장음표시 사용
531쪽
96 CONTRADICTIONE ssectione com 67. affirmante ex somno post cibum , caput ob elatos uapores impleri ; quod quanto sit omnibus incommodo , unicuique considerandum relinquitur. So MN I temρus optimum esse, no mox ab assumpto cibo, concedendum est, sed, quod, congrua i tercapedine a cibatisne instat; a quo caput, ob elatos ad imum vapores, impleri minime valent. Qui nanque a cibo statim ,somnus sit, dum adhuc in pummo ventriculi natat, neque ad ima lapsus est, multis impedit modis , ut Princeps ait, cibum nimirum agitando, eius L concoctιonem peruertendo, insati ncti excιtanda .
CXL. SOMNUM a frigore fieri scribit libro 1. de
Loc s affectis in calce, sic inquiens; quotquot Somnolenti,& soporosi sunt affectus,omnes a frigida causa proueniunt. Quo in loco Aristotelis sententiam sectari uidetur, in calce libri de somno ,& uigilia, ubi ostendit, quo pacto somnus refrigeratio sit, & causa dormiedi a calore ducatur, & inquit. Somnus qui dem proficiscitur , quod post captum cibum ,
sanguis, omnis excretionis expers restagnet, quoad purissimus sanguis in partes superiores, consissimus in inseriores prolabatur. Atque etiam lib. a. de animalium partibus, ubi sic habet . Somnus enim a cerebro proficiscitur, animalibus iasiqui eam obtinent partem,quae aute
532쪽
ο A L E N I. 497 ea carent; ijs proportionale suppetit; cum enim sanguis, alentis affluetia refrigeretur a cerebro, aut etia ob alias causas similes, caput aggravatur;& quidem somno sopiti, ea corporis parte solent tentari ; atque efficitur, ut calor ad ima cum sanguine subterfugiat . Cuius oppositum scripsit a. Aphor. seel. com. I. ubi habet somnum, atque uigiliam, secundum in nati caloris motionem fieri, qui intro recurrat; a calore itaque, hoc loco, intus recurrente,& audio,&nona frigore, somnum fieri asseuerat. Quod etiam manifeste asseruit libro I. de Symplomatum causis in calce, inquiens. Cerebrum ubi requiescere plusculum ab actione uult, naturalem somnum animali inducit; demum subinfert, quod etiam magis facit, cum nutrix in eo uirtus, largum, quo fruatur, humorem habet. Idem tenet Averrois libro
Quibus apertum fit, non a frigiditate somnusieri, sed a naturali calore,ad interna recurren
SOMNvM, dum a frigore feri scribit libro a.
de Locis affectis;de somno intelligit Praeter naturam, quod libra de Symplomatum causis I. declarauit,snquιens. Animal cum a multo humore frigido grauatur, eum, qui in comatis, ct tithargis cernitur , somnum adstri. kribi vero a natiuo calore intus recinrente fieri scri it; de naturali, atque de sanorum II 1 somno,
533쪽
q98 CONTRADICTIONE ssomno, verba ipsium fecisse dicamir , quodpulcherriame, atque euidentqsime ostendit Valenus libro 3. de Causis pulsuum, ubi de expergiscentium pulsu egit,
sic inquiens. Somnus incιdit, cum natium calor,
aut ex 'tigatione, auisiccitate nimia, ad alimentum se conuertit, aut ob immodicam humiditatem Fras progredi non valer; quorum primus salubris ea, ct naturalis; alter, quem memorauimus, prarer naturam , veluti somnus, qui in comatibus, ct Liuar is sit. ι
SPIRITUM animalem clare dari, non ita perte uitalem, dubie autem naturalem, scriptum teliquit, libro Ia. Therapeutices M thodi, capite 3. his uerbis. Ergo animalis spiritus, cerebrum, ueluti fontem esse, clare stendimus, qui partim ex inspirando; partim ex eo, quod reticularis plexus suppeditat, i rigatur, atque alitur. Vitalis spiritus non aeque euidens demonstratio est; sed tamen in
corde eum & arteriis contineri, existimare, M lienum a ratione non est,eundemq, nutritum,
