장음표시 사용
551쪽
3I 6 CONTRADICTIONES ris, quia attenuantihm, crassi'cientiums ciborum in limitibus reponuntur; cui moderato lentori, cum etiamsucci bonitas adiun is sit, idcirco attenuanti victui , non multo possunt isse incommodo. Modum autem, quo decoqui debent, ut innoxia prorsu sine extrema ha partes, docuit nos cyalenus eodem librade a Alimentorum facultatibus, etsi de pedesὶrium animalium partibus excarnibus egit, inquiens Porcellorum pedes ,si elixa ptisana inlyciantur, aptissimi redduntur, tum ut illam meliorem efficiant, tum ut ipsimolliores reddantur; ct ob id ad elaborationem, qua in oresit, ac uentriculo, melioreb.
TVss IM, operationem esse secundum naturam scripsit libro Σ. de Symplomatum causis, in libri initio, sic inquiens. Naturae nomen in hac disceptatione, pro omni facultate , quae animal siue uoluntatis nutu, siue citra hanc regat, intelligas uelim. quippe, hoc loco, omni causis non naturali , cuius uitio laeditur & corrumpitur animal, totum illud facultatum genus, cuius beneficio seruatur, ex aduerso opponimus,eiusmodi ergo opera sunt sternutatio, tussis, ossitatio, pandiculatio,& singultus. Quod etiam libro quinto de Locis affectis capite Σ. confirmauit, his uerbis. Quamobrem, natura, quo robustior seret expressio tussi uocata , donauit animalia, quaecum naturaic sit accidens,&stex-
552쪽
GA LENI. 1 II nutamentum,& singultum,& nauseam, similitudine quadam imitatur. Naturale quoque symptoma esse asseruit, ad expurSandas asperas arterias , quae in pulmone consistunt. . Aphorismorum Sectione com . si . & libro sexto de Morbis uulgaribus Com. I. com. 23. Cuius tamen oppositu tenet, atque ipsam praeter naturam esse dixit libro 3. de his, quae in medicatrina sunt, com. 37. ubi de quibusdana necessarijs membrorum motionibus, uerba fecit, in hunc modum scribens. Quarum quidem otionum, aliae naturales sunt, ut respiratio in thoracis pulsibus, & mebranis cerebri, aliae praeter naturam, cuiusmodi est tussis, sternutamentum, & singultus.
ANIM A D v E R TENDUM ea, naturae nomiane no intellexisse hoc loco Valenum, 'cultatem eam, qua peculiari nomine,naturalis dicitur,ut ea contra animalem uitalem distinguamus,si d pro 'cultare,cstpotetia os ea, ut es principiti quodda motus. ct transimulationis ,quapropter,tuom,operationem esse dicimus, secundum naturam, quoniam ab uruoluntatis imperio sit, natura tamen ad id mota. quia vero morbosis irritata causis, idcirco, ct prater naturam esse dicimus. Ogmplius animaiaertendum eIE, quosdam inesse nobis motus, qui a naturata tum fiunt; quosdam, quia morbo ; ct quosdam,
qui ab utroque . exemplum primi eIi, moim linguae,
553쪽
si a Co Ni Rin D I CTION ES . fatiρ, quando sicilicet exstatu in cute inclo se , cuiumouaur 9 IsafnIM; necnon 2 quando materia aliqua cruda aliquo in membro consistit, membruma extendιt. exemplam ter g , iusis est, qua Ur a uirtute mouente pessus, atque amatria 1timulante, st. Sic itaque tripis, octas secundum naturam erit, quia illius motus, prius tum est natura , seu expultrix ipsa βcultas, prater naturam uero,quia a matrriastimulante excitatur
: CXLVIII. Tvssi CVLAM a cibis piuguibus moueri
asseruit libro 3. de Articulis coni. 6 i. inquiens. Qui cu que cibi fauces exaspera 't,tussiculaq; prouocat, aspredinosi hi, ab aspredine , qua adferunt, uocantur, id quod ping qibus,&acidis, & acribus aςcidit. Libro tamen de ratione uitriis in morbis acutis com . IO. tussim ultra omnes alias causas, uel ab irritantibus, os labe xasperantibiis commoueri scribit.
