장음표시 사용
171쪽
IL Orn. Dpmarii Lib. I. est simulatio honesta , 8c licita. Quae si in privatis contractibus locum habet veluti Lybeo 31mu- dicit in d. l. I. D. de dolo malo, posse sine dololationis malo aliud agi, aliud simulari:) quanto magis με o in publicis negotiis, quorum majus momem necessi- tum est, maiorque dignitas. Quod monet M. . M. Tullius lib. io. Epist. 9. Ut ad essectum confli
νum Jorum veniant, multa oportet semulentanυiti, disiimulentque cum dolore: Et Poeta A. aeneid. rma parent, O qua sit rebus eaus novanduDissimulento. Et lipposite Livius lib. comitiis, inquit, Tribunorum militum Patres summa ope evice-σunt, ut M. Furius Camillus crearetur. Propter
bella semulabant parari ducem ; sed rogationi Tribunitia adversarim quarebatur. Et de immortali Deo, cui nihil est nisi justum ac b
num, sacra sapientia, lib. II. Tu omnium misi reru,quoniam potes omnia, O disiimulas homi- . num peccata , ut resipiscant. Et de Saule S muel. I.c. Io .Fidis impii despexerunt eum, neque artulerunt ei ullum munus ipse vero erat vel
ri surdus.Hinc Aschylus. Α--ς διυ ίσας - Θεος . fraude Iusta nec Deus quiadem absinet. mo pertinent illa Taciti: Inreia ligebantur artes, sed pars obsequii in eo, ne deprehenderentur. Et alibi lib. I. Annal. Patribus
erat unus metus, ne intelligere viderentur. Et
172쪽
Suomodo hae intelligatur simulatio: duplex
prudentiae--νουργία. promontoria sectere. Simulatio Tiberii, σπαλι os . Verborum in υolucra,oratio intorta,artes poliίica.
Duplex est apud Aristotelem pruden i i Duplib.
alia simpliciter sic accepta,alia vero pro prudeη- ratione Reipublicae . Hanc calliditatem L .ue ac simulationem appelles : Sicut etiam op diluta, Medieos, teste Galeno,aliud est salubre pu- , VHa citer , aliudfebricitanti. Et in Iuri prudentia iis ad aliud est justum simpliciter, aliud pro hac , vel Rel illa Republicaudiae, mel illa gente, Unde Arist teli excidit illud δίχμιον πιλιπιών, & Basilio, mira
quilla Republica &, ut ait Cicero in Platonis Politia prioris usus est;posterioris in turbata fio.& in tace populi. In qua multa fiunt cum dolore agentium. ut ait Cicero; vel ut Tacitus 3. Annal. cum pudore. Veluti ad multa facinora tacere, legatos distentientes mittere, disco dias , sive , ut dicebat Cato , oppositiunculasserere inter primates , Principum 'facta attollere. Velut Tacitus ait de Burrho: Burrhus moerens ac laudans. Ideo Livius lib. 4. Ut fortasse υere, se parum utiliter ad pra-sens certamen respondito Idque haud absurde vetus Poeta : Cum contendi nequitum e F, Tiberii .elam intendenda plaga. Quod nautae Vocant verba
promontorium flectere. Quibus artibus quod quibiω Tiberius instructissimus fuit, ideo ejus ver- epitheri ba plerumque Tacitus appellat, obsi ura , a Tacitos 'ensa; nunc perplexa, nunc eluctantia, nunc insigni- verba in Ipeciem recusantu comrosita. Graeci rata
173쪽
talle, si accurate consideras, quo loco tum ipse erat Tiberius, tum Romana Respublica, non tantopere detesteris . Quamvis, ut Augustinus ait, sine culpa non sunt. At Plato lib. s. de
mς , επzὐφελεία F άρχμενων, Crebro mendacio ct fraude imperantes uti oportet adcommodum subditorum. Et quis est adeo sui potens, alterius vero salutis oblitus, qui a viro magno postulet, ut omnia sensa ex animi sententia coram quovis expromat Z illam to rectius Philosophus cap. 3. Eth. lib. 4. Vir magnαι, inquit, uritur libertate in loquendo ct veritate, non vero loquitur ad voluntatem illorum: reticet etiam ct dissimulat apud in mos, indignos nimirum, quibus omnia sua consilia, dicta, factave aperiat, au communicet:
ΕἱMit., in veteri glossario dissimulare est πιαπί ν.ὰν υ Ax enim Vero sunt limites hujus artis, quos mouis eg edi impune non licet; ut sunt fides, hone stas, virtus. Quorum qui obliviscitur, non amplius prudentis, aut politici nomen meretur, sed vafri, astuti, ac nefarii hominis. Qui si politicus appellandus eli; major est hoc tempore politicorum proventus , quam Inagis euasiti, lorum qui in Scholis plorant, S , ut ait ille, teris scisyriae nm docent . ratiotie, Civilis autem scientiae longer aliae ratio alia nes sunt , quam vulgus putat; veluti alio- quam rum animos occupare , miris modis sentenia vulgis tiam extorquere, in suam sententiam allia
putat. οςrς , di id genus alia. Quemadmodum apud salustium
174쪽
De Iure Imperii. cap. 7. ' is Salustium Metellus ille , Legatos Iugurtha,
qui ad illum cum suppliciis venerant, alios ab aliis diversos aggreditur , ac paulatim tentando , postquam opportunos Mi cognovit, multa pollisendopersuadet. Hisce nimirum artibus c
pus est in magnis & publicis negotiis. CA P U T VII.
