B. Bernardi Ptolemæi congregationis s. Mariæ Montis Oliueti conditoris vitæ libri quinque. Auctore d. Paulo Carpenterio Neapolitano ..

221쪽

i Oratione una cum Beato Bernardo soci j effodi ut Retitio,ὸ di- creta ceas rupes, argillam alii curru deserunt,nωmnent*r in nulli aqua macerant, plerique latere quadrant,

tant n que enim struendi, vel aedificandi suppe, ditat alia, quam cretae materies cedunt hi ex arn boribus ramos , illi succollant, multi seruentiori sub aestu ignem accendunt non vincti in Aegyi, pio,vel serui, sed ab Aegypto saeculi egressi,& liberi. non in terra captiuitatis,sed i ' terra promisionis coquunt lateres, ex quibus pij cce menta iiij , flocci facto terreno fastu erigunt Deo , Ma , trique Virgini tecta, templumque. Iam noua Hierusalem illius caelestis imago videtur in vallς exoriti, & surgere ex vivis lapidibus. Iam vide Oliveta naria distentos ad Dei Matrisque gloriam Virginis se m m=μ ' uos Dei in operibus luti, non sub tyrannico Rege Pharaone, sed subpijssimo Duce Bernardo . ς Par . t Iam cernis in valle, & inter barathra surgere oppidulum, quod sic excreuit hac tempestate, ut Vrbs. quaedam religiola magni sic ςntia videatur extructa. Redolent adhuc sanctimoniam mus illi tanta pietate ab maioribus nostri Atot irriguis sy-doribus elabotati, crediturque omnibus suauissima visio pacis.Vtinam simus, & nos vivi lapides aedificii beatissimi. Utinam ipter cocaua v viam, O praerupta rupium delitescent inhien ηε apicipet sectionis .i Ardirum;& νοῦς sive se cris per scabrosa iter,sed chalitas complanat q*R R. h uix tima, o Iani tui lii, in iv Phidi

222쪽

Monsis Oliveti Carnobii in agro Senensi, prout extat, descriptio.

PRaeclaras Parentum memorias haud licet fi

liis,& mente non recolere,& voce,scriptoq; non recedisere. Antiquus labor diuinae datus gloriae,si memoriam sortiatur, habebit & respondes imitamen.Non ab re mihi fore censeo describe- , te Coenobium illud Montis oliveti in agro Sminensi celeberrimum cunctis,& summa veneratione notissimum Id de asperrimae poenitentiae pirum a palaestra,& salictimoniae insignioris Princeps Olivetani ordinis Sedes. Horrisonas inter vallesiam Ac cone nses,nunc dictas Olivetanas,interq; hiantia praecipitia,praeruptosque anfractus , ni. grantesque siluas,moestasque cupressus ut supra memorauimus iacet Coenobiuomniu antiquissimum,& pates teraptum, licet squalidas inter spe Iuncas, nobili maiestate ad Dei, Deiparaeq; honorem tonspieitur Astigiatum.Accessus ad Coe-inobium idem, qui iam erat ad Eremum. Vnus enim est illius aditus per pontem ligneum, ct pc-silem. In vestibulo,quod per eumdem psidem tenetur, supra nimirum ostium, Beatissima Virgo Mater ex cocta argilla colorata prospicitur. Vna manu pectori haerentem gestat filium', altera Religionis Olivetanae insignia, quae ipsa met exhi- Y a buit,

