장음표시 사용
521쪽
86 CONTRADICTIONE scondensatur, temporei veniente, natura , homissae firmam referens ex ipso producitur. Et libro I. de Dista diffusissime idem comprobauit, probans qua les nascantur foetus, ubi mascula corpora ab mirifique , a viro videlices, ac muliere secreta ferint, ct qua, si a viro, masculum; a muliere vero, foemineum, ct e contrario . Commentitium aenim vid tur, oe anicularum sigmentis proximum, mariss men tantum, ex materno sanguine, citra vllamfoemina opem,perficIum quidquβ progignere;neque euparιtcr, earum mutiercularum dicitis adhibenda dos , qua asseueranter pronuntiant, se nulla coitus voluptate, mero concepisse, licet a gristoteles illud aperte attestari videatur libro I. de Generatione animalium capite I9. oe libro a. capite q. in haec verbascribens. Indicio autem est, non tale semen afu mina emitti, quale a mare, nec amborum mixtura generari, Ut aliqui volunt, quods enumero foemina conci ant ,sine ea, qua per coitum sit, volupta- te, quod falpum, esse constat; nam quemadmodum, qua agallinis eduntur oua subuentanea, quagalli pariunt exigua, comperium habemus nequaquam
foectinia es,ita ct in hominibus euenit; necesse quippe est amborum semina, mutua siubstantia Iamiliaritate di amicitia se copulent, es prorsus confindautur ,siqua inde stura es t a oluta procreatio; atque semen non idcirco Decundum appellamus, quod Dium, atque per se tantum, exsanguine, quidpiam generare valeat, ita nanque ne masculinum quidem, faecundum
522쪽
GAL RNI. 487 Dcundum haberetur, seed projyterea quod, dum hoc, alteri confunditur, ad generandum conserat; quod ex ea Aristotelis ratione, quam habet libro I. de Generatione animalium capite ultimo, ct libro a. . ct libro 3. capi e I o. pulcherrime probari potest . ait enim, naturam, in stuticibus, maris, foemina, Utrunque sexum; mi suisse,quo stla virmasicula licet terr , materiam et conferat, non satis sit, ad procreatiionem in Bi 'bus e ciendam ;quod si in his se, filio magis ia animantibus, qua praestantiora sun Inecesse sit copinor θ maris, ct Demina vires coniungi; neque idcirco duntaxat, urso mina, materiam βρpedita, sed ut cinulatis , atque confusis amborum viribus , semen unum ex ambobus , prostreationi aptum, prosiratur. Maris tamen semen, procul dubio praestantius, atque foecundius est, quam foemina; non autem illa lum, mim e cientem habere, hoc autem prorsus insecundum, tanquam materiam subjei, credendum est. Quando itaque libro I . de Upupartium,muliebre semen, ad generationem quidem mih non tamen faecundum esse , dixisse visus esZ, dicamus, Valenumsic intelligere, quod licer muliebre consurrat, non eodem tamen quo, siemen viri, modo'; quod in libello de S mine aperti sine his e verbis declarauit. Ficudum quidem est inquit in non tamen .firismine, forcuudius. Hociatilem disserunt, quod virile simen active
523쪽
. 88 CONTRADICTIONE scurrit; non Genim principium amuum est; auctore Arinotele libro 3. Ethicorom, capite 3. Et licer eobbro elusemodi muliebre semen, generando anamali satis esse non posse scri serit, uriis tamen in eam rem esse non negauit; muliebre nanque Perseipsum solum
ad conceptum minime aptum est , virili tamen commixtum, coadiuuat urique quemadmodiam onten
sum ea. I sique alii r proficto , a duobus hisce semimbm procreatio, ct generatio fit, quam ex lacte , ct coagulo conficitur casus, atque quemadmodum coagulum, Viscribit Arvioteles libro a. de Veneratione animalium, q. lac est, calorem uitalem continens, qui partes similaro ducit, unit, atque costitui stagenitura se habu admenstruorum naturam, eadem enim natura lactis, oe menstru rum est. Itaque, coactis iam partibus a semine,quod coaguli rationem habor, corpulentus humor excernitur , obducuntur circum membrana, parte re- siccescente terrea, atque haudsecus, ut coagulationis lactis principium activum in coagulo est, passuu
uero , in lacte; ita 8rincipaliter, Gr active, coagu- Iati ma, oesigura foetus, in semine uiri, reperitur ,secundario uero, Gr passive, in muliebri siemine. Et quemadmodum quoque eorum quodliber,casei pars est illa horum utrunque,uirale scilicet, atque muliebre semen ,Abstantia embryonis pars est, activum autem unum,passuum alterum. Tarem quoque similitudinem Aristotelo pinxit libro quarto de Ceneratione animalium capite q. ita 1nquiens.. Semen
524쪽