Temporum homines. Media via in negotiis publicis . Simulatio turpis . Simulatio aperta. - Nimis p rem. Simulandi disscutiaι , γργεια 'γυμ ναι.Dissimulatio suspecta incomposita.
DE Francisco Soderino Cardinali, & viro Duabus
acuto, memoriae proditum est, eum dia sillis secere solitum, nihil homini petenti ex-dere in celsa, & praesertim in auis fortuna versanta, praru- vel usu melius, vel expeditius esse, quam dua-ptu ne-bus omnino sellis sedere ; vel , ut ait ille , ἀωgotiis, wm γραμμι- tenere, si absque certa offen- an expe-sione heri possit; quorum nihil unquam eX diat. toto in alterum aleae inventum sapienti periclitandum esse videretur.Itaque, reliquis Camdinalibus a Pontifice deficientibus, hic soderinus solus mansit, tanquam consiliorumPontificis speculator. Hujuscemodi temporum homines, ut a Cornelio appellantur, in quodam depinxit Claudianus, Libravit geminas, eventujudice, vires Ad rerum momenta cliens inseque daturvi rictori. Ardua sane res ac periculosa, praesertim in Perieu-' magnis & praeruptis negotiis. Verius meo tinsinjudicio Pontius ille apud Livium lib. 9. Media mum efvia ess, qua nes amico parat. neque inimicos β. tollit.
175쪽
ig rn. Clumarii Lib. I. tollit. Et apud eundem lib. 3 s. in intus ille Cos Romanus ad Achaeos: deuori inquit, optimum esse dicunt, non interponi vos bello, nihil tam vanum , aut tam alienum a rebus vestris ect rq inesve gratia praemium vi Ari eritu. Vbi addit Livius : Nec inquit absurde dixisse υsime I 2uintius. Idem ait Tacitus de Valente, libro tertio Histor . Mox utrumque constium aspernatus, quod inter ancipitia deterrimum est, dum media sequitur,nec ausus est satu, nec promidit . At enim vero, quicumque hanc scenam a gere decenter volet, a duobus cavere debet:
Primo a simul atione turpi ; deinde ab aperta. Est enim simulatio, quae non tantum in viti rum confinio posita est; verum etiam quae ipsas possestiones intrat sceleris & flagitii. Deinde opera danda est, tum ne nimia sit simulatio , nimis enim pressa erumpitὶ tum ut simulater tegatur.Nam, ut ait Comicus: Doli non sunt doli, nisi asu colas . Et pulchre Lyricus: Si quid inexpertum scena committis , O
audes Personam formare novam , servetur ad ἱ-
Walu ab incepto processerit, O sibi con-
set . Alias enim fiunt γργεια γυμνα.Τiberius, astu 'tii simus caeteroquin princeps, occiso Germanico, ut indueret luctum contra animi sui semientiam , Iarvam sibi ipsi detraxit; partim quod non simulate texit, neq; vero tunc temporis potuit: aberat quippe I inquit Tacitus, ulatio gnaris omnib. iatamTiberio Germanici mortem
176쪽
De re Imperii. Cap. 7. IT mortem male di mularib partim quod nimis Tibὶρἱ.tegere studuit, dum ingentem luctum super ob oeei- Germanici obitu ementitur; inquiens, Desco sum Alium meum , semperque desebo. Quod fal- Germa- suin suisse ex eo constat, quod paulo post nieum discusso hoc , si Diis placet,luctu, ad munia luctiti
Reipub. reversus est. Ideo acer scriptor argu- nimiste: Perii e Germanicum nulli j a tantiu3 moe-simularent, quam qui maxims latantur. Sic cum qui- tus,d dam factum suu in nimis diligenter & curio- tectivi. ser excusaret, Plinius lib. I. Epistol. Re1pondi, inquit, nunc me intelligere maligne dictum; quia ipse consiteretur , eaeterum potulis honoriscum existimari. Dissiculter enim vultus, oratio atque astio ita tegitur, ut non appareat. Coelius de Pompejo: Nuam orationem ha- Dφι-buerit recum, quamque ostenderit voluntatem. mulan-Solet enim aliud sentire , aliud loqui. Neque di dij-
tamen tantum valere ingenio, ut non avareat cultas.
