장음표시 사용
12쪽
equidem esse existimaui de Aristotelis Peripateticorum princi pis praestantia plura scribere, qui qualmopere omnes Philosophiae partes illum arit, & quanto cum iudicio omnem vel inuente di vel iudicadi vel agedi, vel intelligendi rationem ostenderit ius scripta, quς quam plurima sunt,egregie indicare pota sunt, Aede alia permulta a sapientissimo hoc viro nobis tradita .& ea inprimis , quae ad omnem accretionis vim atque naturam spectant, de qua& per saepe equidem coinnitatii.&valde solicitus sui, & cum multis acutis atque doctis iuuenibus qui me audiebant locutus sum , in quo rum etiam gratiam haec pauca scripsi quae& varias alio rum quorundam sentetias explicabunt,& eorum rationes adiicient, & meam sententiam plane atque aperte ex Plain Nahunt . Exordiar igitur ut plerumque i eri solet ab eius diffinitione , hocque quasi sundamentum quoddam iaciam,quod tosius huius aedificii molem facile ut spero poterit sustinere.
13쪽
DISCEPTATI PRIMA OPINIO DE AC CRE
L Atinorum itaque nonnulli ut inde exordiamur sub
generatione accretionem contineri, tamquam sub genere spetiem asseuerant. Atqui non substantiae simpliciter generationem, sed pluris substantiae quam fuerit deperdita, inquiunt: ut pote, sicaro augeda sit,sanguinem in carnem verti, mutarique necessum est. At si sub maiori mole. quam prius erat per hane mutationem fiat: hanc, dicunt, conuersionem accretionem esse. verumtamen quoniam non ut seorsum existens, gignitur substantia, sed praeexi stenti copulatur,no ab in te generatione ,sed aggenerationem potius nuncupandam este monent,quam rem ex mulitis suadent. Et primum omnis alimenti mutatio in uiuen in substantiam teneratio Est': atqui accretione alimenti versionem in maiorem viventis lubstantiam esse censetur. Nempit Philosophus primo de ortu Ac interitu Vers accretionis naturam ante octaIos ponens,vini accretione exem plo est usus. emadmodum enim in vino ,sic de in vera se habet accretione. Vino enim modica aqus moles insperia in vini substantiam vertitur: & vinum ex hac ipsa mutatione auhetur. Ita vera accretio in maiorem viventis substantiam conuersio erit: sub ortu igitur accretio clauoditur, deinde quo existente, accretio est & quo aboleto n5 est accretio proculdubio est: at maioris substantiae conuersone existente accretio est: hac deleta edeperditur, accretio maioris substantiae viventis ortus erit.
S Ed vana est horum sententia si enim ortus aceretio esset
non quat UOr, sed tres mutationis speties essent, ut generatio,& corruptio alteratio de latio, nam accretio ortus speties est secundum hos . Deinde accretio motus est que μ
14쪽
DE AC CRETI ONEadmodum quinto de Phillso auditu Philosophus dolet
Ubi tres motus speties enumerat, accretione, & deccretionem, lationem atque alterationem , fieri igitur nequit ortum accretionem esse .. Mox si sub generatione accretio tanquam sub genere speties clauditur, igitur in fine mi tationis, atque in ipsa materia non dissentiret, sed subie cta materia, atque terminus Vtriusque, unum& idem fient,quod non videtur, quandoquidem accretionis terminus dimensio est, de subiecta materia forma substantiae assecta est: ortus vero finis substantia,cuius subiectum materia informis est et ortus igitur accretionis genus non est sta tuendus, Quamuis sine ortu fieri ncqueat. Nempe accretio absque alitione non fit , quae generatio quaedam est, quemadmodum postea docebimus. Ericciro mutatio illa Himenti in substantiam non est augumentatio: licet
ilIam presupponat,& absque illa fieri non possit quemadmodum generatio fine alteratione non fit versio igitur alimenti via est, ut accretio fiat: Veluti vini ex aqua accreti non aquae in vini substantiam conuersio est, licet fine hae ipsa mutatione non fiat, sed maioris molis acquisitio vini accretio dicitur.