Quod etiam ex Hippocrate ostendies. Aphori inorum se et ione com . 3. de laesione, quae ex aquilone uento fit, uςrba faciens. tusses, propte rinstrumentorum, respirationi obseruicia' tium iii temperie, fauci upaq; asperitate fieri asserens. Verum cum pinguia, exasperantibus, atque irritantibus aduersa sint, tussim, nequa quam haec mouere poterunt; quin magis, cum Missisqpsa, praeter iam dictas causas, a siccitate etiam, illarumq; partium asperitate commo-
554쪽
O A L B N I. Istueatur qua doque; nonne ad eam tollendam leninetibus,pinguibus ue utimurὸueluti ptisana
peni dijs, diacodione,diadraganthis, atqtie huiuscemodi, quae guttur leniunt,atque, ut ita dixerim, inungunt. 3TvssICvLAM a pinguibus cibarys commo
ueri, dicendum est, non eo quidem modo, quo, russim, mordacia ,salsa, acidas, vel acria, excitant ,gutturis exasperationem facientia; sed quia Ohsa , pin guia, cumsint, illisu, inaqualitatem pariunt, atque ad tussim impetum e ciunt. quidquid enim extra naturam in arteria incissit tunicam, tenaciter g il. si inhaeret; tum organis ipsis, en qui, per eas dest tur ,spiritui, insolens, atque inconsuctum est, tum a nimanti quoque molistum, illud expellere per ius
natura nititur. Ouocirca libro a. de Sue licio medιcamentorum 1acultatibuου capite I 6. 9 27. a Valenoscriptum ent, contingere ad tussim commoueri animalia,propter inaequalitatem quandam ingui ture prater naturam prouenientem; Iurtim quippe
ter puram , seu mi irri uiam consueetus, si quandorn eminentra quadam impinga tumultum quenda, ac velut in aqualom concutssionem in gutture esscitatque ita ad tussim animal ro ocat.
VE N A s me saraicas, non modo sanguinem attrahere, uerum etiam quoquo pacto cocoque re, atque praeparare scribit libro A. de
Usu partium in principio. Quod etiam eodem libro
555쪽
libro repetitum ab ipso est', ubi de ioc Inore uerba fecit; necnon & in Introductorio, sanguine protinus in me saraicis uenis fieri inquit, dum exugunt, qui antea in ieiuno succuS erat. Cuius oppositum habet in libro de Placitis Hippocratis,& Platonis, aduersus Aristotelem disputans, sanguinem in iecore fieri non in corde; uenam lue huiuscemodi vim, nullo pacto obtinere posse, affirmat.
VENAE mesaraica, lices non proprie, ac uere, sanguinem generare ualeant, quemadmodum in libris de Secretis Hippocratis, ct Platonis a seruit. ab ipsis tamen, concoctionem aliquam, iecur, originis sua principium, oe quasi sons, quemadmodum
a ventriculo, intenina mutuantur. εAIque medi-
eorum omnium consensi firmatum est, sanguinem invenis huiuscemodι quoquo pacto praeparari, in iocinare Mero, aliysci uenis, summu perstitionis gradum adipisci; quemadmodum uentriculus, cibos quidem eoncoquit, atque ch3lum conficit; absolutio tamen , atque perseritio in intestinis est: neque haec mebra modo, sed ne alia fere ulla, per lectum opin inire possunt, quin ab alios ibi praeparatum demandetur. Quocirca ct sanguis, qui ossa, cartilaginos, Mincula, membranas, et neruos est nutrituru/, quodammodo m quit Actuarius , in ang arum uenarum extrcm ratιbus tam albescit,prim quam ad nutrienda membra deducatur. Arsaraica itaque uena, licet persectum non conficiantur sanguinem, cum in ιocino-
556쪽
re is perficiatur; illum tamen quoquo pacto praepa
CL. FNARVM tumorem, multitudinis inseparabile signum esse asseruit a. Aphori iamorum sectione com . II. se inquiens. Si quis enim plus consueto assumpserit cibi, aequali
autem prioribus,aut etiam minori utatur exercitio, mox aggravato corpore, cum rubore atque tumore uenarum, incipiat febricitare
non absque ratione quispiam, illum, ex multitudine febricitare existimauerit. Si igitur, euacuatus inde iuuatur, statim existimatio de multitudine confirmabiturn crescet audacia, in eisdem simili modo evacuandi, non expectantibus empiricorum obseruationem, quam ipsi aiunt, eorum esse, quae saepius in eisdem eodem modo contigerunt. Oppositum cuius habet in libello de Multitudine, uenarum tumorem, nequaquam multitudinis inseparabile esse signum contendens, his uel bis, Venarum tumor,illarum uenarum index est,quas oculis usurpamus; non earum tamen necessario, quae in profundo habentur; sed usu uenit inquit nonnunquam, uenis licet distentis exterioribus, distentas quoque interiores non perinde esse; cuius rei exemplum profert, ita subiungens, frigore dominante, sanguis ad ima detruditur , adeoq; exteriores exinaniun
557쪽
tiir sanguine, ut ne uideri quidem possint. rur sus ubi calor incessit; aut lotus quis est, sanguis, profunditate relicta, ad externas corpori. partes effertur. Quod si & ardens febris sit, tunc quoque uri corpus quasi feruens, insa-xiqi, ac fundi est necesse . inamobrem uena- rum tumor, nequaquam multitudinis inseparabile indicium est. QVONI A M si alios in calce libelli de Multiatqdine scriptum reliquit, atque mani rine ostendit,
venarum ex tumore multitudinem certo pronunciari non licere, quandosanguis ex frigore, ita quavrique ad intςrna confugiat, ut externa coryoris v ng to denituta uideantur;ex calore vero e contrario;
qui nanque in internis est, pro unditate relicti, ad terna esseertur, ac venas repler,multitudinibi in dicia prabet, licu non sit. Idcirco ex solo venarum rumore , multitudinem internoscere, non Lue est uegocium; ipsius autem plenitudinis, plurima alia i dicia siunt,vaserum quippe Gensis,ct cum quodam 'quasi doloris sensu; rubor, tumor g corporis, ita
Usim molis iam plenior euaserat, brachia, er manu , tibias inturgescunt ,pulsuum magnitudo, Pr-ritudo ac plenitudo, qua non in solo carpo, verum riam in temporibus, in digitis, ct in extremis qui - .bu que partibus,molesta pulsetione consticuasit.vena si quidem ampliorci , anastomosi, nonnihil eriamrn arterias transfindunt, nisi supra modum crassi,
558쪽
o A L R N I. Tromnino libera,alia si plurima quemadmodum in Mhro Intro duetor' abstruit, ubi de hamoν:bus Cat. VNibus liquido constat , selum Denaram tumorem Pnon esse multitudinis indicium: nisi conditioneτ hacorpori subsint, prima, ut neque parari interiorre sexterioribm; neque his, illae plus caloris obtineant a secunda est, ut neque per totum, vel immodica fit ealiditM. Quando itaque Galenu/ 1. Aphorismorkm sectione, venarum tumorem, multitudinis inseparabile esse signum asser mi; respondendum et t. non simupliciter imum intellexisse huis modi.tamorem, multu AH hus esse indicium; sed innuere ex di Iis voluisse.
