Aetas Kantiana

401쪽

- 385 -- Te eredas nunquam virtutem deserit hostis Humanam in vita hac nunquar non pervigil esto. Non vitam tantum erutare, sed intima mentis; Saepius sex uno natum est phantasmate crimen. unquam vitio concede redundat et instat, Atqus aliquo sontem facito ad nova crimina ducit; Pura est, per totum sibi constans, unica, virtus.

Νε tua sors tibi displiceat, videatur iniqua, Μagno virtutis damno vitaeque beatae; Νon illis infigo oeulos quei prosper cuneta Accessisso utcunque putes, cumulumque bonorum; Sed pauci potius contentia atque beatis. Verum quid none hoc Quisqui cupit eas beatua

Externia rebus, nec praelari iustum et honestum, Aeternum manet is vera a virtute remotu

Si quid possideas selix magnique bonique,

Semper ad auctorem summul consuesco referre.

Qui saei hoc, non steri ae nec abutitur illia; At, qui cuncta sibi tribuit vnnusque i perbit, Qualiscunque illi fuerit sora, vivere noscit

Contentus, dum ae credit maiora merentem.

Ossiciis, quaecunque aliis debentur, ut adsis Integer atque Iubens, ensum ration movente Εsso loco illorum fingas ac conditione; Attente expendens quale tibi nune videantur: Ne nimium quaeras, miseri num sint ope digni. Si qui iociaesit, uin consiliovo sciensve Fecerit id, priua exquirit quam iudicium sera; Semper et innocuo Iaea magis esso momento Ipsum, qui laesit, dignum quem commiseremur. Si quid peccasti erga ullos, ainnui reparare

Sis promtus, nec te pudent commissa fateri, Ut veniam mereare, nec ad mendacia vertas.

Hostis iudicium, quamvis videatur iniquum, Non, velut indignum plano omni examine, spernas.

402쪽

Utiliti saepe est, quam quod fert blandii nmicus. Ni is mon nud opten aliis to possct placore, I iusinin incurru interno iudice poenum; Maxima eura haec sit, tibi ne damnera eoque. Utilis si unciis tibi in os nieditatio mortis, De recto qui praeciperent vitaque beata. Multa illia adparent, ad finem si roseruntur;

Nec tunio protio linerenda Externa videntur. Nam quod post mortem remanetornoxiniquo Rlutem, intimii in nimi At internno et sorinula vitae.

tu in nucis anni oinnem consum oro itum Dolicin quRorons, et, eum litura recusnt,

Turpi illa tiri extorqvotis, intentu nil unum hoc, Pruocinras animi dolo impendis ubi tons, Miriiri querulus, cur inmisit tiron voluptan Concosκn, ni quo niloni subito nil fasi id in vertongluui quo partim curn nlios, quin despicis illos, Ni foeti tibi sini laciles, promtiquo ministri,

Iniusto homineη, to dignum redis amore t Urhanus nempo Aso studo Iepideque iacetus. Tranquillum sed gola saei sapientia vitam; Aequus et erga alios vero adquirit micos. Quandoquidem rocto a tenoris ni suoscoro muItum est; Λdsiduam, quibus os prolis controdita curR, Dent operam, ut gignunt animi virtutis amorem Sonsu liquo nondum perspecto iusti et honesti, Si tibi sortis inest, haud dimello liciendo. Namque decus,nturaeque est consensus in illis; Externisque patent nimi, non suspicione, Non fixis placitis aut consuetudine septi. Quodvis non neque est praeceptis utile tempus; Elige, si licet, id, quo tu in hono percipionilia Altor adest animo, tum vis tibi firma docenti. sc nimium monoan; rovi esto orspicuusque; Diuitia ' Cooste

403쪽

Interdum poena addens, potior sed amore. Nunquam ardens ira sestinans utere poenia; Multum iniusta nocet, facile et celer impetua errati Inprimisquo cave, ne, dum vitiosa reprendis, Atque ea flagranti zelo exstirparo laboras, Dotes posthabeas praestantes, germina perdas Pulchri aut excelsi, virtus erat unde paranda; Quam spe successus optati et laudia amoro Saepius informes, raro formidine poenae. Exemplis, quam doctrina maior sero via esti Uno mala sunt arcenda bonis circumdatus ut sit, Quem formas tenerum, quantum licet undique, cura.

Et primum ante omnes te censorem ac monitorem

Suspiciat penitus purum, iustum ac sapientem. Utilis exempIo, quem maxime diligit, esto Huic socius vitiis nequaquam deditus illis,

Ad qua natura est proprias tuus indole pronus.