G A L E N I. 489 Semen maris,cogit, condit 1 materiam in utero con 'tentam ,foeminaleΩfoemina excrementum, ut fluccus lactis, humorem fissat. Caterum, crista inis dicitur , uirile semen ormam prastare, men- autem sanguinem esse tanquam materiam; dιcendum est, menstrua ipsa, semen quidem esse,sed non purum Arsotelis testimonio lib.a.de Generatione animalium cap. 3. in calce. menstruis sanguinis non quavis pars, sed aliqua, mulierum in testiculis dealbatur, ad siminis λ naturam conuertitur , ct fit uelut praeparata materia, ut in stermatica conis Bertatur membra. ex qua materia, a uirili seminritanquamsrma prἀbente, 'ematica ipsa membra seri lcflantur doctoro,atque Valenus ipse I. Ogphorisimorum Setitione com. Is . cui cinquit9 suam etiadebent generationem complurci nonri corporis partes, eodem auctore, in libro de PVatura htimana Com. I .com. 33. Sic itaque haec menstrui sanguinis pars, qua in mulierum teniculis dealbatur, ctia eminis naturam suscipit, materia generationis , Ur emboonis est; cui uirile semen, firmam prahet. tque hoc pacto muliebre semen tanquam materiale principium concurrit,cui, uirile, firmam
CXXXV. SEN s VM difficilem, atque insensbilitatem
aegritudines esse scripsi libro I. Therapeutices methodi in haec uerba. Nam quis obsecro dubitet , si uidere, sanitas sit ; morbum esi
525쪽
η9o CONTRADICTION Esse uel caecutire, uel omnino non uidere ρ Ru Isnon intelligit,si audire sinitas si, morbum esse, aegre audire, Vel prorsus non audire. pari modo, si concoquere, bona ualetudo est, male concoquere, uel plane non concoquere, in ualetudo est;&s suo aliquem arbitrio moueri finitas est , utique morbus fuerit, & conuulso& palpitatio, quam παλμοὶ, uocant,&neruorum resolutio,& tremor,& denique quidquid boluntarium motum, uel penitus destruit, uel
etiam impedit . 'Ad haec, si naturaliter sentire, sanitatis opus sit, insensibilitas,& difficilis sensus ,& stupor ,& dolor, aegritudines erunt. cuius oppositum sensit in libro de Sympto malum differentijs; duo haec symptomata esse inquiens actionis laeta, quod si symptomata, non itaque morbi ; uerba autem apponere libuit, quae ita habet. De proprijs uero dictis symptomatis in hoc opere disputare paramus. Est porro horia triplex differentia,alia nanque,ipsus corporis nostri siti affectus;alia functionuoffense; alia ,haec ambo comitantia,idq; tu in excremeto ru excessii , tu in his, quae in ipso animali eduntur sonitibus, tum etiam in reliquis quae sensibiles sui differentiis omnibus .sub laesonis aute in ,sue offense nomine,nunc priuatio quoque mihi in audiatur; no enim difficultas modo motus , quam graeci δυσκοινιιτ αν uΟ-cant, neque difficultas sensus, quam
526쪽
σφαν appellant , uitia quaedam actionum sunt, sed etiam immobilitas ,& insensibilitas, ad eudem modum, in ec mala solum concoctio, sed etiarn cruditas; atque haec quidem genera sym
ANIMADVERTENDU x Galeno est in si bro de Symplomatum dissereni tys, quod si tomageneratum appellat ur, quidquid animali pr ter na turam contιngit, ita ut tum morbi is, tum morborum causa, qua scilics intra corpus pubsistunt, non qua extra habentAr , symptomatasint. si uocirca cum unus atque idem aspectus, modo morbus, modo symptoma morbi esse valeat s non inconuenit, par tium insensibiistatem, qua virtutis sensitiva noxa ea, quandoque sub morbo, sub symptomate quandoque comprehendι , sub morbo quidem , cum vehemens adeo extiterit, ut iam actionem ladat; symptoma vero cum assectio quadam est, morbum sediquens , quod semer apertissimis verbis, ita declarauit in libro de Symptomatum disserentqs, non longa a principio. Nam , qui operationum tisiones cinquit aegritudinci putant, hi non absique ratione,neruorum distensiones , insensibilitates , torpores, ct reliqua huiuscemodi, aegritudinci vocant. IlludIvberius expucauit libro I. Methodi mededi, in hac uerbascribes Tanqua ergo nos,illos nec grace, nec dialectice nominanteue non impedimim,ita illi, nobis permittant Urgrace, ct dialectice, non omnem qui pra
ier naturam sit , asse lum, sed qui actioni incommo
527쪽
'I CONTRADICTI NEsdat, morbum nominare; qui prater naturam sit, nec tamen adtionem obturbet,non morbum,sed morbi θmploma. Hoc autem non de insensibilitate modo, verum oede ipse quoque dolore a seruit eodem l bro , sic inquiens. Forro tactus, egregium strater caeteros sensus in actione sua fueroma possidet , dolorem. suo in loco Implomatis nomen, dolori attribuit. Libro autem I. Therapeuticci methodi dolorem, aegritudinem esse dixit, prout magis, minus ne nos laedit.
CXXXVI. SERVM lactis, frigidum , atque humidum esse scripsit libro . de Simplicium medicamentorum facultatibus , ubi agit, qua de causa mel a caliditate &c. Expos ITA Aitpuperius contradictio haec , iudictione Lactis serum, qua re ibi requiras, qua hoc loco desiderantur.