223쪽

buit,trifidum nepe m5ic, in cuius cacumine crux

sanguinea rutilat; hinc inde uvidantibus oleis Mons ipse vallatur.Vestis Virginis caerulea,aptus color Reginae Caelorum. Excitat Matris vultus, Filijq; pulchςrrimi intuentes ad Religionem ,

pietatemque. Ade st tanquam loci tutatrix Bea ta illa Mater,nec licet Erem si adire ea insalutata una cum Filio poplitibus flexis. Post vestibulum dextra offendis valetudinariam ossicinam, ubi lammo pietatis argumento non Coenobilis tan. tum, sed circi habitantibus parantur ad aegiitudines medicamina,pauperrimis. Laeua consum

git turricula, & habitacula multa protenduntur ad hospites praecipue excipiendos, qui ct frequetes,& multi sunt. Lateritia in longum media pro teritur via molliter acclivis. E latere villatica piscina spectatur,eam circumlate patent hortuli, atq; tramites lateriiij, stabula capaciora, varia infimae genti habitacula ι serrariae, ac lignariae ossi- cinae, quae deserto eo in loco & incolis,& hospitibus opus sunt. Amplior omnium via media,quae lata,& in ob longum exporrigitur alticomis cyparissis mceste frondescit; per hanc ad omnium antiquissimam Diuar Scholasticae iter habetur aediculam, quae cypressorum senesta umbratur siluuia i alia ex parte etiam lato calle ad a j terum sacellum Diuo Benedicto faciti pergitur nostris temporibus excitatum. Multi per gyrum, ceu laurinthaei sunt tramites,quibus sepitur templum per quos spargebantur iam Eremiticae eellae, nunc sunt sacra sacella. Templum autem,& cir-

224쪽

Liber III.

cucirca eoenobiu nemorosae valles, sacra tesquas ut,exesae rupes. Cacellatis arundinibus inteκtis fioribus, rosiis, lilijs,garyophyllis , hyacinthis , violis, rosmarino,ceteriique herbulis odoris, ac pictis flosculis , seu quae rerum parens natura sponte, seu quae manu ars edidit operosa, coronantur areolae. Spatiantur per tramites illos in colae, aediculas sacras inuisunt,e aptantq; dium Ossenius ex frementis ipsius aurae murmure, & ex quolibet frondis, norisq; eonspectu Deo laudes concinunt. Cisternae aquis exundant uberrimae ad sitim arcendam, sudore sq; refrigerados e tabiae. Adhuc pluuiales illi recessus Iacrymis, sudoribus maiorum nostrorum commiscentur,fitq, ea cum memoria dulcior unda potantibus. Coenobium ipsum magnificum tribus elaustris superbit, in quorum primo vita Monachorum Patriarchae Diui Benedicti,ac gesta,insignis pictoris p nicillo expicta circ uspectatur. Ibi nomina Abba-t u Generalium ab origine Olivetans Congregationis notantur,& Coenobia itidem eiusdem c Ioribus exprimuntur. Plura cubicula,de spatiosa

deambulacra admirabili distincta serie superius, inseriusquε videbis. Capituli, Scrutinii, Definitorij, Triclinij, & Bibliotecae loca apte simul,& magnificentisi inae patent. Cellς itidem plure religiosa pauperie refertae Monachis hospitibus,

ct extero cuicumq; religiose apparantur. Coe meterium ubi Coenobitarum conduntur cada uera iuxta templum iacet, cui diues sacrarium

nexum. Templum ipsum Deipatae Matiis natali l

225쪽

sanctissimo sacrum , sacella plurima peritioribus

pictorum manibus graphice elaborata. Odoeumam plissimum quo ad eomitia tota generalis conbcio cGnuenit exornatum satis. In ptima sede Sumo oliuetanorum Prς suli decreta,erat Alchangelo Michaeli ara eiecta,eodemq; in loco B. Ber- nardo, socijsque Eremicolis suere Scalae, Iesus, Virgo Mater, Angelorum Chorus, &cadidi Mo. nachi Sanctorum comitatu Spirituum ad Caelum

ascendentes, ostensa, ut supra memorauimus. Et re vera prae omnibus venerabile, S conspicuum