Si quid deliquit, sae culpam intelligat ipse,

Et culpae poenain naturae lege sequentem Sentiat, ae discat semper talem esse timendam. Non adeo durum to monstres Riquo severum, Conscius ut culpae sibi per mendacia quaerat Enugium, quoniam non to confidit mante. Quin omnem potius superent menducia culpam, Μorum Iego tua, ac turpissima criminu unis. Nam vim virtutis gignit reverentia veri. Attentus quoque sis castum servare pudorem ἔ vitiis saepe hic, quem non Praecepta, uetur. Huno no vis laedat suci dictovo, caVeto. Donique divina ut maneat prassantia fulcrum Praesidiumque animo fixum, ait sedula cura. Torrebit vetitum, firmabit recta petentem. d. o Maii 8ia.

404쪽

3. Piarum recum vis et ratio. Sinm Menerabili Ianhio professori Getting. theo ἰogia primario D. Sunt multi quela virtuti vitaeqno satao Si opus esse piis precibus votisquo videtur, Nummii in ut momentum credant consistor in illis. Sunt lilii, ni nil tribuant, aut villo si vigConcedant, illia tnmon est sententi mullum Divorsa niquo istis. Fortasse os error utrinque. Ostiei parios si quia iustumquo laborem Negligit, in procibus consumon utile tempus; Si quisquam lingua potius quam mente Precatur; Si culpito veniam templis clamore repletis Exspectat, non, quod poterat, damnum reparando; Consilii stultis si quia sceleri vo patrando Numo ut adsistat, si, quod sibi reddere poRset, Auxilium a coeIo votis precibusque requiret; Culpanda has asso proces, tibi nemo negabiti At quisquis, prout sana rationa monemur,

Sincero agnoscit numen Rummum ac venerntur,

Illo otium precibus, nulla naηcontibus,rte, Naturno ductu, sese convertit ad illud. Namque preces quid sunt aliud, nisi vivida menti Obvorsun imosque movens pia notio sensus Immensi attentus lustrans spectacuIa mundi Excolaum auctorem si non submissus adolat, Haud quaquam sapiens, sed saxeus esse videtur. Num bona, queis fruimur, gratos accepta referre Indo viant, pudeat, laudem et celebrara datoris

Di ili

405쪽

Iussico aupremo eorum commissa latentem, Firmantem et a teste Deo ad meliora, reprendas

Aut opus egregium qui suscipit ante precatus, Atquo suis precibus iam sortior expedit illud,

Iano tibi vanus contemnendusquo videtur Aut cum nequidquam in terris mons anxia fulcrum Anquirit, ircumque via est stipata periclis, Ad numanis a vertit quod uncta gubernat, Vana Euperstitio est tibi religionis anilis Adspie quam varie, quando infortunia vexant, Μortale miseri finem aut solamina quaerRnt. Εcco hi desperans in propria viscera saevit, Nil sati socios, prolem, tristesque Prentes,

Nec viduam uxorem curans tutore carentem.

Quem si non omnia fiducia deseruisset, Tempore non longo poterat reporiro salutem. Illo deos hominesque exosua desipit alter, Criminibusquo novis vindictam sumoro stultua Dum eupit, ardentes furiarum exasperat iras. Hie Vonoro et vino ruina solutia quaerit, Corporeisque animi properan augere dolores, Foedis ulceribus tabescit turpe adnver. At precibus suetus patrem mploraro benignum, Omnipotentis et auxilio confisus, acerbum Mollit at exonerat, sperans meliora, dolorem; Sicque una reereana viros, sentit leviorem, Quam mutare nequit, sortem, vel eorrigit illam. Attamen in salis aeterna lega Etatutis Inducens animum quidquam mutare precando, Vel non constantem credit, vel non sapientem Esse Deum nunquam sapiena constansque retractat Quod bene decrevit; quod iustum est, porrigit ultro, Quod non conducit precibus votisquo negando. Dic, num praenoscens,nimorum conditionem, Aut nil hos urans sortem statuisse putemus

406쪽

- 390 Νumon supremum mi prasenovisso necessct est, Ut conserre queat quod iustum os atque saluti, Cur non et novisse preees et vota putemus Μultum etiam reser qua quid ratione petatur. Saepe pater sapiens, quod non concedero posset Λudaei nimium nato nimiumvo superbo, Concedet precibusquo piis animoquo modesto. Nam sic obsequium firmatur, amorque fidesque.

407쪽

4. ratio dominica, divino auctore digna mihi semper vi S B, Omnipotens noterno pater, qui sidera firmas Atque moves, quibus adlucet sine initio mundus;

Gmnibus esto animis sanctum et venerabile nomen, Quo T cunquo vocant, Tua Ie suprema voluntuηὲ Ut vera, quae sola beat, pietate fruamur. Nos nimia exsistat mortali ex corpore eum. Non ulpa vaeuia venium conced benignam, Huius si memores et nos ignoAcimus hosti. Virtutam a nimii nostrnm tueare periclis,

Equo malis nos eripias, quela ulu periret.