S' Vnt quo , nonnulli alii, qui quodammodo ortum, &quodammodo non ortum accretionem esse desenduntti sed ut aperta istorum hominum sententia reddatur,erunt nonaxnulla prsaeci penda. Accretio quemadmodum primo Coe Ii mouet Averro es in tria significata distribuitur. Nam muItorum corporum iuxta positio accretio dici consueuit. Sic enim lapidum cumulus augeri dicitur, per la pidum additionem & aqua per aquae iuxta positi9nem. Sed haec accretio non vere dicitur , dec, ea nullum sermo nem instituunt. Dicitur etiam accretio maioris magnitu
15쪽
modum rarefactiO,aceretio nupcupatur: constipatio verὁ decretio de qua neque disputatio instituta est. Mox accretio dicitur conuersio alimenti in substantiam viventis, ab anima vegetali per natiuum calorem producta: atque hse
mutatio vere accretio vocatur :& huitis genus atque nain
turam qusrunt: hoc enim quoquomodo sub generatione continetur: nempe accretio hse pro conuersione illa ali menti in viventis substantiam accipi valet: quae quoque alitio proprio nomine dicitur: atque ita ortus accretio dicitur: quando it Iius finis substantia est, &subiecta materia informis est. Rursus accretio extensio, secundum tres diis mensiones. utpote secundum longum, latum,& profundiffab anima facta, nuncupatur, aret ita non generistio dicitur quandoquidem fine, de subie ista materia ab ortu dissentita Nam ipsius terminus dimensio trina est, atque subiectum, corpus. Aecretio igitur ortus, de non Ortus .
& primo demostrare conatur, alimenti illam murationem, incrementum nunc spari non posse. Quippe ea murario nuncupanda auctio non est: in cuius ratione magnitudo non apparet. Primo enim de ortu Philosophus moner,inratione accretionis magnitia dinem apparere: conuersio vexa illa limenti cum nullam magnitudinem asserar, incre/mentum igitur nuncupari non potest: insuper ea mutatio nequit incrementum vocari,quae nullas motus conditio nes claudit : nam ciam incrementum motus sit, motionis, conditionibus gaudebit,mutatio vero alirm nti motus conditionibus vacat, non igitur est motus. Quare neque acincretio a quo enim genus de speties quod negatur. Deinde extensionem secundum tres diametros, incrementum Vo cari non posse sic ostendunt:extensioni enim tres ab Arist. augumentationi accomodaetae condiciones non conueni
16쪽
vnt: non igit incrementum dici valet: in accretione emni idem numero manet quod augetur, qu si, etiam eius pars increscit,& cuiusdam aliunde accessu . Extenso vero quum am vivet libus,& non viventibias conatinis est, eas subirς leges non potest: neque tamen rationcm luunt si dicant extensionem ab anima iactam , Ut uentibus pro Priam ege. quoniam a causa effectrice quem ad modii se habet anima γmotus suam secretionem non sortitur. Iam vero diminuotus ac mutilus Aristoteles esset: cum huius extensionis, quando de incremento disseruit, non meminissct . Mox intensio ad qualitatem motus est,ciam non sit, nisi ipsa ν re factio, quae ad 'qualitatem motus est : raritas enim eiu s 1 et s. finis qualitas e si et ut L primo Phisicorii Auerroes asserere videtur. At augumentario, ad qualitatem motus noest: non enim essent tres motionis speties, sed duae igitur extensio illa esse nequit. Nonnulli vero hos defendunt;
asseruntque incrementum illam alimenti mutationem nuncupari polle quandoquidem mutatio alimenti ad incremetum via es. Quare accretio vocari potest Aristoteles na s que 1. Phisic. generationem ideo naturam vocari asser inuit: quoniam ad naturam Via est, quare cum alimenti mu tatio sit, ad incrementum Via iure accretio nuncupatiar.