SITICVLos Is aegris, Oxi mel exhibendum non esse ex Hippocrate praecepit libro I .deratione uictus in morbis acutis com . q;.ita scribens. Siticuloso existente aegro, ab Oximetite admodum multo, maxime temperandum. Atque paulo inferius ita quoque subdidit. Nempe, quantum ad morbum spectat, Oxim clite magis est utendum. Verum, si aeger, accepto multo oximetite, adhuc siti uerit,melicratum dare oportet, quod si , & ab ea re sitiuerit, aquam
528쪽
offerendam putato. Contrariae prorsus alias fuit sententiae; in consilio nanque pro puero: epileptico, Oximet, sitim egregie sedare, fassus est, ubi de ipsus praeparatione loquutus est, his uerbis; quo autem modo ipsum praeparare oporteat, paulo post recensebimus; caeterum plurima aqua commisceatur; nam quod sici factum est, suauius redditur; atque hyeme quidem calidum accipiatur, aestate uero non erit
malum, etiam si plerunque frigidum suma-'tur. si & uehementes fuerint calores,& ipse, siti sit aridus, potuiq; frigido assueuerit antea; nam inter alia, sitim egregie sedat oximet non ualde dulce. SITIM egregie sedare Oximel poterit non valde molium exbibeatur, quemadmodum a nobis assis mendum esse docuit libro I. de ratione uiritiu in morbis acutis com. 3. inquiens. Folio autem stigida
huiusimodi tanta sit, quantum figida aqua aeger in jurando haurire possit. Oximetitu vero exiguum datur; quodsi ipsim plurima assumatur quantitaw, 'sitim utique instrre poterit, propter mellis admixtionem, quod ct facile accendi, atque in bilem verti potest. Ue stan dicendum est, dictionem illam, multum, non pro adverbio a cjaleno poni licu intextu scriptum reperiatur πάνυπολῖ sed
pro adiectivo nomine; ut mimel multum intelligat,
ualidum, plurimumi mellis habens, ad aquosidis frentiam; havdsecus, aes diceremus, uinum mul
529쪽
39 4 CouτRA DICTIONE stum, quod idem ac uinosum sonat, ad obgophori . paucistrive di rentiam . In consilio nanque pro puero epiliptico, eius compositionem noris fleseria, testatur aperte ,si plurima Oximel commisceatur aqua, suauius reata, atque absque nocumento
COMΝvM non semper humectare, sed quan doque exsiccare asseruit libro 6. de morbis, ulgaribus Com. 3. com. 3 a. in initio, ita inquiens. Quod euacuatum somnus exsiccet, &experimento quidem, quo omnes sermones di iudicantur percipiςs, & ante experimentum , ad assentiendum huic di isto, exi)s, quae antea didicisti, adduceris. Quare non semper humectat somnus, quin etiam exsiccat quandoque . .
Cuius oppositum communis tenet sententia; somnum semper humectare perhibens. i in SOM N v s cum propter innati caloris concent alique stat , atque tunc potismum cum cerebrum ab acilionibus quiescere vult, atque magis adhuc , dum nutrix in eo facultas, largum, quoruatur , humorem, habu . Palam est, ipsum, semper nos humectare debere, concolitionci ualidiores in membrisesiciendo, membrat ipsa, a per ficta iam in ipsis co
mectat substantisce, eo quia, bona digeItionis caussetis coa uestiua ; ct humectu reiam madefaciliue, dum maior fuerit quam debor. Verum , si iam eua -
530쪽
euato cuipiam,s nus superueniat cum euacuationibus ex ipsis, humiditates plurima, quae natiuum calorem , qui humidus est, in se continebaut, absumpta sint; reliquum ea , ut humiditatibus, ct qreas oonficiat, ct circa quas pabuletur, destitutus, e sccare merito dicatur. cuius rei, tenis est qὸoque grauismus Hippocratre, qui libro a. de GDiata, ostendens quando humectusem reus, ct quandu exsicca , in hunc modum Ariosit. Somni ιeιunum attenuant , ct frigefaciunt, si non longi uerint, praesentem humιaetatem euacuantci; qui vero magis calefaciunt , colliquant carnem; ct corpus infundentci exoluunt, ac Lbile, faciunt; a cibo vero 'myto, calefacientes , hume lant, alimentum in corpim di suudentes ἰὰ matutinis autem deambulationibus, somnus, maxime siccat. Potest otiam μmnus alia ratione exsiccare,dum scilicu bumbres acutos bιhosos inuenerιt, ct perdurauerit eius tempus, calefacit calore extraneo, quemadmodum leuatur ιicenua a. r. doct. a. castite I 3. quare aucto prater modum calore, exsiccare etiam 'ose par est.
CXXXIX. SOMNI tempus optimum, a cibo esse scribit libro I. de Symplomatum causis. Cuius etiam sententiae uidetur esse Paulus Aegineta libro i . capite V . ubi de somno egit, in haec uersa scribens. Occasio autem somni opportunissima a cibo iudicatur. Cuius contrarium scriptum a Galeno est q. Apho iis morum