quod sentiar, fac mihi perser ibas. Ac saepe dissimulatio seipsam prodit. Veluti Vitellius Ruod
nimiam securitatem ementitus suppresso Ve- simula-spasiani nomine , magis de Vespasiano fa- tio se-mam aluit. Quanto melius Eumenes , ut ipsem Perdiccam occisum, se ut hostem a Macedo- sepenibus judicatum , bellumque Antigono de- prodat.
cietum cognovit , ultro militibus suis in- Exem- dicavit, ne fama aut rem in majus extolle-pla.
ret, aut militum animos rerum novitate ter
reret . Iustinus lib. I . Sic Galba sedi tionem duarum legionum ultro asseveravit, ne dissimulata seditio in majus crederetur, ut est apud Tacitum. Et Valens cum milites seditiosi mortem meriti essent, usus moderatione . dissimulavit iram, de nullius supplicium poposcit : ac tamen. ne dissimulans
177쪽
x8 Arn. cismarii. LV.I. suspectiorforet, incusavit: Idem ait Alexander apud Curi. lib. I. Nisi qua delata essent excusiissem , υalde disiimulatio mea si 'ecta esse
potuisset. Et Perdiccas cum nuptias Cleopatrae sororis Alexandri ambiisset, prius tamen Antipatrum sub amnitatis obtentu Capere cupiebat. Itaque fingit se in matrimonium filiam ejus petere, quo facilius ab eo supplementum tyronum ex Macedonia obtineret. Uerum hunc dolum presensi Antipater.Qga re Pei diccas dum duas eodem tempore Ux res quaerit, neutram obtinuit. IV M lib. 13. Si e nimirum secundum Poetam; Eripiturpersona, manet res.
reanorum τυπω. Areanorum varia se
nera : O totius operis partiris βυe distribu- Arca- tro . Humanarum rerum lapsus O incer
tripli- nia tamen intima & recondita consilia, eia. tum stabiliendae Reipublicae piaesentis somDuo mae; tum etiam salutis eorum qui dominam pro- tur conservandae. Et sunt triplicis generis: prie di- priora duo proprie sc dicta; postremum im-eta; proprier. Alia enim sunt arcana Rerump. quae r. leua spectant ad praesentem Rei p. sormam atque tum speciem conservandam: dc sunt sextuplicia;
prasin- veluti arcana Artilocratica, contra plebem , rem con- Arcana Aristocratica, contra regnum; Arca- servant na Democratica, contra Patricios; Sc arcana sextu- Democratica, contra regnum; Arcana Regia, plieia. sive, ut Tacitus vocat,) Arcana Imperii, o
178쪽
De Iure Imperii. cap. 8. Istra plebem; & Arcana Regia, contra patricios; Quorum fundamenta sunt, & veluti vel, si ita vis, cognata sent illa, quae Princ3- appellantur Iura Imperii. Alia Rerump. ar pum se- Cana sunt, quae spectant ad securitatem eorum c oritati qui Principem locum in civitate obtinent, deser proprier appellantur Arcana Dominationis: Diunt, suntque triplicia; alia arcana dominationis triplicia regia , alia dominationis aristocraticae, alias Πτ- dominationis popularis.Hisque cognata sunt, quae vel appellantur jura Dominationis, quae sunt veluti restrictiones Iuris Imperii; vel Dominationis flagitia, sive, ut appellat Tacitus, Arcana domus :& sent Imperii transgre L. siones . Eaque facio totidem , id est, triplicia. Vel enim fiant jura Sc flagitia dominationis regiae, vel popularis, Vel arillocraticae. Tertii
generis sunt quae appellantur simulaera Im Impra perii, sive Rerum publicarum , & improprier H dicuntur Arcana. Ideo Tacitus vocat Areana inania r quae identidem pro forma Reipubl. variant. Vel enim sint simulacra Regia i tum m lucra in aristoc alico, tum etiam in populari statu ' vel Aristocrat ca, in regio & populari; vel V ri 'Popularia in regno & aristocratia. QiIorum omnium quaedam propria sunt, &uni Reip.