Sed isticum hos defendunt arguendi sunt: quippe non Oia via ad motum, ad quam tendit motio nuncupari potest:
namque alteratio ad generationem via est, nomen tamen generationis non mereti m. insuper alteratio gressus coniis mode nuncupari poster, spirit mim enim alterationem praecedere gressum, inde animalium gre illa de S. Phisicorum a1 Philosophus docet . Quare gressus alteratio nuncupari posset,ea enim tantum via sui termini nomen meretur,qusa termino dumtaκ at secundum magis & minus persectum separatur, quemadmodum generario se habet , a sorma enim ad quam continuo tendit, secundum magis & minus separature cum generatio forma fit imperfecta quae contienuo ad suum tendit complementu & per Rionem: Nemesae motus Vt a mutatione non seccrnitur : at ut de eo dispu
17쪽
Ψ,tio ab Arist. a Phis. Riit instituta 'Averroe. authore
Ee successio motui coniuncta,& forma diminuta dicit:qua re eum generatio sub motione ibi considerata claudatur, ceam partitionem sortitumquare quoniam generatio forma est diminuta, quae ad complementum tendit: iure natura nuncupatur. Atqui mutatio alimenti secundum magis &minus ab ipsa accretione non seiungitur, imo genere, igii incrementi nomen non meretur . Quare simul eum prio ribus consentientes, alimenti versionem augumentationε nuncupari non posse dicimus . Sed quo ad secundum illis Non assentimus,siquidem incrementum hoc , ipsa extensio secundum tres diametros estinamcii extensio , 'quemadmodum Simpl. 4 Phic monet, & postea nos docebimus
transitus est minoris magnitudinis ad maiorem. Incrementum vero E minori ad maiore magnitudinem transitus est, extensio igitur dicitur, neque tamen omnis extensio , sed ea quae secundum tres dimensiones fit,incrementum viti distibus proprium est, extensio aliqua, nullo deforis accedente interdum fit, quemadmodum rarefactio se habet./Nai, rarefactio transsius est e minori magnitudine ad maiorem nullo extrinsecus accedenter quae quo incrementum dicit atque haee cxtensio augumentatio Viventibus propria noest. Interdum alicuius accessis fit: atque hse ipsa cum secuis dum tres mensuras ab anima vegetali fit viventium incre mentum est: atque hane ipsam extensionem illis verbis ex Plicare voIunt, quando dicunt,uiuentiu incrementum esse extensionem seeundum tres mensuras ab anima vegetali Producta. Porro quod inde inserunt,uerum no est, quod ab effectrice causa non pedeat motus inam ex illis causis rei ratio pendet,ex quibus quoque inesse dependet: ut se
3 3 a 4 ptimo Diuinorum Philosophus docet quod quemadmodum res se habet ad esse:ita ad quid, ad quod quid i c di
finitionem. Cum itaque motio ab effectrice causa in esset . Pendeat,sua igitur ratio ab ilIa quoc, dependebit. In re rum enim definitionibus quemadmodum in commenta
riis Iaeri Posteriorum docuimus illae omnes causae appa
18쪽
rent, e X quihus res ipsae in esse pendent : Sc ideo quae qu
tuor causis in esse egent,earum ratio ex illis mei quodi cona flatur. Et iccirco Philosophus in 3. Phis cum eXacte incitum definis .causam motionis effectricem interposuit: asse rem motionem activi de Passivi actum esse , i
refellitur. Cap. s. CAEterum posteriorum nonnulli verum incrementu in
quod viventium est: bifariam capi posse testantur. Nam c Vt eorum utemur nominibus stricte & minus stricte: at, Primum nullo modo generatio est. Nam maioris quan titatis acquisitio, quae quantitate desoris ingrediente fi
secundum quam maioris ampliorisc, loci adeptio fit: que admodum docere Philosophus videtur primo de ortu& interitu Alterum & secundum incrementi signisca
tum est pluris materiae acquisitio, quae re vera magnitudinem non dicit . quae maiorem locum occupat: quare accre
tio solis viventibus propria nullo modo sub ortu claudiatur. Sed neque hi recte sentiunt:nam si incrementum primum dumtaxat maioris quantitatis acquisitio esset, per notis magnitudinis aduentum,qus igitur anima vacant Vere augerentur:quod ipsi non concedunt: quemadmodum ex Aristotelis exemplis patere potest: nempe vinum auget , Per aqvs ingressum , ergo per nouae magnitudinis aduenis Um, Verὰ ergo aligeretur. Neque rame rationem dissoIuunt quod in vini incremento noua forma introducit post antaqus corruptionem: Nam demonstrabimus postea vi uentium incrementum fieri non posse, absque nous formς productione. Insuper incrementi definitio manca de desectuosa esset: cum hec particula quae ad incrementi naturam attinet ntercIusa no sit. Mox differentiam ultimam, quae in definitionibus solum desideratur dc mittunt, de communem de remotam accipiunt. Namque incrementum absolate motus ad quantitatem non est: s d ad magnitudinem,