maxime quidem ex inspirando, sed tamen & ex sanguine. Quod si naturalis quoque aliquis spiritus est , is utique in iocinore quoque & uenis continebitur. Vitalis tamen spiritus, non modo se ancipitem non esse, sed ipsum euidentissime fateri constat libro I o.de Vsu partium
non longe a principio, dum inquit. Recte igi
534쪽
7 A L A N r. V 99tur in illis commentarijs demonstratum a n bis fuit, quod generatio spiritus animalis:c rebri , materiam propriam habet, spiritum uitalem, qui per arterias sursum sertur. Quibus uerbis, ita manifestum, ac certum posuit, ut si is non foret animalis quoque spiritus que certum,duodecimo libro Methodi affirmauit de medio tollendus esset una animalem ipsum, spiritum, ab ipso uitali, materiam propriam suae generationis suscipere pro comperto sit. , Naturalem quoque spiritum , certissimum, non Galenus modo manifestissimumq; posuit. lib. s. de Simplicium medicamentorum facul-itatibus capite nono, ubi habet spiritum hunc
in omnibus membrorum cauitatibus compla-.tatum esse, uelut materiam, aliorum spiritu u, pro operationibus animae obeundis; quod etiam asseruit libro 7. de decretis Hippocratis , ,& Platonis. iterum etiam Aristoteles, ipsum dari euidentissime probauit libro a. de Generatione animalium capite q.ouo exemplo, quaei
eum corde careant inquit uel aliquo, quod sit cordi proportionatum, & cum a matre separata sint,a qua spiritum hunc nancisci minime possunt, necesse est inquit spiritum naturale
ipsis inesse, si quid ex ipsis generari debet. Amplius & libro 3. eiusdem, capite ultimo prope
finem, spiritum hunc, ita necessarium esse animae instrumentum ad diuersos usus in genera
535쪽
tione animalis asseruit, haud secus ac malleus, instrumentum fabri est, ad uaria ferrea instrumenta conformanda .
A RI s T O TE LEs, ict Peri atetici cum Erasistrato unam tantum 'cultatem , in corde Migente esse voluerunt, quasola, varias actioses,diuersis corporis membris ρ starer . HWpocrates vero, tres exinimauit esse 'cult ates, a quibus stipiritus tres, vim eam , per coryus desierentes constitui deberent. or Galenus in Introductorio mιdicorum , ubi de humoribus egit, tres pariter uidetur in corpore nostrori uritus posivise, duo, qtra caloris innati risectassunt,
quaru alius naturalis,animalis alius dicitur, or te riu addidit ecticon, qui coplantatus, ct complexionalis vulgo dici soler , inininoatque connatus,ab Aristotele vero συι φυτος in calce libri de Motibus animalibus ; de vitali uero, ne uerbum quidem rcit;atque animalem , in capit sedem habere moluit, naturalem in corde, ecticum in toto versari corpore fassus s. alibi tamen, nullam de ectιco mentionem fecit , atque naturalem obscurum esse dixit. Idci eo, quo rei inius cognitio innotescat, atque irci in nabis inesset iritus perspicuo cognoscamus, ita disicu ramus oportu. Tres cum sint in corpore nostro parrω, qua principatum obtiUent, recur , cor, ct cerebrum ; ea natura singula siunt, ut non seipsis duntaxatgubernandis dent operam; sed auia quoque membra, ct alimento, ct uisiuasueant. principalia itaque haec membra, quemadmodum doctissime scripsit
536쪽
o A L E N I. solcia lenus lib. 9. Therapeuticci methodi cap. 9.quos de se Ii uritus, tanquam de perperuo snte in uniuer-Jum corpus per proprios duritiu emittunt. a quibus , ct ali quidam, qui insingulis partibus existunt,enutriuntur firitus ; atque hi , a prioribus,inproprio vires, atque operationci centitati, firmam, ct perpetuam operum suorum snctione edunt; neque pars ulla in nobis aut calorem complexioualem, aut in tum L=iritum, aut uirci sibi ab ortu datas ruinere