templum, ita ut dici possit Domus Dei in magnificentia . Hospites habuit; habetque e nobium quotidie nobilissimos & praetermissis silentio viris principibus innumeris, Magnisque Hetruriae Ducibus) Alphon sus Calabiis Dux , Neapolitanorum Regis Ferdina di Filius ex familia Aragonensi,qui, vita lancto Patre, Parthenopaeo Regno successit nostri ordinis amantissi inus,& beneficentissi inus, tres dies locum incoluit, &Olivetanis comitiis admiratus nostrorum Maiorum Charitatem, pacemque, Cosensumquc una nimem, in eligendo summo nostrae Religionis Prq sole interfuit, ut videre est in Olivetana historia. Inter multa coenobia Neapolitanum regie auxit, plerisque alijs asiluentes fructus, &census largitus est, summo nostri ordinis au steritatis,& monastici instituti amore captus. Perannum millesimum quingentesimum trigesimul sextumacum dem locum inuisit Carolus Quintus Romanorum Imperator augustissimus ma-

226쪽

Liber III.

gno nobilium, equitum qi stipante caterua ad bis millenos homines,dataq; suere domicilia proceribus,& dynastis omnibus,ceteris'; comitibus, nec desuere equilia equorum millium capacia . . Multa Olivetano Ordini priuilegia munificetis. simus contulit Carolus, habuitque ingressu a Monarchae consonum,uoluitq; insignes sauores, ct sumae liberalitatis monimet a nobis coferre, Rne unquam illustrium facinorum memoria excideret, erecta tanto Imperatori loquacia marmora sunt. Paulus item III. Farnesius anno mille si mo quingentesimo trigesimo octauo in eoden Montis Oliveti Coenobio hospitio excipitur. Pernoctem diuersatus est ingenti humanitate. Appa, ratus omnes , & superbos fastus omnino inhibuit, Abbatis humili cellula contentus, in eadem noctem transegit;nec unquam se placidiori quiete testatus est soporatum tranquilla in ea pace, rupes inter illas,& barathra, aulico procul fremitu,& pompa . Fugit quies ab aula, aduolat ad ne. mora. Pius item II. Pic colo mineus anno malle simo quadringentesimo quinquagesimo nono humilim pene eremitico splendore inabi excipitur. Obviam ei facti suere Olivetani Coenobitae oliuarum ramos manibus praeserentes, canticum

laetitiae concinentes, de gratiarum.Non potuit in tuitus horrida concaua illa V llium , dc praecipites rupes Monastic solitudinis, lacrymas dulces, i piasque cohibere Summus . Apijstes. Resonabant interim suaui, dulcique concentu specus, & an-.tra; nulla fremebat aura, de sopitae taccbant volu

nificentia luoti uetan Is

227쪽

ctes, aetherea scintillabant luce loca.Ita perfulata purpuratorum Patrum,omniuσq; hospitum comda laetitia, ut cuncti amoenam Eremi pacem,&pen E beatitatem conclamarent. Cumque dies ea quinta Iouis esset, noluit Beatissimus Pont, sex ob loci venerationem carnibus vesti; quin &illas ceteris inhibuit. Quare in triclinio, ubi assi. dent Monachi, maritimis cibis ad esum usus est, Duo alibus epulis; accumbente sanctissimo Pio, iussi sunt musici laudes Beatae Catharinae Sene sis modulati,tantaque spiritus dulcedine concinere laici cantores, ut elicerent, excuterentquedula es a Coenobilis,ceterisque lacrymas. Spiri. tualibus thesauris locum Beatissimus Ponti sex locupletavit, atque Olivetano Ordini priuilegia contulit multa. Trecentos homines comites h buit, di equos centenos,& vicenos, quibus Omnibus nihil defuit ad monasticu victum, ad somnum,quietemque per noctem. Monachorum humeris delatus usque ad ianua discessit Pius Pontifex Summus . Libro decimo in Commentarijs de suo itinere,deque Montis oliueti coenobio,

situque fuse agit, secitquὰ aspectu ,:& pontificio l

calamo monasticam nostram pauperiem multisplici corona sui gentem . O selices recestus, in quibus pax inuenitur,& Deus,ille Deus,quem . per vicos,& plateas inuenire nequiuit Sponsa, sed in platcii, di in is fuit exuta vestes misera, di vulnerata. Fugiamus ergo tui bas mudu in quo spoliamur veris diuiti js,vitias obruimur,vulner i in ut lade inter eius fluctuosas illecebras perituIu

