. Ne quaes aegre seratis, Audit optimi, quod praeter tempus vos detinuerim, absq; intentione mea calamus quaedam dictitavit. quae nunquam antea in mentem mihi venerunt,existuum temporis spatium adhuc commorari&aurium operam prothyme mihi largiri,ut dignemini, obnixe, rogo. Post centum enim annos, nec ego de pace dixero, nec vos dicet tem me audietis. Ut autem de re omnium optima tot ardentissimis precibus, tot votis,tot annos expetita desiderata&breviter 'perspicue agamus, a nomine; quod uti dulce est; ita etia significat rem cum iucundam,tum salutarem,primum exordiamur. PAX a pactione seu a paciscendo,quod videlicet

regnum cum regno,&natio cum natione novum amicitiae foedus pangat, di novae necessitudinis vinculo inter se copi itetur. Pacis proinde vocabulum nihil aliud significat, q Mna ultorum inter se amieitiam mutuam, conjunctionen i, sicut bellum plurium simultatem indicat. Idem ex Graeco vocabulo multo clarius patet, quod ex μειζό derivaturis rammatica peritis, quod mentes hominum inter se contra tias e diametro pusnantes nectat rursus,: discussa contentionum nebula pacis: coucordia aliquaui serenitatem redu-

35쪽

meululuin, quid putatis, Aud rem ipsam aliud futuram, praretraximum amorem&summas generis humani delicias, pra primis vero nobis, qui Martio pulvere toti fuimus obtestib pellime deformati&defloccati. Quemadmodum enim bona valetudo jucundior est iis, qui egravi morbo revaluerunt qxiam qui nunquam aegro fuerunt corpore; sic etiam nos au Tea pax, anxie desiderata hactenus,&serio expetita comagis magis delectabit, quam si assidue illi fruiti essemus. OlI tentionum Ic discordiarum nubes quaedam obscuraverat ἰcrmaniam nostram morbus gravissimus peccatis nostris ita merentibus, eam invaserat, ut etiam de vita ipsi propcinodum desperaret,sed discussa est nebula illa,DEo clementer anuente,& pristino vigori,seu restituta GERM ANI A,seu brevi re stituetur Cepi cnim hactenus novum quoddam ver reb M humanis affulgere, coluntur rursiis agri,vernant horti, pascium laetae pecudes, aedificantur villae,exstruentur oppida, insta in xantur jam tum collapsa, ornantur aumntur. Vigent rursus leges, quae inter arma silictre, floret Reipublicae disciplina fervet religio, valat aequitas, calent opificum aries emorescunt denuo honestissimarum disciplinarum studia, eruditur juventus Bonis auspiciis nubunt virgines, vox sponsi&icia auditur. Florent boni,ntinus peccant mali. Pax dc ut iii

iuxta Regium Psaltem mutuo se osculantur,flia enim justiti Pax est,ut scribit Pindarus in Pythiis mae omnia a me recit

ta bona, quorum innumera alia ex aurea Pace, tanqua

Aμ αλθειας κεράγ, non ita pridem publicati, in Germania nostram redundant. Scilicet Pax optima rerum

Quas homini novisse datu est pax una tri Uphir Innumeris potior

36쪽

utoc veredocleganter scriptum reliquit Silius Italiciis. Post quam enimInvictissimus Imperator FERDINANDUS,quod si men, non nisi amorem, nisi concordiam, spirat, reapse rei haud exiguo sui ipsius detrimento comperisset, non durat ram ampliusGermaniam,tot belli tempestatibus misere quassatam,&velut in undoso mari variis bellorum procellis hinc atq; hinc agitatam,nisi mature suppetias ferretiactum est singulari DE providentia, ut tum ipse Imperatos vere Augustus, cre pacificus, tum etiam Serenissima Suenonum Regina, Duces,Elcctores: Principes, quos inter non postremo loco

ponendus, SERENISSIMUS NOSTER ELECTOR, DOMI Nu NOSTER CLEMENTISSIMUS, miserti tandem patriae suae sessi&jamjam ruiturae de fulcimento pacis ei substernendo cogitarent. iocus huic tim nobi Ii,tam salutari,iam necessario&divino propositio continua do lectus fuit Hamburgum,emporium urbs Hanseatica fama usq; ad sydera nota. Brevi post acti illa pacis Monasterium Mosna brugum anno nimirum 3. translata, ubi inter

MILIANUM LAMBERGIUM,&c a parte Caesarea, a SVE COR M vero parte inter GENEROSISSI-

MuM COMITEM IOHANNEM AXELII XENS TIRN, EL NOBILISSIM ubi JOHANNEM

SALVIUM, regni Suecici Consiliarium intimum, assiistente dirigente Spiritus Sancti gratia, deliberari, agi, movcri, re

sipdderi,obiici, repol cepit,donec tande pro quo tibi ,6 sanctis sima TRias immortales gratiae Jdio, . Oct. amio arae usitatae 3 milles.