posset, citra influentium horum stirituum uire, ;sed breui omnia ruerent, ab horum principiorum sinuore destituta. Prater insitos itaque , innatosi spiriatus , qui firmi, atque fixi in unaquaque particula sunt, tres aby erranio, in uentes ab illis princi-pri principalibuιλ membris, necessario constitui debent, nec plures his, neque pauciorci esse possunt, histria sint principalia membra, a quibus iure optimo ortu deducunt Au. Primus itas animalis erit, longe ais f=iritualior,st lucidus magis,ac desecatus,qui
ex vitali,per arterias carotidas dictas, in cotextum admirabilem retifirmem, sublato,primum elaboratur ; deinde in interiori altero cerebri contextu, qui choroidre appellatur, ut cerebri ingenita in animalem conuertitur, atque priorci uentriculos , prorsus implat, dehinc per neruos transuit, sensitivas, motiuini partes irrigam; atque huneprincipalissemum esse omnium animalium instrumentorum, ac seresubstantiam anima existimauit Galenus Corn.s .in sextum librum de Morbu uulgaribus com. 3 .
537쪽
so1 CONTRADICΤIONEsAdmirabilis autem contexitis, hic e 3;ex collinare que arteriys , ramιβrsum evicti , cum iam an cer bri basim permanarint, eus1 capacitates attige-rvit, qua cuneo ossisub assint, mox, ιn tenuissimas a rterivi, eas L plurimad d1per se; multiformi, ua-rιog nexu citra ullius membrana copulationem, reo assimilim contextum efficiunt , quιgra is πλεγμαδικτυοειδὲς nuncupatur, qui os cuneι non prorsus excedit , sed medius introit, ct crassam in meningem: collocatur. Contextus uero χοροωδεις dis Ios , in uentriculorum cerebri cauitate, confirmant,venarum, arteriarum grauub, qui e Iummo cerebro pariter
eum tenui meninge diuιhuntur ; interse colligari,aeque impliciti, qui capacitates eas intus succingunt , atque implent. A cerebri autem rigiditate, animal his ritus contempcrantur, atque stabiliuntur, ct firmantur , quo melius, operationγskas persic re queant; unde enatum Ut illud vulgatum proueritium. Anima quiescendo si sapiens. ad temperam inram itaque redacti, optimi sunt, saturnum allam intellectum recipiunt, qui in hominibus, uarim proculdubio est; prouispirιtud illi, melius, deterim uedispositi sunt; quibMs nanque calidius cereb G m in Ut animalcis iritus, atque uitales ad temperam ct nu redigi nequeunt,instabilo Uunt,nec bene iudici; e contrario vero, qui fu dum istud potiuntur, bonorum fiunt morum, atque propterea ε-soteles ubro a. de Partibus animalium rigidiora animalia
prudentiora esse Asin es, qvcmadmodum vos, O
538쪽
turalem , ct animalem non modo natura, firma, sed etiam operationibus, medim; qui a corde generatur, atque continuo per arterias transemittitur, naturalem firitum actuat; munm fetus est ut continuo moueatur, calorem ponar in potentia ad adium, or vltimam sermam Per totum corpus ,
ipsium, moueat, ct ipsi δει adium vita, membra f
ad operationes exciter, qua prius erant in potentia et per hunc enim vivit animal, cntit, atque idcir- .eo ab Aristotele dictumsit,sensum tactus immediate a corde prouenire, cum in eo, depurati isti stiritus vitales generemur, a quibus, per corporis membra diffusi, afluantur, ct excitantur ipsa adsiua vera; atque propterea inquit, planta , qua corde deniti. rasunt, vel alio, quod cordi proportisnale sis ,sensis carere uidentur; ostreas vero, ct istoritas, qua uel rar, uel aliud quid cordi simile, posidere creduntur sensu non carere cernimus ..generatur autem stiriatus hie ex vaporibus sanguinis depuratis ex aere attracto, quemadmodum tenatur Valenus in libr, de Hilitate restirationis, ct nono , ct Ia. Therapeuticci methodi. Temperaturam vera licet habeae eatidam, ct humidam ,sccus tamen dicitur,rest Au naturalis, quoniam1ubtilis es admodum; atque
ipsius humiditas, ignea pubstantia particeps s.