quod si quis plim consua. assumpserit cibi, sits is ple
nior, valent i materia; minorι vero quam asueuerat, utatur exercitio, vιtas ociosast, nihil e cor. pore dissipans, omnia ruinens, quemadmodum oculis densior; amplius cst omnis consueta vacuatim seu pressa,ei, venarum tumorem suboriri necesse es, istis copiose ex cibo, octo ue, oppleto, mu stitutanem in venisseri. Venarum itaque i arum tumor, non multitudinis indicium vi, quin potius catera asia leno, ibi enarrata, multitudinis, ac copia succo rum in venis, occasionas esse poterunt,'atque ex θs . cum inturgesiant vena, multitud nis indutum pra
0 E s I C A M , unica tantum constare tunica
' scripsit libro i3. de V stipartium capite ul
imo inquiens. Cur autem intestina Omnia,&
559쪽
32 CONTRADICTI NE suentriculus ex duabus tunicis constiterintimatricibus uero, una satis fuerit, quemadmodum& utrique uesicae, diximus quidem iam summatim 1ermone praecedenti, cum instrumentorum nutritioni dicatorum constructionem exponeremus. Quod etiam libro a. de faculi tibus naturalibus affirmauit, sic inquiens. Proinde si quod uel ex una tunica instrumentum constat, ueluti ambae uesicae, uterus, &uena, utrunque fibrarum genus obtinet, rectarum, ac transuersarum; atque paulo inferius subdit, Sola instrumentorum omnium, atque harum utraque ex transuersis constante
fibris, ni a sunt intestina. Alibi tamen contrariam habuit in re hac sententiam, in libro nanque de iuvamento anhelitus, uterum, binas habere tunicas scripsit, licet in animali mortuo non appareant,quia inquit ex frigiditate condensantur,atque in unam coeunt. Geminas quoque eas esse probare nititur libro I. de Potentijs naturalibus aduersus Asclepiade de quo in eandem sententiam etiam Aristoteles meminit I 3. Problematum sectione, problemate 6. qui tenebat, eum, qui bibitur humorem, in halitus resolui, atque in uessicam transmitti, inibi uero denuo concretum,priorem recipere formam, fieriq; ex halitibus plane humorem; ostenditq; ibi, id fieri nequa quam posse, cum duas ualidissimas tunicas ue
560쪽
sica habeat, per quas si transmitti halitus dicerentur, quare inquit) septum transuersum & peritoneum non pertransirent λ ac tum abdomen , tum pectus totum, aqua implerent λ At crassius est inqui et Asclepiades humorisq; tenacius peritoneum inuolucrum, quam uesica, eoque id halitus non transmittit; uesica uero transmittit, ac recipit. Verum si ipse uesicam dissecuisset, fortasse non ignoraret, ex teriorem uesicae tunicam, eandem cum peritoneo naturam habere, ut pote ab eo ortam; internam uero, quae ipsius uesicae est propria, plus quam duplo, eam, crassitudine superare, quibus uerbis Galenus uesicam, duplici a natura, donatam fuisse tunica , scripsit,ialtera sibi propria, altera uero eiusdem cum peritoneo
V EsICAM, unica tantum constare tunica,
pluribus r4tionιbus probari possvsed ex hac potissiamum, apertum fur, singula quippe membra, qua
gemma iniugent tunica, quatuor de causis duplicem ipsam habent; ues enim, quia rem nobιlem comtineant , vel quia serti indigeant motu , vel quia diauersis, ualidum motibuUibi opus sit vel es iam quia diuersas operationes obire debeant. quorum ntillum sica inest, neque enim adeo forti, validos indet de motu,ut defractura eius pertimescendumst; neque rem adeo nobιlem contines, ut de eιm rese&Iιone, atque evaporatione timeatur; neque praeterea diuersis indifluit