37쪽

milles sexcente quadragessimo OctaVO, PAX, sed ut speramus,sincera Ged fida, non imponens fucato nomine,autinox in fumos, aut nova servitutem abitura, sedcerta ,sed tuta atq;

iti posteros transferenda, publicata, toto Orbe Europeo applaudente, confirmata. Hemi quid hic non molita Ate 3 quas turbandi partes hic sibi non sumpserunt qui illi,qui nescio a quo Lojola inausipicato partu editi, qua alii percussores Principum,parricidae humani generis, incendiarii orbis territum,qui non nisi innocentum sanguine vivere, non nisi bonorum ruinis stare possunt. Quid non clavit ipse INNOCENTI u DECIMil hodiernus Papa Romanus, quando contra

hanc Osnabrugensem pacem exsecrandam&infamem bullam emisit,&pactum non pactum esse voluit, cui tamen respondit Johannes Hooriabeckius Theologus Ultraiectinus, i cinexhaustae lectionis vir David Bion tellus. Sed clementissitamus D Eus qui non est dissensitonis,sed pacis Eus omnes illo rum conatus fecit irritos,cogitavit super nos cogitationesi cis non amictionis,ut daret nobis finemvi patientiam Iu sit gladium ingredi in vaginam suam ut cum Ieremia loquamur refrigerari , c silere. xii ergo tandem hic nosti serit Lfieii Abunde id nos docuerunt hesterna duae conciones so- Iatioin doctrina resertissimae, mandato Serenissimi nostri P. habitae, quas cordibus nostris inscriptasin infixas nunciuam non repetere: ruminare assctidue faserin Ego autem idem cuillis faciendum judico. Eo scilicet immortales gratias habendas, sine intercapedine laudandum DF una, ct cum stati de in .

geminandum Laudare,cantat jubilate,exultate, pia litte. Per-

commode hoc loco in nientem venit,quod in Illust ad Eliani magni nominis Philo phus de Henrico Glareano in publica lectione aliquando ecitabat. 14enricus Loritus Glareanus,

38쪽

cujus doctissi ima annotationes in multos Historicos hodiem tant, praelecturus&explicaturus aliquando SuETONIuM, cathedram conscendisset, altivi quidem eleganti, qua poli

auditores, qui aderant in magna frequentia magna cum admiratione audiviisent iidissent, ceperui ridere omnes,quip pe qui cum non cantaturum, sed dicturum rati erant. Quo viso Glareanus velut increpitans inquit Nolite ridere, merbiis omnes bc singuli gratos agimus DLO, qui nos e manibus antorum tyrannorum clementer eripuit,quorum vitam sumptae lectitrus vobis. Sic ig ajor rates nunc omnes redda- us Domino, nolite ridere, nolite oblivisci, res seria agitur, ati gannis liberavit nos DEus, Cyclopes illos, qui devoratum nos omnes venerant,dc subinde Θαυρια illud πελιουνον apud Homerum, haec eructabant verba: Coelestis Ulystes omnes prostravit,. merito igitur gratias agimus DEO, merito hoc tantum beneficium,

In freta dum luvii current dum mentibus

umbrae

Luctrabunt convexa, polus dumsyderata

scelν memori servamus pectore. Post DEum Caesarem, etianὶ gratias maxiniasvi agere: habere debemus Serenis Electori

Brandenburgico, DOMINO RIDERICO PILHELMO, D N NOSTRO CLEMENTISSIMO, qui si quisquam alius, pacem juvit,promovit, reduxit, munitissima loca, sertilissima dc quod

39쪽

di quod caput rei est, maritima loca haereditario dc optimo hi te ad se spectantia,subditorum suorum saluti postponens. Vi . ventium curam ut fidelissimus pater patri egit, simul posteritati providit. Et mediusfidius non patiςtur eius Sereniatas,ut tanta haec beneficia, quibus per illam fruimur, vita ejus definiantur,quam sicuti perpetuam, quamvis velimus, ipsi tamen praestare non possumus ita longissimam dc non nisi sieris annis finiendam omnes vovemus t Immortalem Deum non desimentibus votis orabimus, poscemus, flagitabimus, ut omnia quae Celsissima ejus Serenitas sustipit, cootat, agit, bene prospered cedant in propriamin subditorum salutem.

Exultet pace Marchia Brand cnburgentisi Floreat uanquillitate Marchia Brandenburgensis Triumphet concordia Marchia Brandenburgensis lffloreat in ea pax intcsnῖ, cxicina, tandom α-

terna.

Postremo PRocul hine procul omnia

sacessant praelia, ues pax inclyta Salus&mens conscia sua jam tabernacula ponant in Germania,

Petennent in Germania.

SEARCH

MENU NAVIGATION