formae conveniunt; quaedam communia, &omnibus competunt. Quibus omnibus accedunt arcana quae appellantur militaria: item arcana privata, hoc est, intima consilia
communis privataeque vitae in luce hominum Distra- feliciter, Si decore instituendae. His adde alia quaedam abstrusa , & recondita Reipubl. ad βας 'pe ministrandae consisa, quae omnia Zc ab ratio ris Jm nibus , &a multarum rerum eventu qui, moms ut ait Livius , stultorum magisterest in obserta re conti
179쪽
Imperii. in Arn .cismarii Lib.Lvata sunt.Nam, ut in omnibus publicis negoti s; Ita etiam hac in doctrina plerunque obtinet illud Taciti: Non perinde digudieari potuisse, quod optimum factu fuerit, quam pessimum fuisse, quod factum est .c o P U T I X. -
Arcanorum fundamenta , atque ιχῆα , ct quot modis disserant arcana Imperii a Iure, Imperii, ά p ο πῆ . Arces,sive propugnacula Majestatis, atque Imperii, Vae Rerumpublicarum Arcana ut re- Ictius intelligantur, pretium est scire, quae sint summa illa Imperii jura, quae sint veluti u AL, atque fundamenta hujus doctrinae . Et circa haec quinque versari tr dit Arist.lib. . Polit. Circa comitia, magistratus, judicia, arma, S armorum usum. Arcana enim haec nihil aliud sunt, quam abstruis artes, per quas a jure Imperii, atque ab ipsa dominatione , homines seditiosi prohibemtur . Quae cognatio facit, ut multi haec In periorum arcana cum jure Imperii consum
Caeterum disserunt non uno modo, Primo, quia jus Imperii, sive νολιτob κρι, est quod competit ei qui in Republica primas tenet; estque extremum, ut appellat Cicero, dc 1-mum jus:Arcana vero Rerumpubi. sunt m di,& rationes conservandi illam Imperii Majestatern , ne ab aliis occupetur. Vis enim Imperii omnis in cdnsensu obedientium est, ut ait praeclare Livius lib.2. Dicam clarius ; Ius Imperii est, ne cuiquam liceat arma capere, aut tractare ab L que
180쪽
De Iure Imperii. Cap. 9, 2Ique consensu Principis ; Arcanum Imperii est excogitare rationes , quibus contenta plebs,& quasi fascinata, ab armorum usu abstineat. Sic jus comitiorum , est jus Imperii: Arcanum Imperii, est licita aliqua fraude alios a jure comitiorum prohibero . Ius enim Imperii , est instar arcis, vel palatii; Arcana vero 'Ar Mna Imperii sunt veluti muri ac propugnacula, sive cuniculi qui hanc arcem a factiosorum XVς injuriis defendunt: Quemadmodum Icilius ille apud Livium lib. 3. tribunitium auxi p itum , & provocationem plebis Romanae , p 'μ
dum Vocat arces tuendae libertatis. & lib. s. consulatum vocat arcem ct columen liber-8'tatis . patu Secundo, Ius Imperii est sere unum & idem
in omnibus Rebushubl. cujuscunque sint ge-I sit 'neris , neque Variat. At vero arcana Imperii ramunt Variant pro Reipub. sorma. Alia enim arcana prρ Da sunt regni Turcici, alia regni Galliae, alia Ue r ct ytenetorum , alia Noricorum, alia Argentinen Rcrrem sitim; hoc est alia regni, alia plebis, alia Patri- p ''.
Postremo , jus Imperii, est purum putum , non simulatorium: At Arcanum Imperii est cum aliud agitur, aliud simulatur agi; quod pulchre dicitur in glos , id . .' μ' est , perfunctorie agere, O non ex auimi sen- tentia. Exempli gratia; Creatio magistratus est jus Imperii, teste Modestino , & Zonara. At ne magistratus quinquennales fiant, est
arcanum Imperii; Tacitus I. Annal. Quare Tiberius , quod intelligebat quinquennalibus comitiis arcana Imperii tentari; tamen qua si augeretur potestas Imperatorἰa, disseruit: Hie enim Tacitus, Favorabili, inquit, oratio