19쪽
neque ad omnem cui ipsi aiunt sed trifariam dimensam. AItera incrementi definitio se ipsam euertit. Nam ut
ipsi quoque confitentur, in ratione incrementi magnitudo apparere debet. Atqui in hac dc finitione magnitudinem ntit Iam claudi testantur:ob id quod pluris materiae aequissitio , magnitudinem non dicit : non ergo incrementum ea
acquisitio nuncupari potest. Subsidium vero quod qui
dam ,asterre conantur,multam est: quod de si actu magnitudinem non includit, potentia tamen includitur: riainit, augmentum a nutritione non differret, est enim aliticinis terminus , caro potentia quanta . Praeterea disserentia vltima, quae rei naturam costituit,actu in definitione apparere debet. Cum itaque magnitudo trifariam dimensa, differentia ultima incrementi sit, ob quam accretio defini tam de a reliquis motionum spetiebus secretam naturam sortitur : actu igitur in ea apparere debet. Ab Aristote- 'Ie etiam dissentiunt qui primo de ortu 'dc interitu augu mentationem definiens, dicit praeexistentis magnitudinis esse additamentum . Magnitudo igitur actu in ipsius definitione claudetur. Demum ut propriis Armis, quibus aduersus xlios ust sunt, ipsos arguamus. Huius incrementi finis, neque magnitudo est,neque corpus in actu, quis ad incrementi naturam desiderantur: incremettum igitur esse nequit. Etenim finis substantia est i su hiecta vero materia est potestate,& non actu corpus: quin immo haec ipsam uistatio alitio effeti quoniam nulla alia esse videtur. Quare, incrementum stricte sumpti m ut aiunt alitio esset: quare a prioribus quos arguebant,non dissentiunt .
opinio, illiusque euersio. Cap. s. A Tqui nonnulli alii accretionem motum continuum quantitatis e sse affirmarim i qui quo a veritate discedunt nulla nam ' a Tectio in ratione eius cuius est assectio a PPa xere debet, nempe ex his, quae ratione explicantur,eorum quae
20쪽
quae perse rei instini Aausa habe tu quemadmodum quar, ito de physico auditu Aristoteles monet. At continuatio
motionis est asse ctio ex his enim qHae ad moi iis naturam attincnt, causatur. Quandoquidem terminor Nm contra riet as ad motus naturam spectat, sed ubi cCntrarietas est, pugna & resistentia inuenitur, quare successio quae conti nua est,quoniam unum n Umero est quod mouetur, rerminus, & tempus interpolaitim non est, si ergo ex lus qiis admotionis natura spectani motus sit continuus, asse ctio igitur eius est Proprietates. n. e X rei caus* msuxhunt, non recte igitur in accretionis ratione ea posita est vox conii ni a motio. Iam vcto qtis in ratione rei appare nt,aut loco generas se habent . aut viccm sube imi di fleremiael, at VOX haec cor inutis,neutrius vice gerere potest, non recte igitur indefinitione posita est,non . n. gentis accreti Cnis est, Pro
Pterea quod ipsi dictit, renui proximi ni motum esse filutariCnem vero remoti m. D eque loco di flerentis quoniam per differentiam res . ah lus qua et D cm xeneris sunt, se cernitur,quae vero si h motione posita sunt, alteratio, latio.& aceretio cum suo Opposio. Accretio igitur per cotinis Irmotione secernerctur ah alimatione 5 latione, quare NO Cornis motio coni nil Resia . non enim latio & alteratio moliones contini ad sorent. No recte ergo ab Arist. dici uestet, morionem Omnem esse continuam. Neqobstat si di cartar, a generatione Per eam Vocem,accretionem separa ri, qUOniam generatio continua non est , ctim tota simul - - fiat hoc enim eis non opitulatur, Nam xeniis est quod rεt separat ab his quae si h genere eodem collocata non sunt, Demum demonstrabimus gener ationem qUOque se continuam armin tempore fieri, non recte ergoreontinua motio in ratione incrementi posita est. Non minus arguendi sunt, quo ad alteram quae in definitione est adiecta particulam cum dicitur quatitatis morionem continuam esse a cretionem, quandoquidem quantitas non simpliciter dicitur, cum in continuam & discretam partiatur. Deincepsa definitione comunes disserentiae secludendae sunt, & vi