228쪽

Liber III. tin

Singulis,annis de mora x nastico se abdicans FIBernardus regimine,ὰ Monachis sem. per confirmatur. Coenobilitam dia h, i ii hciplinam at- Πρηclat ibi augeti c.

dus assiuebat auris, eo humilitate se lae' sum deprimebat profundiori. Hoc habet sanctae animae in culmine positae,seipsas calcant di spernunt. Lucifer plurimi in Empyrio se iaci ς nullum se secit, ex luce. nempe caliginem, hoc Sumbrae filii affectant At germina illius,qui cum

Deus esset formam serui. ac cypit, suriamam semper in omnibus redolent humilitatem. Expleto it acl; regiminis anno,veniam de bonis omisus,dematisq; ad Milsis, Monachorum demississime prouolutus ad pedi s,enixe petebat,deprecabaturq; R. Pater, ut ad cellulae pauperculae ocium quietissimum se reuerti posse concederent,quod cum ei a cunctis coenobilis una voce, constanti animo denegaretur.septem annos in eo generasi munere exegit. In hoc semper admirandus superior,

q*0d ςςxς xi in omni virtutum genere praeibat,

idcirco mirus hoc tempore extitit monasticae &'ciplinae prosectus; non modo enim ad unguem

229쪽

ta antonuo

sanctissimi Patriarchae Benedicti custodiebantur instituta sed tantus transpiritu, animaeriorque

cinora,seu humilitatis,seu charitatis an Coenobiis

iis illis glorios sta inli re hi λ iis tanti enim.

Pastoris Bernardi exemplum quisque bene com-iositus austeritat e omnem affectabat. Perpaucaesela, ut nos unicum rostris Posseris olivetanis aiorum nostroru antiquis velligi js insistere co. emur. Qtre autem dicimus excerpta,& comper-

νt mente in Caelis versante non voce eantus expenderetur. Ex hoc longo, suaui quξ modulami- pe, caeleste deliquium plurimi patiebantur; letu-hi, stacti, lacrymis udi, Choroq; laxati proe si bebant saepe humi languentes. Tempus horas in tetnocturnas, de dium a s medium,mentis comemmi

230쪽

plationi decretum habebant, seruidoque diuiniaminis calore aestuantes, rigenteisse rigora a

ctis tempore usque ad orientis horam orRI somnus, vel exiguus languidulus non per alta batur. Ieiunijs non modo ab Echlesia iussis,a Dituoque Benedicto Patre statutis in regula, sed in 1 suetis se ipsos macerabant. Cibus vero delisio, sus durus panis, & ater ; siluestres, & inconditae herbulae; olerum quoque e terra,glchisque e vulnsae radices,vel ρgrestes fructus, Potus aquae sto collecta, nempe pluuialis. Carnium xsus nullus, nisi grauissime aegrotantibus , & in: leposivo loco, ubi infirmi Coenobitae curabantur,i Bromij virebant frondes, arescebat viridis pan npinus. Vinu eoim singulis interdicium,S ne ulla illud degustandi daretur copia, omnisq; spes tolleretur,radicitus consitas vites extirpavete. Nopendebant e racemis vive turgetes Mortificatus in illis athletis sulas excitabat spiritum ad poenitenti severiore; pro arescentibus vineis, vidisses consitos casestiu pomoru hortos ammo issimos Icpus,at Odaeo, & sanctae meditationi supererat, manuum operibus impendebatur, tanto silentio, ut desertus peni tus, I nulli hominum inhabitatus appareret locus, ibi vox nulla, nullus strepitus, nisii sorte que ipsa m*nu si occupatio per murmurodidisset. Uxitas omni .m abiectissimae erantM. asperrimae cilicio non absimiles,quibus earni inhaerentibus utebantur Contegebautur hy emali tempore pallio,H Caeli iniurias libentius sustine'

rent.