408쪽

5. Prudentia virtutis comes. Is uehis auo D. Non sapit is, no ori solix, cui maxima cura Incubat ex tornis, cui gunt interna minoris, Unde nimi requie pondot vitaeque beatne Fons cor Attina, et praesi lium, evin cuncta vacillanti uno qui non rnosor illis, qui laedit honestuni Et iustum famno viii nuri compulsus amore, Cui, uno ruin trahit, meta est optati voluptas;

qui culturiuii iiiiiiiii, quin et, ii iis eligit, ipsas

Viriuii pnrio externa ob prnem in innium, utino tribuunt hominos, intor bona uilicat esse, Legibus nil verenns sit minis enormiter errRLIsta tamen non oglexit, prorsusque refugit Vir sapiens unquam vita ossiciique ministra Ilio externa sucit, renum ratione tenente. Inprimis fama minimo est contemtor honestae, Qua sine non sibi, non ullis aeque utilia osset. Iugiter attentus lamen est, dum comparat illam, Ne nimius splendor vel Rgniloquentia laedat. Ergo suis moritis se grata modestia iungit, Haud simulata sibi quoniam divinitus esse Collatas mentis vires et commoda quaevis Concessa agnoscit, quibus eminet atque iuvatur.

Nec famam aptat, si quando audax, sine lege, Turba movetur; ubi, bene qui latuit, bene vixit. Prima illi eum est mandato munere ungi, Nunquam so miseendo alienis ambitiose.

409쪽

Noe tamen Teium detreetat segniter ullum, Ipso aliis melius a possit promtu adesse. Νon sino amicitia perfecta est vita beata, Illius et virtus ope non facile ipsa carebit. At, quantum scori est et Iucro verus amicus, Tantum et, qui legitur male damna immensa minatur. Non solum ex sociis mores censere solemus, Atquo animus vitii facito adsentitur amati; cum sortuna tergum quoquo vertit amicus Perfidus, et socii nonnunquam proditor ipse. Suspectus quoquo si tibi fit, valdo atquo molestus, Intimius iunctum dimittere turpo videtur. Ergo prius more samamque exquirer cura, Pectora quam iungas et pandas intimiora. Allicit adspectu suavi blanda tuo loquela Saepe mala artes et fraudem pectore condens.

Νunquam igitur primus sic impetus abripiat te,

Ut Dona impruden ignoto in tramito mittas. Verum, ut dilectu tibi onsorvetur micus, Et fidus fer opem, caro ignoscenda remitte, Atque impone tibi potius, quocunque grRVntur, Quam portandum illi iniungas onus ipse levatus. Saepius est et onus fidei commissa tacere; Ergo tacenda inco, si non proferre necesso est.

Νε tamen in nimium tua dissidentia vertat, Iustitia erga alios, ipsa et prudentia posciti Omnis cui suspecta fides incerinque virtus, Quilibet in dubio nequam consetur et hostis, Dogerit ossicium, suspectus redditur ipse, Uillo eonsilium saeps et fastidit opemque. Atquo bonis quamquam maior fiducia damnum Adserat interdum, Iurea tamen addit amicos, Aut oerte infenso animos non excitat illis. At prudens vir, ne multi sibi sint inimiei, Ossicio salvo semper vitare studebit.

410쪽

Si qnando obstandum est, cum Iustum laeditur ipsum, Non tamen illo nimis vehemon exasperat iram; Lenior in verbis, insistit sortior inis .

Non offensa levis signatur quaelibo illi,

Parvula ne faciat maiora Incendia flamma. Naepius ex uno surgunt odia nApera verbo; Inior et ignotos laxo sermone paruntur, In so dum credunt dictum, quod displicet, esse. Ergo tuam prudens linguam frenarct mentento; Namquo emissa nequit vox inprovixa redirs. Noc iomor nil mittas petulantis iurgia pennae. Indo malis mugni linui raro fluxit origo. Et plano certum te dis Rentire modesto Convonion inmen erit cum lignans vcrito alter Confidit, coriis nolixque incognita miscens.

Lnodoro quae orisunt ullo nudita rosero Sis inrdus, o sorio uuctor teκtisvo voceris. Tompori Sunt, ubi gens rerum studiosa novRrum

Inui in multiloquae sequitur mendacia famae; Nec non ipsa te iου percepta et credita misceti Unus qua sieri posse audax coniicit, alior Vix dubitanda putat, faciendia proxima narrat; Tertius acta refert, quartus tempusque Iocumque Indicat, atque omnia dubitatio stulta videtur.

Aut facti causam qui non intelligit, ipsi

Ad libitum falsam supponens omnia Inuint. Nic nunc, quando innom Gallorum exercitus Albin Occupat, et nondum Russis transtro vacabat, Implere amburgum fama est, mox et Luneburgum, Nunc Cellas, et nostra fortasso hac adforo nocto Urbi. Iam trepidant vetulae, gestitquo iuventus, Exsultat plebis summam incuria rerum, Insano gaudens strepitu necoque tumultu. Iamquo hi intenti properant adstare seneAtris, Aut porta egressi primos spectare Cosinas.