Tertius naturalis est, omnω conco Iiones adiuuansa qui e iocinore, per uenas, in corporis extremitates,
4tque per totam corporis molem inspunditur, atque
539쪽
so CONTRADICTIONE sanimalem prout dictum est , in cerebri uentriculis. Wis sensuum contineri, quemadmodum ct in arte ri s vitalem apud omnes medicos pro consisse est. Naturalem uero, ex iocinore emanare dubium frrasse essu, quia non ita sensui manifestus existit, atque eo adhuc maxime, qaoniam Ar ioteles , lices Usum nobis inesse probauerit , nullam tamen erusi modi vim, seorsium a vitali insidere contendit. Aenim, cum omno anima parata, atque facultat '. gillatim enumerandopercenserer; hanc omnino,tanquam nulla seorsum eiser, pratermisit; tuens nimirum , naturalem uim omnium primam , cunctorumD uiuentium communem; atque eandem nusio nominum discrimine, nunc altricem, nunc vitalem
appellans; cuius virtutis noriferosavore, ct praesentia, nutritio, atque uita in cunctis manu, perit aistem,dum ipsa Abιrahitur atque quousque inta erat, estu 1 nutritio quoque perctabit; hac autem deficiente , vita pariter tollitur Unum itaque atque idem sint, eo auctore, vita ct nutritis; vivere, ac nutri- rhamplius ut naturalia conseruentur membra,cum
Deturi, cr spiritus vitalis seu sciant, naturalis au tem Isinius, ad id necessarius non sit idcirco a GJa- leno eriam aliquari negatur spiritin hic naturalis;
quoniam vero ex medicorumsententia, ab ali dia sincta, communia ct in ens toni debeae naturalis potentia, ct facultas, eum tria sint principalia membra; atque uitalis 'iritus cor, animalis vero, cera
540쪽
GA LENI. yos superest ut hane in iocinore collocemus, a qua ct ffiritum quendam naturalem enam eredendum, qui sanguine nutritur, ct qui virtutem eam per corpus distribuit, quoniam cum sanguis, ad σcium id per sciendum non admodum accommodatus eser, cumerassior existat, neque substantiam inter corpus, ac Iacultatem , meduam sortitus sit; stiritus quidam propterea necessario requiritur, qui munus istud exequi valeat; nisi enim a natura inquit ipse libro a. de Facultatibus naturabbus in initio 'cultas quaedam naturalis, icuique instrumentostatim ab ini , itosit tributa, durare animalia non possent,non mo ' do tantum annorum, sed ne pauci orum dieru nu merum. Nonsecus itaque ac animalis,uitalis ritus inaturalis quoque nobis admittendus est, a quo, ct qui unoquoque membro insitus,complatatios est, enutritur, atquesuNur; atque quemadmodum ani malis in cerebro; uitalis in corde, ita naturalis, is 'iocinore reponi deber . Quem quidem naturalem stiritum, non Valenus modo, ct Moistoteles, uμ'
rem uiam Hippocrates apertissime posuit in libro de Fiatibus, oestiritibus; nihil sine naturali spiritu, in hoc mundosieri, aut generari pose asserens;atque non modo sensibilibus in animatibus reperiri,uerum etiam in vegetabilibus, mineralibus atque
metallis, euidentissime Theophrastus, atque lchimista norunt; hi nempe per Fublimationes spiritum a .er ioribus partibus separat.Theophrastus uero si.